Uw zoekacties: Parochie Sint Antonius van Padua (Paterskerk) te Haarlem

1083 Parochie Sint Antonius van Padua (Paterskerk) te Haarlem ( Noord-Hollands Archief )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
1. Beknopte geschiedenis
2. Archiefvorming en administratie
1083 Parochie Sint Antonius van Padua (Paterskerk) te Haarlem
Inleiding
2.
Archiefvorming en administratie
Organisatie: Noord-Hollands Archief
Zoals bij de geschiedenis van het Armbestuur reeds vermeld is, vaardigde het stadsbestuur van Haarlem op 31 oktober 1713 voor de negen r.-k. staties de "instructie voor de Opper- en Onderkerkmeesters van de gepermitteerde Roomsche Kerken binnen deese Stadt" uit. Elke statie moest twee kerkmeesters afvaardigen: één voor het college van Opperkerkmeesters en één voor het college van Onderkerkmeesters. Het kerkbestuur van iedere statie administreerde zelf de goederen van hun statie, maar zij moest via hun afgevaardigde verantwoording afleggen aan het college van Opperkerkmeesters, dat op zijn beurt weer verantwoording verschuldigd was aan het stadsbestuur. Het college van Opperkerkmeesters moest ook inventarissen van de effecten en bezittingen van de resp. staties aan het stadsbestuur kunnen tonen en bij opengevallen pastoorsplaatsen moest zij de voordracht voor een opvolger aan het stadsbestuur voorleggen.
Toen in 1798 het staatstoezicht op de kerkgenootschappen verviel, verloor het college van Opperkerkmeesters haar bestaansgrond en werd elke statie zelfstandig bestuurd. In het archief van de Opperkerkmeesters kan men dus ook stukken vinden die betrekking hebben op de statie in de Nauwe Damsteeg; zie hiervoor rubriek 2.10. van deze inventaris.
In 1851 werden bij Koninklijk Besluit twee r.-k. staties opgeheven: namelijk de St. Franciscusstatie op het Spaarne, ook wel de Vier Heemskinderen genoemd en de statie van St. Bernardus in de Hoek. De goederen van deze staties werden verkocht behalve het altaar, kelken en wat kerksieraden die verdeeld werden onder de vier overblijvende r.-k. staties, namelijk de statie 't Begijnhof (later St. Josephparochie), de statie in de Nauwe Damsteeg (later St. Antoniusparochie), de statie van de H. Dominicus en de statie van St. Thomas van Aquino. Deze vier kerken beheerden ook het "Fonds van de gesupprimeerde kerken", waarin naast de opbrengst van de verkoop en de fundaties met hun verplichtingen ook werd opgenomen het fonds van de reeds eerder opgeheven St. Bavostatie. De pastoors van de Antoniuskerk schijnen de penningmeester/ administrateur van dit nieuwe fonds te zijn geweest. In 1951 heeft mgr. J. Groot, vicaris-generaal van het bisdom Haarlem, het centraal beheer van dit fonds opgeheven en werden de baten en lasten van dit fonds verdeeld onder de participanten. Waarschijnlijk zijn via het secretariaat/ penningmeesterschap van dit fonds nog verschillende archiefstukken van de opgeheven staties in het archief op de Nieuwe Groenmarkt terechtgekomen.
Bij de administratie van de eigen kerkelijke goederen nam aanvankelijk de pastoor een belangrijke plaats in; ook nog na de officiële aanstelling van kerkmeesters in 1857 hield de pastoor de kasboeken bij. Het oudste kasboek van de penningmeester van het kerkbestuur dat in het archief aanwezig is, dateert van 1922, maar ook daarna houdt de pastoor een kerkenkasboek bij. Toen in 1938 notaris B.M. Brans kerkmeester werd en de functie van penningmeester op zich nam, schakelde hij al gauw iemand van zijn kantoor in voor de administratie van de parochie. Na het eervol ontslag van notaris Brans als kerkmeester in 1965 zocht het kerkbestuur naar een nieuwe administrateur voor de parochie en vond hiervoor de heer B. Kriek van de Nederlandse Kredietbank bereid, maar op 1 januari 1972 sloot het kerkbestuur zich aan bij de stichting Boekhoudbureau van de Land- en Tuinbouw Bond, die de administratie van het hele dekenaat van Haarlem zou gaan verzorgen.
De orde die in het archief van de Nieuwe Groenmarkt gevonden is, stamt uit de jaren 1941-1942, toen pater Eduard de Graaf als emeritus op de pastorie kwam wonen. Hij had namelijk op zich genomen een boekje te schrijven over het honderd jarig bestaan van de kerk. Hiervoor heeft hij het archief doorgenomen en meteen losse stukken in rubrieken geordend, hetgeen duidelijk bleek uit zijn handschrift op de etiketten van de mappen. Slechts enkele jaren heeft men nog stukken rubrieksgewijs opgeborgen, maar al spoedig hebben pastoors en kerkbestuur hun chronologisch geordende mappen en ordners in de archiefkast opgeborgen, zodat alles door elkaar bewaard werd; alleen de directeur van de Derde Orde had een aparte archiefkast.
3. Verantwoording van de inventarisatie
4. Literatuurlijst

Kenmerken

Datering:
1640-1979
Omvang in meters:
12,75
Periode documenten:
(1552) 1640-1979
Openbaarheid:
gedeeltelijk openbaar
Opheffing openbaarheidsbeperking:
toestemming archiefvormer
Raadpleegmogelijkheid:
Gebruiksinformatie:
Inventaris inv.nrs. 1-1189. Stukken jonger dan 50 jaar zijn niet openbaar. Bij inv.nrs. 821-828 zijn eveneens beperkende bepalingen ten aanzien van de openbaarheid gesteld. Inv.nr. 822 openbaar vanaf 2028, inv.nr. 823 vanaf 2031, inv.nr. 824 vanaf 2033, inv.nr. 825 vanaf 2034, inv.nr. 826 vanaf 2036, inv.nr. 827 vanaf 2044, inv.nr. 828 vanaf 2054. Inv.nrs. 1157-1160 ontbreken. In de Atlas van het Noord-Hollands Archief zijn geplaatst: inv.nr. 4 (=51-1209), inv.nr. 494 (=52-1692), inv.nr. 497 (=52-1693), inv.nr. 577, inv.nr. 928 (=52-1694 t/m 1697), inv.nr. 929 (=52-1698, 1699), inv.nr. 995 (=52-1700, 1701).
Inv.nrs. 58-67, 88-90, 140, 143, 501 en 518 zijn nog bij de parochie. Lijst van Franciscanen (en pastoors) die in de Nauwe Damsteeg en op de Nieuwe Groenmarkt gewoond hebben, 1614-1980, en lijst van kerkmeesters, 1857-1976, in de inventaris.
Gemeente:
Haarlem