Waar eens de duinen en de landerijen met pachtboerderijen, bossen en buitenplaatsen het landschap bepaalden, is in de jaren na de opening van het Noordzeekanaal in 1876 het beeld ingrijpend gewijzigd. Het kanaal vormde het begin van de stormachtige ontwikkeling van IJmuiden. Rond de sluizen had zich al een groep bewoners gevestigd, die betrokken waren bij het kanaal, zoals sluiswachters, douanebeambten en personeel werkzaam bij het onderhoud van het kanaal en de pieren. Later kwamen hierbij de woningen voor de vletterlieden en het sleepbootpersoneel. IJmuiden moest vorm krijgen. Een maatschappij van grondeigenaren, de heren Bik en Arnold, ontwierp het eerste bouwplan voor IJmuiden. Rond 1878 is IJmuiden al flink gegroeid. Er komt een post- en telegraafkantoor en een politiepost. Ook kwamen er middenstanders hier hun geluk beproeven. De eerste jaren ging de visserij, dankzij het ontstaan van de haven, een belangrijke arbeidstak vormen. Er ontstond een levendige handel in vis en visserijproducten. Uiteindelijk zou dat leiden tot de aanleg van de vissershaven in 1896 en een rijksvisafslag in 1899.