239 Kloosters Mariënkroon en Mariëndonk in Heusden, 1245 - 1631 ( Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC) )
239
Kloosters Mariënkroon en Mariëndonk in Heusden, 1245 - 1631
Inleiding
Nu alle archivalia van de twee Heusdense kloosters in de loop van deze eeuw bijeen zijn gebracht en berusten in het Rijksarchief in Noord-Brabant te 's-Hertogenbosch, is een algehele inventarisatie van het middeleeuwse charterarchief mogelijk en wenselijk geworden. De geschiedenis van deze kloosters is echter ten dele duister, met name wat betreft de stichting van Mariënkroon, ten dele gecompliceerd vanwege de juridische status van Mariëndonk, dat zich van Mariënkroon heeft afgescheiden en er later weer bij werd ingelijfd. Omdat de historie der kloosters en de structuur van hun archief ten nauwste samenhangen, draagt deze inventarisatie duidelijk de sporen van deze vage voorgeschiedenis van Mariënkroon en van de moeilijke correlatie Mariënkroon- Mariëndonk en kan een uitvoerige inleiding, waarin de knelpunten van kloostergeschiedenis, archiefhistorie en archiefstructuur worden behandeld, niet worden gemist. Deze aspecten worden echter in deze inleiding zoveel mogelijk separaat en chronologisch behandeld; een toelichting op het eigenlijke inventarisatiewerk sluit de introductie af.
laatste wijziging 14-08-2022
2.742 beschreven archiefstukken
672 gedigitaliseerd
totaal 4.105 bestanden
Inventaris
Kloosters Mariënkroon en Mariëndonk in en bij Heusden, goederenbeheer, inventarisnrs 81 - 623
120 'Groot Cartularium' van Mariëndonk, aangelegd tussen 1461 en 1466, voortgezet tot 1508
Met geschiedkundig overzicht ontstaan van beide kloosters en inhoudsopgave, alfabetisch op plaatsnamen en trefwoorden i
Met geschiedkundig overzicht ontstaan van beide kloosters en inhoudsopgave, alfabetisch op plaatsnamen en trefwoorden i
239 Kloosters Mariënkroon en Mariëndonk in Heusden, 1245 - 1631
Inventaris
Kloosters Mariënkroon en Mariëndonk in en bij Heusden, goederenbeheer, inventarisnrs 81 - 623
120
'Groot Cartularium' van Mariëndonk, aangelegd tussen 1461 en 1466, voortgezet tot 1508
Met geschiedkundig overzicht ontstaan van beide kloosters en inhoudsopgave, alfabetisch op plaatsnamen en trefwoorden
Met geschiedkundig overzicht ontstaan van beide kloosters en inhoudsopgave, alfabetisch op plaatsnamen en trefwoorden
NB:
Bevat 531 akten (42 gevidimeerde akten inclusief) waarvan er 135 in originali in dit archief aanwezig zijn'. Cartularium is gerestaureerd (1972). Het telt 141 folia, waarvan slechts enkele van perkament (folia 1, 6, 7, 11) en enkele blanco (de laatste 5); er zijn 5 halve bladen tussengevoegd, namelijk tussen bladzijde 23 en 24, tussen bladzijde 33 en 34, tussen bladzijde 137 en 138 en 2 tegenover bladzijde 245; en er ontbreekt 1 folium, namelijk bladzijden 180 en 181. De folieëring is modern en met potlood aangebracht. Op folio 11-verso begint eigentijdse paginering: van 1 doorlopend tot pagina 243 ( folio 135), welke paginering wij, om rede van orginaliteit en gemak, bij aanduiding van akten hebben gebruikt. Na inleiding, index en geschiedkundig overzicht waarin een 20-tal belangrijke akten, brieven, toestemmingen en privileges in extenso stichting van Mariëndonk boekstaven, volgen vanaf bladzijde 22 kopieën van akten (eigenlijke cartularium), aanvankelijk ruim toegelicht of met tekst verbonden. Eerste privilegia en eigendomsbewijzen dateren alle van voor stichting van Mariëndonk (1443). Volgende akten handelen over later verworven goederen en cijnzen, met veel retroacta. Het register werd aangelegd na 1461 en voor 1466, want op 12 januari van dat jaar stierf de schrijver. Jongste akten dateren van 1508. Eerse helft cartularium is van hand van eerste prior van Mariëndonk Everardus van Goch. Op bladzijde 128 begint echter voorgoed een andere hand. De data van dan ingeschreven akten stemmen overeen met sterfjaar prior Van Goch, 1466. Daarna verschijnen er tot einde van manuscript nog zeer vele handen, die niet zijn na te wijzen. Cartularium = kopieën van akten, aangelegd door degene die deze akten als bewijsstukken voor zijn rechten of gedenkstukken van zijn geschiedenis beschouwde.
Ton Kappelhof heeft in 2017 de regesten aangevuld, vooral mbt betalingsvoorwaarden in reële en rekenmunten. Deze aanvullingen zijn hier te raadplegen.
Ton Kappelhof heeft in 2017 de regesten aangevuld, vooral mbt betalingsvoorwaarden in reële en rekenmunten. Deze aanvullingen zijn hier te raadplegen.
Vindplaats origineel:
Den Bosch
Reden geen uitleen:
Scans beschikbaar
Zie ook:
Organisatie: Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC)
laatste wijziging 18-04-2019
1 gedigitaliseerd
totaal 145 bestanden
laatste wijziging 14-08-2022
2.742 beschreven archiefstukken
672 gedigitaliseerd
totaal 4.105 bestanden
Kenmerken
Datering:
1245-1631
Vindplaats origineel:
BHIC 's-Hertogenbosch
Categorie:
laatste wijziging 14-08-2022
2.742 beschreven archiefstukken
672 gedigitaliseerd
totaal 4.105 bestanden