7026 Gemeentebestuur Cuijk en Sint Agatha, (1809) 1811-1941 (1944) ( Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC) )
7026
Gemeentebestuur Cuijk en Sint Agatha, (1809) 1811-1941 (1944)
Inleiding
Historisch overzicht
7026 Gemeentebestuur Cuijk en Sint Agatha, (1809) 1811-1941 (1944)
Inleiding
Historisch overzicht
Na de Franse inval in 1795 werd het Land van Cuijk officieel onderdeel van Bataafs Brabant en in 1814 van de provincie Noord-Brabant.
De dorpen Cuijk en Sint Agatha waren toen nog aparte dorpen. Pas toen Nederland onderdeel werd van het Franse rijk, werden de moderne gemeenten opgericht. De dorpen Cuijk en Sint Agatha werden in 1810 in één gemeente bijeengebracht.
Op 16 juli 1817 kreeg Cuijk een officieel gemeentewapen, dat bestond uit een schild van goud, beladen met 2 fascen [=dwarsbalken] en vergezeld van 8 merletten, staande 3,2 en 3, alles van keel [=rood]. Bij het onderhavig archief is dit dossier toekenning gemeeentewapen niet aanwezig.
Cuijk telde in 1829 rond de 1.600 inwoners, een aantal dat rond 1900 gestegen was naar ruim 2.700. In 1920 is de bevolking inmiddels verder toegenomen tot bijna 3.500 inwoners. Tijdens de Tweede Wereldoorlog, in de loop van 1943, werd het aantal van 5.000 bereikt.
De dorpen Cuijk en Sint Agatha waren toen nog aparte dorpen. Pas toen Nederland onderdeel werd van het Franse rijk, werden de moderne gemeenten opgericht. De dorpen Cuijk en Sint Agatha werden in 1810 in één gemeente bijeengebracht.
Op 16 juli 1817 kreeg Cuijk een officieel gemeentewapen, dat bestond uit een schild van goud, beladen met 2 fascen [=dwarsbalken] en vergezeld van 8 merletten, staande 3,2 en 3, alles van keel [=rood]. Bij het onderhavig archief is dit dossier toekenning gemeeentewapen niet aanwezig.
Cuijk telde in 1829 rond de 1.600 inwoners, een aantal dat rond 1900 gestegen was naar ruim 2.700. In 1920 is de bevolking inmiddels verder toegenomen tot bijna 3.500 inwoners. Tijdens de Tweede Wereldoorlog, in de loop van 1943, werd het aantal van 5.000 bereikt.
Tot ver in de negentiende eeuw was men in Cuijk vooral werkzaam in de landbouw. Wel duurde het vrij lang voordat de omliggende woeste gronden op grote schaal werden ontgonnen. Tekenend voor de centrale positie van Cuijk in een groter agrarisch gebied waren de verschillende agrarische jaarmarkten die gehouden werden, waar stoffen, vee en dergelijke werden verhandeld. Dit maakte Cuijk tot een streekcentrum. Industrie was er ook. Er waren omstreeks 1860 ook tal van bedrijven. Dat van Johannes van Susteren vervaardigde weegschalen en koffiemolens. Andere bedrijven produceerden brandkasten en brandspuiten, er waren twee bierbrouwerijen en verder waren er werkplaatsen waar orgels respectievelijk kerkornamenten werden gefabriceerd. Voorts waren er enkele leerlooierijen, de eerste in 1835 opgericht, en kaarsenmakerijen. De belangrijkste industrie was de tabaks- en sigarenindustrie. Tabak werd verbouwd en verwerkt tot sigaren. Vanaf 1859 was er de Krommeniese fabriek van J. Baars & Zonen die in Cuijk een filiaal had. Later kwamen er meer sigarenfabrieken, terwijl de fabriek van Baars de Victor Hugo-sigaren produceerde. Hier werkten in 1930 146 mannen, 31 vrouwen en 41 kinderen. In 1907 bestond te Cuijk al de melkfabriek Lacto, die in 1924 werd overgenomen door Nutricia en zich in babyvoeding ging specialiseren. Zie voor meer info over de bedrijven ook de Hinderwetvergunningen.
De Maas zorgde voor veel overstromingen, waarbij die van 1820, 1861, 1880 en 1926 kunnen worden genoemd. Mede hierdoor was de streek nogal geïsoleerd. Er werd echter een spoorweg aangelegd die op 1 juni 1883 in gebruik werd gesteld. Ook in Cuijk kwam een spoorwegstation. In hetzelfde jaar kwam er ook een postkantoor, nadat in 1850 al een hulppostkantoor was ingericht.
De ceasuur van archivering is gelegd in 1811 omdat met ingang van dat jaar de scheiding van wetgevende-uitvoerende-en rechterlijke macht blijvend wordt ingevoerd. Door de invoering van een nieuwe rechterlijke organisatie in 1811 verloren de gemeentebesturen de rechtspraak. De schepenbank, het rechtsprekend orgaan voor de oude dorpbesturen werd toen opgeheven. Ook is in hetzelfde jaar de Franse wetgeving van kracht geworden, zulks naar aanleiding van de inlijving bij Frankrijk op 27 maart 1810. Een uitvloeisel van de inlijving was de nieuwe kantonsindeling, welke per 1 januari 1811 van kracht werd.
Brabants Historisch Informatie Centrum
Brabants Historisch Informatie Centrum
laatste wijziging 11-11-2022
2.188 beschreven archiefstukken
163 gedigitaliseerd
totaal 10.913 bestanden
Inventaris
laatste wijziging 11-11-2022
2.188 beschreven archiefstukken
163 gedigitaliseerd
totaal 10.913 bestanden
Kenmerken
Datering:
(1809) 1811-1941 (1944)
Vindplaats origineel:
BHIC 's-Hertogenbosch
Categorie:
laatste wijziging 11-11-2022
2.188 beschreven archiefstukken
163 gedigitaliseerd
totaal 10.913 bestanden