32 Fortresse/ gemeente Blokzijl 1528 - 1942 ( Gemeentearchief Steenwijkerland )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
1.01. Korte geschiedenis van Blokzijl
1.02. Het Groot Schippersgilde
1.03. Geschiedenis van het archief
1.04. Verantwoording van de inventarisatie
32 Fortresse/ gemeente Blokzijl 1528 - 1942
1. Inleiding
1.04.
Verantwoording van de inventarisatie
De inventarisatie van de archieven werd in 1992-1993 in opdracht van het gemeentebestuur uitgevoerd door ODRP-facilitair. Aan de inventaris is gewerkt door drs. P.G.M. Diebels, drs. P.G.J. Huismans en G.B. Spijker bc. Tot de opdracht behoorde niet de beschrijving van de afzonderlijk geplaatste bevolkingsregisters en registers van de Burgerlijke Stand.
Het archief uit de periode 1528-1810 werd vrijwel zonder sporen van een oude ordening aangetroffen. Delen ervan werden aangetroffen in het archief vanaf 1811, terwijl bovendien vermenging had plaatsgevonden met stukken, die blijkbaar tot het archief van het Groot Schippersgilde hebben behoord. Mogelijk was de vestiging van de vergaderruimten van het bestuur van Blokzijl en van het schippersgilde in twee naast elkaar liggende kamers hier debet aan. De stukken zijn zoveel mogelijk teruggebracht tot het archief waartoe zij behoren. Het archief van de fortresse Blokzijl van voor 1811 werd daarna ingedeeld naar de oude ordeningskenmerken-voor zover die werden aangetroffen-en verder naar de onderwerpen, waarop de stukken betrekking hebben. Hetzelfde geldt voor de stukken, die werden herkend als behorend tot het schippersgilde.
Naast het archief van het Groot Schippersgilde werden enkele stukken aangetroffen betreffende het zogenaamde Zagerscontract of schippersgilde, opgericht in 1775. Mogelijk betreft het hier een particulier archiefje, maar het is aangetroffen in de oude ordening, terwijl bovendien de geringe omvang van slechts een inventarisnummer naar ons inzicht door de beschrijving als afzonderlijk archief de toegankelijkheid niet zou vergroten. Het is ondergebracht in de inventaris van de gemeente Blokzijl 1811-1942 onder 'openbare veiligheid'.
Het archief over de periode 1811-1942 was reeds in een eerdere fase geïnventariseerd, maar hierbij is geen beschrijvende inventaris opgemaakt.
De aangetroffen ordening is bij de inventarisatie die in 1992-1993 door ODRP-facilitair is uitgevoerd in hoofdzaak gehandhaafd. De ingekomen en minuten of afschriften van uitgaande stukken zijn chronologisch geordend. De enkele gedeponeerde archieven van commissies zijn, gezien de historisch gegroeide structuur van dit archief, niet verwijderd, maar gezien de samenhang die er met de rest van het archief bestond gehandhaafd waar deze werden aangetroffen. Enkele latere vondsten zijn in 1995 en 1996 met behulp van a-nummers nog aan het archief toegevoegd. Enkele andere stukken, met name de inventarisnummers 738 en 749-753, zijn daarentegen weer uit het archief gehaald en bij de bevolkingsregisters geplaatst. Hiervoor is gekozen om de situatie in overeenstemming te brengen met die van de overige opgeheven gemeenten die gezamenlijk de gemeente Brederwiede vormen.
De invoering van de zaaksgewijze ordening, waarbij de zogenaamde code-VNG of Basisarchiefcode als uitgangspunt werd genomen, werd ingevoerd in 1925. Logischerwijze had men het statisch archief hierbij kunnen afsluiten. Dit is echter niet gebeurd: in de bovengenoemde eerdere inventarisatie is 1942 als eindjaar aangehouden, om redenen die nu niet meer duidelijk zijn, maar mogelijk samenhangen met de grenswijziging van Blokzijl, waarmee de samenvoeging van de gemeenten Stad en Ambt Vollenhove gepaard ging. In elk geval is deze keuze gerespecteerd. Daarnaast is gebleken dat een gedeelte van het archief uit de periode 1897-1942 vermengd is geraakt met het archief over de periode 1943-1973. Deze zijn tot deze inventaris teruggebracht voor zover het logische verband van de stukken dat niet minder wenselijk maakte. Zaken, die een aanvang hadden voor of in 1942, maar in hoofdzaak na 1942 speelden, zijn in het archief 1943-1973 gelaten, waarbij verwijzingen naar de betreffende dossiers zijn gemaakt.
Bij de inventarisatie is toepassing gegeven aan de 'lijst van voor vernietiging in aanmerking komende bescheiden uit de archieven van gemeentelijke en intergemeentelijke organen, dagtekenende van nà 1850,' welke is vastgesteld door de ministers van Binnenlandse Zaken en van WVC in 1983. Niet vernietigd zijn uiteraard stukken die, hoewel ze voorkomen op deze lijst, van belang werden geacht voor de plaatselijke geschiedenis. Wel vernietigd zijn bijvoorbeeld dubbelen, voorschriften van andere overheden, inlichtingen, jaarstukken van derden etcetera.
Aan de materiële toestand van het archief werd tijdens de bewerking de nodige aandacht besteed. Van geconstateerde schade aan de stukken werd een rapport opgemaakt, terwijl de stukken zijn opgeborgen in zuur-, lijm-en metaalvrije omslagen en dozen.
1.05. Aanwijzingen voor de gebruiker
1.06. Lijst van burgemeesters van Blokzijl
1.07. Lijst van burgemeesters van Blokzijl
1.08. Lijst van secretarissen
1.09. Leden van de gemeenteraad
1.10. Gildemeesters van het Groot Schippersgilde
1.11. Literatuur
1.12. Aanvulling op inleiding d.d. 4 april 2012
1.13. Aanvulling op de inleiding bewerkingstraject VHIC 2007-2009

Kenmerken

Auteur:
P.G.M. Diebels, P.G.J. Huismans en G.B. Spijker (ODRP facilitair bv)