0700 Stadsbestuur Zwolle, archieven van de opeenvolgende stadsbesturen ( Collectie Overijssel locatie Zwolle )
Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
'Dit zint de koeren ende willekoeren, de de scepenen ende raidt ende de gemene stadt van Swolle gewillkoert hebben.
Ende van de koeren de men brecket mach men elcke betuygen met twen gueden knapen offte met enen manne ende met eenre vrouwen.
Mer van vrede sal men elck betuygen met tween gueden mannen'.
Stadsrecht van Zwolle
1. Papier en werkelijkheid
2. Geschiedenis van het archief
3. De inventarisatie
4. De Ordening
5. Gesloten testamenten
Inventaris
1. Archief van Schepenen en Raden en de hun opvolgende besturen
1.2. Tweede afdeling: Stukken betreffende bijzondere onderwerpen
1.2.1. Inrichting van het stadsbestuur
0700 Stadsbestuur Zwolle, archieven van de opeenvolgende stadsbesturen
Inventaris
1. Archief van Schepenen en Raden en de hun opvolgende besturen
1.2. Tweede afdeling: Stukken betreffende bijzondere onderwerpen
1.2.1.
Inrichting van het stadsbestuur
De inrichting van het stadsbestuur werd geregeld door het stadsrecht. Na 1795 ontstond een nieuwe situatie. Voor het eerst werd een regeringsreglement opgesteld, die verschillende onderdelen van het stadsrecht buiten werking stelde. Een geheel nieuwe situatie ontstond in 1798 toen aan het revolutietijdperk een einde kwam en er een nieuwe staatsregeling voor de gehele Republiek kwam. Zowel de gewestelijke als de stedelijke autonomie werden aanzienlijk ingeperkt. Overijssel sloot zich op 12 februari 1798 daarbij aan. Aan de nieuw op te richten departementale besturen, ter vervanging van de gewestelijke staten, werd de bevoegdheid gedelegeerd om regels op te stellen voor de inrichting van de binnen zijn grondgebied bevindende steden en schout- en richterambten of municipaliteiten. Als gevolg daarvan verloor de stad Zwolle een groot gedeelte van haar bevoegdheid om haar bestuursinstellingen naar eigen inzicht te formeren. Maar in 1802 werd de staatsregeling alweer door een andere vervangen. Dit bracht met zich mee, dat niet alleen Zwolle de hoofdstad werd van het nieuw gevormde Departement Overijssel, maar ook dat de inrichting van het stadsbestuur de goedkeuring behoefde van het departementaal bestuur. Voor het eerst werd duidelijk gesteld, dat aan Zwolle bleef voorbehouden 'het Bestuur over de Policie, Oeconomie en Finantiën', ten behoeve waarvan ook keuren konden worden vastgesteld, 'mits niet strydende tegen de Nationale Wetten en Departementale Inrichtingen' *  .
Gehandhaafd op de oude voet bleef de administratie en uitoefening van de civiele en criminele justitie. Maar ook hier een inperking van de stedelijke autonomie: in het vervolg was appèl mogelijk op een stedelijk college, uitgebreid met een aantal leden van het Provinciaal Hof van Justitie van Overijssel.
Op grond van art. 66 van de staatsregeling van 1805 behoefde de stad Zwolle een nieuw regeringsreglement, dat in 1806 werd goedgekeurd door het gedeputeerd bestuur van Overijssel. Dit reglement bleef tot 1808 van kracht. Sedertdien werd de inrichting van het stedelijk bestuur door de centrale, landelijke overheid geregeld.

Kenmerken

Datering:
1230 - 1813
Omvang archiefblok:
526,8 meter(s)
Omvang in stuks:
3124
Voorwaarden voor raadpleging en gebruik:
Het archief is openbaar.
Publicaties:
G. Callenbach, "Stevichheit om te leren gaen" : De stedelijke Zwolse weeshuizen tussen 1550 en 1970, Nijkerk 2019
Opmerkingen:
* Charters worden alleen ter inzage gegeven na overleg met de studiezaalmedewerker. Raadpleeg eerst de regesten.
* In verband met de materiële toestand is besloten om gesloten testamenten niet te openen. Deze zijn derhalve niet in te zien.
Toegang:
Mensema, A.J., Stadsbestuur Zwolle, archieven van de opeenvolgende stadsbesturen, 1230 - 1813, Zwolle (2007).