Mijn Studiezaal (inloggen)
WS-14 Waterschap De Zwartewaters- en Vechtdijken (Vijfde Dijkdistrict van Overijssel) ( Collectie Overijssel locatie Zwolle )
WS-14
Waterschap De Zwartewaters- en Vechtdijken (Vijfde Dijkdistrict van Overijssel)
Inleiding
1. Geschiedenis van de instellingen
WS-14 Waterschap De Zwartewaters- en Vechtdijken (Vijfde Dijkdistrict van Overijssel)
Inleiding
1.
Geschiedenis van de instellingen
In 1836 werd het westen van Overijssel in negen Dijkdistricten verdeeld die tot taak kregen de betere bescherming van dit gebied tegen overlast van buitenwater door concentratie van de zorg voor en toezicht op de dijken van de rivieren en de waterkeringen van andere grote weteringen.
Tot dan toe hadden veelal slechts lokale instellingen, de marken, zich onder andere daarmee beziggehouden, hetgeen door verwaarlozing van die taak en slechte coördinatie tot talloze overstromingen had geleid.
Het 5e Dijkdistrict van Overijssel zoals de instelling waarom het in dit geval gaat in 1836 werd genoemd, was klein van oppervlakte in verhouding tot de andere Dijkdistricten: slechts ca. 1355 ha groot. Het was gelegen in de gemeenten Zwolle en Zwollerkerspel.
Sedert het inwerkingtreden van het bijzonder reglement voor het waterschap in 1885 is de officiële naam geweest Waterschap De Zwartewaters- en Vechtdijken. *
Het doel van het waterschap werd, in overeenstemming met dat der andere Dijkdistricten, omschreven als: de gronden gelegen binnen de grenzen door waterkerende werken tegen overlast van water te beschermen. Dit zou worden bereikt door verbetering en onderhoud van de dijken langs de Vecht en het Zwartewater voor zover binnen het waterschap gelegen en van de waterkeringen van de grootste andere waterleidingen. Deze taak nam het 5e Dijkdistrict in 1836 over van de marken Berkum, Dieze, Holtenbroek en Langenholte. *
Het gebied had in 1855 en 1862 te kampen met doorbraken van de dijken. In 1877 besloot men om, nadat de Zwartewaterdijk andermaal was bezweken, deze te verhogen, waarvoor f 27.000 geleend werd. In 1884 moest men nogmaals ten behoeve van grote herstellingswerken f 40.000 lenen. Vanwege die grote schuldenlast zag het waterschap De Zuider Vechtdijken, waarmee onderhandelingen gaande waren om tot een samengaan van beide waterschappen te komen, van dat plan af. *
Opnieuw ontstond er grote schade aan de dijken in 1916 en 1926, terwijl ook in de periode 1940-1945 het gebied van dit waterschap er niet ongeschonden afkwam. *
Ondanks protesten van alle betrokken waterschappen kregen de plannen van het provinciaal bestuur van Overijssel om de vijf in de omgeving van Zwolle gelegen waterschappen samen te voegen na vijf jaar overleg per 1 januari 1962 hun beslag. Sinds die datum maakt het waterschap De Zwartewaters- en Vechtdijken deel uit van het waterschap Bezuiden de Vecht. *
Het algemeen bestuur, dat de naam "verenigd college" droeg, bestond uit een dijkgraaf, twee heemraden-allen voor een periode van zes jaar door de koning, later de koningin, benoemd-en vier hoofdingelanden, gekozen door de stemgerechtigde ingelanden in het waterschap. Dijkgraaf en heemraden werden uit de hoofdingelanden benoemd.
Het dagelijks bestuur, ook dijkbestuur genoemd, bestond uit dijkgraaf en heemraden. Allen waren na afloop van hun bestuurstermijn opnieuw benoembaar. *
De secretaris, tevens ontvanger, werd door het verenigd college aangesteld en ontslagen. Verder had het waterschap een sluiswachter in dienst die de Westerveldse zijl moest bedienen.
De Westerveldse zijl, een sluis bij Westerveld ten noorden van Zwolle, werd tot 1862 door de marke Dieze onderhouden, maar * in dat jaar nam het waterschap op verzoek van de marke het beheer en onderhoud over. Dat heeft men later wel betreurd want herhaaldelijk waren kostbare herstellingen en verbeteringen aan de sluis noodzakelijk. Als tegenprestatie voor het overnemen van de zorg voor de sluis verkreeg het waterschap van de marke in 1862 twee stukken land, waaruit men door ze te verpachten later nog enige inkomsten verkreeg. Tussen 1939 en 1957 werden deze stukken land in gedeelten weer verkocht.
2. Verantwoording van de inventarisatie
laatste wijziging 12-05-2022
216 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 9 bestanden
Inventaris
laatste wijziging 12-05-2022
216 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 9 bestanden
Kenmerken
Datering:
1836 - 1982
Voorwaarden voor raadpleging:
Het archief is openbaar.
Omvang archiefblok:
4,44 m
Toegang:
Raat, T. de, Inventarissen van de archieven van de opgeheven waterschappen binnen het Waterschap Bezuiden de Vecht, p. 9 - 27, 1836 - 1982 (1983).
Openbaarheid:
Het archief is openbaar.
Categorie:
laatste wijziging 12-05-2022
216 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 9 bestanden
