Uw zoekacties: Werkman-van der Vegt, familiearchief

1513 Werkman-van der Vegt, familiearchief ( Collectie Overijssel locatie Zwolle )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
1.1 Geschiedenis van de familie
1513 Werkman-van der Vegt, familiearchief
1 Inleiding
1.1
Geschiedenis van de familie
De familie Werkman stamde oorspronkelijk uit Hunsingo: de noordwestelijke streek van de provincie Groningen, grenzend aan de Waddenzee. Klaas Jacob Werkman (1847 - 1891) was rijksveearts in dit gebied. Uit zijn huwelijk met Grietien Alingh werden drie zoons geboren: Hendrik Nicolaas (bekend graficus en drukker), Pieter Jacob en Martinus Hendrikus.
Dit archief gaat over Martinus Hendrikus Werkman, zijn zoon Christoffer Klaas Werkman en zijn schoondochter Hendrikje (Henny) Werkman-van der Vegt.
Martinus Hendrikus Werkman werd geboren in Leens op 21 oktober 1884 en overleed te Zwolle op 3 april 1953. Hij trouwde met Catharina Hendrika Bos op 8 november 1915 te Nieuwolda. Zij was in Nieuwolda geboren op 3 juli 1883 en overleed op 9 maart 1970, ook te Zwolle. Uit hun huwelijk werden een zoon en een dochter geboren: Christoffer Klaas (hierover later meer) en Grieta Pieterke (geboren in Winschoten op 6 januari 1919 en overleden in Diemen op 18 september 2014)
Martinus Hendrikus Werkman begon in 1911 als redacteur bij de Nieuwe Winschoter Courant. Vier jaar later werd hij hoofdredacteur van deze lokale krant. Zowel hijzelf als zijn vrouw namen in Winschoten actief deel aan het maatschappelijke- en culturele leven. Catharina Hendrika Werkman-Bos speelde toneel en piano.
In 1920 verhuisde de familie Werkman naar Zwolle. Zij betrokken een mooie tussenwoning aan de Prins Hendrikstraat 20 aldaar. Martinus Hendrikus Werkman wordt in Zwolle eerst redacteur 'Letteren en Kunst' en later hoofdredacteur van de Provinciale Overijsselsche- en Zwolsche Courant. Dit tot met met 1944. Martinus Hendrikus is dan ongeveer 60 jaar oud, maar of hij dan met pensioen gaat, is niet terug te vinden in de archiefstukken.
Er zijn in de periode 1920 - 1944 natuurlijk veel artikelen van hem verschenen in de Overijsselsche- en Zwolsche Courant over kunst en cultuur in Zwolle. Deze zijn terug te vinden in dit archief.
Ook de vele door hem verzamelde programma-kranten, brochures en aankondigingen van voorstellingen in schouwburg 'Odeon', schouwburg 'De Buitensociëteit' en bioscoop 'De Kroon' zijn in dit archief opgenomen.
Martinus Hendrikus Werkman schreef niet alleen over 'Letteren en Kunst', maar ontplooide ook andere activiteiten op dat terrein. Hij was secretaris van het Nederlandse Toneelverbond, afdeling Zwolle en zat in de wedstrijdjury van de 'Toneelwedstrijd', gehouden door de Koninklijke Rederijkerskamer te Zwolle (1929).
Noemenswaardig is zijn inzet voor de bevordering van het Groninger dialect buiten de provincie zelf. Martinus Hendrikus Werkman is van 1922 tot en met 1940 secretaris van 'De Molleboon' geweest, een vereniging van Groningers in Zwolle en omstreken. Aan deze vereniging was tevens een toneelclub verbonden. In 1946 werd hij erelid. De vereniging bestaat overigens nog steeds en heeft ongeveer 140 leden (2015).
Ook publiceerde hij gedichten in tijdschriften als De Nieuwe Gids. Een voorbeeld daarvan was de gedichtenbundel 'Museum van plastische verzen' (1910). Hij schreef ook een roman: 'Ennemaheert' (1920) en een essay over zijn door de Duitsers gefusilleerde broer Hendrik Nicolaas (1946).

Zo vader, zo zoon. Christoffer (Chris) Klaas Werkman koos ook voor de journalistiek. Hij werd geboren in Winschoten op 6 november 1916 en overleed in Voorburg op 29 september 1997. Chris Werkman trouwde op 1 december 1942 in Zwolle met Hendrikje (Henny) van der Vegt, geboren in Zwolle op 5 november 1918 en overleden op 26 januari 2006, ook in Voorburg.Zij kregen vier kinderen: Martinus Frederik (Martin), geboren in Zwolle (1944), Johannes Catharinus (Hans), geboren in Zwolle (1946), Johanna Christina Henriette Grieta, geboren in Den Haag (1948) en Frederik Pieter Hendrik (Frits), geboren in Den Haag (1956).
Na de lagere school (van het Departement Zwolle der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen) begon zijn middelbare schooltijd in 1928 op het Gymnasium te Zwolle.
In 1937 behaalde hij het H.B.S.- diploma op de Rijks H.B.S. aldaar en in datzelfde jaar kwam hij als voluntair in dienst bij de Kamper Courant. In 1939 werd hij journalist bij de Zutphense Courant. Dit tot en met oktober 1941. Toen besloot de Duitse bezetter de krant te verbieden en Chris Werkman werd werkloos.
Chris Werkman trouwde op 1 december 1942 en vlak daarna gaf hij gehoor aan een oproep voor tewerkstelling in Duitsland omdat in geval van verder negeren met sancties aan het adres van zijn vader werd gedreigd. Het adres waar hij verbleef is terug te vinden in de zakagenda van zijn vrouw: Neckarheim, Franzosenlager, barakke 6, stube 2 in Oberndorf am Neckar. In deze plaats werd veel Duits oorlogsmateriaal vervaardigd. In de zomer van 1943 keerde hij als gevolg van tyfus voor genezing terug naar Nederland.
Direct na de bevrijding trad Chris Werkman in dienst bij het Algemeen Nederlands Persbureau ANP) als streekredacteur voor Noord-Nederland met standplaats Groningen. In 1946 werd hij overgeplaatst naar de redactie in Den Haag, waar hij van 1947 t/m 1959 verslaggever was op de redactie Binnenland. Chris Werkman schreef vooral artikelen over luchtvaart, Zuiderzeewerken, PTT en de Tweede Wereldoorlog. Vanaf 1960 deed hij daarbij de sociaal-economische en vanaf begin jaren '70 ook de parlementaire verslaggeving voor het ANP.
Men kan hem beschouwen als één van de eerste luchtvaartjournalisten in Nederland. In 1980 ging hij met de VUT.

Hendrikje (Henny) van der Vegt werd geboren op 5 november 1918 in Zwolle en overleed op 26 januari 2006 in Voorburg (87 jaar oud). Haar verre voorouders woonden sinds de 17e eeuw al in Zwolle. Zij was de dochter van Frederik van der Vegt (1885-1964), van beroep schilder op de Centrale Werkplaats van de N.S. te Zwolle en Johanna Maria Catharina Wilhelmina Scholder.
Na de lagere school (Openbare lagere school XI te Zwolle) begon zij in 1931 haar middelbare schooltijd op de H.B.S. aldaar en behaalde in 1936 haar H.B.S.- diploma met zeer goede cijfers.Dit een jaar eerder dan haar toekomstige echtgenoot Chris Werkman. Het is aannemelijk dat zij elkaar in hun H.B.S.- tijd hebben leren kennen (en bij elkaar in de klas hebben gezeten).
Op 1 december 1942 trouwden zij en kregen vier kinderen.
1.2 Verwerving van het archief
1.3 Verantwoording van de inventarisatie

Kenmerken

Datering:
(1898) 1920-1995 (2009)
Omvang archiefblok:
1,5 m
Voorwaarden voor raadpleging:
Het archief is openbaar.
Toegang:
Boog, E.W., Inventaris van het familiearchief Werkman-van der Vegt, (1898) 1920-1995 (2009), Zwolle (2015).
Openbaarheid:
Het archief is openbaar.