0210.1 Doopsgezinde gemeente te Hengelo ( Collectie Overijssel locatie Zwolle )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
INLEIDING
De geschiedenis van de Doopsgezinde Gemeente te Hengelo is dermate verweven met die van de broederschap van Borne, dat in deze inleiding op de inventaris van het archief van deze gemeente met een enkele opmerking kan volstaan worden. |Voor het merendeel zij verwezen naar de inleiding op de inventaris van het archief van de Doopsgezinde Gemeente te Borne.
Algemeen overzicht van de geschiedenis der gemeente
0210.1 Doopsgezinde gemeente te Hengelo
INLEIDING
Algemeen overzicht van de geschiedenis der gemeente
Gezien het samengaan van de gemeenten van Borne en Hengelo tot 1727 kan eerst gesproken worden van een archief van deze corporatie in laatstgenoemd jaar. Bovendien waren de diaconieën nog tot 1814 gecombineerd, zodat eerst in 1814 van een volkomen zelfstandig plaatselijk gemeentelijk leven kan gesproken worden. De negentiende eeuw in deze gemeente is gelijk aan die van de andere broederschappen, een weinig schokkend geschiedverhaal van een godsdienstige corporatie, die zijn cultureel en opbouwend werk verricht ten dienste van de gemeenschap. Rechtse invloeden trachten de vrijzinnige voorkeur nog te beïnvloeden, zodat ook in Hengelo in de jaren van het Réveil een plaatselijk conflict ontstaat, over het algemeen blijft de ethiek de boventoon voeren en behoudt ook bij een afwijken van de orthodoxe leer, zijn broederlijk karakter, waarin de geest van de liefde alles beheerst. De archivalis zijn dus verzameld over deze minst bewogen periode in de historie van de gemeente. Door een op zichzelf onbelangrijk citaat wordt deze toestand het best getypeerd, als in de resolutiën van 29 juni 1879 wordt genotuleerd: "Alle leden bijeen in de koepel, die is achter het station , waar de locomotieven gillen en in het midden van de weiden, waar de koebeesten grazen, opdat ze vet mogen worden. Eerst door de ondergaande zon, later door de heldere stralen van de bijna volle maan beschenen, beschut door een met weelderig loof overgroeid koepeldak, onder het genot van een beker fonkelenden wijn, gesterkt door de geuren van La Superfina, maduro colorado, hoorden de samengekomenen, het oog bewonderend starende op rozen en rozenknoppen de notulen der vorige vergadering aan en keurden die goed."
Maar zo de liefde viel, valt weinig oorlog te vermelden, ook al heeft juist de réveilman Ds. de Liefde nog wel eens de knuppel in het Dooperse Hengelo-hok gejaagd.
De oorzaken der scheiding tussen Borne en Hengelo
De betekenis van Wolter ten Cate (1701-1796) voor de gemeente te Hengelo
De negentiende eeuw
Verhouding van het archief tot de historie van de gemeente
Slot-opmerking
Literatuur

Kenmerken

Datering:
1727 - 1941
Omvang archiefblok:
3 m
Voorwaarden voor raadpleging:
Het archief is openbaar.
Toegang:
Wijnbeek, D., Het archief der Doopsgezinde Gemeente te Hengelo, 1727 - 1941 (1957).