PA-0025 N.V. Onderlinge schroefstoombootdienst Oostzaan ( Gemeentearchief Zaanstad )
PA-0025
N.V. Onderlinge schroefstoombootdienst Oostzaan
Inleiding
1. Geschiedenis van de archiefvormer
PA-0025 N.V. Onderlinge schroefstoombootdienst Oostzaan
Inleiding
1.
Geschiedenis van de archiefvormer
De N.V. (Naamloze Vennootschap) Onderlinge schroefstoombootdienst Oostzaan werd opgericht in 1884. Initiatiefnemer was Jan Schuitemaker Dz., eigenaar van de overdekte melkschuit de Kerk. Schuitemaker onderhield een veerdienst op Amsterdam en riep in een circulaire de inwoners van Oostzaan op om kapitaal bijeen te brengen voor de aankoop 'eener nieuwe, prachtige' stoomboot bij de firma Boon, Molema & de Cock te Hoogezand. Met de stoomboot zou een veerdienst kunnen worden onderhouden tussen Oostzaan en Amsterdam, die de handel van de 'betrekkelijk kleine plattelandsgemeente' Oostzaan ten goede zou komen. De vraagprijs voor de ijzeren schroefstoomboot was fl. 9700,-. Schuitemaker stelde bovendien voor om ook zijn melkschuit te verkopen aan de nieuwe vennootschap voor een bedrag van fl. 600,-. Door de prijs van de aandelen laag te houden, kon iedere burger uit Oostzaan - rijk of arm - deelnemen. *
De naamloze vennootschap werd aangegaan voor dertig jaar en was gevestigd in Oostzaan. Een aandeel op naam kostte fl. 25,-. Aanvankelijk werden de aandelen tegen voorlopige kwitanties uitgegeven, maar toen de statuten op 8 juli 1884 bij Koninklijk Besluit waren goedgekeurd, konden de aandelen daadwerkelijk worden uitgegeven. Het bestuur van de naamloze vennootschap bestond uit een directeur-boekhouder en zes commissarissen: G.A. Swart, burgemeester van Oostzaan; J. Heijn sr. (president-commissaris), J. Schuitemaker Dz., H. Boom, Ch. Kater, W. van Noord en Jb. de Boer Pz. De algemene vergadering van aandeelhouders vond eenmaal per jaar plaats in april, al snel werd dit februari. *
De schroefstoombootdienst Oostzaan onderhield een veerdienst voor het vervoer van personen, goederen en vee tussen de Oostzanerdijk (de voormalige Oostzaanse Overtoom) en de Prins Hendrikkade in Amsterdam. Ook viel het slepen van schepen onder de diensten van de schroefstoombootdienst. * De eerste boot vertrok op maandag 19 mei 1884 vanuit Oostzaan en vanaf dat moment konden reizigers zesmaal per dag vertrekken vanuit Oostzaan of Amsterdam. In een overzicht van tarieven voor passagiers en vracht in het eerste notulenboek van het bestuur van de vennootschap is te zien wat men dacht te kunnen vervoeren: passagiers (met een keuze voor eerste of tweede kajuit), emmers en vaten melk, vee, karren, gevogelte, eieren, brood, bier en andere levensmiddelen en goederen. * Later wordt ook melding gemaakt van schoolkinderen, van bezoekers van en naar de veemarkten in onder andere Purmerend en van het verhuren van de veerboten voor pleziervaarten. * Ter voorbereiding van de veerdienst werd de haven in Oostzaan uitgebaggerd en de aanlegsteiger verlengd. * Toen in 1886 een tweede stoomboot werd aangekocht, de Oostzaan II, werden opnieuw aandelen uitgegeven. Het totale kapitaal van de vennootschap kwam daarmee uit op fl. 25.000,-: 1000 aandelen op naam van fl. 25,- per stuk. *
Op 24 februari 1932 ging de algemene vergadering van aandeelhouders akkoord met het voorstel van het bestuur om de vennootschap te liquideren. Het passagiers- en vrachtvervoer met de schroefstoombootdienst was sterk teruggelopen. Oorzaken hiervan waren de groei van het aantal autobussen en vrachtdiensten over de weg en de achteruitgang van de kleinhandel op Amsterdam. Voortzetting van de vennootschap was, naar de mening van het bestuur, niet langer in het belang van de aandeelhouders. De teruglopende inkomsten zouden ten koste gaan van de financiële reserves van de vennootschap en de aandelen zouden daardoor hun waarde verliezen. * Aanvankelijk had het bestuur het plan om de aandelen te verkopen, zodat de veerdienst zou kunnen blijven bestaan. Dit plan mislukte echter en op 21 februari 1933 werd besloten, dat de aandeelhouders 92% van de waarde van hun aandelen zouden krijgen uitgekeerd. Op 27 juni 1934 werd de schroefstoombootdienst definitief geliquideerd. *
laatste wijziging 01-08-2018
57 beschreven archiefstukken
Inventaris
laatste wijziging 01-08-2018
57 beschreven archiefstukken
Kenmerken
Datering:
1884-1934
Gemeente:
Oostzaan
Omvang in meters:
0,55
Toegang:
Inventaris
Openbaar:
Ja
Licentie:
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld.
Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Gemeentearchief Zaanstad. Toegang PA-0025 N.V. Onderlinge schroefstoombootdienst Oostzaan
VERKORT:
NL-ZdGAZPA-0025
Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Gemeentearchief Zaanstad. Toegang PA-0025 N.V. Onderlinge schroefstoombootdienst Oostzaan
VERKORT:
NL-ZdGAZPA-0025
laatste wijziging 01-08-2018
57 beschreven archiefstukken