Herinventarisatie van de in het rijksarchief in Noord Holland aanwezige gaardersarchieven was noodzakelijk om twee redenen, ten eerste omdat de aanwezige lijst een te globaal karakter had, ten tweede omdat de verwijdering van archivalia door inbewaringgeving van gaardersarchieven bij gemeentelijke archiefbewaarplaatsen van deze lijst een onoverzichtelijk geheel maakte. Bij de herinventarisatie bleek dat zich in de gaardersarchieven stukken bevonden die daarin niet thuis hoorden. Voor zover dit mogelijk was zijn deze eruit verwijderd en, indien dit mogelijk bleek, ingevoegd in het archief waar zij thuishoorden. Dit bleek niet mogelijk voor een aantal delen, waarin, buiten gegevens betreffende de inning van de gaardersbelastingen, ook andere gegevens te vinden waren.
De plaatsen die geen eigen gaarder hadden staan vermeld onder de plaats waaronder zij ressorteerden. Voor zover in deze plaatsen een aparte administratie was bijgehouden zijn ze wel apart beschreven, maar wel bij de plaats waar zij onder ressorteerden.

Bij de beschrijving van de gaardersarchieven per plaats is een onderscheid gemaakt naar belasting, in de volgorde van instelling. Per belasting is een rubriekje gemaakt, althans voor zover de belasting voorkwam. Werd in één register meer dan één belasting verantwoord, dan werd de beschrijving opgenomen onder de rubriek die het eerst aan de beurt was, met een verwijzing onder de andere. De stukken die te maken hebben met de verantwoording aan de rekenkamers werden apart beschreven, terwijl het geheel in voorkomende gevallen besloten werd met een rubriek Diversen, waarin die stukken werden ondergebracht die onder geen van de andere rubrieken gezet konden worden.

Aangezien de registers van de impost op trouwen en begraven reeds in de inventaris doop-, trouw- en begraafboeken beschreven zijn heb ik deze niet op nieuw opgenomen in dit overzicht; voor dit gedeelte van de gaardersarchieven verwijs ik dan ook naar de inventaris van J.R. Persman en J.J. Zonjee.