Uw zoekacties: Stede en gemeente Schellinkhout, 1450-1970

1156 Stede en gemeente Schellinkhout, 1450-1970 ( Westfries Archief )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Naar boven om te zoeken
1156   Stede en gemeente Schellinkhout, 1450-1970
Inleiding
1. Het bestuur tot 1811
2. Het gerecht tot maart 1811
3. Het bestuur 1811-1970
4. Het archief
5. Lijsten van burgemeesters en secretarissen 1811-1970
laatste wijziging 11-12-2023
1.771 beschreven archiefstukken
7 gedigitaliseerd
totaal 179 bestanden
Inventaris
1. Archieven van de stede/gemeente 1450-1810
2. Archief van de gemeente Schellinkhout 1811-1932
3. Archief van de gemeente Schellinkhout 1933-1944
4. Archief van de gemeente Schellinkhout 1945-1970
5. Stukken waarvan de band met het archief niet is gebleken
6. Bijlagen bij de inventaris
6.1. Regestenlijst
1 Floris, graaf van Holland, verleent aan die van Medemleke tolvrijheid, en geeft een aantal bepalingen omtrent bestuur, poorterschap en rechtspraak. Voorts bepaalt hij dat schout en schepenen zelf nieuwe keuren mogen maken, en dat er een jaarmarkt mag worden gehouden.
2 Willem van Henegouwen, graaf van Holland, geeft aan die van Medenblick enige privileges:
- er mogen geen sluizen worden gemaakt in de dijk zonder toestemming van heemraden en waarschappen;
- hij stelt enige bepalingen vast omtrent de inning van gewas-tienden en landhuur;
- hij verleent vrijheid van enige belastingen;
- schout en schepenen zullen de sluizen, bruggen en wegen in hun banne schouwen.
3 Willem van Beieren, graaf van Holland, verleent de poorters van Medenblick enige privileges:
- een poorter die een ander doodt verbeurt de helft van zijn bezit;
- de stede Medenblick mag haar privileges doen vernieuwen als die verloren mochten gaan;
- hij bevestigt de privileges, verleend door zijn voorgangers.
1156 Stede en gemeente Schellinkhout, 1450-1970
Inventaris
6. Bijlagen bij de inventaris
6.1. Regestenlijst
3
Willem van Beieren, graaf van Holland, verleent de poorters van Medenblick enige privileges:
- een poorter die een ander doodt verbeurt de helft van zijn bezit;
- de stede Medenblick mag haar privileges doen vernieuwen als die verloren mochten gaan;
- hij bevestigt de privileges, verleend door zijn voorgangers.
Datering:
1355, september 4
NB:
(Inv. nr. 2 (folio's 20 en 21)) Afschrift dd. ca. 1700 van een afschrift dd. 28 augustus 1603. Zie ook Van Mieris' Groot Charterboek, deel 2 blz. 860.
Zie ook:
Organisatie: Westfries Archief
laatste wijziging 04-12-2007
4 Albrecht van Beieren, ruwaard van Holland, verleent enige privileges aan de ingezetenen van het baljuwschap Meden-bliek:
- schulden die een poorter van Medenblick heeft gemaakt, mogen alleen worden verhaald op de borgen die hij daarvoor heeft gesteld;
- schout en schepenen zullen de wegen schouwen naar oude gewoonte;
- de dijkgraaf moet binnen een jaar de dijklasten innen, anders zullen die vervallen;
- een deken die overspel pleegt moet een boete van 10 schellingen betalen.
5 Albrecht van Beieren, ruwaard van Holland, verleent aan de goede luiden van Drechterlandt enige privileges:
- geen schout of welgeborene mag tappen in Drechterlandt;
- schouten mogen geen rechtszittingen houden in herbergen;
- er mag niet verpacht worden dan door vier of vijf van de rijksten van een kogge;
- er zullen geen binnendijken mogen worden gemaakt dan door baljuw, dijkgraaf, heemraden en waarschappen uit ieder dorp;
- de proost van Friesland, deken, papen of klerken mogen niemand buiten Drechterlandt voor het gerecht dagen.
6 Albrecht van Beieren, graaf van Holland, neemt de begijnen van Medenblick in bescherming, bepalende dat men hen in vrij en ongemoeid bezit en gebruik van hun goederen moet laten. Verder bepaalt hij dat een begijn die niet geestelijk leeft door de anderen buiten de gemeenschap kan worden geplaatst.
7 Albrecht van Beieren, graaf van Holland, geeft aan die van Medenblick enige privileges:
- hij stelt de wijze van verkiezing van poortmeesters en raadsluiden vast;
- hij geeft een strafbepaling voor het graven in andermans land.
8 Albrecht van Beieren, graaf van Holland, verleent aan die van Schellinchout enige privileges:
- hij stelt de grenzen van Schellinchout vast;
- de schout zal ieder jaar 7 schepenen kiezen uit de 32 rijkste poorters;
- op iedere donderdag zal er een markt zijn, terwijl een vrije jaarmarkt zal worden gehouden vanaf 8 dagen voor St. Odulphusdach (=4 juni) tot 8 dagen daarna (=12 juni);
- de poorteren krijgen de tienden van de bezaaide landen in pacht voor de duur van 10 jaar, tegen een pacht van 1 hollandse willemsgulden per morgen per jaar;
- aan die van Schellinchout worden dezelfde rechten en vrijheden gegeven welke tot dan toe aan Medenblick waren verleend.
9 Willem van Beieren, graaf van Holland, verleent aan de stede Schellinchout enige privileges:
- een poorter van Schellinchout mag niet vanwege een misdrijf gevangen worden gehouden wanneer hij een goede borg kan betalen;
- de proost en de deken van West-Friesland mogen geen poorter dagen buiten hun rechtsgebied;
- een poorter die bij de graaf wordt ontboden zal vrijgeleide krijgen om te komen, en om terug te keren naar zijn woonplaats;
- alle misdrijven zullen na een jaar verjaren;
- de schout moet de graaf rekening doen van zijn ontvangsten;
- de dijkgraaf mag geen poorter dagen dan op de sluis bij het kerkhof binnen de vrijheid van Schellinchout;
- een schepen mag gelijk de schout de vrede handhaven;
- hij bevestigt de privileges, verleend door zijn voorgangers.
10 Willem van Beieren, graaf van Holland, bepaalt dat men, om in Schellinghout tot schout, schepen of raad te kunnen worden benoemd, eerst drie jaar poorter moet zijn geweest. Verder geeft hij de tienden van de bezaaide landen in eeuwige pacht.
11 Hertog Jan van Beieren verleent die van Medenblick enige privileges:
- de schout zal 7 schepenen kiezen uit de 40 rijkste poorters;
- de goede gemeente zal uit de 40 rijkste poorters 2 burgemeesters kiezen, die niet tevens schepen mogen zijn;
- burgemeesters en schepenen kiezen 3 kerkmeesters en 2 gasthuisvoogden;
- de dijkgraaf zal uit de 40 rijksten een heemraad kiezen die drie jaar poorter moet zijn geweest;
- schout en schepenen van Medenblick zullen de sloten, wateringen en wegen schouwen;
- gastrecht of buurrecht mag alleen worden gesproken in of voor het gasthuis.
12 Het Hof van Holland bepaalt dat de schout, Jacob Melyszoon, in strijd met de privileges van Schellinchout heeft gehandeld door op Goede Vrijdag 2 kerkmeesters te benoemen, omdat dit recht voorbehouden is aan burgemeesters en schepenen.
13 Philips van Bourgondië, graaf van Holland, verleent die van Schellinchout enige privileges:
- schout en schepenen zullen het Buitendijkse land schouwen, volgende de keuren;
- als de schout, daartoe gesommeerd zijnde door de raden van het Buitendijkse land, niet zou komen om te schouwen, dan verliest hij zijn ambt;
- de schout mag een beschuldigde niet van diens werk en nering afhouden tot uitspraak is gedaan;
- de schout moet voor de rechtsgang zorgen wanneer een poorter geld moet krijgen van een andere poorter;
- iedere poorter moet gelijkelijk meebetalen aan de tienjaarlijkse bede;
- om poorter van Schellinchout te worden moet één oude hollandse gulden worden betaald.
14 Philips van Bourgondië, graaf van Holland, gelast die van Blocker om hun weg, banscheiding en waterschutting te herstellen, opdat die van Schellinchout worden ontlast van binnenstromend water. Gebeurt dit niet binnen de gestelde termijn, dan mogen die van Schellinchout zelf het herstelwerk verrichten.
15 Pieter Dircksz. en Jan Melisz., kerkmeesters en voogden van de parochiekerk van Schellinchout, oorkonden dat zij aan Su Jan Maertsweduwe uit Hoorn een losrente van 11 rijnse guldens hebben verkocht, te betalen op meijedag (=1 mei) of tot 8 dagen daarna. De rente kan worden afgelost door betaling ineens van 20 maal het bedrag aan rente.
16 Dirck Jansz. en Claes Jansz., kerkmeesters en voogden van de parochiekerk van Schellinchout, oorkonden dat zij aan Floris Jacobsz. uit Hoorn een losrente hebben verkocht van 5œ gulden van 40 groten Vlaams, te betalen op St. Mauriciusdag (=22 september) of tot 14 dagen daarna, met een boete van 4 schellingen per dag dat de betalingstermijn zal worden overschreden. De rente kan worden afgelost door de betaling ineens van 99 guldens.
17 Burgemeesters, schepenen en raden van Schellinchout oorkonden dat zij voor 225 guldens van 40 groten Vlaams aan Anna Lubbertsdr. uit Amsterdam, een lijfrente hebben verkocht van 27 guldens. Het geld zal worden gebruikt om een deel van een losrente van 350 guldens af te lossen.
18 Willem Tijsz., Pieter Jansz., Jan Jacobsz., Cornelis Pietersz., Willem Meijnertsz., Pieter Jacobsz. en Pieter Sijbrantsz., schepenen van Scellinchout, oorkonden dat Claes Jansz. en Jan Pieters., burgemeesters van Scellinchout, drie lijfrenten hebben verkocht: 1: van 27 guldens aan Anna Lubbertsdr. uit Amsterdam, voor 225 guldens van 40 groten Vlaams; 2: van 15 guldens aan ene Albarta uit Amsterdam, voor 125 guldens; 3: van 18 guldens en 15 stuivers aan Sijberich Pietersdr. uit Hoobreed, voor 150 guldens. De eerste twee renten zijn verkocht ten behoeve van aflossing van een rente van 350 guldens aan Rijn de Verwer uit Hoorn, de derde ten behoeve van aflossing van een rente van 150 guldens aan Neel Nannincxs. uit Hoorn.
19 Jan Pietersz. Organist en Jan Jansz. van Neck de jonger, schepenen van Hoorn, oorkonden dat Marij Florisdr. een losrente van 5œ gulden van 40 groten Vlaams heeft verkocht aan Cathrijn Jan Rustenburchsweduwe. De rente is ten laste van de kerk van Scellinchout.
20 Burgemeesters en raden van Schellinchout oorkonden dat Evert Pietersz. en Jan Melisz., kerkmeesters van 1570, en Baert Pietersz., kerkmeester van 1571, verklaren dat zij in 1571 voor 50 guldens een lijfrente hebben verkocht aan Alit Pietersdr. uit Schellinchout, groot 5 guldens, te betalen op 6 mei. Dit geld hebben zij gebruikt om meester Coen van Amsterdam te betalen ten behoeve van het sacramentshuis, toentertijd staande in de kerk.
21 Burgemeesters en raden van Schellinchout oorkonden, dat Evert Pietersz. en Mieus Pietersz., poorters van Schellinchout, hebben verklaard dat in 1572 in de maand oktober soldaten van hopman Vocabel de kerk zijn binnengedrongen en daar de stede-kist hebben opengebroken, en de stadsprivileges en andere belangrijke documenten hebben vernield. Verder verklaarde Evert Pietersz. dat zich onder de documenten een rentebrief van 340 guldens en 9 penningen hoofdgeld had bevonden. Poorter Jan Jansz. Pil bevestigde het voorgaande en verklaarde voorts dat de soldaten zijn huis zijn binnengedrongen en de documenten in het vuur hebben gegooid.
22 Pieter Harmenss. en Dirck van Nuys, schepenen van Hoorn, oorkonden dat Jan Pieterss. Berchout en Jacob Janss. Spranger, kerkmeesters van Hoorn, een oud huis hebben verkocht aan Evert Pieterss. en Jan Corneliss., burgemeesters van Schellinchout. Het koopbedrag, 20 guldens van 40 groten Vlaams, verklaren de kerkmeesters te hebben gebruikt ten behoeve van de reparatie van de kerk in Hoorn.
23 Burgemeesters, schepenen en raden van Schellinchout oorkonden dat Willem Melisz. en Mieus Pietersz., kerkmeesters van Schellinchout, 100 guldens hebben gekocht van Griet Pieters., tegen een lijfrente van 14 guldens van 40 groten Vlaams, te betalen op de laatste dag in mei of tot 8 dagen daarna.
24 Burgemeester Jan IJsbrantz. oorkondt dat Pieter Ellertsz., poorter, hem heeft verklaard de westerblocker molen te hebben zien malen zodat water over de weg kwam lopen, en soms ook van buiten door de sluis is gekomen. Verder heeft hij 's nachts vaak de sluis dichtgedaan omdat water over de weg dreigde te lopen.
25 Jan Jacobss. en Reijer Claess., schepenen van Westewoude, oorkonden dat Arent Baertss., wonende op Munckij, aan kerk en armen van Schillenchout 1 morgen en 150 roeden land heeft verkocht, gelegen in de ban van Westerblocker in Munckijer Weere, belendend zowel ten noorden als ten zuiden aan Maerten Harckss. c.s..
26 Burgemeesters en raden van Schellinckhout oorkonden dat zij het getimmerte van een huis hebben overgedragen aan de pastorie, staande op de pastoriewerf, belendend ten noorden aan Pieter Jansz. Gietermaecker en ten zuiden aan de kerk. Daarvoor in ruil hebben zij een pastoriehuis ontvangen, staande op "des costers camp".
27 De Rekenkamer van Holland scheldt die van Schellinchoudt te weinig betaalde gewastienden kwijt, nadat bij inspektie door landmeters was gebleken dat het bezaaide land dat door Schellinchoudt werd opgegeven veel kleiner was dan in werkelijkheid. Die van Schellinchoudt verklaarden te goeder trouw te hebben gehandeld en de oudste gegevens te hebben gevolgd. Die van Schellinchoudt moeten 100 pond van 40 groten Vlaams betalen, plus de kosten van het laten maken van een nieuwe kaart.
28 Schepenen van Schellinckhout oorkonden dat burgemeester Wiggher Jan Wigghersz. en Dirck Pieter Jaep Neffiesz. overeengekomen zijn met molenaar Aerian Cornelis Rensesz., dat deze een korenmolen zal bouwen bezijden en benoorden de Meeweg, op het land van de kinderen van Meijnert Brants.. Het wordt de poorters van Schellinckhout verboden om elders zaden te laten malen. Als er meer molens gebouwd zouden moeten worden dan mogen Aerian Cornelis Rensesz. of zijn nakomelingen die bouwen en exploiteren. Voor deze overeenkomst betaalt Aerian Cornelis Rensesz. 50 guldens van 40 groten vlaams. Met dorsale aantekening dat de overeenkomst op 15 oktober 1670 is bevestigd door schout, schepenen en burgemeesters.
29 Wigger Willem Tijsz. en Meijnert Willem Meijnertsz., schepenen van Schellinckhout, oorkonden dat Claes Jansz. Engelsman, tinnegieter uit Hoorn, een losrente ten laste van de kerk heeft verkocht aan Griet Jacopsdr., weduwe van Jan Jansz. Voorschuijer.
30 Maerten Maertesz. en Jacob Jansz., schepenen van Schellinchout, oorkonden dat Jan Jansz. Pieter Ellerts., poorter van Schellinchout 150 guldens schuldig is aan Coen Dircxz. uit Oosterblocker, waarvoor hij als hypotheek zijn huis stelt.
31 Burgemeesters van Hoorn komen overeen met Tijmen Fransz. en Jan Cornelis Moijweesen, burgemeesters van Schellinckhoudt, Claes Baertsz. en Cornelis Pietersz., burgemeesters van Wijdenes, en Jan Adriaansz., burgemeester, en Jacob Fransz., schepen van Hem, om gedeelten van de weg naar Hoorn vast te stellen, die iedere contractant moet beplanken om de weg in de winter goed begaanbaar te houden. Een ieder die last ondervindt van nalatigheid mag op kosten van de nalatige contractant het gebrek doen repareren.
32 Burgemeesters en raden van Schellinchout komen bepalingen overeen inzake het beplanken van de Blockdyck en de Remweg, met de gemene burgers van Westwoude, wonende op de Westerblockdyck in de banne van Wester- en Oosterblocker, met de inwoners op de Oosterblockdyck bij de Wijmertsmolen, en met de bakker en molenaar, wonende op de Oosterblockdyck in de banne van Wydenes.
33 Dirck Gherbrantsz. en Claes Jansz. Backer, schepenen van Schellinchoudt, oorkonden dat Cornelis Cornelisz. Berckhoudt 410 guldens schuldig is aan Dirck Elberts. uit Hoorn, vanwege de aankoop van een stuk zaailand in het oostelijk gedeelte van Schellinchoudt. Bepaald wordt dat het bedrag in twee termijnen zal worden betaald. Met dorsale aantekening dat op 13 juni 1657 de gehele koopsom is voldaan.
34 Burgemeesters Pieter Claesz. Steenhuijs en Jan Meijndertsz. verklaren zich borg te stellen voor de pacht van het schoutambt door Jacob Jansz. Groot, voor de tijd van drie jaar.
35 Burgemeesters van Schellinkhout komen overeen met Edel Onnen, lakenkoopman uit Hoorn, dat eerstgenoemden naar believen de nagelaten goederen van Jan Boetis, alias Jan Snijder, mogen verkopen.
36 Burgemeesters Jan Melisz. en Jan Meijndertsz. Coster verklaren 1870 guldens, 13 stuivers en 12 penningen te hebben verhaald op de nagelaten goederen van Jan Cornelisz. Boetis, alias Jan Snijder, en dat zij daarom afzien van enig verder verhaal. Edel Onnen verklaart als schuldeiser geen rechten te zullen pretenderen op de reeds verkochte goederen.
37 Pieter Claasz. Steenhuijs en Jan Claasz. Backer, schepenen van Schellinchout, oorkonden dat Maarten Pietersz. Langarm een stuk grond heeft verkocht aan Cornelis Cornelisz. Berckhout. De koopsom zal worden voldaan in termijnen, zoals geregeld bij akte van hypotheekstelling.
38 Pieter Claasz. Steenhuijs en Jan Claasz. Backer, schepenen van Schellinchout, oorkonden dat Cornelis Cornelisz. Berckhout uit Schellinchout 2062 guldens en 10 stuivers schuldig is aan Maarten Pietersz. Langarm, vanwege de aankoop van een stuk grasland. Bepaald wordt, dat de koopsom zal worden voldaan in drie termijnen. Met dorsale aantekening dat de eerste termijnbetaling op die dag is gedaan.
39 Pieter Jansz. van Hoorn en Pieter Cornelisz. Laan, schepenen van Schellinchout, oorkonden dat Jacob Groot, schout van Schellinchout, en Volckard Claasz. Dickert, oud-schepen van Schellinchout, twee stukken zaailand hebben geruild.
40 Willem van Oranje, stadhouder van Holland, stelt Arent Pieterse All aan tot koster en schoolmeester van Schellinkhout, wegens het overlijden van diens voorganger Pieter Jansse Koop.
41 Jan Jacopsz. Houtsager, oud-burgemeester, doet rekening van het landschot over de jaren 1688-1696. Burgemeesters en schepenen keuren de rekeningen goed.
42 Jan Jacopsz. Houtsager, gaarder van de verpondingen, verklaart zich financieel aansprakelijk indien hij nalatig zou zijn bij de afdracht van verpondingsgelden. Verder belooft hij geen verponding te zullen vorderen over de buitendijkse landerijen zonder toestemming van de regeerders.
43 De Staten van Holland en West-Friesland geven Cornelis Pietersz. Admiraal, oud 15 jaar, de ambachtsheerlijkheid Schellinkhout in leen als onversterflijk erfleen. Hij is gehouden om de eed af te leggen bij het bereiken van de meerderjarige leeftijd. Burgemeester Germent Pietersz. Crimpen deed dit nu in zijn plaats. Met dorsale aantekening dat de koopsom van 3000 guldens, en de rantsoengelden van 150 guldens zijn betaald, evenals de 40e penning en de 10e verhoging. Tevens in dorso, dat Cornelis Pietersz. Admiraal op 23 juni 1751 de leeneed heeft afgelegd.
44 De Staten van Holland en West-Friesland geven de regeerders van Schellinkhout toestemming om 3500 guldens te lenen om de bouw van een nieuw raadhuis te financieren. Zij krijgen vrijdom van de belasting van de 100e en 200e penning. Om rente en aflossing te kunnen betalen mogen zij 20 jaar lang 10 stuivers heffen op een zak tarwe, en 5œ stuiver op een zak rogge. Verder krijgen zij ook vrijdom van de belasting op bouwmateriaal. Ten behoeve van het onderhoud aan kerk, pastorie en schoolgebouw mag een 80e penning op verkoping en ruiling van onroerende goederen worden geheven. Om de drie jaar moet rekening worden gedaan bij Gecommitteerde Raden van het Noorderkwartier te Hoorn, alwaar men tevens het octrooi moet laten registreren. Met aantekening dat het octrooi op 23 mei 1765 is geregistreerd.
45 Pieter Reijlofz., Pieter Jansz. Krimpen en Pieter Jansz. Bakker verklaren dat zij als voogden van de kinderen van wijlen Jacob Jansz. Ham en Lijsbet Pieters. Admiraal, met toestemming van het gerecht van Schellinkhout, een obligatie van 500 guldens (ten laste van het Gemenelandskantoor te Hoorn ten name van Kornelis Kornelisz. Admiraal dd. 15 december 1710) hebben overgedragen aan de armen van Schellinkhout.
46 Willem van Oranje, erfstadhouder van Holland, geeft een vidimus van een akte van 7 december 1609 (zie regest nr. 28).
47 De Staten van Holland en West-Friesland geven Wouter Jacobse Smit, oud 13 jaar, de ambachtsheerlijkheid van Schellinkhout in leen als onversterflijk erfleen, wegens het overlijden van Jan Cornelisz. Laan. Hij is gehouden de leeneed af te leggen bij het bereiken van de meerderjarige leeftijd. Burgemeester Jacob Pietersz. Smit deed dit nu in zijn plaats. Met dorsale aantekening, dat de 40e penning en de 10e verhoging zijn betaald, en dat Wouter Jacobse Smit op 30 juli 1793 de leeneed heeft afgelegd.
6.4. Ordeningsplan van het archief in de jaren 1933-1944
7. Vervreemde en elders berustende stukken
laatste wijziging 11-12-2023
1.771 beschreven archiefstukken
7 gedigitaliseerd
totaal 179 bestanden

Kenmerken

Datering:
1450-1970
Datering:
1450-1970
Plaats:
Schellinkhout
Soort archief:
Overheid
NB:
oudste kadastrale leggers nog niet geinventariseerd
Omvang:
15030 mm
Openbaar:
Ja
Auteur:
J. de Bruin (1986), J. Kroon (2011)
Categorie:
laatste wijziging 11-12-2023
1.771 beschreven archiefstukken
7 gedigitaliseerd
totaal 179 bestanden