Uw zoekacties: Gereformeerde Kerk, Werkendam, (1767)1837-2005

0408 Gereformeerde Kerk, Werkendam, (1767)1837-2005 ( Streekarchief Langstraat Heusden Altena )

In een inventaris staat beschreven welke stukken er allemaal in het archief aanwezig zijn, maar vaak ook een korte geschiedenis van het archief. Bij ‘Kenmerken’ vindt u de pdf-versie van de inventaris en algemene informatie over het archief. Bij ‘Beschrijving van de series en archiefbestanddelen’ vindt u de lijst met beschrijvingen van stukken die zich in dit archief bevinden, gegroepeerd in hoofdstukken/rubrieken. Door op het plus-tekentje te klikken voor een beschrijving van een hoofdstuk/rubriek gaat u steeds een niveau dieper in de inventaris.

Hoe zoekt u door een inventaris?

Klik op de zoekbalk, bekijk eventueel eerst de ‘Zoektips’ linksonder in het zoekscherm en tik vervolgens uw zoekterm(en) in. Klik vervolgens op ‘zoek’. Onder ‘Gevonden archiefstukken’ verschijnen de beschrijvingen van stukken waar de zoekterm in voorkomt.

Wanneer u op een ‘Gevonden archiefstuk’ klikt, verschijnt een meer gedetailleerde beschrijving met rechts ook een aantal icoontjes in beeld. Het meest rechtse icoon (Aanvragen) kunt u gebruiken wanneer u het betreffende stuk in de studiezaal wilt komen bekijken. Een instructie hoe dit online aanvragen werkt, vindt u hier.

Welke archieven heeft het Streekarchief Langstraat Heusden Altena?

Bekijk het Archievenoverzicht om te zien welke archieven het Streekarchief beheert.

0408 Gereformeerde Kerk, Werkendam, (1767)1837-2005

Delen

Doorsturen per email

Delen via Facebook

Delen via X (Twitter)

Printen

Duurzaam webadres

Mijn Studiezaal

Favoriet of een notitie maken

Stel een vraag of plaats een opmerking op de tijdlijn

Reageren

Stuur een reactie naar Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Bekijk gegevens Streekarchief Langstraat Heusden Altena

1. Archiefvorming

1.1. Geschiedenis van de archiefvormer

0408 Gereformeerde Kerk, Werkendam, (1767)1837-2005

1. 1. Archiefvorming

Delen

Doorsturen per email

Delen via Facebook

Delen via X (Twitter)

Printen

Duurzaam webadres

Mijn Studiezaal

Favoriet of een notitie maken

Stel een vraag of plaats een opmerking op de tijdlijn

Reageren

Stuur een reactie naar Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Bekijk gegevens Streekarchief Langstraat Heusden Altena

1.1.

Geschiedenis van de archiefvormer

Organisatie: Streekarchief Langstraat Heusden Altena

laatste wijziging 17-09-2020

Historische context van de Gereformeerde Kerk in Nederland:

Tijdens de Reformatie in de zestiende eeuw splitste zich een groot aantal gelovigen af van de Rooms-Katholieke Kerk. De zo ontstane Nederduits-Gereformeerde Kerken organiseerden in 1618 de Synode van Dordrecht, waar de Dordtse Kerkorde werd aangenomen die nog steeds de basis vormt van het kerkrecht in veel gereformeerde kerken. Bij de Vrede van Munster in 1648 werd het Nederduits-Gereformeerde geloof de staatskerk van de Republiek en was het de enige godsdienst die in het openbaar mocht worden beleden.

Door Koning Willem I werd in 1816 een reglement opgelegd aan de Gereformeerde Kerk waarmee de afspraken van 1618 kwamen te vervallen. Dit was het begin van de Nederlands Hervormde Kerk, een volkskerk die velerlei opvattingen en uitingen van het geloof tolereerde. Deze kerkregeling was een breuk met de oude, gereformeerde bestuursvorm en geloofsbelijdenis. Dit was tot ongenoegen van de orthodox-gereformeerden die zich dan ook in 1834 afscheidden van de Hervormde Kerk, waarna een Gereformeerde Gemeente ontstond die leefde naar haar eigen belijdenisvoorschriften. In 1886 vond opnieuw een afsplitsing plaats (Doleantie). Het samengaan van afgescheidenen en dolerenden mondde in 1892 uit in de oprichting van de Gereformeerde Kerk. Daarna kenden de protestanten nog vele kerkscheuringen en vooral binnen de gereformeerde gezindten kwam het tot allerlei opsplitsingen. Uit de tegenbeweging na de Tweede Wereldoorlog ontstond in 2004 de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) uit een samengaan van gereformeerden, hervormden en luthersen.

Geschiedenis van de archiefvormer:

In 1835 waren er in Werkendam al wel een aantal afgescheiden personen, maar er was nog geen sprake van een zelfstandige kerkelijke gemeente. De Gereformeerde Kerk van Werkendam hanteert als institutiedatum 27 maart 1837, omdat toen de Drie Formulieren van Enigheid (theologische geschriften die als de belijdenis van de toenmalige Gereformeerde Kerk werden aanvaard) werden ondertekend door A. Potters en C. van der Stelt, ouderlingen, en C. den Bakker, diaken, destijds ambtsdragers der gemeente Jesu Christi (in 1836 werd de Christelijke Afgescheidene Gereformeerde Gemeente Jesu Christu geïnstitueerd) te Werkendam.

In 1837 was de Gereformeerde Kerk van Werkendam een Christelijk Afgescheiden Gemeente, sinds 1869 een Christelijk Gereformeerde Gemeente en sinds 1892 een Gereformeerde Kerk A (afgescheiden). Vanaf 1920 had ook een belangrijk deel van de Gereformeerde Kerk B (dolerenden) zich aangesloten bij het kerkverband van de Gereformeerde Gemeente.

Tussen 1837 en 1859 werd er als kerk een schuur met huis gebruikt aan de Sleeuwijksedijk genaamd 'Naboths Wijnberg'. Vanaf 1859 tot aan 1912 was er sprake van een eerste, houten, kerk aan de Hoogstraat / Binnenhaven en van 1913 tot 1945 een tweede, stenen, kerk aan Hoogstraat / Binnenhaven. Op 22 april 1945 werd deze kerk opgeblazen. Daarna volgde er een interim-periode, waarin eerst kerkruimte werd gedeeld en daarna gebruik werd gemaakt van een noodkerk. In 1956 werd vervolgens de nieuwe Maranathakerk betrokken die nu nog in gebruik is.

De Gereformeerde Kerk van Werkendam valt onder de particuliere synode Noord-Brabant en Limburg, classis Almkerk.