Uw zoekacties: Bestuursarchief Gemeente Geleen, 1706-1921

130 Bestuursarchief Gemeente Geleen, 1706-1921 ( Regioarchief Sittard-Geleen )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
1. Voorwoord
2. Bronnen en literatuur
3. Inleiding tot de inventaris
3.1. Geschiedenis der archieven
3.2. Verantwoording van de inventarisatie
130 Bestuursarchief Gemeente Geleen, 1706-1921
Inleiding
3. Inleiding tot de inventaris
3.2.
Verantwoording van de inventarisatie
Wanneer men afgaat op de mededelingen in de gemeenteverslagen 1867-1920: "Het gemeente-archief bevindt zich in goede staat; alle boekwerken zijn behoorlijk ingebonden en gecartonneerd en worden zorgvuldig bewaard en alles is voorhanden wat voor een goede en geregelde administratie nodig is", dan kan men van oordeel zijn, dat de inventarisatie weinig moeilijkheden zal meebrengen.
Het feit echter dat de materiële verzorging der archieven goed is, het feit bovendien, dat de stukken "überhaupt" aanwezig zijn, geeft geen waarborg voor ordening en inventarisatie. De ordening van de archieven, zoals die in de navolgende inventarissen is verricht, geeft aanleiding tot de volgende opmerkingen.
Vooreerst werden in het archief niet opgenomen de boekwerken, waarvan ook in de inventaris van 1888 sprake is: bulletins des lois, staatsbladen, provinciale bladen, administratief memoriaal, handleidingen voor de administratie. Het archief toch is het geheel der geschrevene, getekenden en gedrukte bescheiden, ex officio ontvangen bij of opgemaakt door enig bestuur of een zijner ambtenaren, voorzover deze bescheiden bestemd waren om onder dat bestuur of dien ambtenaar te blijven berusten. (§.1 van de Handleiding voor het ordenen en beschrijven van archieven, samengesteld door Mrs. S. Muller Fz, J.A. Feith en R. Fruin Th.Az.). Inderdaad omvat deze definitie niet de genoemde verzamelingen van boekwerken. Zij horen thuis in de bibliotheek.
Uiteraard behoren wel tot het archief (hoewel in de inventaris van 1888 onder boekwerken opgenomen) de verslagen van de toestand der gemeente en de landbouwverslagen. De gemeenteverslagen, omvattende het geheel der bemoeienissen van de gemeente, zijn als zodanig opgenomen in de inventaris van het gemeente-archief (afd. II) onder de Stukken en Seriën van algemene aard. De landbouwverslagen, een meer bepaald deel der administratieve bemoeienissen omvattend, zijn te vinden onder de Stukken en Seriën van bijzondere aard, en wel onder B. De behandeling der administratie. 8. Economische aangelegenheden.
De laatstgenoemde termen (Stukken en Seriën van algemene en bijzondere aard, De behandeling der administratie, Economische aangelegenheden) vragen wellicht nadere uitleg.
Bij de ordening van het archief zijn gevolgd de regels voor de verzorging van de gemeente-archieven, daterende van na 1813, samengesteld door de Archiefcommissie van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten in samenwerking met de Rijks-archiefdienst, en het daarbij behorende inventaris-schema. Dit schema, aangepast aan het onderhavige archief, daar b.v. in dit archief geen seriën van akten bestaan, vindt men terug in het Overzicht van de Inventarissen, hierachter op blz. 1 v.v.
De verder onderverdeling van het schema is ontleend aan de "Code ten behoeve van de archief-ordening van de overheids-administratie" van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Een te ver doorgevoerde onderverdeling is vermeden. Dit heeft voor een "statisch" archief, dat door de administratie niet meer geregeld wordt geraadpleegd, mijns inziens geen nut.
Van het principe van genoemde "code" is afgeweken daar, waar dit principe in strijd komt met de beginselen van de archivistiek, zoals die zijn neergelegd in de reeds vermelde handleiding voor het ordenen en beschrijven van archieven. Dit leidde ertoe dat als apart archief werden geordend het archief van de gemeente-ontvanger, die immers als zodanig een afzonderlijk beheer heeft gevoerd, het archief van het burgerlijk armbestuur, het archief van het kadaster en het archief van de ambtenaar van de Burgerlijke Stand. Men zie verder de verantwoording en de opmerkingen bij deze archieven opgenomen.
Waar op andere plaatsen van de code werd afgeweken of overigens een mijns inziens wellicht ongewone ordening wordt gevolgd, is dit op die plaats verantwoord of vermeld.
De vernietiging van de daarvoor in aanmerking komende stukken zou tot geen moeilijkheden leiden, wanneer zonder meer die stukken vernietigd zouden worden, die genoemd worden in de Lijst, houdende opgaaf van voor vernietiging in aanmerking komende stukken in de gemeente-archieven, dagtekenende van na 1850, vastgesteld bij besluit van de ministers van Binnenlandse Zaken en van Onderwijs, kunsten en wetenschappen van 14 januari 1948 / 6 maart 1948, nrs. 11995, afd. BB en 56931, afd. O.K.N. Deze lijst veronderstelt uiteraard, dat de daarin genoemde stukken noch voor de historie, noch voor de administratie nog waarde hebben, maar men kan op dit ogenblik vaak niet beoordelen, wat later als belangrijk zal worden beschouwd. Daarom zijn van dit archief minder stukken vernietigd dan waartoe de "lijst" machtiging geeft. Een opgave van deze stukken is opgenomen als bijlage VI.
De bijlagen I-V zijn opgenomen, omdat deze stukken, al behoren zij strikt genomen niet tot de gemeente-archieven, evenzeer bronnen vormen, waaruit voor de gemeente belangrijke gegevens kunnen worden geput.
Een tweetal alphabetische klappers ter vergemakkelijking van het gebruik van deze inventaris completeren het geheel.
3.3. De werkzaamheden der inventarisatie
Inventaris

Kenmerken

Soort toegang:
Inventaris
Datering:
1706-1921
Omvang:
9 m1
Status:
Definitieve inventaris ontsloten via internet
Vindplaats:
Regioarchief Sittard-Geleen
Geografische namen: