Op 21 maart 1988 was de oprichtingsvergadering van de Geschiedkundige Vereniging in de raadzaal van het stadhuis. De aanleiding hiertoe was de opvatting dat Oudewater niet goed op zijn bezittingen zou passen. De onenigheid over het onderbrengen van een prachtig stuk huisvlijt, een model van een olieslagerij, leidde tot deze opvatting. De toenmalige wethouder heeft de kritiek ter harte genomen en er is een werkgroep geformeerd, die de oprichtingsvergadering heeft voorbereid
De vereniging wil de kennis van en de belangstelling voor de geschiedenis van Oudewater en de aangrenzende buurtschappen bevorderen.
Om dit te bereiken organiseert de vereniging diverse activiteiten. Daarnaast zijn er diverse publicaties. Ook wordt nauwlettend de ruimtelijke ontwikkeling en behoud en herstel van de monumenten in Oudewater gevolgd.
De Vereniging is in het bezit van boeken met historisch waardevolle gegevens over de stad en de omgeving. Leden kunnen inzage vragen in deze boeken via een der bestuursleden.