Het Westfries Archief is hèt historische informatiecentrum voor (oostelijk) West-Friesland.
Het Westfries Archief verzamelt en beheert archieven en bibliotheek- en beeldmateriaal van, uit en over het werkgebied.
De oudste archiefstukken dateren uit de veertiende eeuw. Die zijn te vinden in de stadsarchieven van Hoorn, Enkhuizen en Medemblik. De jongste stukken van de overheden in West-Friesland dateren uit de jaren tachtig van de vorige eeuw. In de particuliere archieven en collecties zitten soms al stukken van dit jaar. Vrijwel alle archieven zijn toegankelijk via een database met zo’n 150.000 beschrijvingen. De bibliotheek omvat ruim 25.000 titels en is daarmee de grootste historische bibliotheek over de regio. De beeldcollectie omvat meer dan 40.000 afbeeldingen: kaarten, prenten, tekeningen en foto’s.
Werkgebied:
- Gemeenten: Bij het Westfries Archief zijn de archieven ondergebracht van oostelijk West-Friesland. Sinds 2011 telt het werkgebied zeven gemeenten: Drechterland, Enkhuizen, Hoorn, Koggenland, Medemblik, Opmeer en Stede Broec. Vroeger waren dat er veel meer, vóór 1812 zelfs 43! Het aantal burgerlijke gemeenten ging van 32 in 1817, 27 in 1970, naar 13 in 1979. Op de website vindt u elf links naar kaartjes van de bestuurlijke indelingen van na 1811 per periode.
- Rechtsgebieden: Van voor 1812 dateren de archieven van de Westfriese steden en plattelandssteden, waarin ondermeer rechtbankverslagen te vinden zijn.
- Waterschappen en kerkgenootschappen: Het Westfries Archief beheert tevens de archieven van de vroegere ambachten Drechterland en de Vier Noorder Koggen en de inliggende bannen en polders. Deze waterschappen zijn per 1 januari 1973 opgegaan in het Waterschap Westfriesland. De meeste hervormde, doopsgezinde, lutherse en gereformeerde gemeenten en rooms-katholieke parochies hebben hun archieven inmiddels overgebracht naar de depots van het Westfries Archief.