Mijn Studiezaal (inloggen) 1.858 afbeeldingen
sorteren op:
161 Charters oud stadsarchief van Sittard, 1327-1698
Inventaris
Overige charters
56 1574 maart 27
Datumregel charter:
Gegeben seindt in den iaren nach Christi unsers lieben herren geburt thausent funff hundert vier und siebenzig, am sieben und zwenzigsten tage des monats martij
Omschrijving M. Jansen:
Beslechting van een geschil tusschen deken en kapittel der St. Pieterskerk, ter eenre, en burgemeester, schepenen en raad der stad Sittard, ter andere zijde, omtrent de benoeming van een rector of schoolmeester en een ondermeester der Latijnsche school aldaar, tot stand gekomen door bemiddeling van Johan Heister, voogd van Sittard, Peter Tesschenmacher, landdeken van 't concilie van Susteren, pastoor te Millen (1), en Arnt Kreitfisch, pastoor te Sittard. Onder anderen worden de volgende bepalingen gemaakt. Beide partijen, tusschen welke vroeger oneenigheid bestond over het recht van benoeming, zullen in het vervolg met gemeen overleg eenen bekwamenrector aanstellen, die 1o zich verplichten en verbinden moet de schoolkinderen en 'klercken' in den katholieken godsdienst te onderwijzen, 'einen erbaren und frommen leben und wandell vor zu stehen', en geene verderfelijke boeken voor te lezen noch door de scholieren te laten gebruiken; 2o met zijne leerlingen in 't koor zal gaan namelijk, 'des heligen Abendts' ter vespers, en op heilige dagen ter hoogmisse en ter vespers en met de processiën trekken, zooals zulks van ouds gebruikelijk is; 3o des Zaterdags morgens de kinderen de 'septimanalia' en kleine gebeden zal laten herhalen en opzeggen, en 's middags aan eenige leerlingen, die daartoe aanleg hebben den zang leeren, bij welke oefeningen een scholaster, van wege deken en kapittel het noodige toezicht zal hebben, ten einde de christelijke tucht bij de jeugd naar behooren worde onderhouden; 4o op zijne kosten een 'hypodidasculus' of onderschoolmeester met toestemming van beide partijen zal houden. De rector zal voor onderhoud en loon eeuwig en erfelijk van wege deken en kapittel het genot hebben van een kloosterhuis met onderhoorigheid op het kerkhof, naast de school gelegen, aan welk huis burgemeester en raad, zonder bezwaar van deken en kapittel, eenen nieuwen steenen gevel en de noodige stookplaatsen zullen laten maken, en hetzelve in goeden staat onderhouden. Hij
Omschrijving J.M. van de Venne:
Overeenkomst tusschen deken en kapittel der collegiale kerk van St. Pieter ter eenre en magistraat ter andere zijde betreffende het aanstellen van een schoolmeester en het houden van school waarover voormelde partijen 'sich tezliche errungen ind gebreeken zugetragen'. Afschrift door notaris Goetgens in dorso gemerkt No. 5 en 217.
Regest Venne:
1574. Maart 27. Burgemeesters, schepenen en raad gaan met deken en kapittel van St. Peter te Sittart, door bemiddeling van Johan Heister, voogd, Peter Tesschenmeckers landdeken van Susteren en pastoor van Millen en Aret Kreitfisch pastoor te Sittart, eene overeenkomst aan betreffende de aanstelling, van eene schoolmeester en onderschoolmeesteren het houden van school te Sittart, waarover tusschen genoemde partijen oneenigheid was ontstaan en van welke overeenkomst beide partijen één exemplaar ontving. Die gegeben seindt in den jahren nach Christi unsers lieben Herren geburt tausent funffhundert vier und siebenzig am sieben und zwanzigsten dach des monats Marty. Afschrift gewaarmerkt door notaris Carsilius Goetgens laatst 17e of begin 18e eeuw.
Regest Franquinet:
1574. 27 Maart. Overeenkomst tussen 't Kapittel der kerk van St. Pieter en de stad Sittard, gesloten door toedoen van Johan Heister, voogd van Sittard, met behulp van Peter Teschenmacher, landdeken van 't Concilie van Susteren, pastoor van Millen, en Arndt Kreitfisch, pastoor van Sittard, over de benoeming van een rector of schoolmeester en van een onderschoolmeester der Latijnsche school aldaar. Onder anderen komen er de volgende bepalingen in voor: dat beide partijen, welke vroeger twist hadden over 't recht van benoeming, thans te samen een bekwamen rector zullen aannemen, die de kinderen in den katholijken godsdienst leeren en 'einen erbarn und frommen leben und wandel furstehen' zal, dat die rector met zijne schoolkinderen op feestdagen in 't koor zal gaan en de processien meehouden, dat hij des zaturdags morgens den kinderen de 'septimanalia' en kleine gebeden zal laten herhalen en opzeggen, en 's namiddags aan eenige leerlingen, die toeleg hebben, den zang leeren, bij al welke oefeningen een scholaster, van wege Deken en kapittel, 't noodige toezicht ('ein fleissig inzehens') voor de christelijke tucht zal hebben, en dat de rector op zijne kosten een 'hypodidasculus' of onderschoolmeester, met inwilliging van beide partijen zal houden. Tot onderhoud en loon geven Deken en Kapittel een kloosterhuis met den afhang op 't kerkhof, naast de school, erfelijk ten behoeve van den schoolmeester, aan welk huis Burgemeester en Raad een nieuwen steenen gevel en brandplaats zullen laten maken, verder nog 3,5 malder rogge en 2 rijdergulden, erfrenten, welke tot dus verre aen 't altaar van 't gasthuis behoorden, alsmede alle renten en inkomsten van St. Eligius altaar; buitendien zal de rector nog hebben 't schoolgeld der kinderen, dat door beide partijen zal vastgesteld worden, en mogt de een of andere minvermogende in de betaling nalatig zijn, zal het ontbrekende door Burgemeester en Raad worden bijgepast.
Inventarisnummer M. Jansen:
I, 323
Inventarisnummer J.M. van de Venne:
367
Inventarisnummer G.D. Franquinet:
25
Vervolg omschrijving M. Jansen:
zal voorts genieten eene jaarlijksche rente van drie en een half malder rogge en twee rijder gulden, tot dusverre behoord hebbende tot het altaar van het gasthuis, alsmede alle renten en inkomsten van Sint-Eligiusaltaar, met dien verstande echter dat, wanneer de rector of zijn substituut een priester mocht zijn, hij ook de gewone 'onera' van beide altaren zal dragen, en dan ook gelijk de andere kapellaans de gewone 'praesentz' genieten zal; ware evenwel geen van beiden priester, dan zal de bewoner van het huis op het kerkhof, behoorende tot het altaar van Sint-Eligius, voor den dienst van dat altaar jaarlijks geven zes Hornsche gulden. De landerijen van dat altaar zullen, in bijzijn van den regeerenden burgemeester en den rector, ten behoeve van dezen in billijkheid verpacht, worden. Daarenboven zal de rector trekken het schoolgeld der kinderen, waarvan het bedrag door beide partijen bepaald zal worden. Mocht de een of andere minvermogende in de betaling nalatig zijn, dan zal de burgemeester 'zur zeit darahn sein und verhelffen'. De rector en zijn substituut, dien onder goedkeuring van beide partijen eene billijke belooning toegelegd zal worden, zijn gehouden de schoolkinderen en 'klercken', namelijk 'die Knechten oder manskinderen' als 'ouch de Metgen' (welke van de jongens gescheiden moeten zitten) latijne en duitsch, naar gelang der personen, te leeren. Burgemeester, schepenen en raad zullen geenen anderen schoolmeester mogen aanstellen, noch zich in de stad laten vestigen. Mocht evenwel 'des lehrens und schulregiments halber' gebrek aan onderwijzend personeel ontstaan, dan zullen beide partijen zich daarover beraden, en daarin zoo spoedig mogelijk voorzien. Eindelijk wordt bepaald, dat zoo bovenbedoeld huis mocht afbranden - 'tgeen God verhoede - het dan ten koste van beide partijen weder opgebouwd zal worden. (1) Hij was geboren te Sittard, noemde zich 'Perarius', was ook openbaar notaris en maakte op 7 februari 1579 de nieuwe statuten der abdij Susteren op.
Zegels:
Zegels van Heister, van het kapittel en geheim zegel der stad gaaf. Dit laatste verbeeldt een slangenkopkruis met het omschrift: SIL: SECRETUM: BURGENTM: OPIDI: D: SITTART.
Materiaal:
Perkament
Taal:
Duits
Ga naar dit stuk:
Organisatie: Regioarchief Sittard-Geleen
laatste wijziging 01-02-2024
1 gedigitaliseerd
161 Charters oud stadsarchief van Sittard, 1327-1698
Inventaris
Overige charters
55 1573 februari 8
Datumregel charter:
Anno dusent vyff hondert dry ind seventzich den achten daich hardtmaent
Omschrijving M. Jansen:
Wyncken Vederwysch, stadhouder van den hof te Doenrade voor jonkheer Steven van Lieck (2), en Geyll Proisten en Meys Breiters, laten van denzelfden hof, verklaren, dat Mees Vaessen van Doenrade, 'sytzende in synen eelichen stoell' met Metgen, voor hen bekend heeft verkocht te hebben aan de kerk te Hillensberg, eene op Sint-Andriesdag vervallende rente van een halven Filipsgulden, voor negen dergelijke gulden, aan hem betaald door den kerkmeester Geil Hensgens van Hillensberg. Tot onderpand stelt hij eene weide, groot omtrent tachtig roeden, gelegen te Doenrade naast de straat naar Sittard en 'Clais Hubben'. Daar stadhouder en laten geen eigen zegel hebben, zoo hebben zij 'nar alder gewoenheyt' jonkheer Steven verzocht zijn zegel aan de akte te hangen, waaraan door dezen is voldaan. (2) In de genealogie der familie van Brembt vinden wij twee 'Stefaan van Brembt' bijgenaamd 'Lieck', de eene te Doenrade, gehuwd met Agnes van Zwembruggen, de andere met Sophia Clutz te 'Brunsheim'. De eerste zal hier bedoeld worden. (verg. Fahne, 'Die Dynasten, Freiherren und jetzigen Grafen von Bocholtz I i bl. 207.)
Omschrijving J.M. van de Venne:
Akte voor stadhouder en laten van den hof Doenrade van Steven van Leeck, waarbij Mees Vaessen van Doenrade aan de kerk te Hillensberg eene jaarrente van 0,5 Philijns goudgulden verkoopt tegen eene hoofdsom van 9 gelijke gulden. Onuitgereikte grosse (?).
Inventarisnummer M. Jansen:
I, 320
Inventarisnummer J.M. van de Venne:
608
Zegels:
Zegel gedeeltelijk gebroken. 'Van Lieck' voert vier dwarsbalken en op den helm eene vlucht, waartusschen de balken herhaald (1). (1) Volgens Fahne, 'Geschichte der Kölnischen, Jülischen und Bergischen Geschlechter' I bl. 50, zou de familie van Brembt, genaamd Lieck, vijf dwarsbalken voeren; volgens de teekening, die hij echter van hun wapen geeft, hebben zij evenals in ons zegel slechts vier faassen.
Materiaal:
Perkament
Taal:
Duits
Ga naar dit stuk:
Organisatie: Regioarchief Sittard-Geleen
laatste wijziging 01-02-2024
1 gedigitaliseerd
161 Charters oud stadsarchief van Sittard, 1327-1698
Inventaris
Overige charters
54 1553 april 16
Datumregel charter:
Datum anno a nativitate domini millesimo quingentesimo quinquagesimo tertio mensis aprilis die decima sexta
Omschrijving M. Jansen:
Johannes de Bruxken, deken en begever der 'quartae capellae' van het dekenaat Susteren (1), admitteert zekeren Hieronimus N. van 'Randeroidt', priester, dien de hertog van Gulik, als leekenpatroon der kapel aldaar, heeft voorgesteld, ter bediening der kapel van de H. Maagd Maria en het H. Kruis te dier plaatse, tot de uitoefening en het genot der rechten en diensten dier kapel en beveelt, dat hij in het bezit worde gesteld van de kapel, boeken, missalen en ornamenten. Geteekend 'Joh. de Bruxken'. (1) Johannes de Bruxken was rector van St-Nikolaas altaar te Sittard en landdeken te Susteren. Hij overleed den 2 December 1558.
Omschrijving J.M. van de Venne:
Akte van admissie door den begever Johan Bruscken deken van Susteren, op voorstel van den hertog van Gulick van Jehorimus N. van Randenrath in de kapel van de H. Maagd en het H. Kruis ten Randenrath.
Inventarisnummer M. Jansen:
I, 296
Inventarisnummer J.M. van de Venne:
604
Zegels:
Zegel verloren.
Materiaal:
Perkament
Taal:
Latijn
Ga naar dit stuk:
Organisatie: Regioarchief Sittard-Geleen
laatste wijziging 01-02-2024
1 gedigitaliseerd
161 Charters oud stadsarchief van Sittard, 1327-1698
Inventaris
Overige charters
53 1520 december 1
Datumregel charter:
Indem jaer unss herrn dusent voinffhundert uenndtwzentzich uff satersdach neistnae sent Kathreynen dach der heylger joncffrouwe
Omschrijving M. Jansen:
Voor 'Werner van Pallant', leenheer der leengoederen van de heerlijkheid en 't land van Wassenberg, en in tegenwoordigheid van 'Peter Thewis' en 'Thys van Haimboch', verklaart 'Lennart Aben' voor zich, voor 'Druytgen', zijne echtgenoote, en hun beider erven, dat hij aan 'Heynrich Wyten' en 'Bynen', diens huisvrouw, en hunne erven afstaat zeven morgen land, in de 'Oc' bij 'den alden Wasser' gelegen, reinende met een hoofd en eene zijde 'des Hoeff's' erven van den 'Mylaken', met de andere zijde de erfgenamen van Heijn Freyschen, en met het andere hoofd de erven 'Jacop Schroder'; en diensvolgens heeft hij 'mit hande halme ind monde dairop vertege'.
Omschrijving J.M. van de Venne:
Akte van stadhouder en leenmannen der heerlijkheid Wassenberg, waarbij Lenert Achen en zijne echtgenoote Druytgen, overdragen aan Heynrich Wytgen en Byne echtel. 7 roeden land in de 'Oe' bij den 'Alten Wasser'.
Inventarisnummer M. Jansen:
I, 229
Inventarisnummer J.M. van de Venne:
602
Zegels:
Drie uithangende zegels, waarvan dat van Pallant geschonden. 'Van Pallant' voert gefaast van drie stukken; 'Thewis' een palmboom en 'van Haimboch' een band bezet met drie koeken.
Materiaal:
Perkament
Taal:
Duits
Ga naar dit stuk:
Organisatie: Regioarchief Sittard-Geleen
laatste wijziging 01-02-2024
1 gedigitaliseerd
