Uw zoekacties: Dagboeken-NIOD

Dagboeken-NIOD ( NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies )

  • In het veld "auteur" zoekt u op naam van de dagboekauteur
  • In het veld "localisering" zoekt u naar de plaatsen waarover de dagboekauteurs schrijven.
  • In het veld "inhoud" zoekt u naar termen die voorkomen in de online-samenvattingen van de dagboeken.

Als u het veld "alle velden" invult, doorzoekt u het gehele bestand. U kunt de zoekresultaten beperken door in de velden achter "periode" specifieke jaartallen in te vullen.Een overzicht van alle dagboeken kunt u oproepen door hier te klikken.


Tijdens de bezettingsjaren vertrouwden honderden mensen hun alledaagse belevenissen toe aan het papier. Vanuit Londen riep Radio Oranje de Nederlandse bevolking op een dagboek bij te houden. Deze geschriften vormen een rijke historische bron omdat de gebeurtenissen en ervaringen uit de eerste hand opgetekend zijn. Het NIOD beschikt over ruim duizend dagboeken van onder meer huisvrouwen, burgemeesters, winkeliers, artsen, NSB'ers, Oostfrontstrijders, scholieren en gevangenen.

Meteen na haar oprichting begon het toenmalige Rijksbureau voor Oorlogsdocumentatie met het verzamelen van dagboeken. Vanaf december 1945 verzocht Lou de Jong in radio-uitzendingen om dagboeken ter beschikking te stellen. Het vergaren van deze egodocumenten was belangrijk omdat "de vaak onopzettelijk door tallozen bijgehouden dagboeken bij uitstek het nageslacht een juiste indruk geven van wat de gewone burger in de oorlogs- en bezettingsjaren beleefde". Daarnaast hebben de dagboeken grote waarde omdat zij een uitvoerig beeld geven van belangwekkende plaatselijke gebeurtenissen. Zo verwierf het RIOD honderden dagboeken die elk "voor het historisch onderzoek naar de jaren der Duitsche bezetting tot in de lengte van generaties van de grootste beteekenis zal zijn".

In 1949 werden de dagboeken geanalyseerd en beschreven, zodat "systematisch al datgene zou worden opgetekend wat voor de verdere wetenschappelijke arbeid [...] van belang zou kunnen zijn". De analyses bevatten informatie over de auteur, locatie, periode en inhoud van de betreffende dagboeken. Op 20 november 1954 verscheen een bloemlezing onder de titel "Dagboek-fragmenten 1940-1945". Een exemplaar hiervan bevindt zich in de studiezaal van het NIOD. De helft van de dagboekbeschrijvingen is gemaakt in de jaren vijftig en ademt de sfeer van de toen geldende maatschappelijke opvattingen. Sinds 10 jaar worden de dagboeken beschreven door Marian Ros.

De dagboeken zelf zijn in te zien in de studiezaal van het NIOD. Vanwege het vaak persoonlijke karakter van de dagboeken is de collectie beperkt openbaar. In de praktijk betekent dit dat de dagboeken pas gelezen kunnen worden na het tekenen van een verklaring waarin is vastgelegd hoe de bescherming van de privacy gewaarborgd moet worden.

beacon
1  zoekresultaat
sorteren op:
 
 
 
 
Erfgoedstuk
Inventaris
Dagboek
41 Kolff, mr. W.M.
Auteur:
Kolff, mr. W.M.
Openbaarheid:
Volledig openbaar
Vorm:
Egodocument (getypt stuk; fotokopie van dit stuk in 2 ex. gestencild stuk, iets afwijkend)
Omvang:
18 pagina's 21 pagina's
Periodisering:
juli - begin augustus 1942, Deil ?, 8-25 augustus 1942 Amsterdam (gevangenis Amstelveenseweg), 25 augustus 1942 - 6 november 1942 Scheveningen (gevangenis), 6 november 1942 - 6 of 16 januari 1943 Amersfoort (P.D.A.), 6 (of 16) januari 1943 - 11 maart 1943 Vught (concentratiekamp), 11 maart 1943 - 27 april 1943 Haaren (N.B.) (Polizeigefängnis), 27 april 1943 - 22 augustus (of oktober)1943 Utrecht (Kriegswehrmachtgefängnis)
Localisering:
Deil ?, Amsterdam (gevangenis Amstelveenseweg), Scheveningen (gevangenis), Amersfoort (P.D.A.), Vught (concentratiekamp), Haaren (N.B.) (Polizeigefängnis), Utrecht (Kriegswehrmachtgefängnis)
Taal:
Nederlands
Inhoud:
Kolff, burgemeester van Deil, woonde aldaar sinds 1920 tot zijn gevangenneming op "Luchtenburg". Hij was een vooraanstaande figuur in de 0.D., voornamelijk in de Betuwe.Hij wordt 8 augustus 1942 gearresteerd; zijn naam is genoemd door een gearresteerde Cramer (pseudoniem: v.d.Heyden) (bij hem geïntroduceerd door een student Gaillard), voor wien hij in juli 1942 een reeks vragen beantwoord had betreffende de politieke toestand in Nederland (Betuwe) ten behoeve van een rapport voor generaal Van Tricht in Zwitserland: bij welk antwoord hij gevoegd had zijn reactie op vragen, hem gesteld door Thomas (pseudoniem: de Koning), koerier van de O.D. (vertegenwoordiger van Rouppo v.d. Voort in Den Bosch, met wie de auteur contact had); deze liet zich bedriegen door Poos en Slagter. Kolff zit achtereenvolgens gevangen te Amsterdam (Amstelveenseweg) en Scheveningen (in beide gevangenissen langdurige verhoren), daarna sedert begin november 1942 in het kamp te Amersfoort. Hij komt in het Kleinholzkommando, maar krijgt na een halve dag reeds Stubedienst (administratie). Dit gaat hem niet slecht af; hij rolt er over het algemeen goed door. In Vught, sedert begin januari 1943, zijn de toestanden veel slechter. Ofschoon hij ook hier licht werk heeft op de slaapzaal, verzwakt hij en wordt ziek, maar knapt in de Polizeigefängnis te Haaren (sedert half maart 1943) onder de goede behandeling weer op.
1 april begint in Haaren het O.D.-proces (94 man) voor het Feldkriegsgericht van de Luftgau Holland: 22 april wordt tegen hem en bijna allen de doodstraf geëist en 27 april wordt K. met 20 anderen ter dood veroordeeld (wegens zijn lidmaatschap van de 0.D. en spionnage).
Inhoud vervolg:
Dezelfde dag met zijn lotgenoten naar Utrecht (Kriegswehrmachtgefängnis) gebracht, verneemt hij 19 juli dat hij begenadigd is; 5 augustus wordt hem dit officiëel door de commandant meegedeeld en een maand later (22 oktober) hoort hij, dat hij de volgende dag op transport zal gaan naar Duitsland.
Hij is in januari 1944 in het kamp Sonnenburg bij Küstrin overleden.
Ga naar dit stuk: