Uw zoekacties: Dagboeken-NIOD

Dagboeken-NIOD ( NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies )

  • In het veld "auteur" zoekt u op naam van de dagboekauteur
  • In het veld "localisering" zoekt u naar de plaatsen waarover de dagboekauteurs schrijven.
  • In het veld "inhoud" zoekt u naar termen die voorkomen in de online-samenvattingen van de dagboeken.

Als u het veld "alle velden" invult, doorzoekt u het gehele bestand. U kunt de zoekresultaten beperken door in de velden achter "periode" specifieke jaartallen in te vullen.Een overzicht van alle dagboeken kunt u oproepen door hier te klikken.


Tijdens de bezettingsjaren vertrouwden honderden mensen hun alledaagse belevenissen toe aan het papier. Vanuit Londen riep Radio Oranje de Nederlandse bevolking op een dagboek bij te houden. Deze geschriften vormen een rijke historische bron omdat de gebeurtenissen en ervaringen uit de eerste hand opgetekend zijn. Het NIOD beschikt over ruim duizend dagboeken van onder meer huisvrouwen, burgemeesters, winkeliers, artsen, NSB'ers, Oostfrontstrijders, scholieren en gevangenen.

Meteen na haar oprichting begon het toenmalige Rijksbureau voor Oorlogsdocumentatie met het verzamelen van dagboeken. Vanaf december 1945 verzocht Lou de Jong in radio-uitzendingen om dagboeken ter beschikking te stellen. Het vergaren van deze egodocumenten was belangrijk omdat "de vaak onopzettelijk door tallozen bijgehouden dagboeken bij uitstek het nageslacht een juiste indruk geven van wat de gewone burger in de oorlogs- en bezettingsjaren beleefde". Daarnaast hebben de dagboeken grote waarde omdat zij een uitvoerig beeld geven van belangwekkende plaatselijke gebeurtenissen. Zo verwierf het RIOD honderden dagboeken die elk "voor het historisch onderzoek naar de jaren der Duitsche bezetting tot in de lengte van generaties van de grootste beteekenis zal zijn".

In 1949 werden de dagboeken geanalyseerd en beschreven, zodat "systematisch al datgene zou worden opgetekend wat voor de verdere wetenschappelijke arbeid [...] van belang zou kunnen zijn". De analyses bevatten informatie over de auteur, locatie, periode en inhoud van de betreffende dagboeken. Op 20 november 1954 verscheen een bloemlezing onder de titel "Dagboek-fragmenten 1940-1945". Een exemplaar hiervan bevindt zich in de studiezaal van het NIOD. De helft van de dagboekbeschrijvingen is gemaakt in de jaren vijftig en ademt de sfeer van de toen geldende maatschappelijke opvattingen. Sinds 10 jaar worden de dagboeken beschreven door Marian Ros.

De dagboeken zelf zijn in te zien in de studiezaal van het NIOD. Vanwege het vaak persoonlijke karakter van de dagboeken is de collectie beperkt openbaar. In de praktijk betekent dit dat de dagboeken pas gelezen kunnen worden na het tekenen van een verklaring waarin is vastgelegd hoe de bescherming van de privacy gewaarborgd moet worden.

beacon
643  dagboeken
sorteren op:
 
 
 
 
Inventaris
Dagboek
609 Brouwer-Broers, F.P.
Auteur:
Brouwer-Broers, F.P.
Vorm:
Dagboek in briefvorm (Handgeschreven)
Omvang:
2 notitieblokjes blz.
Periodisering:
25 maart 1942 - 8 oktober 1945
Inhoud:
Frederika Petronella Brouwer-Broers (geboren op 21 juni 1894 te Groningen) is getrouwd met Emile Eugene Victor Brouwer, lid van het Hooggerechtshof te Batavia. Hun twee dochters studeren in Utrecht, vanaf mei 1940 tot de Japanse bezetting van Nederlands-Indië is via het Internationale Rode Kruis sporadisch oppervlakkig contact mogelijk, na de Japanse bezetting is geen contact meer mogelijk. Emile Brouwer begint op 26 mei 1940 wekelijks op zondag op een klein bloknootje zijn belevenissen op te schrijven voor zijn kinderen (zie dagboek nr. 608). De teksten zijn gericht aan de twee dochters: Nelly (in die tijd al verloofd met Gerrit Jan van den Berg) en Ineke. Dat doet hij tot hij op 14 maart 1942 door de Japanse bezetters gevangen gezet wordt in Tjimahi. Vanaf dat moment neemt zijn vrouw, Riek Brouwer-Broers de notities over. In oktober 1942 wordt Riek Brouwer geïnterneerd in Tjideng. Eind september 1945 wordt zij met haar man herenigd in Tjimahi. Het dagboek beschrijft vooral het dagelijks leven en de voedselsituatie, en (het gebrek aan) berichtgeving over haar echtgenoot.
NB:
In de omslag van het eerste dagboek zit opgevouwen een plattegrond van kamp Tjideng. Transcript van dagboek, gemaakt in februari 2015 door Jop van den Berg is bijgevoegd en ook digitaal opgeslagen (niet online beschikbaar)
kampen:
Tjideng
Ga naar dit stuk:
 
 
 
 
 
Inventaris
Dagboek
608 Brouwer, E.V.
Auteur:
Brouwer, E.V.
Vorm:
Dagboek in briefvorm (Handgeschreven)
Omvang:
2 notitieblokjes blz.
Periodisering:
26 mei 1940- maart 1942
Localisering:
Batavia
Inhoud:
Emile Eugene Victor Brouwer (geboren op 25 maart 1892 te Langoan) is rechter in Soerabaja. Op 5 februari 1941 is hij benoemd tot lid van het Hooggerechtshof in Batavia. Hij is getrouwd met Frederika Petronella (Riek) Broers. Hun twee dochters studeren in Utrecht, vanaf mei 1940 tot de Japanse bezetting van Nederlands-Indië is via het Internationale Rode Kruis sporadisch oppervlakkig contact mogelijk, na de Japanse bezetting is geen contact meer mogelijk. Brouwer begint op 26 mei 1940 wekelijks op zondag op een klein bloknootje zijn belevenissen op te schrijven voor zijn kinderen. De teksten zijn gericht aan de twee dochters: Nelly (in die tijd al verloofd met Gerrit Jan van den Berg) en Ineke. Dat doet hij tot hij op 14 maart 1942 door de Japanse bezetters gevangen gezet wordt in Struiswijk en later Tjimahi. Vanaf dat moment neemt zijn vrouw, Riek Brouwer-Broers de notities over (zie dagboek nr. 609).
NB:
Hierbij ook een getypt verslag over de interneringstijd van Mr. E.E.V. Brouwer (3 pagina's)
kampen:
Struiswijk, Tjimahi
Ga naar dit stuk:
 
 
 
 
 
Inventaris
Dagboek
576 Bron, K.
Auteur:
Bron, K.
Titel:
Dagboek
Vorm:
Dagboek (Handschrift)
Omvang:
105 pagina's blz.
Periodisering:
6 januari 1947 - 25 april 1948
Taal:
Nederlands
Inhoud:
Ervaringen van dienstplichtig huzaar 5e eskadron, 1e peleton pantserwagens Vertroken vanuit Tolbert (Groningen), verblijft hij in de periode januari-februari 1947 voor opleiding in Aldershot (Engeland) en komt eind maart in Padang (Midden-Sumatra) aan. Vanaf 22 april begeleidt hij patrouilletochten; is vanaf 21 juli gelegerd in Indaroeng voor gevechten over de demarcatielijn, waarbij op 24 juli een Indonesisch soldaat sneuvelt en 29 juli een soldaat van het 4e peloton dodelijk gewond raakt. Vanaf eind juli treffen ze ingegraven bommen aan en zijn er regelmatig vuurgevechten, waarbij eenmaal twee doden vallen. Van 6 oktober tot 28 november is hij gestationeerd in Loeboek Aloen, waar ook schietpartijen voorvallen. Daarna gaat hij terug naar Padang
NB:
Foto's geplaatst bij afdeling Beeldarchief
Ga naar dit stuk:
 
 
 
 
 
Inventaris
Dagboek
651 Broeke, G.R. van den
Auteur:
Broeke, G.R. van den
Vorm:
Dagboek (Handgeschreven)
Omvang:
13 pagina's blz.
Periodisering:
2 maart 1942 - 2 mei 1942
Taal:
Nederlands
Inhoud:
Gerard Richard van den Broeke verliet als marine reserve-officier op 2 maart 1942 het toenmalige Nederlands-Indië en reisde met de Tawali naar Colombo. Daarna verbleef hij op de Johan de Wit en de Nieuw Amsterdam, waarmee hij van 19 tot 27 maart 1942 aar Durban, Zuid-Afrika reisde. Van 12 april tot 2 mei 1942 reisde hij met de Christiaan Huygens naar Liverpool. Zijn vrouw Emmy (in het dagboek noemt hij haar "Oeki") en dochter Anneke bleven in Soerabaja achter en werden geïnterneerd.
NB:
Met transcriptie, ook digitaal aanwezig
Ga naar dit stuk: