Mijn Studiezaal (inloggen)
Dagboeken-NIOD ( NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies )
Filter: Met bestand(en)x
887 dagboeken
sorteren op:
244 Europese dagboeken en egodocumenten
Inventaris
2129 Winkelmolen, J.
Auteur:
Winkelmolen, J.
Titel:
Mijn eerste grote reis die is naar Zwitserland.
Openbaarheid:
Deze stukken zijn beperkt openbaar. Zij zijn slechts raadpleegbaar na verkregen toestemming van de directeur van het NIOD. Voor bezoekers die deze toestemming willen hebben, ligt een formulier bij de balie van de studiezaal van het NIOD.
Vorm:
Dagboek (cahier)
Omvang:
30 pagina's
Periodisering:
augustus-september 1945
Periode van ontstaan:
augustus-september 1945
Localisering:
Zwitserland (Zürich, Zollikon); Leiden
Taal:
Nederland
Inhoud:
In augustus 1945 wordt de veertienjarige Joke Winkelmolen (1931-2015) door het Rode Kruis uitgezonden naar Zwitserland, om aan te sterken. Onder begeleiding van Zwitserse verpleegsters maakt Joke, die thuis in Leiden door de Hongerwinter ernstig ondervoed is geraakt, met andere ‘bleekneusjes’ de dagenlange treinreis. ‘In Utrecht moesten we uitstappen en zagen we kinderen uit Zaandam, Rotterdam, Alphen, Boskoop enz., het waren er bij mekaar 450,’ schrijft ze in haar dagboek. ‘De kinderen kregen op hun lebeltje een kaartje waar je naartoe zou gaan. Koffers moesten we daar achterlaten.’ Twee dagen later eenmaal in Bazel gearriveerd, wordt allereerst een badhuis bezocht: ‘Eerst werd je helemaal uitgekleed en kreeg je een badjas om van een dokter, die je van top tot teen nakeek of je geen besmettelijke ziekte had dan werd je ingezeept en onder de douche gewassen. Voorts werd je haar in de lysol gedaan en daarna nog 2 dokters.’ Joke verblijft enkele maanden bij een jong en welgesteld echtpaar in Zollikon, een voorstad van Zürich. Het stel heeft een villa en een eigen tennisbaan. ‘Door de tuin stroomt een beek met een waterval de eerste dagen een raar gehoor, maar het went gauw,’ aldus Joke. Mevrouw Aubert, die ze ‘tante’ moet noemen, neemt Joke op sleeptouw naar bontmodezaken, restaurants, bioscopen en zwembaden. Toch is het niet altijd even gezellig in huize Aubert: ‘Vanmiddag was tante kleren aan het borstelen ze vroeg mij even de schaar te halen. Ik kwam met de schaar knippend, open en dicht doend, keek niet waar ik knipte, knipte zo een gat in haar japon ze was zo boos de japon had haar fr. 180,00 gekost. Ik moest 50 strafregels schrijven: Ich will nicht mehr so übermutig sein. Enfin dat heb ik gedaan, toen waren ze weer goed. Ja een ongelukje kan je altijd weleens hebben.’
NB:
Bevat foto's gemaakt in Zwitserland. Collectie Correspondentie (247) bevat brieven van Joke Winkelmolen (inventarisnummer 1561).
Datum beschrijving:
27 augustus 2021
Ga naar dit stuk:
Zie ook:
laatste wijziging 04-04-2024
1 gedigitaliseerd
244 Europese dagboeken en egodocumenten
Inventaris
1365 Wilmink, Machiel
Auteur:
Wilmink, Machiel
Titel:
Dagboek
Openbaarheid:
Deze stukken zijn beperkt openbaar. Zij zijn slechts raadpleegbaar na verkregen toestemming van de directeur van het NIOD. Voor bezoekers die deze toestemming willen hebben, ligt een formulier bij de balie van de studiezaal van het NIOD.
Vorm:
Dagboek (handgeschreven tekst op kladblokvelletjes)
Omvang:
46 pagina's
Periodisering:
9 mei 1940 - 28 mei 1940
Periode van ontstaan:
9 mei 1940 - 28 mei 1940
Localisering:
Domburg, Voorburg en Rotterdam
Taal:
Nederlands
Inhoud:
Op 9 mei 1940 vertrekt de auteur na veel wikken en wegen met gezin op de fiets van Voorburg naar Domburg voor een zes-daagse vakantie. Als ze daar zijn breekt de oorlog uit.
Ze zien de bombardementen van Vlissingen en Middelburg en zijn bang dat Domburg ook getroffen zal worden.
Ondertussen weten ze toch van het mooie weer en van fietstochtjes te genieten.
Na een paar dagen onderneemt de vader een tocht per fiets naar huis om de situatie daar in ogenschouw te nemen. Hij komt langs Bergen op Zoom, Roosendaal en mag Rotterdam niet in. Hun eigen huis in Voorburg is gespaard en hij wordt gastvrij door de buren ontvangen.
Hij gaat naar Rotterdam om de toestand van zijn kantoor te bekijken en pas na een tweede poging kan hij er in de buurt komen. Hij geeft een opsomming van welke gebouwen nog overeind staan en welke niet.
Hij vertrekt na een paar dagen weer naar Zeeland uit bezorgdheid om vrouw en kinderen en is na een twee-daagse fietstocht in Domburg terug. Dan volgt de gezamelijke thuisreis naar Voorburg, grotendeels met de fiets op huifkar of vrachtauto, waar ze op 28 mei behouden arriveren
Ze zien de bombardementen van Vlissingen en Middelburg en zijn bang dat Domburg ook getroffen zal worden.
Ondertussen weten ze toch van het mooie weer en van fietstochtjes te genieten.
Na een paar dagen onderneemt de vader een tocht per fiets naar huis om de situatie daar in ogenschouw te nemen. Hij komt langs Bergen op Zoom, Roosendaal en mag Rotterdam niet in. Hun eigen huis in Voorburg is gespaard en hij wordt gastvrij door de buren ontvangen.
Hij gaat naar Rotterdam om de toestand van zijn kantoor te bekijken en pas na een tweede poging kan hij er in de buurt komen. Hij geeft een opsomming van welke gebouwen nog overeind staan en welke niet.
Hij vertrekt na een paar dagen weer naar Zeeland uit bezorgdheid om vrouw en kinderen en is na een twee-daagse fietstocht in Domburg terug. Dan volgt de gezamelijke thuisreis naar Voorburg, grotendeels met de fiets op huifkar of vrachtauto, waar ze op 28 mei behouden arriveren
NB:
De dochter van de auteur heeft een door haar in 1991 op computer uitgetypte versie van het dagboek verzorgd.
Datum beschrijving:
5/1/2001
Ga naar dit stuk:
laatste wijziging 04-04-2024
1 gedigitaliseerd
244 Europese dagboeken en egodocumenten
Inventaris
252 Willems, L.J.A.
Auteur:
Willems, L.J.A.
Openbaarheid:
Volledig openbaar
Vorm:
Verslag (fotokopie van handschrift; in 2 ex.)
Omvang:
~ 50 pagina's
Periodisering:
september 1944 - mei 1945
Localisering:
Huissen, Doornenburg, Bemmel, Arnhem, Velp, Brummen, Deventer, Raalte, Ommen, Meppel, Steenwijk, Sneek, Heeg
Taal:
Nederlands
Inhoud:
De schrijver is een plm. 24-jarige kantoorbediende. In het najaar van 1944 vlucht hij met zijn ouders, broers en zusters uit hun woonplaats Huissen, (die in de vuurlinie is komen te liggen en waar hun huis is ingestort) naar Doornenburg. Als deze plaats naar Duitsland moet evacueren, keert de schrijver tenslotte met zijn broer naar Huissen terug. De rest van het gezin vertrekt naar elders. Een tijdlang spelen zij, met anderen, het klaar, ondanks het verbod, in Huissen en omgeving te blijven. Tenslotte worden zij gevangen en weggevoerd. In Brummen worden zij vrijgelaten om op eigen gelegenheid naar Friesland te gaan. Tenslotte vinden zij in Heeg goed onderdak; ook de rest van het gezin wordt daar herenigd. Het dagboek moet achteraf, misschien met behulp van enkele aantekeningen, geschreven zijn. Het is vrij onduidelijk verteld
Ga naar dit stuk:
laatste wijziging 04-04-2024
1 gedigitaliseerd
244 Europese dagboeken en egodocumenten
Inventaris
97 Willebrands, F.H.
Auteur:
Willebrands, F.H.
Openbaarheid:
Deze stukken zijn beperkt openbaar. Zij zijn slechts raadpleegbaar na verkregen toestemming van de directeur van het NIOD. Voor bezoekers die deze toestemming willen hebben, ligt een formulier bij de balie van de studiezaal van het NIOD.
Vorm:
Egodocument (fotokopie van handschrift; in 2 ex.)
Omvang:
~ 2590 pagina´s
Periodisering:
september 1939 - juni 1945
Localisering:
Zeist
Taal:
Nederlands
Inhoud:
De schrijver is plm. 65 jaar. Oorspronkelijk kuiper, later eigenaar van een kuiperij en nog later van een automobielbedrijf in Rotterdam, selfmade man, is hij ten tijde van het schrijven van het dagboek rustende, zijn zoons hebben de zaak overgenomen. Hij woont in Zeist met zijn vrouw en een van zijn dochters, die ongetrouwd is en, in 1939 ziek geworden (ruggemergaandoening), na een ziekte van ruim 5 jaar met toenemende invaliditeit, in januari 1945 overlijdt. Het dagboek, geen speciaal oorlogsdagboek, werd niet eerst in september 1939 begonnen, echter vermoedelijk niet na juni 1945 voortgezet. Het beschrijft, kort weliswaar, het beloop van iedere dag. Zo nu en dan, ingehouden van toon, gevoelens en gedachten. Het is tegelijk zakelijk en gevoelig en is eentonig met de eentonigheid van het dagelijks leven. De oorlog raakte het leven van deze man niet van nabij, noch had hij er overmatige belangstelling voor; moeiteloos als het ware voegt wat er mee samenhangt zich in zijn dagboek in
NB:
Vragenlijst bevat bijlage
Ga naar dit stuk:
laatste wijziging 04-04-2024
1 gedigitaliseerd
