Diep in de ondergrond was er sprake van fluvioglaciale afzettingen en cryoturbatie die zijn gevormd tijdens de laatste ijstijd. Op een hoger niveau lag dekzand met daarop een oude bouwvoor. Hierin zaten fragmenten van vuursteen, waaronder transversale pijlpunten, houtskool, stukjes barnsteen, aardewerkscherven en (delen van) runderkiezen. De grote hoeveelheid vondstmateriaal, de aanwezige (paal)kuilen en deel van een greppeltje doen vermoeden dat op deze plek ooit sprake was van een trechterbekernederzetting. In een latere periode heeft het terrein als akker dienst gedaan.

In twee opgraafcampagnes, in 2009 en 2011, is een groot terrein langs het Boterdiep opgegraven.De aanleiding was de herinrichting van het betre ende terrein (Schots 7 en 8) in het kader van het Ciboga-project (tegenwoordig Ebbingekwartier). De bodem op het terrein was vervuild en moest worden gesaneerd. Tegelijkertijd was bekend dat zich op het terrein archeologische
resten konden bevinden. Onduidelijk was echter in welke staat het archeologische bodemarchief verkeerde.
Tijdens het veldwerk zijn in totaal 29 werkputten in gemiddeld 4 vlakken opgegraven, waarbij circa 38000 m2 is gedocumenteerd. Dit leverde een schat aan informatie op, honderden sporen, duizenden vondsten. Het terrein bleek in de middeleeuwen onderdeel te zijn van de noordelijke buurmande, de gemeenschappelijke gronden net buiten de laatmiddeleeuwse stadsmuren.
De buurmande is aan het einde van de late middeleeuwen een tijd lang als vuilstort voor het stratendrek van de stad gebruikt. Het vuilnis werd in diepe gaten, vermoedelijk gegraven voor zand- of kleiwinning, gestort. Vanaf de 16e eeuw wordt de vuilstort in gebruik genomen voor bewoning. Op basis van beschrijvingen in de stadsrekeningen en de archeologische resten kon
een beeld van deze 16e-eeuwse voorstad worden geschetst. In de 17e eeuw komt het gebied binnen de nieuwe stadswallen van Groningen te liggen. Desondanks blijft het nog lange tijd een open karakter houden, met tuinen en ruimte voor allerhande ambachtelijke activiteiten zoals leerbereiden. Pas vanaf de 19e eeuw raakt het terrein volgebouwd met kleine arbeidershuisjes.

Voorafgaande aan nieuwbouw is het terrein door middel van proefsleuven onderzocht. De vondst van een vuursteenvindplaats was reden om een jaar later het proefsleufonderzoek op te schalen naar een opgraving, waarbij een specifiek deel van het terrein uitgebreider is onderzocht.
Bij de opgraving zijn geen overtuigende sporen aangetroffen die dateren uit het mesolithicum en het neolithicum. Wel zijn is een groot aantal vuurstenen artefacten uit beide perioden gevonden. Daaronder waren 10.513 stukken afkomstig van vuursteenbewerking en 310 werktuigen. Een klein aantal artefacten is mogelijk ouder en dateert uit het laat paleolithicum. Tot de werktuigen behoren onder meer enkele pijlpunten (waaronder transversale spitsen van de Trechterbekercultuur), schrabbers/messen, boren/ruimers, een klopsteen en fragmenten van een geslepen bijl. Aan de hand van een analyse van de vindplaats van de artefacten kon een aantal specifieke gebruiks-/bewerkingszones worden gereconstrueerd.
Tot het overige vondstmateriaal uit het mesolithicum en neolithicum behoren artefacten van overige soorten natuursteen (fragmenten van slijp- en wrijfstenen, klopstenen, een deel van een geslepen bijl) en een gering aantal aardewerkscherven dat dateert uit het neolithicum.
Van jongere datum is een sloot die aan de hand van het ijzertijdaardewerk is gedateerd in de 1e eeuw na Chr. Dertien sloten en greppels dateren uit de middeleeuwen en nieuwe tijd. Ook zijn de resten van een weg aangetroffen die mogelijk gelijktijdig met de Helperlinie is aangelegd. Hiervan zijn de bermsloten en een deel van de keitjesverharding waargenomen. Het vondstmateriaal uit de middeleeuwen bestond onder meer uit kogelpotscherven en uit de nieuwe tijd dateren een pijpensteelfragment, een loden kogeltje en een scherf steengoed.

Diep in de ondergrond was er sprake van fluvioglaciale afzettingen en cryoturbatie die zijn gevormd tijdens de laatste ijstijd. Op een hoger niveau lag dekzand met daarop een oude bouwvoor. Hierin zaten fragmenten van vuursteen, waaronder transversale pijlpunten, houtskool, stukjes barnsteen, aardewerkscherven en (delen van) runderkiezen. De grote hoeveelheid vondstmateriaal, de aanwezige (paal)kuilen en deel van een greppeltje doen vermoeden dat op deze plek ooit sprake was van een trechterbekernederzetting. In een latere periode heeft het terrein als akker dienst gedaan.

Bij het ruimen van de resten van de voormalige Joodse begraafplaats zijn alsnog de skeletresten van 31 personen aangetroffen. Het bleek dat de meeste resten hebben toebehoord aan kinderen. Na het onderzoek zijn de resten herbegraven op het Selwerderhof en de Noorderbegraafplaats. Verder zijn een fragmenten van een grafzerk, resten van de oude begraafplaatsmuur en een sloot aangetroffen die de oorspronkelijke grens vormde.

In een middeleeuwse binnenmuur in het vooroorlogse pand van apotheek Sissing, was een versierd stuk keramiek ingemetseld. De binnenmuur uit de 13e eeuw liep evenwijdig aan de noordelijke zijgevel en was voornamelijk in zogenaamd ‘Noors verband’ gemetseld.
Het versierde stuk keramiek was in doorsnee wigvormig en aan weerszijden versierd. De versiering bestond onder meer uit een rozet die vermoedelijk was uitgevoerd in ‘kerbschnitt-techniek’. Hoewel in het verslag werd verondersteld dat het voorwerp bouwkeramiek betrof (omschreven als een ‘akroterion’), is het op grond van vorm en versiering aannemelijker dat het hier gaat om een zogenaamde ‘spitdrager’.

Tijdens graafwerkzaamheden is een muurfragment van één van de voormalige verdedigingswerken (de Ebbingedwinger) tevoorschijn gekomen.

Betreft enkele waarnemingen langs de Bloemsingel waarbij delen van de voormalige verdedigingswerken (de Jacobijnerdwinger) zijn aangetroffen.

Aan de noordzijde van de Muurstraat, ter hoogte van de Derde Drift en de steeg naast nr. 1 zijn enkele grondboringen verricht.

In de steeg ten oosten van nr. 1 is tot maximaal 1,1m beneden straatniveau geboord. Hierdoor kon geen volledig overzicht van de bodemopbouw worden verkregen. De aangetroffen grondlagen zijn destijds beschreven als ‘verwerkte grond’.

Ook ter hoogte van de Derde Drift is geboord tot maximaal 1,1m beneden straatniveau waardoor geen volledig overzicht van de bodemopbouw is verkregen. De aangetroffen grondlagen bestonden veelal uit gemengde vuile grond (met puin). Enkele boringen liepen daarbij vast op een oud bakstenen riool.

Voor beide locaties geldt dat van eventuele sporen/structuren en vondstmateriaal verder niets bekend is.

Op circa 8-10m vanuit de voorgevels van Grote Markt 6-8, zijn op de plek waar voorheen een busstation stond twee proefsleuven gegraven.

De natuurlijke ondergrond bestond uit geel keizand. Erboven was sprake van meerdere (donkere) ophogingslagen waarvan sommige uit mest bestonden.
In de ondergrond zijn onder meer enkele (paal)kuilen en een (oost-west lopende) greppel waargenomen. Ook zijn in de ondergrond meerdere ingeslagen houten paaltjes gezien en was er mogelijk nog deel van een oude keienbestrating aanwezig. Tussen de keitjes waren puinresten aanwezig.
Bij het onderzoek zijn aardewerk (waaronder fragmenten van kogelpotten met een standring en deel van een reliefbandamfoor), (venster)glas, hout, leer (stukjes van een schoen) en een maalsteenfragment verzameld. Van de meeste vondsten is geen datering bekend. Het fragment van de reliefbandamfoor is aangetroffen in een ophogingslaag direct boven het vaste keizand.

Bij een kleine opgraving op het terrein achter nr. 60 is naast enig laat middeleeuws en recent puin een aantal oudere sporen waargenomen waaronder kuilen en een noord-zuid lopende sloot. Een deel van de sloot splitste aan de westzijde hiervan af en liep in een bocht richting het (noord)westen. De natuurlijke ondergrond bestond uit keileem en keizand met daarop een laag bruin dekzand, waarschijnlijk een restant van een B-horizont. De oudste vondsten betroffen aardewerkscherven uit circa de 11e-12e eeuw.

Tijdens sloopwerkzaamheden op de locatie van de huidige universiteitsbibliotheek zijn twee proefsleuven aangelegd. Eén in het noordelijke deel van het terrein (noord-zuid georiënteerd) en één in het westelijke deel (oost-west georiënteerd). In beide zijn de resten van de Broerkerk (gebouwd vóór 1253) en de Sint Martinuskerk (1895) aangetroffen. Daarnaast zijn bij sloopwerkzaamheden elders op het terrein enkele waarnemingen verricht en is er vondstmateriaal verzameld.

Bodemopbouw
De natuurlijke ondergrond bestond uit keileem (in beide proefsleuven op 2,68m +NAP) en mogelijk keizand. In de aantekeningen van de begeleiding wordt gesproken over uit okerkleurig (dek)zand en/of groengrijs zand, gevolgd door zwarte grondlagen met puin. Onder de gesloopte bebouwing langs de Oude Kijk in ’t Jatstraat was sprake van een ophoging van mestlagen (mogelijk 14e-15e eeuw) die direct op het dekzand voorkwamen.

Sporen/structuren
Er zijn funderingsresten aangetroffen van onder meer het Minnebroederklooster, het koor van de Broerkerk, de kloostermuur, mogelijk een kerkhof en een huis langs de Oude Kijk in ’t Jatstraat (17e eeuw). Ook zijn een mestkuil en een beerkelder gevonden.
De noordelijke gevel bleek grotendeels op en deels ten noorden van de middeleeuwse funderingen te zijn gebouwd. De grondverbetering onder de middeleeuwse fundering bestond uit een laag zand direct op het keileem, gevolgd door een laag puin. Deze opvolging van lagen herhaalde zich nog enkele keren en werd afgesloten door een laag leem waarop de fundering stond.
Het puin bestond uit schelpkalk en halve kloostermoppen. Ten zuiden van de fundering (binnen de oude Sint Martinuskerk/Broerkerk) lag op het keileem een zwarte laag die tot 1,2m dik was. Verder zuidelijk van de noordelijke fundering zijn vijf stiepen aangetroffen van de Sint Martinuskerk. Deze stonden op een grondverbetering van vulzand direct op het keileem.

Op het terrein van de voormalige brandweerkazerne die op zijn beurt was aangelegd op het voormalige Zuiderkerkhof, hebben meerdere archeologische onderzoeken plaatsgevonden. Langs de Coehoornsingel bestond de bodem onderin uit keileem met daarop circa 1,5m okergeel/lichtbruin tot witgrijs dekzand met roestvlekken en wortelgangen (mogelijk op 3,20-3,30m beneden maaiveld). Daarop lag met een scherpe overgang een donker grijs/zwart-bruine humeuze laag (een middeleeuwse bouwvoor), gevolgd door ophogingslagen van geel-bruin zand. Enkele greppels onder de bouwvoor bevatten vlekken van grijs-bruine grond die mogelijk de resten van een B-horizont zijn.
Langs de Ubbo Emmiusstraat lagen enkele graven direct achter de voormalige rooilijn van de achtergevels. De kisten in de bovenste 3m van de ondergrond waren vergaan, de dieper gelegen kisten bleken inclusief inhoud in perfecte staat. Op het gehele terrein was sprake van noord-zuid en oost-west georiënteerde sloten die elkaar kruisten. Deze bevonden zich in de middeleeuwse bouwvoor. Na verdieping tot onder de bouwvoor was een aantal oost-west lopende greppels in het dekzand zichtbaar. Mogelijk waren dit ontginningsgreppels waarvan een deel vermoedelijk uit de vroege middeleeuwen dateert. Verder zijn in het dekzand enkele driehoekige schopsteken, een brandvlek, kuilen en begravingen gezien.
Langs de Coehoornsingel was naast de greppels ook sprake van een oost-west georiënteerde sloot en een aantal paalkuilen. Mogelijk betrof het de resten van een huisplattegrond. Verder bevonden zich aan de Coehoornsingelzijde een waterput (datering 19e eeuw), een afvalkuil (18e eeuw), enkele graven en een aantal min of meer ronde kuilen en/of halfcirkelvormige structuren. Deze waren onderin grijs en bovenin donker bruin-zwart van kleur. De structuren werden doorsneden door de oost-west lopende sloten en zijn daarmee ouder. De sloten waren op te delen in twee groepen.