Uw zoekacties: Grietenijbestuur AEngwirden

71 Grietenijbestuur AEngwirden ( Tresoar (Frysk Histoarysk en Letterkundich Sintrum) )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

71 Grietenijbestuur AEngwirden

Delen

Doorsturen per email

Delen via Facebook

Delen via X (Twitter)

Printen

Linken

Mijn Studiezaal

Favoriet of een notitie maken

Stel een vraag of plaats een opmerking op de tijdlijn

Reageren

Stuur een reactie naar Tresoar (Frysk Histoarysk en Letterkundich Sintrum)

Bekijk gegevens Tresoar (Frysk Histoarysk en Letterkundich Sintrum)

Inventaris

1 Open brief of overeenkomst waarbij Meynardus, commandeur te Nesse, Arnoldus, prior te St. Niclaesconvent te Scoten, Thomas, persona te Rothna, Ulfardus, persona te Lyenghebird, Paulus en Helyas, proosten des huizes te Nesse voors., de broeder Lolla en het gemene kapittel te Nesse bekennen onder hunne bescherming te hebben aangenomen de zusters, welke nu wonen te Oldeschoot, als Margrete en Renttie en anderen; en waarbij aan deze laatsten wordt toegestaan de stenen kerk te Lyenghebird om aldaar te wonen en te timmeren bij de zuiderzijde daar de conventshuizen in voortijden gestaan hebben; dat zij als geschenk zullen hebben een deel in Scoltinghaland met recht van beweiding van 20 koeien en het bouwland bij de oosterzijde om turf te graven tot eigen behoefte; dat zij zelf zullen houden een priester van hunne orde en een proevenaar uit het convent te Nes; dat de zusters door hare weverij zullen voorzien in de behoefte van het huis te Nesse, enz., 12 Apostelendag (15 juli) 1491.

2 Concordantie en schikking tussen heer Johannes, prior te Steenkercke en mater Eessche met de conventualen aldaar, bij raad en consent van heer Henricus, abt te Oldecloester, hun overste ter ene en de voogden Pyer Sybesz., en Mente Wisses met de gemene gemeente des dorps Lunebert ter andere zijde, waarbij is bepaald: dat het klooster aan de gemeente zal geven een uitschrift, voortijds gemaakt tussen dat klooster en de commandeur te Ness, ondertekend door twee goede mannen (zie 't vorige stuk inv. nr. 1); dat de prior van het klooster altijd de pastoor der voors. gemeente zal wezen, of een ander goed man in zijn stede, tot genoegen der gemeente en die bekwaam is tot een personer; dat deze voors. priester altijd zal wonen binnen Scheltinghedam, als hier voormaals geweest is; dat de voors. priester misse zal doen in de gemeente kerk, daar men nu misse doet; dat de kloosterluiden voor de gemeentsluiden een andere kerk zullen maken binnen Scheltinghedam, daar de gemene meentsluiden met eere misse in horen mogen; dit klooster heeft van de gemeente voors. ontvangen de in de kerk gevonden zilveren kelk met pateen * ; een geschreven graduaal * en een misboek; twee klokken en andere ornamenten om de 7 sacramenten daarmede te ministreren; dat zij deze voorwerpen niet mogen verkopen maar gebruiken tot de gemeente en des convents profijt; en bij inbreuk van het klooster op deze artikelen, zal de gemeente al hare ornamenten weder mogen aantasten;

3 Accoord ten gevolge van zekere geschillen gerezen tussen Tyerdt Oenes en Aeryen Wysses, als voormombers en vanwege de weeskinderen van wl. Jeyp Oenes en Jouck, daarvoor de rato caverende onder hypotheek van hunne goederen ter ene en Jacob Aeryens en Sybell, zijn echte huisvrouw, ter andere zijde, ter cause of beroerende

4 Rekest voor de ingezetenen van Liongebirdt aan de edele heren gedeputeerde staten van Friesland, houdende verzoek om hun te accorderen de 14 goudgulden 8 stuiver jaarlijkse pacht van de Steenkerker venen, tot mede onderhoud van de schoolmeester, 9 november 1590. Op de kant het appointement: "De Gedeputeerde Staten van Friesland accorderen den schoolmeester in dezen benoemt die 50 gouden guldens 8 st. welke de wed. Tyaert Gaeles jaerlix coompt te betalen voor de pacht van de Steenkercker feenen ende dat geduyrende den tijt van twye (2) jaren. Actum den 10 november 1590." enz.

5 Rekest voor de ingezetenen van den dorpe Liongebirdt, aan de edele heren gedeputeerde staten van Friesland, om hun te consenteren, om op de profijten der landen, venen en opkomsten van Steenkerk, een predikant te mogen beroepen en dezelve met alle des voors. dorps beneficiale goederen hem tot zijn onderhoud over te dragen, enz., 3 december 1594. Op de kant: Appointement van heren gedeputeerde staten:"Committeren den heer Douwe Sytsma, om na informatie van de zaak rapport te doen. 3 december 1594." Resolutie waarbij Gedeputeerde Staten, met te niet doening van de apostille, d.d. 22 december 1587, de suppliant accorderen in aanzien mede van de kleine opkomsten des dorps Loingebirdt tot behulp van de onderhouding eens dienaars des Goddelijken woords, de landen van Steenkercke in hun grietenij liggende; uitgenomen de venen; met 50 carolusgulden per jaar uit de opkomsten van de kloostergoederen dezer landschappe, bij provisie en tot anders in dezen zal worden gedaan. Actum den 16 ja nuary 1595.

6 Approbatie van Dirck van Baerdt, substituut grietman van AEngwirden, van de stemming op de heer Douma, als ontvanger en administrateur van de Steenkercker goederen tot Luniebert, gelijk mede als kerkvoogd tot Terbandt, z.d. [ca. 1670]

7 Extract uit een stemkohier, dienende tot instructie bij het stemmen van een kerkvoogd op Catharinabandt, z.d.

8 Ordonnantie van Gedeputeerde Staten van Friesland, op Jan Hendricxz., ontvanger-generaal van de klooster-opkomsten, om aan Joannes Silvius, dienaar des Goddelijken woords in de grietenij AEngwirden, uit te keren de som van 50 carolusgulden, voor zijn geheel jaar gagie, 1 januari a.s. te verschijnen. Volgt kwitantie; 27 november 1595.

9 Gelijke ordonnantie als boven (inv. nr. 8), 27 november 1595

10 Condities en artikelen waarop de heren gedeputeerde staten van Friesland, door hun commissarissen, volgens de commissie daarvan zijnde, met overroeping van de grietman bij openbare oproeping gedenken aan de meest biedende te verhuren, alle geestelijke landen of beneficiale goederen, gelegen in de grietenij van AEngwirden, 21 februari 1598

11 Obligatie van Dirck Claessen, wonende te Terzool, als voormomber over Tiedske, nagelaten weeskind van wl. Aede Dirckszoon en Tiedt Intziedr., in leven echteluiden, groot 50 goudgulden ten laste van Tryn Inthiedr., wonende op 't Heerenveen, wegens gekochte klederen, 24 april 1604

12 Rekest van Tammo Gerhardi, Embdensis, ecclesiastis AEngwardianis, aan heren gedeputeerde staten van Friesland, om ordonnantie te bekomen van 50 carolusgulden, wegens achterstallig tractement, de dienaar in AEngwirden in 1596, de 11e november, jaarlijks gegund uit de geestelijke goederen, 5 juni 1605. Op de kant: Resolutie van Gedeputeerde Staten, d.d. 25 juni 1605, waarbij de heren Franckena en Hilbrandts worden gecommitteerd, om met overroeping van de ontvanger J. Henrici, de goederen, landen en de venen (van 't convent Steenkerck) te beschrijven en de venen te doen afrooyen, en tot landschaps profijt te verhuren. En ten einde de suppletie zijnde beroepen om jaarlijks voor gagie te genieten 350 carolusgulden en dat uit de beneficiale of pastoriegoederen van de dorpen in de grietenij AEngwirden gelegen, worden voors. commissarissen gecommitteerd en geautoriseerd om van de ingezetenen en gebruikers te ontvangen rekening en reliqua voor het jaar 1604 en voor het lopende jaar 1605 te ver schijnen, met invordering van de pachten van de diverse zathen, volgens de aanbreng van het jaar XI (1511) tot onderhoud van hun respectieve pastoren van ouds gehouden zijn te betalen en invoege die voor anno 1580 pleeg opgebracht te worden, en indien alsdan bevonden wordt, dat de beneficiale goederen en opkomsten van de grietenij niet genoegzaam zijn tot onderhoud van suppletie, dat alsdan nopens die suppletie alhier verzocht, voor de voors. twee jaren nader consent genomen zal worden.

13 Verzoek van Jacob Aryensz. tot Lyongiebert, om huurman te blijven, mits genietende nabuurslasten en profijten, en om restitutie van 't geen hij voormaals meer als zijne naburen bezwaard is geweest, 31 december 1608

14 Kaart van meting van de landen en venen van het convent Steenkerck, gedaan ten verzoeke van de edele Georgh vrijheer tho Swartsenburg en Tymen Fransen Eisma, gedeputeerde staten van Friesland, sampt dr. Edzardus Ens, rekenmeester dezer Landschappe en Fredericus Frederici, landschaps veenmeester, door J. Sems in september 1608, 3 februari 1609.

15 Informaties gedaan en genomen bij Dirck Baerdt, grietman, en Jelle Broers, secretaris van Haskerland, ten verzoeke van den edele Hypolitus Roeloffsz. (Crack), grietman van AEngwirden, ratione officii en voorts als machthebbende van den dorpe Lyoengiebirdt, op artikelen bij hem vertoond en overgeleverd tegen zekere ordonnantie van de heren gedeputeerde staten, 4 februari 1609. Met 3 attestaties houdende in hoofdzaak dat de landen genaamd Steenkercke, te Lunibert gelegen, eertijds altoos een uithof van Oldeclooster is geweest en dat de abt van Oldeclooster gehouden was tot dienst van 't voors. dorp Lunibert, tot last en kosten van Oldeclooster een pastoor te houden, die voors. dorp bediende; en punten en artikelen, enz.

16 Bevel van den Hove van Friesland, verleend ten verzoeke van de Gedeputeerde Staten, tot opzegging aan de pachters en meyerluiden van de landen en venen, wier pachtjaren geëxpireerd zijn, met citatie, 24 december 1609

17 Procuratie van ingezetenen en volmachten, respectievelijk uit den dorpe Lyongiebert, geadsisteerd met die van de dorpen Catrinabant, Tjallebert en Gersloot, op de heer Hipolitus Roeloffs, grietman van AEngwirden, om hun pretense gerechtigheid van de Steenkercker landen, wegens de voorgenomen opzegging en verhuring van de Steenkerker landen in Lyoniebert, door de ontvanger Jan Hendriks namens Gedeputeerde Staten, in het geheel met rechtsmiddelen te beschermen, enz. 6 januari 1610

18 Obligatie van Tiedde Gosses op Terbandt, groot anderhalf honderd (150) goudgulden ten laste van Birde Tietes, koopman, wonende op 't Heerenveen en Tryn Intiedr., echteluiden, wegens verschoten penningen op interest, 9 mei 1610

19 Rekest voor Hipolitus Roelefsz. Crack, mede gedeputeerde van de Staten van Friesland, als last en procuratie hebbende van de ingezetenen van de dorpen Liongeberdt, Tiallebert, Catrinabandt en Gersloot, aan den Hove van Friesland; houdende verzoek om heren gedeputeerde staten te ordonneren, om met het graven van de venen te supercederen ter tijd toe dat op de proceduren (betreffende de opzegging aan de meiers van de landen, behorende onder het klooster Steenkercke, speciaal gedestineerd tot onderhoud en dienst van de originele supplianten kerk) nader gedisponeerd zal zijn, 30 maart 1613

20 Extract uit het register van de processen in staat van wijzen gebracht, zijnde in de griffie van het Hof van Friesland of secretarie van dien berustende, 1613

21 Rekest van Fredericus Frederici, landschaps veenmeester, aan de heren gedeputeerde staten van Friesland, om andere commissarissen, in plaats van twee afgegane heren te committeren, om de zaak betreffende het graven van de Steenkerker venen tot expeditie te brengen, 10 maart 1614. Op de kant staat: De heren Bangama en Hylbrants worden mits dezen gecommitteerd ten fine alhier verzocht, enz. Actum 10 maart 1614. Volgt: Appointement van Gedeputeerde Staten, waarbij aan die (gemeente en ingezetenen) van Lunyberdt wordt geaccordeerd tot onderhoud van een dienaar des Goddelijken woords, de landen van Steenkerke (uitgenomen de venen) en 50 carolusgulden jaarlijks op Jacobi en Martini te ontvangen; accorderende dezelve bovendien voor het gemis van voors. 50 carolusgulden eens: Ordonnantie ter som van 200 carolusgulden. Actum 29 maart 1614. Volgt aan ommezijde: Ordonnantie op Joan Hendricx, ontvanger generaal van de klooster opkomsten, om aan de gemeente en ingezetenen van Lunjebird uit te keren de som van 200 carolusgulden, ter zake en om redenen hierboven in de appointement van 29 maart verhaald, 30 maart 1614.

22 Resolutie van de Staten van Friesland, dat niemand in de vergadering in steden of dorpen over verkiezing van predikanten of andere landszaken, - enig advies of stemming zal mogen doen of geven - dan die te voren bekend is, de Gereformeerde religie en de tegenwoordige staat van regering voor oprecht en wettelijk te houden, en bereid is daarvan onder ede verklaring te doen, 22 februari 1616.

23 Concept van een rekest van N.N. aan .... te kennen gevende, dat zij tot vele en verscheidene tijden van de classis zijn gemolesteerd in het beroepen van een tweede predikant in de voors. grietenij (AEngwirden) waarover grote en excessive onkosten zijn gevallen .... met verzoek de classis of gecommitteerden te injungeren en te ordonneren om verdere molestaties en hun schadelijke onkosten af te slaan en hun gelijk in andere grietenijen en dorpen in rust en vrede, zonder verdere proceduren te laten, 21 september 1616 (in dorso)

24 Obligatie van Wytie Albertsz. en Richst Wbledr., echteluiden, wonende op der Bandt, groot 50 goudgulden, ten laste van Birde Tietesz., schipper, en Tryn Intiedr., echteluiden op 't Heerenveen, wegens verschoten penningen tegen 3 goudgulden jaarlijkse intres, 3 juni 1618.

25 Obligatie van Sipck Dettedr., wed. van wl. Aeuwe Claesz., groot 50 goudgulden, ten laste van Hanne Jellez., wonende op het Heerenveen, onder de klokslag van der Bandt, wegens verschoten penningen tegen behoorlijke intressen, 16 november 1619

26 Obligatie van Aaltyen van Terwisga, nagelatene weduwe van zal. Asse Obbis, in leven grietman van Haskerland, groot anderhalf honderd (150) goudgulden, ten laste van Birde Tietesz. en Tryn Intgedr., wonende op 't Heerenveen, wegens verschoten penningen tegen intres, 3 mei 1620

27 Obligatie van Jeyp Tiaerdtsz., wonende in 't Woldt van Oldeschoot, groot 100 goudgulden, ten laste van Reyttie Syttiesz. op 't Heerenveen, wegens verschoten penningen tegen 5 goudgulden jaarlijkse intres, 29 augustus 1625

28 Koopbrief waarbij Selcke Piettersz. en Aucke Luytiensdr., echteluiden op 't Heerenveen, verkocht hebben aan Roeloff Wytsesz. en Martien Luytiensdr., echteluiden te Luynebirt, zekere gerechte 3e part van een huis met ontruiming van dien, staande te Luynebirt bij de kerk op de pastorielanden met annexen, voor de som van 310 goudgulden en 2 rosenobels tot een geschenk, 1626

29 Aanbesteding door de ingezetenen van den dorpe Tiallebirt, ten overstaan van de heren Hypolitus Roeloffs Crack, grietman over AEngwirden, en Joannes S. Crack, secretaris aldaar, benevens de predikant Lieucke Bonnisz., van het afbreken van de oude en 't bouwen van een nieuwe kerk. Aangenomen door Claes Pietersz. en Wytse Roeloffsz. voor de som van 900 carolusgulden.Volgen kwitanties wegens de betaling van de aannemingssom. Voorts een accoord tussen de volmachten van den dorpe Tyallebert, ten overstaan van de heer Tiberius van Oenama, als provisionele grietman van AEngwirden, en Joannis S. Crack, secretaris aldaar, sampt Lieucke Bonnis, dienaar des Goddelijken woords in AEngwirden, en Jacob Aryens met de aannemers Wytse Roeloffs en Claes Pieters; dat dezen, wegens bijwerken en gemaakte verbeteringen aan de beide poorten van de kerk, buiten het bestek, eens vooral zullen hebben de som van 205 carolusgulden (te betalen door de ingezetenen); verder dat Feycke Syrcks wegens metselwerk b oven het bestek zal hebben de som van 39 carolusgulden 5 stuivers; Fytke Auckes voor 't verven de som van 42 carolusgulden en de slotmaker 30 carolusgulden en dat de predikant Lieuwcke Bonnes salfs recht blijft voor zijn gehouden opzicht over de kerk van Tyallebirt, 27 juli 1626

30 Rekenschap, bewijs en reliqua van Hipolitus Roeloffs Crack, grietman en ontvanger van AEngwirden en ontvanger van de pastoriegoederen in AEngwirden, sedert 't laatste slot van rekening gevallen op 26 januari 1613, gedaan ten overstaan van de heren Georgen vrijheer toe Swartsenberch en Atsma als commissarissen, Lyaucke Bonnes, Laurentius Taconis en Ulpianus Epei als dienaren, Keimpe Wlckes en Eelck Broers, mederechters, Sirck Deddes, dorprechter te Lionibirt, en Marten Wisses te Tyallebirdt als gecommitteerden van de vier dorpen en Ambrosius Gellius Hylckama, secretaris aldaar, op het collegie van de edel mogende heren Gedeputeerde Staten van Friesland, de 16e december 1624. Volgt: Rekenschap, bewijs en reliqua, gedaan bij de erfgenamen van wl. de heer Hippolitus Crack, in leven grietman en ontvanger van de pastoriegoederen in AEngwirden (er staat Ayngewaarden), en Geelcke Gerrytsma, echteluiden, sedert 't laatste slot van rekening gevallen op 16 december 1624, ten overstaan als boven, 21 juni 1627.

31 Obligatie van Olcke Folckertsz. en Antke Annedr., echteluiden te Thialbirdt, groot 35 goudgulden, ten laste van Eucke Sydtsz. en Antke Hansdr. zijn echte huisvrouw, wonende aldaar, wegens geleend geld, 24 maart 1630

32 Testament van Fedde Broersz. 6 oktober 1631

33 Condities, artikelen en voorwaarden, waarop Aege Wisses, Sioert en Obbe Annes zonen, Anne Rouckes, Douwe Jelgers, Goytien Douues en Eble Lenses, als ingezetenen en eigenerfden in den dorpe Bandt, bij advies, consent en mederaad van de edele Anne Hans van Wyckel, grietman over AEngwirden, gedenken bij strijkgeld te verhuren of te verpachten de pastorie vulling in den dorpe Bandt, gelegen op de westzijde van de wijk daarin liggende op de breedte van de pastoriezathe. Volgt aantekening van de verpachting, 18 april 1632

34 Rekest van de ingezetenen van de grietenij AEngwirden, aan de heren Staten van Friesland te kennen gevende, dat de pachters van de hoornbeesten hun afeisen van iedere koe anderhalve stuiver, of van ieder hoornbeest, 3 jaren oud en anderen naar advenant, waarop de pachters voors. van de heren gedeputeerde staten apostille hebben bekomen, doch zonder dat de ingezetenen eens gehoord zijn, met verzoek om hun bij apostille te vergunnen, om met een stuiver betalende te mogen volstaan of anderzins, enz. (wegens de slechte landen zijnde moer) 15 februari 1633. Op de kant: Appointement: De Staten van Friesland ordonneren de pachtenaars van de beesten in de grietenij AEngwirden om de ingezetenen bij provisie te laten ongemolesteerd tot dat hier over zal zijn gedisponeerd. Actum, de 15e februari 1633. Volgt: Relaas van insinuatie aan Wytthie Roelofsz., mede pachtenaar. Actum, d.d. 16 februari 1633.

35 Resolutie van de Staten van Friesland, houdende dat de ingezetenen van Utingeradeel bij provisie zullen mogen volstaan met de betaling van een stuiver op ieder hoornbeest, tot dat op de nieuwe Landsdag de voors. kwesties zullen zijn gereassumeerd en afgedaan. Authentiek extract, 22 februari 1633

36 Testament van Joannes Joannes Biltius en Mayke Rolyfs, echteluiden te Workum, waarbij o.a. wordt gelegateerd aan de gereformeerde armen te Workum, de som van 50 carolusgulden, 19 oktober 1634.

37 Volmacht van de ingezetenen, resp. volmachten van de dorpen in AEngwirden ressorterende, op Wybe Hansz. in Tialbirdt, Wilt Jacobsz. in Lioniebirdt, sampt Annius Cornelyus, procureur postulant, om aan de geordonneerde commissarissen uit het collegie van heren gedeputeerde staten of de heren staten te verzoeken, en met de bekwaamste middelen en presentaties, om alle onheilen voor te komen en te procureren, dat de verhuring van de beneficiale landen voor dit maal worden gesurcheerd en opgehouden, enz. 4 februari 1635

38 Rekest van Wibe Hanssen, wonende in Tiallebirt, en Wilt Jacobs in Liongabirt, sampt Annius Cornely, procureur postulant aldaar, voor zichzelf en als gelastigden van de gemene ingezetenen van de grietenij van AEngwirden, aan de Gedeputeerde Staten van Friesland, houdende verzoek om de uitgeschreven ophanging en verhuring van de pastorie en verdere beneficiale goederen, in surseance te houden tot dat dezelve eerst en alvorens wettelijk opgezegd en in vrijdom bekomen zullen zijn en de gebruikers dienaangaande in contra dictorio zullen zijn gehoord en daarvan in margine van deze appointement zal verlenen, (6 februari 1635)

39 Rekest voor de gemene meiers en gebruikers zowel van de pastorie- als patroons- en andere beneficiale goederen in de grietenij AEngwirden, en inzonderheid Wibe Hanssen en Annius Cornely en Wilt Jacobs in kwaliteit als boven aan den Hove van Friesland te kennen gevende, dat door de heren gedeputeerde staten aanplakking is gedaan van de verhuring van de pastorie en verdere beneficiale landen en goederen en van enige landen behorende onder het klooster Steenkerken in de voors. grietenij gelegen en alzo onder de kloostergoederen behorende, niettegenstaande dezelve landen, goederen en gerechtigheden niet in vrijdom gesteld, veel min in vrijdom gelaten zijn, met verzoek om een uit de Rade 's Hofs te committeren, om partijen voor zich te roepen, te gehengen en te gedogen dat de meiers en gebruikers de landen en goederen rustig en vredig gebruiken met de verdere dependentien van dien, ter tijd dat zij in contradictaris zullen zijn gehoord, enz., 6 februari 1635. Getekende kopie met verkl aring van N. Schotanus, als mede advocaat van de supplianten, dat de principale dezes de edel mogende heer Joannis Saeckma, eerste raad van het Hof van Friesland, is behandigd, de 6e februari 1635. Op de kant: Zij gesteld in handen van de heren gedeputeerde staten, om hierop te zeggen hun goedbedunken met surseance van de verhuring, 6 februari 1635. Relaas van insinuatie aan Gedeputeerde Staten, eod. dato.

40 Rekest van dezelfden als boven aan den Hove voornoemd onder anderen te kennen gevende, dat door de heren gedeputeerden, niettegenstaande de verleende surseance, op zaterdag l.l. wederom nieuwe aanplakking en uitroeping is gedaan, dat op de 24e februari tot ophanging en verhuring van de supplianten gebruikende landen en goederen zal worden geprocedeerd, met verzoek dat supplianten boven recht niet verdrukt en ongehoord van 't hunne ontbloot mogen worden en de verleende surseance niet illusoir worde gemaakt, maar kracht mag houden, 19 februari 1635. Op de kant: Appointement waarbij de heren gedeputeerden alsnog worden verzocht om rescriptie, binnen 3 dagen na insinuatie met surseance van de verhuring. Actum 19 februari 1635. Relaas van insinuatie, 20 dito.

41 Nader rekest voor de gemene meiers en gebruikers zowel van de pastorie- als patroons- en andere beneficiale landen en goederen in de grietenij AEngwirden, sampt Wybe Hansen, Annius Cornelius en Wilt Jacobs, voor zich en als gelastigden van de ingezetenen en respectieve volmachten van de voors. grietenij, aan de Hove van Friesland te kennen gevende, dat de heren gedeputeerden alsnog ten achteren zijn en blijven om der supplianten rekest met rescriptie wederom onder de Hove te brengen en dat zij tot de verhuring pogen te procederen tot onlijdelijke schade van supplianten en kleinachting van de justitie, met verzoek dat zij, zonder eindelijke dispositie, in gene schade vervallen en uw edel mogende autoriteit worde gemainteneerd, 27 februari 1635. In margine: Appointement van de Hove, waarbij gedeputeerden alsnog verzocht worden tot rescriptie binnen drie dagen, na insinuatie dezes, en de verhuring inmiddels te houden in surseance, 27 februari 1635.

42 Remonstrantie van dezelfden als boven, aan de Hove voornoemd, onder anderen te kennen gevende, dat de heren commissarissen uit Gedeputeerde Staten, niettegenstaande drie surseantiën, zich op 't Heerenveen hebben vervoegd, zonder op de voors. surseantiën te willen letten, en aldaar voor de eerste maal onder praetext als voren, ook van klooster en andere beneficiale landen een cessie van verhuring hebben gehouden, met verzoek om te procederen tot eindelijke dispositie op der supplianten eerste overgegeven rekest, enz., z.d.

43 Rekest van dezelfden als boven aan de Hove voornoemd, nogmaals verzoekende, de geattenteerde ophanging en de verhuring alsnog en voor de vierde maal te surseëren ter tijd en zo lang in de voors. zake bij hun edele mogende eindelijk zal zijn gedisponeerd, 13 maart 1635

44 Protest van de meiers en gebruikers, niet alleen van de pastorie en andere beneficiale landen en goederen in AEngwirden, maar ook van de landen en gronden onder 't corpus of convent van Steenkercke behorende en alzo inderdaad kloosterlanden zijnde en moetende blijven, tegen de verhuring van die landen, door gecommitteerden van Gedeputeerde Staten, onder pretext van te zijn pastorielanden en renten in de grietenij AEngwirden, met verzoek dat deze acte in de besoignes van verhuring mag worden geïnsereerd, 2 maart 1635. Volgt: Relaas van de gedane voorlezing van dit protest vóór de verhuring, 2 maart 1635.

45 Bevel van de Hove van Friesland, verleend op het rekest van de gecommitteerden van de classis van de Zevenwouden, waarbij zij hebben te kennen gegeven, dat verscheidene percelen pastorielanden gelegen waren in alle vier dorpen van de grietenij van AEngwaarden, als ook in de grietenij van Opsterland, ressorterende niet te min onder de pastorielanden van AEngwirden voors. dewelke bij verscheidene gebruikers worden gebruikt, waarvan enige waren die niet te huur gaven en enige zeer weinig, tot opzegging aan de gebruikers van de voornoemde pastorielanden, om de bij hun in huur zijnde landen St. Petri ad Cathedram ongedeerd en ongetreden te laten liggen, en in cas van oppositie met citatie voor de Hove etc., 5 juni 1635. Ongetekende kopie.Op de rug staat: Wilt Jacobs, Jelger Cornelisz., Roeliff Wyties, Wybe Hanssen en Feike Sydses; dezen wonen op Steenkerker landen, en .... pastorielanden.Hierboven is nog een geciteerd, met name Jan Reyties, wonende op de pastorielanden.

46 Resolutie van de volmachten van de ingezetenen van de vier dorpen van de grietenij van AEiengwarden, waarbij met advies, goedvinden en approbatie van de edele heer Joannes van Crack, grietman, sampt Sioerdt Tiebbes, secretaris, is besloten: dat zij hun dienaar ds. Dominicus Nicolai Ensius toestaan de jaarlijkse vermeerdering van 130 carolusgulden boven zijn ordinaire 500 carolusgulden; vrije branding en huizinge, volgens zijn beroeping van hun aan hem geoffereerd; dat de branding met hem volgens accoord gewaardeerd zijnde op 20 carolusgulden, hij jaarlijks zuiver zal genieten en ontvangen voor zijn bediening, de som van 650 carolusgulden, aanvang nemende de 1ste mei 1636, gedurende ter tijd en zo lang tot decisie en dispositie nopende de andere predikant, die in de grietenij zou kunnen gesteld worden; en zulks alles tot een recompens, vergelding en vergoeding van zijn vorige geleden schade en bijzonderlijk uit een goede affectie, enz., 2 februari 1636.

47 Rekest voor Joannes van Crack, grietman van AEingwirden, voor zich en vanwege de anderen van zijn gerechte aldaar, aan heren gedeputeerde staten van Friesland te kennen gevende, dat sedert lange jaren herwaarts altoos gebruikelijk en in goede observantie is geweest, dat de verhuring van de pastorie en verdere geestelijke goederen, in dezelve grietenij bij de grietslieden aldaar successievelijk, bij authorisatie van hun edel mogende en de apostillen daartoe verleend, is gedaan, met verzoek om authorisatie tot verhuring van de pastorie en verdere geestelijke goederen in genoemde grietenij, 12 februari 1636. Op de kant: Appointement waarbij de grietman wordt geauthoriseerd om de verzochte verhuring te doen op rapport en approbatie bij deze vergadering. De Gedeputeerde Staten van Friesland, getekend Jr. Beyma.

48 Relaas van de dorprechters van de vier respectieve dorpen in de grietenij AEngwarden, wegens de op last van de edele heer grietman Joannis van Crack, in kwaliteit als geauthoriseerde, volgens resolutie van Gedeputeerde Staten d.d. 12 februari 1636 (zie inv. nr. 47) gedane aanzegging en huiskondiging aan de geestelijke meierluiden en andere gemeentsluiden, 6 april 1636.

49 Bevel van Abraham van Roorda en Hoite Meinsma, mede gedeputeerde staten van Friesland, als gecommitteerden in de zaak tussen de gecommitteerden van de classis van de Sevenwolden, requiranten ter ene op en tegen de heer grietman Crack, gerequireerde ter andere zijde, tot citatie van dezen op 8 september a.s. nopens de kwestie van de verhuring van de pastorielanden, 31 augustus 1636

50 Verzoek van de grietman J. van Crack in kwaliteit, aan de dorprechters en volmachten om te compareren ten huize van Tyebbe Hayes, tot communicatie van de zaak van de classis van de Sevenwouden nopens de tweede dienaar in zijn jurisdictie, 10 september 1636.

51 Contract tussen Johannes van Crack, grietman over AEinwirden, sampt de volmachten van de vier dorpen aldaar ter ene, en de edele Wilco Somer en Poppius Boorsma, mitsgaders de edele Johannes Biltius en Ulpianus Epei, als bijgevoegde, allen als gecommitteerden van de classis van de Sevenwouden, ter andere zijde, waarbij grietman en volmachten aannemen om over vijf jaren, aanvangende op de 1ste mei 1637 een andere dienaar des heiligen Goddelijken woords in de grietenij te beroepen; een goed en bekwaam pastoriehuis te timmeren en voorts alle schulden ten dienste van deze zaak gemaakt, te voldoen en te betalen, en zo de verhuring en verhoging van de geestelijke landen zo hoog mochten stijgen en de schulden minder mochten zijn, zij als dan in minder en korte tijd tot beroeping van de tweede dienaar zullen overgaan, enz., 13 september 1636. Getekend origineel met een brief van Poppius Boorsma, ecclesiastis Capla, en Wilco Somer, pastor op Ouwer [Oldeouwer], cum annexis, d.d. -- septemb er 1636, aan de heer Joannes Crack, grietman van AEinwirda, houdende verzoek, om de volmachten van de grietenij te verwittigen, dat het accoord op maandag a.s. mede bij hun moge worden vertekend en de zaak bevestigd.

52 Kwitantie van de gecommitteerde classis Sylvanae, nopens de zaak van AEinwirda, voor de ontvangst bij anticipatie, uit handen van de edele heer grietman Crack, van de som van 6 rijksdaalders, welke bij hun tot dienst en redding van de zaak en van de ingezetenen geleend en verschoten heeft, 5 oktober 1636

53 Rekest voor Wilco Somer, bedienaar des Heiligen woords op de Ouwer [Oldeouwer], en Poppius Boorsma, bedienaar des Heiligen woords te Ter Capple, in kwaliteit als gecommitteerden van de classis onder de Zevenwouden aan heren gedeputeerde staten van Friesland te kennen gevende, dat zij met de heer Joannis van Crack, grietman over AEngwerden, geaccordeerd zijn, nopens het beroepen van een tweede dienaar, volgens accoord hier boven gemeld, met verzoek dat accoord te approberen en de heer Crack commissie te ampliëren om op 't spoedigste met de verhuring van de landen voort te varen, enz., 6 oktober 1636. Op de kant: Appointement waarbij het accoord wordt geapprobeerd en de commissie van de heer Crack geamplieerd ten fine alhier verzocht, de 6e oktober 1636.

54 Verzoek van de grietman Joannes van Crack aan de respectieve dorprechters in AEngwirden, om op morgen de 10e oktober te zijnen huize of van Tjebbe Hayes, een of twee volmachten te committeren tot het mede ondertekenen van het contract, d.d. 13 september 1636; 9 oktober 1636.

55 Verzoek van de grietman J. van Crack, als daartoe gecommitteerd bij apostille van heren gedeputeerde staten, d.d. 6 oktober, aan de dorprechters, tot bekendmaking door huiskondiging en klokklipping, dat hij op vrijdag om 12 uur denkt te procederen tot verhoging van de geestelijke en pastorielanden. Met nog een gelijk verzoek, wegens de laatste verhoging en daarna bij palmslag de verhuring op 7 november, 6 november 1636; 12 oktober 1636

56 Annotatie van de uitgaaf bij de secretaris gedaan, komende tot last van de geestelijke goederen in de grietenij AEngwirden gelegen, van Allerheiligen 1636 - 11 januari 1637, z.d.

57 Beschrijving van de verhuring van de geestelijke landen in AEngwarden, bij de edele grietman Joannes van Crack, als geautoriseerde commissaris gedaan, in 1636, 1637 en 1638, z.d.

58 Kwitantie van E. Buttinga, voor de ontvangst uit handen van de heer Joannes van Crack, grietman over AEngwirden, van de som van 14 carolusgulden 3 stuivers, ter zake van diverse consultaties, comparities, schrijven van rekesten, rescripties en anderzins, alsmede van verteringen en expensen, gevallen over de zaak van de geestelijke en beneficiale goederen in AEngwirden, 13 november 1636.

59 Proces verbaal of acte waarbij de eigenerfden, ingezetenen en gemeensluiden van den dorpe Bandt, ten overstaan van de grietman Joannes van Crack en Sioerdt Tiebbes, secretaris, mitsgaders Dominicus Ensius, hun predikant, wegens de bouwvalligheid van de kerk in den dorpe Bandt, het gemis van een school, en het kerkhof, door de grote sterfte met graven bezet, hebben besloten: dat zij tot weder opbouwing van een nieuwe kerk en bekwame school, alsmede vergroting van het kerkhof, gedurende 5 jaren, jaarlijks van hun eigen of gebruikende landen ten respecte van de roede lands, huisriem zullen opbrengen en contribueren twaalf stuivers, 21 februari 1638

60 Aanbesteding van het bouwen van de kerk op Terbant door de edele heer Joannis van Crack, grietman over AEngwirden, sampt Aege Wisses, mede rechter aldaar, Obbe en Sioert Annes en Goytien Douwes, allen als respectieve kerkvoogden van den dorpe Terbant. Aangenomen door Gaele Wlckes, mr. metselaar en timmerman op 't Heerenveen, voor de som van 3000 carolusgulden met 2 rosenobels tot een geschenk, 25 april 1638.

61 Rekest voor de heer Joannes van Crack, grietman van AEngwarden, houdende verzoek aan de Staten van Friesland, om van iedere ton bier die ter tap onder de klokslag van Terbant zullen worden gesleten en geconsumeerd, een daalder van 30 stuivers te mogen heffen, ten profijte en opbouw van de kerk, 27 april 1638. Op de kant: Ordonnantie van de Staten daartoe.

62 Rekest van Marten Bottes, Tiebbe Hayes, Cornelis Jaspers en Jan Wybes, herbergiers onder de jurisdictie van de grietenij AEngwirden, aan de edele heer Joannes van Crack, grietman, om hun, wegens het aan hem verleende octrooi tot heffing van 30 stuivers op ieder ton bier, te verlichten, met een halve gulden, zijnde 10 stuivers op ieder ton, en 't gene nog van de oude pacht te rest is, niet in te vorderen, 29 april 1638

63 Rekening, bewijs en reliqua van de weduwe van wijlen de heer Anne Hans van Wyckel, in leven grietman van AEngwirden, van zijn ontvangsten en uitgaven, nopens de beneficiale goederen in de grietenij voors. sedert het jaar 1628, gepasseerd voor Johannes van Crack, grietman over AEngwirden, en Sioerd Tiebbes, secretaris, in presentie van Dominicus Nicolai Ensius, dienaar des heiligen Goddelijken woords, en volmachten aldaar, 27 en 28 april 1638.

64 Contract tussen Joannes van Crack, grietman over AEngwirden, Agge Wisses, bijzitter van voors. grietenij, sampt Sioerdt Annes, beide kerkvoogden van Terband, ter ene, en meester Haring Saeckes, burger en leidekker tot Harlingen, ter andere zijde, waarbij deze heeft aangenomen het dekken van de nieuwe kerk met Engelse leien, voor de som van 750 carolusgulden, 22 augustus 1638.

65 Betaalde specificatie van Henricus Schotanus, steenhouwer, wegens geleverde hardstenen, enz. aan de nieuwe kerk en een groot wapen van de heer Crack, versierd met naam, kwaliteit, enz. 1639

66 Memorie van Joannes van Crack, wegens zijn ontvangsten en uitgaven vanwege de pastorie van Terbant, sedert de laatste rekening (over 1638-1640), 1640.

67 Obligatie van de heer Joannes van Crack, grietman over AEngwirden, groot 225 keizer gulden, ten laste van Dominicus Nicolai Ensius, ecclesiastis in AEngwirden, wegens verschoten penningen tegen 6%, 18 mei 1640. Aan ommezijde: aantekeningen van betaalde intressen op 21 november 1642 en 14 juni 1643.

68 Beschrijving van de schotschietende plaatsen of huizen in den dorpe Tiallebird, gedaan door de heer Joannes van Crack, grietman over AEngwirden, benevens Aege Wisses en Wyttie Eelcx, mederechters, en Meynte Wisses, dorprechter, sampt Sioert Tiebbes, secretaris aldaar, 4 november 1640

69 Pachtbrief of huurcontract, waarbij Aege Tiebbesz. en Rinnert Cornelis, kerkvoogden, sampt Wyttie Eelcx, mederechter van AEngwirden, Wobbe Wisses, Marten Wisses, Pier Sipkes en Boacke Douwes, als ingezetenen of eigenerfden, representerende de gemeente van den dorpe Tiallebird, met advies en consent van de heer Joannes van Crack, grietman van AEngwirden, en Dominicus Nicolai Ensius, dienaar des heiligen Goddelijken woords, en Sioert Tiebbes, hebben verhuurd en verpacht aan Gosse Meynts, wonende op de zestien roeden, onder de klokslag van Tiallebird, zeker stuk pastorievulling, gelegen aan de oostkant van de pastoriewijk, groot 2 morgen 93 roede 9 duim, voor 25 jaar, van 1639 tot de laatste april 1664, voor 8 goudgulden 26 stuivers jaarlijks op St. Martinidag; voorts betreffende het maken en onderhouden van een gang- en trekpad, opmaken en navigabel houden van de wijk, en het betalen van grondgeld aan de heren Compagnons, 26 november 1640.

70 Pacht- of huurcontract als in inv. nr. 69, aan Douue Sytties en Jacob Hendrix dr., echteluiden op de zestien roeden, van zeker stuk pastorievulling, gelegen op de westkant van de pastoriewijk aldaar, groot 2 morgen 227 roede 6 voet 5 duim, voor 25 jaar, jaarlijks voor 3 goudgulden 27 stuivers, voorts als in inv. nr. 69, 26 november 1640.

71 Pacht- of huurcontract als in inv. nr. 69, aan Douue Sytties en Jacob Hendrix dr. boven genoemd, voor de ene helft, sampt Jencke Aebes cum uxore, voor de andere helft, van een stuk pastorievulling, gelegen aan de westkant van de pastoriewijk, groot 2 morgen 227 roede 6 voet 5 duim, voor 25 jaar, jaarlijks voor 4 goudgulden, voorts als in inv. nr. 69, 26 november 1640

72 Pacht- of huurcontract als in inv. nr. 69, aan Gosse Meynts, wonende op de zestien roeden onder de klokslag van Tiallebirdt (dezelfde als inv. nr. 69), van zeker stuk pastorievulling, gelegen aan de oostkant van de pastoriewijk, groot 2 morgen 93 roede 9 duim, jaarlijks voor 5 goudgulden 21 stuivers, voorts als in inv. nr. 69, 26 november 1640

73 Pachtbrief of huurcontract als in inv. nr. 69, aan Hendrik Auckes en Tryn Wisse dr., echteluiden, wonende op de zestien roeden, mitsgaders Samme Wisses en Aet Wyttie dr., echteluiden, van zeker stuk pastorievulling, gelegen aan de oostkant van de pastoriewijk (2de kamp), groot 2 morgen 93 roede 9 duim, jaarlijks voor 6 goudgulden 21 stuivers, voorts als in inv. nr. 69, 26 november 1640.

74 Pachtbrief of huurcontract als in inv. nr. 69, aan Jencke Aebes en Antie Ottes dr., echteluiden, wonende op de zestien roeden onder de klokslag van den dorpe Tiallebirdt, van zeker stuk pastorievulling, gelegen aan de westkant van de pastoriewijk, groot 2 morgen 227 roede 6 voet 5 duim, jaarlijks voor 9 goudgulden 16 stuivers, voorts als in inv. nr. 69, 26 november 1640

75 Ongetekende en voorlopig opgemaakte pachtbrieven van de gemeente van den dorpe Tiallebirdt, van huissteden, onder de klokslag van Tiallebird, vallende op de pastorie van dat dorp, z.d. (14 stukken).

76 Processen-verbaal gepasseerd voor de heer Joannes van Crack, grietman over AEngwirden, met Dominicus Nicolai Ensius, dienaar des Goddelijken woords, en Sioert Tiebbes, secretaris aldaar, sampt volmachten van de genoemde grietenij ter ene en Aernt Aerents, als ontvanger van de gecollecteerde armengelden, ter andere zijde, wegens de opneming en verrekening van de armengelden en rogge, van 3 december 1640 tot 22 december 1651 (behalve die over 1646 en 1647), 1640-1651. Getekende originelen. Met kopie van kwitanties van de heer Joannes van Crack, grietman van AEngwirden, voor de ontvangst van de stuivergelden van de verpachte middelen, voor de armen van AEngwirden, over de jaren 1635-1644. (7 stukken).

77 Contracten gepasseerd in de rechtkamer van Tiallebirdt tussen de heer Joannes van Crack, grietman over AEngwirden en ontvanger van de floreenrente in die grietenij, ter ene en de volmachten van de respectieve dorpen in voors. grietenij, ter andere zijde, betreffende de omslagen over de floreenrente tot betaling van de kosten van zeedijks- reparaties, d.d. 12 mei 1641, 12 mei 1643, 10 augustus 1643, 17 april 1644, 28 maart 1645, 29 april 1646, 28 maart 1648, 2 april 1649, 1641-1649. (7 stukken).

78 Acte gepasseerd voor 't Gerechte van AEngwirden, waarbij Aeck Syttie dr. aan Joannes Roels, haar echte man, toestaat en tot lijfsonderhoud schenkt en vereert, het vruchtgebruik van zekere huizinge, staande onder de klokslag van den dorpe Tiallebirt, hebbende Rinse Jacobs ten oosten, ten westen, breder bij koopbrief omschreven, in voege zo zij eerder dan haar man aflijvig mocht worden, 11 juni 1642

79 Verhuring van de patroonslanden in den dorpe Tiallebirt voor een jaar van mei 1642 tot mei 1643 door de kerkvoogden van Tiallebirt, Aege Wisses, mederechter, Dominicus (Nicolai) Ensius, dienaar des heiligen Goddelijken woords in AEngwirden, sampt Sioert Tiebbes, secretaris aldaar, 12 juni 1642.

80 Contract tussen de heer Joannes van Crack, grietman van AEngwirden, en de volmachten van de dorpen van de grietenij, in bijwezen van Dominicus Nicolai Ensius en gecommitteerden van de classis van de Zevenwolden, waarbij, wegens de grootheid van de schulden, de tijd van beroeping van een tweede predikant, die in de grietenij voors. Dominicus (Nicolai) Ensius, predikant aldaar, zou geadjungeerd worden, is geprolongeerd tot expiratie van St. Martini 1644, voorts de schulden te betalen en een predikantshuis te timmeren, 29 juni 1642.

81 Rekening tussen Joannes van Crack en Sioert Tiebbes, wegens de geestelijke goederen in AEngwirden, waarbij aan de heer Crack nog verschuldigd is gebleven de som van ? 354-13-, 22 juli 1642

82 Contract tussen Joannes van Crack, grietman over AEngwirden en in deze kwaliteit geauthoriseerde commissaris van de verhuring van de geestelijke pastorie- en patroonslanden, daartoe voor dezen van de edele heren gedeputeerden dezer provincie gecommitteerd en gelastigd, ter ene en de volmachten van de vier respectieve dorpen in AEngwirden, ter andere zijde, waarbij, met betrekking tot het contract, nopens het beroepen van een tweede predikant, is besloten: om alle geestelijke en pastorielanden, vóór nieuwjaar 1643 te laten opzeggen en daarna de verhuring ten meeste profijt te doen, met authorisatie daartoe op de heer Crack; en op klachten van de volmachten wegens het grote traktement 't welk mr. Douwe Gosses, schooldienaar in Tiallebird, tegenwoordig uit de generale inkomsten van de pastoriegoederen geniet, is bij hun geresolveerd, om hem zijne school en huizinge te laten opzeggen, ten einde men met hem om een lagere prijs zal kunnen accorderen, 15 december 1642.

83 Procuratie van de volmachten van de vier dorpen in de grietenij AEngwirden op de heer grietman Crack, om opzegging van de voors. landen (zie inv. nr. 82) te laten doen, denunciatie te laten geschieden en tegen de onwilligen volgens stijl van recht te procederen en verder verhuring te laten doen om de geestelijke schulden te betalen, 15 december 1642

84 Commissie van de volmachten en ingezetenen van de grietenij AEngwirden voor de edele heer Johannes van Crack, hun grietman, als ontvanger van de beneficiale opkomsten en huren, in plaats van Sioerd Tiebbes, overleden, 12 mei 1643

85 Verhuring van de pastoriezathe, gelegen in den dorpe Tiallebirdt, bij Obbe Rinnerts als meier voor 't meerendeel wordende bewoond, sampt gras-, bouw- en maadlanden daartoe behorende, en hiem, huizinge en schuur, door de edele heer Joannes van Crack, als geauthoriseerde commissaris, vermogens procuratie, d.d. 15 december 1642 (zie inv. nr. 83), in bijwezen van Dominicus N. Ensius, ecclesiastis in AEngwirden, enz., voor 13 jaar, jaarlijks voor 152 goudgulden, 3 februari 1644.

86 Verhuring van de pastorie en verdere geestelijke landen en goederen, gelegen in de grietenij AEngwirden, als de zathen of uitgaande landen voor 14 jaar en de losse maden voor een jaar, door dezelfden als in inv. nr. 85, 26 maart 1643

87 Rekest van de kerkeraad, ledematen, kerkgangers, samptlijke ingezetenen, liefhebbers der ware Christelijke religie in de grietenij van AEngwirden, aan de edel mogende heren gedeputeerde staten van Friesland om vergunning tot surseance voor de tijd van vijf jaar, van de beroeping van een tweede predikant, ten einde in dien tijd hun schulden te kunnen betalen en een groot bekwaam predikantshuis te timmeren 28 november 1644. Op de kant: Appointement waarbij vijf jaar uitstel wordt geaccordeerd en "het classis gelast haar daar naar te reguleren".

88 Nader Reglement van de Staten van Friesland op het verkiezen van predikanten ten plattelande, 14 maart 1645

89 Procuratie van ingezetenen en volmachten van den dorpe Lioniebirdt, mitsgaders geadsisteerd met de gemene ingezetenen en volmachten van de andere dorpen Catharinabandt, Tialbirdt en Gersloot, op de edele heer Johannes van Crack, grietman over AEngwirden, om met betrekking tot 't verkopen van de Steenkercker landen tot Lioniebirdt, door de gecommitteerden van de Staten van Friesland, hun eeuwige possessie en gerechtigheid van de Steenkercker landen voors. in 't geheel, waartoe zij als enigen gerechtigd zijn, met rechtsmiddelen te beschermen, enz., 15 juli 1645.

90 Accoord waarbij de ingezetenen en respectieve volmachten van de grietenij AEngwirden, ten overstaan van de edele heer Joannes van Crack, grietman en mederechter, hebben toegestaan en geconsenteerd: dat bij provisie ter tijd en zo lang geen tweede dienaar geëligeerd of gesteld wordt, of ook zo lang de Steenkerker landen in macht van de grietenij blijven, hun tegenwoordige predikant Dominico Ensii, om moverende reden nog boven zijn voorgaande pensioen en tractement jaarlijks zal genieten de som van 125 carolusgulden; op de conditie dat hij de beroeping van de stede IJlst zal afslaan; welke suppletie zal ingaan in mei a.s. en zal hij daar benevens genieten, voor de tijd van twee jaar, de som van 27 goudgulden 14 stuivers, zijnde de huurpenningen van de landen die hij in de pastorie van Tiallebirdt in huur heeft, 21 januari 1646

91 Resolutie van de Staten van Friesland, dat omtrent Jacobi naastkomende in 't publiek zullen worden verkocht, alle de resterende en onverkochte kloosterlanden, zonder onderscheid, benevens 's Landschaps veenen en leyen sampt zwanejachten, 21 maart 1644.

92 Twee extracten uit het klassikale boek van de Zevenwolden, houdende besluiten dat de beroeping van een tweede predikant in AEngwirden wordt uitgesteld voor de tijd van drie jaar, 8 april en 3 juni 1646.

93 Memorie van Joannes van Crack, wegens zijn ontvangsten en uitgaven, rakende de nieuwe kerk van Terbant, sedert de laatste rekening, d.d. 29 januari 1641, lopende tot 10 juli 1646, 10 juli 1646. (12 stukken).

94 Procuratie van J. van Crack, als mede-eigenaar van de zathe en landen, gelegen te Tiallehuisen, bij Foppe Pieters als meier wordende gebruikt, aan toonder tot stemming van volmachten op de aanstaande Landsdag, 11 december 1647

95 Afrekening van de kerkvoogden van Tiallebirdt in presentie van de heer Crack, ds. Ensius, bijzitter Meynte Annes en de secretaris Upke van Aessen, met Aeta Feddes, wegens de laatste termijn en met Douwe Sytses, van de twee laatste termijnen van de pastorie-venen, 31 januari 1648

96 Octrooi van de Staten van Friesland, verleend aan de heer Joannes van Crack, grietman over AEngwirden, om te mogen leggen, heffen en ontvangen van ieder ton bier, die onder de klokslag van Terbandt, 't Heerenveen als op Bantsterschans ter tappe gesleten wordt, een daalder van 30 stuivers, tot reparatie van de kerk en school op Terbandt voors. 3 maart 1649

97 Aanbesteding door de kerkvoogden en ingezetenen van den dorpe Terbandt met advies en approbatie van de heer Joannes van Crack, grietman over AEngwyerden, Upke van Aerssen, secretaris, en Dominicus Nicolai Ensius, predikant in de grietenij voors., van het maken van een toren en 't repareren van de kerk sampt klokhuis op Catharinabandt; aangenomen door mr. Jan Jacobsen Groot, timmerman van Edam, voor de som van 1200 carolusgulden, 18 november 1649.

98 Verhuring door de heer Joannes van Crack, grietman over AEngwirden als commissaris, volgens last van de volmachten en kerkvoogden van de grietenij met Dominicus Ensius, ecclesiastis, van al zodanige losse maden en landen, als in den dorpe Tiallebirdt tot profijt van de patroon zijn liggende, en dat voor de tijd van dit lopende jaar, 27 mei 1650

99 Accoord tussen Roelof Wytties ter ene en de bijzitter Thys Hylckes Pecama en Gosse Sipckes als kerkvoogden van Luiniebirdt, geadsisteerd met Dominicus Ensius, mitsgaders Ulbe Tiaerdts, Hotse Tiaerdtsz. en Claes Renners, dorpsvolmachten, ter andere zijde, waarbij, ten gevolge de heer Joannes van Crack, grietman van AEngwirden, en Upcke van Aerssen, secretaris aldaar, in koop hebben verkregen zeker perceel veen, gelegen in Lunibirdt, vallende op de Steenkercker of pastorielanden aldaar, bij Roeloff Wytties ten dele wordende gebruikt, waaraan op de zuidkant drie kleine akkers land onder de verkochte venen behoren, wegens de bruikma van die akkers is overeengekomen, dat genoemde Roelof Wytties ten behoeve van de heren kopers zal afstaan de zuidkant van de verkochte akkers en de noordkant daaraan geannexeerd, toekomende jaar, na het rispen (oogsten) van de bouw; waarvoor de kerkvoogden en volmachten aan hem gedurende zijn huurjaren jaarlijks zullen betalen de som van 14 goudguldens, 28 augustus 1650

100 Accoord tussen Suyrt Annes, mederechter, als kerkvoogd, Douue Jelgers, Uble Wythies en Wisse Agges, dorprechter, als volmachten van den dorpe Terbant, ter ene en Rinner Ryencx, c.s. als mede erfgenamen van wijlen Anne Rouckes, en de rato caverende voor de andere erfgenamen ter andere zijde, betreffende de door genoemde wijlen Anne Rouckes als kerkvoogd schuldig gebleven sloten van rekening, 29 januari 1651

101 Afrekening tussen Upke van Aerssen als collecteur en Cornelis Erys als pachter van de 56e penning over twee jaar, 1649-1651, 16 mei 1651

102 Opneming van de toren aan de kerk in den dorpe Terbant door mr. Gaele Ulckes, timmerman, en mr. Abraham Roeleffs, pompmaker, 29 mei 1651.

103 Opneming van de kerk en toren, cum annexis, in den dorpe Luynebirdt door mr. Gaele Ulckes, timmerman, en mr. Abraham Roeleffs, pompmaker, 29 mei 1651

104 Accoord tussen Thys Hylkes Pecama, mederechter in AEngwarden, en Gosse Sipckes, te samen kerkvoogden in den dorpe Luynebirdt, ter ene en mr. Jan Jacobs de Groot, timmerman van Edam, ter andere zijde, ten overstaan van de heer Joannes van Crack, grietman van AEngwirden, in presentie van de predikant Dominicus Ensius, en Sioerdt Annis, mederechter, en met advies van Gaele Uilkes, mr. timmerman op 't Heerenveen, en Abraham Roeleffs, mr. leidekker en pompmaker te Steenwijk, betreffende het repareren van lekkages, enz. aan de toren en kerk voors.; voorts tussen de bijzitter Sioerdt Annes, kerkvoogd in den dorpe Terbant, en mr. Jan Jacobs, betreffende de kerk aldaar, 30 mei 1651.

105 Accoord tussen Joannes van Crack, grietman over AEngwirden, mitsgaders Sioerdt Annes, mederechter en kerkvoogd van Terbandt, ter ene en Abraham Roeloffs, leidekker te Steenwijk, ter andere zijde, waarbij laatstgenoemde het onderhoud van de kerk en toren aldaar heeft aangenomen voor de tijd van 12 jaar, vanaf 1 mei 1652, jaarlijks voor 10 carolusgulden, 20 juli 1651.

106 Protest van Dominicus Nicolai Ensius, dienaar des heiligen Goddelijken woords in AEngwirden, doch in deze in kwaliteit als predikant in den dorpe Luinibirdt, tegen de stemming van het grietmansambt (vacant geworden door het overlijden van de heer Joannes van Crack) gedaan door Jan Hessels (papist), Boocke Sybes, Roel Wytses en Wilt Jacobs, meiers van de pastorielanden in den dorpe voors.; dat zij maar noode (slechts) meiers zijn en de predikant Ensius in zijn kwaliteit ratione officii eigenaar derzelve is en diensvolgens niet hun, maar hem het voors. recht van stemming toekomt; te meer daar de huren of jaarlijkse inkomsten van de voors. pastorielanden in zijn handen zijn geconverteerd, 20 mei 1652. Hierbij een deductie aan de heren gedeputeerde staten van Friesland, zittende over de examinatie der stemming van de grietenij AEngwirden, ten betoge dat de vier zathen, gelegen in den dorpe Luniebird, pastorielanden zijn en de pastoor Ensius wettig heeft gestemd, enz. Ongetekende minuut met bijlagen: stemcedullen van den dorpe Terbandt, authentieke kopie, Gersloot, Tiallebirdt en Luiniebird, mede ongetekende kopieën, alle van 18 mei 1652. Met: ongetekende kopieën van de beschrijving van de schotschietende plaatsen of huizen in de respectieve dorpen Tiallebird, Luniebird en Gersloot, d.d. 4 en 5 november 1640. 7 stukken.

71 Grietenijbestuur AEngwirden

U kunt dit stuk raadplegen in de studiezaal van Tresoar (Frysk Histoarysk en Letterkundich Sintrum).
U heeft daarvoor de volgende gegevens nodig:
Archiefnummer:71
Inventarisnummer:106

Delen

Doorsturen per email

Delen via Facebook

Delen via X (Twitter)

Printen

Linken

Mijn Studiezaal

Favoriet of een notitie maken

Stel een vraag of plaats een opmerking op de tijdlijn

Bestand

Aanvragen (verzoek tot inzage op de studiezaal)

U kunt dit stuk raadplegen in de studiezaal van Tresoar (Frysk Histoarysk en Letterkundich Sintrum).
U heeft daarvoor de volgende gegevens nodig:
Archiefnummer:71
Inventarisnummer:106

Reageren

Stuur een reactie naar Tresoar (Frysk Histoarysk en Letterkundich Sintrum)

Bekijk gegevens Tresoar (Frysk Histoarysk en Letterkundich Sintrum)

106

Protest van Dominicus Nicolai Ensius, dienaar des heiligen Goddelijken woords in AEngwirden, doch in deze in kwaliteit als predikant in den dorpe Luinibirdt, tegen de stemming van het grietmansambt (vacant geworden door het overlijden van de heer Joannes van Crack) gedaan door Jan Hessels (papist), Boocke Sybes, Roel Wytses en Wilt Jacobs, meiers van de pastorielanden in den dorpe voors.; dat zij maar noode (slechts) meiers zijn en de predikant Ensius in zijn kwaliteit ratione officii eigenaar derzelve is en diensvolgens niet hun, maar hem het voors. recht van stemming toekomt; te meer daar de huren of jaarlijkse inkomsten van de voors. pastorielanden in zijn handen zijn geconverteerd, 20 mei 1652. Hierbij een deductie aan de heren gedeputeerde staten van Friesland, zittende over de examinatie der stemming van de grietenij AEngwirden, ten betoge dat de vier zathen, gelegen in den dorpe Luniebird, pastorielanden zijn en de pastoor Ensius wettig heeft gestemd, enz. Ongetekende minuut met bijlagen: stemcedullen van den dorpe Terbandt, authentieke kopie, Gersloot, Tiallebirdt en Luiniebird, mede ongetekende kopieën, alle van 18 mei 1652. Met: ongetekende kopieën van de beschrijving van de schotschietende plaatsen of huizen in de respectieve dorpen Tiallebird, Luniebird en Gersloot, d.d. 4 en 5 november 1640. 7 stukken.

Organisatie: Tresoar (Frysk Histoarysk en Letterkundich Sintrum)

laatste wijziging 18-02-2002

107 Verhuring door de heer Theotardus van Heloma, grietman over AEngwirden, als commissaris, de kerkvoogden, sampt Dominicus Ensius, ecclesiastis, en de secretaris Upke van Aersen, van al zodanige losse maden en landen, als in den dorpe Tiallebirdt tot profijt van de patroon zijn liggende, 30 mei 1652

108 Verhuring van de patroonslanden van Gersloot, 30 mei 1652

109 Verhuring van de patroonslanden, ressorterende onder Luiniebirdt, 1 juni 1652.

110 Staat wegens salarissen van de verhuring van de geestelijke landen, van de patroonslanden van Garsloot en van Tiallebirdt, z.d.

111 Provisionele annotatie van 't geen de patroonslanden, den dorpe Tzalbirdt toebehorende, jaarlijks te huur hebben kunnen opbrengen; van 1642 tot 1654, z.d. Volgt: Annotatie van de ontvangsten bij de kerkvoogden van de patroonslanden.

112 Annotatie van expensen en betalingen gedaan bij Marten Wissesz. als kerkvoogd van Tzialbirdt, z.d. Volgt: Annotatie van de uitgaven bij Marten Wissesz. en wijlen Wobbe Wissesz. als kerkvoogden van Tialbirdt te zamen gedaan.

113 Verhuring van de patroonslanden van Catharina Bandt, 12 juni 1653

114 Memorie voor Hans Lourens Scheeck, adsistent, tot invordering van de patroonshuren, 12 juni 1653

115 Briefje van H. Schotanus, steenhouwer te Leeuwarden, aan Marten Wisses, kerkvoogd te Tyallebirdt, inhoudende zijn rekening ad ? 10-15- wegens het maken van enige werken van hardsteen voor de kerk, enz., op last van de heer grietman en de pastoor Dominicus Ensius, met kwitantie daaronder, 5 juli 1653

116 Acte waarbij Walle Sioerdts, mr, smid, en Lupck Minthie dr., echteluiden, wonende aan de westzijde van 't voet- of lijkpad, bezijden de pastoriewijk van Catharina Bandt, bekennen dat het door hun gebouwde loodske of koehuis achter hun huizinge aldaar, hetgeen volgens meting bij de ingezetenen van den dorpe voors. te na aan hun lijk- of voetpad is gebouwd, niet anders dan precario of ter bede is staande, 31 oktober 1653