Ds. C. S. Adema van Scheltema, reeds in 1844 lid van de Nederlandse Vereniging tot afschaffing van alcoholhoudende dranken, waarvan hij ook enige malen hoofdbestuurslid was, richtte als geheelonthouder in 1862 in de Jordaan-zijn wijk te Amsterdam-het Christelijk Geheelonthouders Verbond op. En op deze basis stichtte hij met 16 anderen in 1881 de landelijke Nationale Christelijke Geheel-Onthouders Vereniging. De afdelingen Leeuwarden en Huizum zijn waarschijnlijk in de jaren rond de eerste wereldoorlog opgericht; in 1914 komt de N.C.G.O.V. voor het eerst in de Provinciale Almanak van Friesland voor als Provinciaal Comité in Friesland N.C.G.O.V. In het voorjaar van 1966 is na een fusie tussen de afdelingen Leeuwarden en Huizum de afdeling Leeuwarden in de afdeling Huizum voortgezet en werd de oude afdeling Leeuwarden opgeheven. Het archief dezer afdeling werd in april 1967 aan het Gemeentearchief overgedragen. Zie ook de algemene inleiding bij inv. 133-I
lit.: Verslag van het Tweede Christelijke Congres tegen het alcoholisme, gehouden te Arnhem 26 en 27 augustus 1913.