Mijn Studiezaal (inloggen) 114 artikelen
sorteren op:
Artikelen Collectie artikelen
Nieuw stukje Via Belgica in Houthem helpt de fantasie
Datering:
2021
Titel:
Nieuw stukje Via Belgica in Houthem helpt de fantasie
Auteur:
Harry Lindelauf
Foto's door:
Philip Driessen
Titel tijdschrift:
www.viabelgica.nl
Afleveringsnummer:
www.viabelgica.nl, 22/6/2021
Samenvatting:
Een nieuwe stukje Via Belgica tegenover Château Sint Gerlach in Valkenburg-Houthem gaat de bezoeker helpen een beter beeld te krijgen van Romeins Zuid-Limburg 2000 jaar geleden. De replica van tien meter lang en acht meter breed wordt daarmee een welkome aanvulling op het zicht- en tastbare Romeins erfgoed in de kelder van hotel Derlon in Maastricht en in het Thermenmuseum in Heerlen.
Het idee ontstaat binnen de Heemkundevereniging Houthem-Sint Gerlach nadat in 2017 op deze plek in de grond grindlagen worden ontdekt. Dat is volgens archeologen indirect bewijs van de Via Belgica die onder de huidige weg Meerssen-Valkenburg wordt vermoed. ‘Er werd binnen onze dorpsgemeenschap over gesproken en op enig moment ontstond het idee: laten we de Romeinse weg zichtbaar maken’, vertelt voorzitter Jos Lodewick van de heemkundevereniging.
Het idee ontstaat binnen de Heemkundevereniging Houthem-Sint Gerlach nadat in 2017 op deze plek in de grond grindlagen worden ontdekt. Dat is volgens archeologen indirect bewijs van de Via Belgica die onder de huidige weg Meerssen-Valkenburg wordt vermoed. ‘Er werd binnen onze dorpsgemeenschap over gesproken en op enig moment ontstond het idee: laten we de Romeinse weg zichtbaar maken’, vertelt voorzitter Jos Lodewick van de heemkundevereniging.
Samenvatting2:
Snel resultaat dankzij samenwerking
Het nieuwe stukje Via Belgica verbindt niet letterlijk maar wel figuurlijk: Het idee brengt in recordtijd een keur van personen en partijen bijeen: van wethouder Meijers van de Valkenburg, toenmalig gedeputeerde Burlet van de provincie Limburg, aannemer Laudy en Moonen-Wanders tot conservator Karen Jeneson van het Thermenmuseum als expert. ‘De man met het oliekannetje’ achter dit alles is Camille Oostwegel sr. Zijn drijfveren: ‘Het was onze ambitie om deze replica te realiseren vanwege het toeristisch belang en om het archeologisch belang.’ De belangstelling voor vroeger is overigens geen bevlieging: als 15-jarige had Camille Oostwegel al een eigen museum met fossiele en archeologische vondsten en zelf opgezette dieren.
Nieuwe mijlpaal
Bijzonder is ook de bijdrage van frater Leo van de abdij Sint Benedictusberg in Mamelis. Hij kapt de teksten in een replica van een Romeinse mijlpaal. Christian Kicken levert de teksten en vertaalt ze uit het Latijn voor een informatiebord. De eendrachtige samenwerking van alle betrokken partijen brengt ook nog eens snel resultaat: het geld is binnen dankzij subsidies en sponsoring, de vergunning van de gemeente is er, en in de zomer van 2021 is de Via Belgica-replica een feit. Dan hebben medewerkers van Laudy samen met vrijwilligers van de heemkundevereniging het benodigde terrein aan de moestuin van Château Sint Gerlach van een geschikte onderlaag voorzien. Daarop wordt als wegdek een mengsel van keileem en grind aangebracht, net als destijds de Romeinen die werkten met lokale materialen. De lensvormige weg (vanwege de afwatering) lijkt daarmee in de verste verte niet op de beroemde foto’s van de Via Appia bij Rome die ook na 2000 jaar nog keurig is bestraat met grote steenblokken.
Het nieuwe stukje Via Belgica verbindt niet letterlijk maar wel figuurlijk: Het idee brengt in recordtijd een keur van personen en partijen bijeen: van wethouder Meijers van de Valkenburg, toenmalig gedeputeerde Burlet van de provincie Limburg, aannemer Laudy en Moonen-Wanders tot conservator Karen Jeneson van het Thermenmuseum als expert. ‘De man met het oliekannetje’ achter dit alles is Camille Oostwegel sr. Zijn drijfveren: ‘Het was onze ambitie om deze replica te realiseren vanwege het toeristisch belang en om het archeologisch belang.’ De belangstelling voor vroeger is overigens geen bevlieging: als 15-jarige had Camille Oostwegel al een eigen museum met fossiele en archeologische vondsten en zelf opgezette dieren.
Nieuwe mijlpaal
Bijzonder is ook de bijdrage van frater Leo van de abdij Sint Benedictusberg in Mamelis. Hij kapt de teksten in een replica van een Romeinse mijlpaal. Christian Kicken levert de teksten en vertaalt ze uit het Latijn voor een informatiebord. De eendrachtige samenwerking van alle betrokken partijen brengt ook nog eens snel resultaat: het geld is binnen dankzij subsidies en sponsoring, de vergunning van de gemeente is er, en in de zomer van 2021 is de Via Belgica-replica een feit. Dan hebben medewerkers van Laudy samen met vrijwilligers van de heemkundevereniging het benodigde terrein aan de moestuin van Château Sint Gerlach van een geschikte onderlaag voorzien. Daarop wordt als wegdek een mengsel van keileem en grind aangebracht, net als destijds de Romeinen die werkten met lokale materialen. De lensvormige weg (vanwege de afwatering) lijkt daarmee in de verste verte niet op de beroemde foto’s van de Via Appia bij Rome die ook na 2000 jaar nog keurig is bestraat met grote steenblokken.
Samenvatting3:
Grondradar
De uitvoering van de weg is geen discussiepunt. Minder feitelijk is de exacte route van de oorspronkelijke Via Belgica door het Geuldal richting Klimmen. Karen Jeneson deed er onderzoek naar. Ze zocht uiteraard aanwijzingen zoals de eerder ontdekte sporen aan de Putweg in Houthem. Maar zelfs de inzet van grondradar en analyses op basis van moderne gedetailleerde terreinkaarten leveren geen definitieve route op. ‘De noordflank van het Geuldal is altijd zeer intensief gebruikt voor landbouw. In de Romeinse tijd is twee meter grond van de helling in het dal afgezet, in de Middeleeuwen nog eens vier meter. Dat maakt het zeer moeilijk om sporen van de weg te vinden’, legt Karen Jeneson uit.
Ravensbos
Veel beter vindbaar zijn de resten van de Romeinse bewoning van het Geuldal. Er zijn maar liefst 12 villa’s rustica gevonden, veel graven bij Strabeek en het fundament van een toren op de Goudsberg. Karen Jeneson vermoedt dat de Romeinse resten aan de voet van het Ravensbos niet van een villa rustica (zeg maar boerderij) zijn: ‘Om te beginnen is de plaats van de gebouwen zeer a-typisch voor een villa rustica. De gebouwen hebben ook afwijkende vormen en er ligt een fundament van tien bij tien meter. Misschien was dit een wisselstation voor paarden en trekdieren met een herberg. Dat zou ik graag nog ‘s onderzoeken.’
De uitvoering van de weg is geen discussiepunt. Minder feitelijk is de exacte route van de oorspronkelijke Via Belgica door het Geuldal richting Klimmen. Karen Jeneson deed er onderzoek naar. Ze zocht uiteraard aanwijzingen zoals de eerder ontdekte sporen aan de Putweg in Houthem. Maar zelfs de inzet van grondradar en analyses op basis van moderne gedetailleerde terreinkaarten leveren geen definitieve route op. ‘De noordflank van het Geuldal is altijd zeer intensief gebruikt voor landbouw. In de Romeinse tijd is twee meter grond van de helling in het dal afgezet, in de Middeleeuwen nog eens vier meter. Dat maakt het zeer moeilijk om sporen van de weg te vinden’, legt Karen Jeneson uit.
Ravensbos
Veel beter vindbaar zijn de resten van de Romeinse bewoning van het Geuldal. Er zijn maar liefst 12 villa’s rustica gevonden, veel graven bij Strabeek en het fundament van een toren op de Goudsberg. Karen Jeneson vermoedt dat de Romeinse resten aan de voet van het Ravensbos niet van een villa rustica (zeg maar boerderij) zijn: ‘Om te beginnen is de plaats van de gebouwen zeer a-typisch voor een villa rustica. De gebouwen hebben ook afwijkende vormen en er ligt een fundament van tien bij tien meter. Misschien was dit een wisselstation voor paarden en trekdieren met een herberg. Dat zou ik graag nog ‘s onderzoeken.’
Samenvatting4:
Laten we de Romeinse weg zichtbaar maken
— Jos Lodewick | Heemkundevereniging Houthem - St. Gerlach
— Jos Lodewick | Heemkundevereniging Houthem - St. Gerlach
Samenvatting5:
Misschien was dit een wisselstation voor paarden en trekdieren met een herberg. Dat zou ik graag nog ‘s onderzoeken
— Karen Jeneson | conservator Thermenmuseum
— Karen Jeneson | conservator Thermenmuseum
Trefwoorden:
Geografische namen:
Organisatie: Heemkundevereniging Houthem-St.Gerlach
laatste wijziging 29-01-2024
Artikelen Collectie artikelen
Aftrap reconstructie Via Belgica in Wijland Houthem
Datering:
2021
Titel:
Aftrap reconstructie Via Belgica in Wijland Houthem
Titel tijdschrift:
www.limburger.nl
Afleveringsnummer:
www.limburger.nl, 12/4/2021
Samenvatting:
Vrijdag 9 april vond de aftrap plaats voor de aanleg van het archeologisch monument ‘Reconstructie Via Belgica’ in het WijLand in Houthem.
Provincie en gemeente hebben onlangs subsidie toegezegd, waardoor de financiering rond is.
De initiatiefnemers kwamen met vertegenwoordigers van aannemersbedrijf Laudy Bouw bijeen om het traject van het aan te leggen weggedeelte vast te leggen.
Onderdeel van het monument wordt een Romeinse mijlpaal, waarvoor het materiaal door de firma Moonen-Wanders wordt geleverd. Frater Leo Disch, van de abdij St. Benedictusberg in Mamelis, zal de tekst in de zuil inkappen.
Met de daadwerkelijke aanleg kan worden begonnen zodra de omgevingsvergunning voor het project rond is. „Hierbij is de inbreng van een aantal vrijwilligers zeer gewenst”, laat Heemkundevereniging Houthem-St. Gerlach weten.
Wie wil meehelpen kan zich aanmelden via heemkunde@houthem.info.
Provincie en gemeente hebben onlangs subsidie toegezegd, waardoor de financiering rond is.
De initiatiefnemers kwamen met vertegenwoordigers van aannemersbedrijf Laudy Bouw bijeen om het traject van het aan te leggen weggedeelte vast te leggen.
Onderdeel van het monument wordt een Romeinse mijlpaal, waarvoor het materiaal door de firma Moonen-Wanders wordt geleverd. Frater Leo Disch, van de abdij St. Benedictusberg in Mamelis, zal de tekst in de zuil inkappen.
Met de daadwerkelijke aanleg kan worden begonnen zodra de omgevingsvergunning voor het project rond is. „Hierbij is de inbreng van een aantal vrijwilligers zeer gewenst”, laat Heemkundevereniging Houthem-St. Gerlach weten.
Wie wil meehelpen kan zich aanmelden via heemkunde@houthem.info.
Trefwoorden:
Geografische namen:
Organisatie: Heemkundevereniging Houthem-St.Gerlach
laatste wijziging 29-01-2024
Artikelen Collectie artikelen
Reconstructie stukje Via Belgica onthuld
Datering:
2021
Titel:
Reconstructie stukje Via Belgica onthuld
Titel tijdschrift:
ViaMaastricht
Afleveringsnummer:
ViaMaastricht, 10/11/2021
Samenvatting:
Met het onthullen van een informatiebord en een Romeinse mijlpaal door Valkenburgs wethouder Remy Meijer wordt zaterdag om 14.00 uur de replica van de Via Belgica in Houthem-Sint Gerlach voor het publiek geopend. Meijer wordt geassisteerd door een Romeins officier en twee priesters die een offerceremonie uitvoeren. Het idee voor de aanleg van een stukje Romeinse weg ontstond na de vondst van sporen van vermoedelijk de Via Belgica in 2017 bij de reconstructie van de doorgaande weg St. Gerlach.
Trefwoorden:
Geografische namen:
Organisatie: Heemkundevereniging Houthem-St.Gerlach
laatste wijziging 29-01-2024
Artikelen Collectie artikelen
Reconstructie Via Belgica : Houthem brengt sporen van oude Romeinen terug
Datering:
2021
Titel:
Reconstructie Via Belgica : Houthem brengt sporen van oude Romeinen terug
Auteur:
René Willems
Foto's door:
Heemkundevereniging Houthem-St. Gerlach
Titel tijdschrift:
De Limburger
Afleveringsnummer:
De Limburger,15/4/2021
Samenvatting:
Op het WijLand in Houthem wordt binnenkort een stukje van de Via Belgica gereconstrueerd. Een blik in het Romeinse verleden van het dorp.
Voor veel historici begint de geschiedenis van Houthem met de bekering van Sint-Gerlachus rond 1150. Of wellicht nog iets later, bij de bouw van het klooster op zijn graf in 1201. Maar inmiddels is duidelijk geworden dat daar duizend jaar eerder al flink wat bedrijvigheid was, langs de Romeinse legerweg van Boulogne sur Mer naar Keulen. Recente vondsten bevestigen dat. Tijd dus om de klok een millennium terug te zetten, vindt de heemkundevereniging van Houthem. Op het WijLand tegenover château Sint-Gerlach wordt straks een stukje van die oude heirbaan gereconstrueerd. „We hadden liever de originele Romeinse weg blootgelegd, zoals in Voerendaal en Rimburg”, zegt voorzitter Jos Lodewick. „Maar die is hier helaas niet teruggevonden.”
Er is ook nog geen waterdicht bewijs dat de Via Belgica precies daar heeft gelegen. Maar Lodewick gaat daar inmiddels toch van uit. „De profielen die bij werkzaamheden aan de huidige doorgaande weg door Houthem zijn gevonden maken dat zeer aannemelijk”, legt hij uit. „Deskundigen van het Thermenmuseum bevestigen dat.”
Het stukje Romeinse weg komt tussen de moestuinen en de wijngaarden te liggen. Het wordt ongeveer tien meter lang. En in elk geval acht meter breed, benadrukt Lodewick, de gebruikelijke breedte van heirbanen in de Romeinse tijd. „Destijds waren er aan weerszijden nog twee extra wegen van acht meter breed, maar die laten we hier gemakshalve toch maar weg.”
De heemkundevereniging heeft frater-beeldhouwer Leo Disch van het klooster in Mamelis gevraagd om een mijlsteen te maken waarmee de Romeinse heirbanen toentertijd gemarkeerd werden. Er wordt nog gekeken naar de tekst die op die zuil moet komen, waarbij originele mijlstenen die elders zijn teruggevonden als voorbeeld dienen.
Voor veel historici begint de geschiedenis van Houthem met de bekering van Sint-Gerlachus rond 1150. Of wellicht nog iets later, bij de bouw van het klooster op zijn graf in 1201. Maar inmiddels is duidelijk geworden dat daar duizend jaar eerder al flink wat bedrijvigheid was, langs de Romeinse legerweg van Boulogne sur Mer naar Keulen. Recente vondsten bevestigen dat. Tijd dus om de klok een millennium terug te zetten, vindt de heemkundevereniging van Houthem. Op het WijLand tegenover château Sint-Gerlach wordt straks een stukje van die oude heirbaan gereconstrueerd. „We hadden liever de originele Romeinse weg blootgelegd, zoals in Voerendaal en Rimburg”, zegt voorzitter Jos Lodewick. „Maar die is hier helaas niet teruggevonden.”
Er is ook nog geen waterdicht bewijs dat de Via Belgica precies daar heeft gelegen. Maar Lodewick gaat daar inmiddels toch van uit. „De profielen die bij werkzaamheden aan de huidige doorgaande weg door Houthem zijn gevonden maken dat zeer aannemelijk”, legt hij uit. „Deskundigen van het Thermenmuseum bevestigen dat.”
Het stukje Romeinse weg komt tussen de moestuinen en de wijngaarden te liggen. Het wordt ongeveer tien meter lang. En in elk geval acht meter breed, benadrukt Lodewick, de gebruikelijke breedte van heirbanen in de Romeinse tijd. „Destijds waren er aan weerszijden nog twee extra wegen van acht meter breed, maar die laten we hier gemakshalve toch maar weg.”
De heemkundevereniging heeft frater-beeldhouwer Leo Disch van het klooster in Mamelis gevraagd om een mijlsteen te maken waarmee de Romeinse heirbanen toentertijd gemarkeerd werden. Er wordt nog gekeken naar de tekst die op die zuil moet komen, waarbij originele mijlstenen die elders zijn teruggevonden als voorbeeld dienen.
Samenvatting2:
„Ik dacht altijd dat die stenen gebruikt werden als richtingwijzer naar de dichtstbijzijnde grotere stad”, zegt Lodewick.
„Maar dat blijkt helemaal niet zo te zijn. Er stonden de namen op van de keizer – in dit geval Augustus – en de consul van dat moment. Machthebbers die toch even wilden laten weten dat zij hier de baas waren. Zoals een hondje tegen een paaltje plast, inderdaad.”
„Maar dat blijkt helemaal niet zo te zijn. Er stonden de namen op van de keizer – in dit geval Augustus – en de consul van dat moment. Machthebbers die toch even wilden laten weten dat zij hier de baas waren. Zoals een hondje tegen een paaltje plast, inderdaad.”
Trefwoorden:
Geografische namen:
Organisatie: Heemkundevereniging Houthem-St.Gerlach
laatste wijziging 29-01-2024
