Uw zoekacties: Artikelen

Artikelen ( Heemkundevereniging Houthem-St.Gerlach )

beacon
36  artikelen
sorteren op:
 
 
 
 
Artikel
Interessante aflevering van ’t Sjtegelke
Datering:
2023
Titel:
Interessante aflevering van ’t Sjtegelke
Auteur:
Fons Heijnens
Titel tijdschrift:
Parochieblad voor Broekhem en Houthem
Afleveringsnummer:
Parochieblad voor Broekhem en Houthem, 31 (2023) nr. 11 (25 november), p. 2/3
Samenvatting:
Rond Sinterklaas ontvangen de leden van de heemkundevereniging de 60e editie van het verenigingsblad ‘t Sjtegelke.

In dit nummer wordt ruim aandacht besteed aan de Broekhemse kerkelijke geschiedenis. Bron hiervoor is het tweedelig Gedenkboek van de Sint Joseph Parochie Broekhem 1929-1949, dat in het archief van het Regionaal Historisch Centrum in Maastricht bewaard wordt. Het inhoud van het gedenkboek is veelomvattend met allerlei informatie over kerk, parochie en belangrijke gebeurtenissen, zoals processies, communievieringen, neomisten e.d. Knipsels, circulaires en verslagen worden met foto’s geïllustreerd.
In het artikel van Rinus Suijkerbuijk en Fons Heijnens wordt aandacht besteed aan gegevens over rector/pastoor Bernard Janssens, villa Bellwood (thans Broekhem 14) en de aankoop van gronden voor de bouw van de kerk, school en het kerkhof. Dit alles voorzien van unieke foto’s.
Verder is een uitgebreid artikel opgenomen over de Houthemse pachtersfamilie Thomas en Anna Pricken-Paes. Vanuit het geboortehuis van Thomas te Vroenhof (nu: 105-107) vertrekt het echtpaar naar de pachthoeve ’t Rondenböschke (thans Stevensweg 1 en 1a). Na afloop van de pachtperiode betrekken zij de grote hoeve ’t Gebuschelke nabij Groot Genhout, waar zij 9 jaren wonen. Als de pacht in maart 1905 afloopt wordt Thomas Pricken pachter op de grote monumentale carré-boerderij de Puthof in Reijmerstok, waar hij ook oprichter en bestuurslid wordt van de Boerenleenbank en initiator/oprichter van de coöperatieve stoomzuivelfabriek St. Franciscus. De jaren van de eerste wereldoorlog brengen veel tegenspoed voor Thomas en zijn gezin en ook andere ontwikkelingen leiden ertoe dat de Puthof openbaar geveild moet worden. Kort voordat het gezin de grote pachtboerderij moet verlaten, overlijdt zijn vrouw Anna Paes.
Samenvatting2:
Zij is dan 70 jaar oud en heeft net haar 50-jarig huwelijksfeest gevierd. De bezittingen worden openbaar geveild en Thomas gaat nog enkele jaren in Maastricht wonen, waar hij in 1925 overlijdt. Dit artikel bevat veel genealogische gegevens en beschrijft ook een gezinsdrama in Houthem van Jan Boreas, een van de schoonzonen.

In het artikel over de Houthemse automobielen in de periode 1920-1940 wordt stil gestaan bij enkele anekdotische gegevens over personenwagens en taxi’s en autobussen in die tijd. (Testa, De Selys, Hardy, Thiron, Mevis, Gorissen).
Tenslotte is er een artikel opgenomen over een missiebusje met een afbeelding van Petrus Donders.

Ben je geen lid, maar wil je een exemplaar bestellen, mail dan jouw adresgegevens naar heemkunde@houthem.info. De kosten bedragen 5 euro per exemplaar, of word lid voor 15 euro per jaar en ontvang de laatste 3 nummers.

Tevens willen wij allen die via de Rabobank Clubsupportactie op ons hebben gestemd, hartelijk bedanken. Deze actie heeft het mooie bedrag van 426,34 euro opgebracht, waardoor we de tekeningenladekast hebben kunnen aanschaffen.
Geografische namen:
 
 
 
 
 
Artikel
Der Heilige Gerlach in Rolduc
Datering:
2019
Titel:
Der Heilige Gerlach in Rolduc
Auteur:
Harrie Mulders
Foto's door:
Huub Koken
Titel tijdschrift:
Bulletin Heemkunde Landgraaf
Afleveringsnummer:
Bulletin Heemkunde Landgraaf, 2019 nr. 1, p. 21/23
Samenvatting:
Die alten Maueren und Fenstern von Klosterrath hätten uns bestimt noch Vieles aus der Vergangenheit zu erzahlen, wenn sie nur sprechen könnten. Zum Glück haben uns aber die Mönche in die Jahrbüchern der Abtei die Geschichte des Klosters und der nheren Umgebung aufgeschrieben. So gibt es in der Krypta der Abteikirche neben dem Fenster, das an das Rolducer Spinnenwunder erinnert, auch ein Fenster, das zwei Szenen aus dem Leben des heiligen Gerlach festhäIt. Dieser fromme Mann hat zur Zeit des sechsten Abtes Erpo, der von 1142 bis 1178 in Klosterrath regierte, die Abtei besucht und hier sein frommes Leben begonnen. Gerlach, der um 1100 in der Nähe von Valkenburg geboren wurde, führte als junger Mann eher das Leben eines rechten Draufgängers als das eines spateren Heiligen. Er liebte es, auf Festen zu erscheinen, zu tanzen, zu singen, zu trinken und zu essen. Seine besondere Leidenschaft aber war das ritterliche Turnier. Im Kampf mit Schwert und Speer brachte er es zu wahrer Meisterschaft. So wurde er schnell als hervorragender Ritter berühmt und berüchtigt. Kein Turnier, das auf den Burgen im Limburger und Jülicher Land abgehalten wurde, liess er aus, auch nicht, nachdem er ein wunderschönes Mädchen geheiratet und sich mit ihr auf einem Hof in der Nahe von Houtem niedergelassen hatte. Als er einmal dem Ruf der Herolde zu einem Turnier nach Jülich folgen wollte, bat seine Frau ihn inständig, wenigstens dieses eine Mal die Teilnahme am Turnier absusagen. Anderfalls, so habe sie in der Nacht geträumt, geschehe ein grosses Unglück. Doch Gerlach lachte seine Gattin nur aus, ihre Sorge verstand er nicht. War er nicht immer mit zahlreichen Preisen heimgekehrt? War er jemals lebensbedrohlich verletzt worden? Sollte er auf die Bitte seiner Frau hin das Turnier absagen, so ware Seine ritterliche Ehre, sein Ansehen bei seinen Standesgenossen verloren!
Samenvatting2:
Ritter Gerlach von Hasenfuss, so wollte er um keine Macht der Welt gerufen werden! Er machte sich gut gerüstet und frohen Mutes auf den Weg nach Jülich. Da der Herzog von Jülich die besten Ritter zum Turnier geladen hatte, nahm auch Gerlach Seine schnellsten und schönsten Rappen mit. Aus seiner Waffenkammer holte er die stärksten Schwerter, die besten Schilde und die schnellsten Speere.

Gleich zu Beginn des Turniers besiegte er zahlreiche Gegner im Zweikampf, und schon bald hatte Gerlach die Prophezeihung seiner Frau völlig vergessen. Das Turnier sollte nur noch wenige Tage daueren, da kam ein Bote in das Lager und verlangte ungestüm Einlass in Gerlachs Zelt. Gerlach rüstete sich jedoch gerade für einen wichtigen Kampf, der in Kürze beginnen sollte. So wollte er den Boten auch zunächts nicht empfangen und liess ihn wegschicken. Doch der Kundschafter blieb beharrlich und liess Gerlach wissen, dass er Nachrichten von seiner Frau brächte. Da horchte Gerlach auf, liess ihn zu sich und befahl ihm, Seine Botschaft zu verkünden. Was er dann hörte, liess ihm das Herz im Leibe stocken. Der Bote überbrachte ihm die Nachricht vom plötzlichen Tod seiner Frau. Gerlach liess sich die näheren Umstände erzähIen. Da erkannte er, warum er nicht zu dem Turnier hätte ziehen sollen. "So habe ich Schuld am Tod meiner geliebten Gattin!" sagte er zu sich selbst. In aller Eile verliess er Jülich, wenigstens auf ihrem letzten Weg wollte er Seine Frau noch begleiten. Sein Rückweg führte ihn durch das Rolducker Land. Als er in die nähe der Abtei kam, merkte er, dass sein Pferd dringend eine Rast nötig hatte. So liess er sich bei dem damaligen Abt Erpo anmelden. Abt Erpo empfing den weitbekannten Ritter, von dessen Unglück auch er schon vernommen hatte. Immer schlimmere Schuldvorwürfe hatte Gerlach sich unterwegs gemacht. Endlich hatte er festen Entschluss gefasst, als Zeichen der Reue und Busse sein Leben von Stunde an zu ändern.
Samenvatting3:
Er wollte all sein Hab und Gut verlassen, eine Wallfahr nach Rom antreten und sein weiteres Leben in den Dienst Gottes stellen. All dies erzählte er dem Klosterrather Abt. Erpo bestrkte ihn in diesem Vorhaben und nahm Gerlach noch in derselben Stunde die Beichte ab. Und wirklich loste Gerlach, nachdem er sich von all seinen Gütern getrennt hatte, sein Versprechen ein. Hab und Gut verteilte er an die Armen, die Waffen liess er zerschmettern und legte statt des ritterlichen Panzerhemdes das Sackleinen des Büssers an. Zu Fuss und allein machte er sich als Wallfahrer auf den weiten Weg nach Rom, schliesslich sogar nach Jerusalem. Sieben Jahre diente er dort den Armen und Kranken, ohne sich an den tödlichen Krankheiten wie Pest und Cholera anzustecken. Auf wunderbare Weise blieb er von allen Krankheiten verschönt. Nachdem er so nun sieben Jahre in der Fremde gewirkt hatte, beschloss er, in Seine Heimat zurück zukehren un dort bis seinem Tod als Einsiedler im ewigen Gebet zu leben. Nach einer langen und beschwerlichen Wanderschaft erreichte er schliesslich wieder die geliebte Limburgische Heimat. Er verzichtete auch hier auf jede Bequemlichkeit und wählte nach der Lebensweise der strengen Einsiedier eine hohle Eiche in der nähe von Houthem zu seiner Wohnstätte. Oft hat man ihn in den nachtfolgenden Jahren auf den Wegen der Wallfahrer nach Maastricht und Aachen pilgern sehen. Solange der Mann, dessen heiligmassige Lebensführung schnell bekannt wurde, noch Kraft genug hatte, kehrte er ab und zu auch in Klosterrath ein. Seine Predigten sollen stets viele tausend Menschen gehört haben.

Samenvatting4:
Nachdem er im Jahre 1177 verstorben war, verbreitete sich der Ruf seiner strengen und gotterfüllten Lebensweise immer mehr aus. Über seinem Grab wurde spater ein Kloster der Norbertinnen gebaut. In Klosterrath erinnert heute ein fenster in der Krypta an die Bekehrung des einsmaligen Turnierhelden: das obere Medaillon zeigt Seine Aufnahme in den Himmel und das untere zeigt Gerlach, der vor Abt Erpo seine Lebensbeichte ablegt.


Bron:
- SAGENhaftes Herzogenrath WUNDERbares Rolduc Band 5; 1990;
- Foto's van Huub Koken.
Samenvatting5:
Rectificatie vorig Bulletin:
Blz 21: In het artikel ter Heilige Gerlach in Rolduc is een fout ontdekt door een oplettend lid van onze vereniging.
Er staat in het begin van het verhaal:
Zum G!ück haben uns aber die Mönche in die Jahrbüchern der Abtei die Geschichte des Klosters und der näheren Umgebung aufgeschrieben.

Het blijkt dat niet de Mönche" deze geschiedenis hebben opgeschreven, maar de Augustiner-Chorherren.

Bron: Bulletin Heemkunde Landgraaf, 2019 nr. 2, p. 41
Geografische namen:
 
 
 
 
 
Artikel
Film Sint Gerlachus in de bioscoop
Datering:
2019
Titel:
Film Sint Gerlachus in de bioscoop
Titel tijdschrift:
De Limburger
Afleveringsnummer:
De Limburger, 22/1/2019
Samenvatting:
De historische film over Sint Gerlachus gaat op 17 februari in première in Foroxity Sittard. Na het overlijden van vrouw en kind vertrekt ridder Gerlachus op bedevaart naar Jeruzalem. Na terugkeer neemt Gerlachus, die later heilig wordt verklaard, zijn intrek in een holle eik in Houthem. De film is gemaakt door Kingswood Filmproductions
Geografische namen:
 
 
 
 
 
Artikel
HEILIGE : Stilstaan bij de boodschap van Gerlachus
Datering:
2019
Titel:
HEILIGE : Stilstaan bij de boodschap van Gerlachus
Auteur:
René Willems
Foto's door:
Johannes Timmermans
Titel tijdschrift:
De Limburger
Afleveringsnummer:
De Limburger, 19/12/2019
Samenvatting:
Houthem viert volgend jaar de 855ste sterfdag van Sint Gerlachus. Maar vooral ook diens 900ste geboortedag. Een mooie aanleiding om nog eens stil te staan bij de boodschap van de heilige van het Geuldal: het is nooit te laat om tot inkeer te komen.

Hij is de hoop van mensen die op latere leeftijd spijt krijgen van hun losbandige leven, zegt kerkmeester Claar Habets. Als stoere ridder at, dronk en vocht Gerlachus er vrolijk op los. Daarmee veroordeelde hij zichzelf min of meer tot vagevuur en hel. Maar zie: hij kwam tot inkeer, deed boete, trok zich terug in een holle eik en verschafte zich op die manier alsnog toegang tot de hemel.

„Gerlachus laat zien dat het nooit te laat is om je leven radicaal om te gooien”, legt Habets uit. „Hij werd amper 45 jaar. De laatste vier jaar gedroeg hij zich pas als goed katholiek. Hij bad veel, gaf het weinige dat hij nog bezat weg en ging te voet naar het graf van Sint Servaas in Maastricht en naar de Mariakapel in de Dom van Aken. Zo werd hij uiteindelijk toch nog een heilige.”

Houthem herdenkt ‘zijn’ heilige in de eerste week van het nieuwe jaar traditiegetrouw met een achtdaags kerkelijk feest: het octaaf. Dat is gekoppeld aan de sterfdag van Gerlachus, 5 januari. In 2020 gaat het echter vooral om Gerlachus’ 900ste geboortedag. „Bij heiligen vier je de sterfdag, als zij opnieuw geboren worden in de hemel”, zegt Habets. „Maar wij houden van ronde getallen...”

Fièske

Het thema is ditmaal nogal jolig: Gerlach, woa is dat fièske? Want er is alle reden om het negende eeuwfeest van Sint-Gerlachus te vieren, vindt Joep Pluymakers van het octaafcomité. „Gerlachus kan voor mensen van nu nog altijd een bron van inspiratie zijn”, zegt hij. „Zijn levensverhaal toont aan dat je je leven altijd nog een positieve draai kunt geven, hoe diep je ook in de ellende zit.”
Samenvatting2:
Gerlachus was een vrolijke Frans. Hij was in de twaalfde eeuw een graag geziene gast op riddertoernooien. Hij won vaak, wat zijn edele tegenstanders nogal eens het leven kostte.

„Als je de scherpe punt van zijn lans in je lichaam kreeg, was het snel gedaan met je”, vermoedt Pluymakers. „Wellicht overleefde je die steek nog, maar de kans was groot dat je wond ging ontsteken.”
Vergiffenis

De kerk was niet blij met die toernooien. Want mensen doden was ook in de middeleeuwen een doodzonde. Dat de toenmalige paus Gerlachus daar uiteindelijk vergiffenis voor schonk, is volgens Pluymakers veelzeggend. „Het toont nog maar eens aan dat een mens aan de hemelpoort niet wordt beoordeeld op wat hij heeft gedaan, maar op de vraag of hij inziet dat hij fout is geweest.”

Dat aspect komt ook uitgebreid aan de orde tijdens het symposium waarmee het Gerlachusoctaaf in Houthem in het jubileumjaar wordt afgesloten. Paul van Geest, hoogleraar kerkgeschiedenis in Tilburg, belicht hoe hoogmoed en heiligheid in een mensenleven samen kunnen gaan. Als twee kanten van een en dezelfde medaille. „Een bemoedigende boodschap”, vindt Habets.

Het octaaf van Sint-Gerlach duurt van 4 tot en met 12 januari. Op 5 januari is er een pontificale hoogmis met bisschop Harrie Smeets. In die week zijn er dagelijks eucharistievieringen. Voor de kinderen is er een apart programma met onder meer een speurtocht naar de voetsporen van Gerlachus in Houthem. Zaterdag 11 januari is een symposium met lezingen en muziek.

Houthem hoopt op ‘braaf’ vervolg op film over wilde jaren van Gerlachus

Aan de vooravond van het Gerlachusoctaaf krijgen de vrijwilligers van de parochies Houthem, Berg en Broekhem een film te zien over het leven van de heilige Gerlachus. Paul Wester van het octaafcomité speelt daarin mee als ridder.
Samenvatting3:
Met foto met Paul Wester, Claar Habets en Joep Pluymakers
Geografische namen: