Uw zoekacties: Koninklijke Maatschap De Wilhelminapolder, (1790) 1809-2005 Restaureren : Vooruit denken in de geschiedenis

Artikelen ( Heemkundevereniging Houthem-St.Gerlach )

beacon
 
 
Artikel
Restaureren : Vooruit denken in de geschiedenis
Datering:
2016
Titel:
Restaureren : Vooruit denken in de geschiedenis
Titel tijdschrift:
Savoir vivre
Afleveringsnummer:
Savoir vivre, 20 (2016) Herfst & winter, p. 62/63
Samenvatting:
'Bij de eerste verkenningen van het eeuwenoude mergelwerk van de Kasteelhoeve bij Château St. Gerlach ontdekten we dat het mergelwerk op enkele plaatsen in een slechte conditie was. We hebben dit daarom eerst zorgvuldig in kaart gebracht om zo een goed overzicht te krijgen welke delen geheel vernieuwd moesten, welke delen gerenoveerd, en welke in goede staat verkeerden'.

Aan het woord is Harrie Degens, directeur van Bouwbedrijf Coppes. Een behoorlijk intensief karwei, vervolgt Degens gedreven. Maar met zo'n rapport kunnen onze mannen efficiënt aan de slag mèt behoud van overzicht. Overigens is het voordeel van mergel dat slechte blokken uit de muur gezaagd kunnen worden zonder schade te doen aan het geheel. Daarna kunnen we nieuwe, precies op maat gezaagde blokken inwerken of 'inboeten', zoals dit in vaktermen heet. De nieuwe blokken doen dan weer constructief mee in het geheel van de muur'.

Beheersing van het gehele proces
Een bouwbedrijf dat zich heeft gespecialiseerd in restauratiewerk van bouwkundig cultureel erfgoed zoals Bouwbedrijf Coppes moet op de hoogte zijn van het gehele gamma van technieken die zich in de bouw voordoen. Coppes is een belangrijke speler in een nichemarkt. Moderne materialen en technieken zijn relatief eenvoudig verwerkbaar, ze spreken voor zich en zijn ontwikkeld op basis van gestandaardiseerde bouwmethodes. Degens benadrukt: 'Het restaureren van mergel is een vak dat slechts door enkele tientallen vaklieden in Zuid-Limburg beheerst wordt. De benodigde kennis en vakmanschap bij het 'profileren' van de (ornament) blokken, het uit- en inboeten, bijschaven en vastzetten met specifieke mortels door mergelwerkers is bepaald geen gemeengoed in de bouw. Het begint at bij de winning van de kalksteen, die gedolven wordt in de oude groeve van Sibbe waarde kwaliteit en hardheid van de steen uitstekend is. Dat is een eerste vereiste. Alleen deze mergel wordt bij de restauratie van de hoeve gebruikt.' Alles luistert nauwkeurig bij restauratiewerk.
Samenvatting2:
Vooruitdenken tot in het kleinste detail maakt het verschil want achterafaanpassingen zijn funest voor de ziel van het gebouw. 'Je zult begrijpen dat achteraf aangebrachte plintjes, passtukjes, systeemplafonds of kabelgoten een fiasco maken van een restauratiewerk waarvan we willen dat het ook nog duurzaam gebouwd is. En dat is de norm!'

Kopbaikgebint of dekbalkgebint?
Een heel ander aspect van restauratiewerk komt naar voren bij de bouwkundige controle van eeuwenoude balken en gebinten. Een gebint is de verzamelnaam voor de houten draagconstructie die werd toegepast in het dak van boerderij of schuur. In de gebinten, die tot in de eerste helft van de twintigste eeuw werden toegepast kunnen verscheidene typen worden onderscheiden zoals ankerbalkgebint, het kopbalkgebint, het tussenbalkgebint en het dekbalkgebint. Alle onderdelen hiervan worden opgemeten en berekend op hun constructieve waarde. Waar nodig worden balkconstructies vervangen met gebruikmaking van traditionele bouwmethodieken. Bij de balkconstructies zijn dit meestal pen-gatverbindingen. Daarnaast wordt het oude hout gestraald met fijnzand om het te zuiveren zonder het te beschadigen en daarna te behandelen tegen eventueel aanwezige houtinsecten. 'De kasteelhoeve is voorzien van een nieuwe 'ringbalk' die aan de binnenzijde van de buitenmuren geconstrueerd is om de muren bij elkaar te houden, een slimme combinatie van modern inzicht met conventionele materialen. Nadat vakwerk- en mergelmuren én daken constructief in orde zijn gemaakt wordt het dak weer gedekt met oude [antieke) handpannen, alweer een specialistisch werk.'
Samenvatting3:
Restaureren is herstellen naar de oorsprong
Tegen die tijd hebben we controle op het casco en krijgen we het interieur wind- en waterdicht. De werkzaamheden aan de binnenzijde kunnen dan echt op stoom komen. Maar ook hier geldt weer een grondige voorbereiding. De grote uitdaging ligt in het feit dat een oud en gerestaureerd gebouw moet kunnen functioneren als een modern gebouw en met het comfort van vandaag. Om dit te bereiken moet de aannemer en de architect alles precies in kaart hebben. Aanpassingen achteraf zijn in principe niet mogelijk. Creativiteit, inventiviteit en nauw overleg is van groot belang. Wij implementeren modern comfort niet zichtbaar, wel voelbaar. Veel bouwtechnische besluiten worden ingegeven door het criterium dat de ziel van het oude gebouw behouden moet blijven. Het zichtbaar zijn van moderne installaties voor domotica, klimaatbeheersing en sanitaire toepassingen dissoneren in een gebouw met een eeuwenoude historie. De gebruiker wil alle moderniteiten waarnemen, maar niet werkelijk zien.
Degens besluit: Dat staat omschreven in onze missie, en dat is niet voor niets. Als we het anders doen, doen we de historie én zon prachtig ensemble als deze Kasteelhoeve geweld aan.'

Bouwbedrijf Coppes is sinds 1845 actief op het gebied van mergel- en restauratiewerk. In Zuid-Limburg veel geprezen omwille van zijn authentieke restauraties van iconische monumenten.

Meer informatie:
Bouwbedrijf Coppes
Sint Gerlach 19
6301 JA Valkenburg a.d. Geul
T+31 (0)436089400
info@bouwbedrijfcoppes.nl
Geografische namen: