Uw zoekacties: Een avondje bij Moeke : Commando's eren en herinneren uitbaa...

Artikelen ( Heemkundevereniging Houthem-St.Gerlach )

beacon
 
 
Artikel
Een avondje bij Moeke : Commando's eren en herinneren uitbaatster Geulhemermolen
Datering:
2016
Titel:
Een avondje bij Moeke : Commando's eren en herinneren uitbaatster Geulhemermolen
Titel tijdschrift:
Markant Valkenburg
Afleveringsnummer:
Markant Valkenburg, 8 (2016) nr. 76 (oktober), p. 18/19
Samenvatting:
Foto's:
- Deze foto stond in de laatste editie van 'de Groene Baret' van 1978 met een In memoriam aan Moeke.
- Mélanie Bemelmans alias 'Moeke' op haar vertrouwde plek achter de toog van de Geulhemermolen.
- Onder Verzameld onder het nieuwe portret van Moeke in de Geulhemermolen met aanwezigheid van oud-commando's. Op de foto v.l.n.r. Frans Bergsteijn, kolonel BD Ton Hermes (de tekenaar van het nieuwe portret!), Frans Abbink, Aart-Jan Moerman, schoondochter Tilla Bemelmans-Brands en kleindochter Monique Reumers-Bemelmans. Er werd een speciaal voor deze dag ontwikkelde, straffe 'CommandoNeut'geschonken: 78.2% volgens het etiket


Een avondje bij Moeke, een avond op de hei. Café's op alle hoeken daar lopen wij voorbij.. Zo luidt een strofe uit het commandolied, door velen gezongen en gekend. 'Moeke' was de uitbaatster van de Geulhemermolen in Geulhem, gemeente Valkenburg. Vele commando's zijn sinds de jaren '50 van de vorige eeuw bij haar tijdens de Limburgweek te gast geweest. Interessant om eens uit te zoeken wie Moeke eigenlijk was en wat de geschiedenis is van de Geulhemermolen. Daarvoor zijn we op bezoek gegaan bij Tilla Bemelmans en Monique Reumers, respectievelijk schoondochter en kleindochter van Moeke.

De echte naam van Moeke is Mélanie Felicie Josephine Bemelmans-Huynen. Zij werd geboren op 18 september 1910 in Richelle (België) er overleed op 22 februari 1978 in Maastricht op 68-jarige leeftijd aan de gevolgen van trombose. Ze is op jonge leeftijd raar Nederland gekomen, woonde in Cadier en Keer en werkte zoals we dat tegenwoordig zeggen als interieurverzorgster in Maastricht. Daar leerde ze haar latere echtgenoot kennen, Sjoke Bemelmans.

Klein cafeetje
Sjoke Bemelmans was sinds 1930 pachter van de Geulhemermolen, een molen waar met het stromende water van de Geul graan werd gemalen. Nog steeds is de molen in en om het café-restaurant te bezichtigen. Bij die molen was een klein cafeetje waar boeren en handelaren een borrel konden drinken.
Samenvatting2:
Sinds Sjoke verkering had met Mélanie stond ze regelmatig in het café om de klanten te bedienen. Tilla Bemelmans: 'Er was wel een klein probleem. Sjoke was nogal jaloers aangelegd en met al die mannen in de kroeg was dat regelmatig aanleiding tot discussies'

Verzet
Tijdens de oorlog waren Sjoke en Mélanie actief in het verzet en hebben regelmatig onderduikers gehuisvest op de hoorzolder van de molen. Tilla vertelt dat ze het wel eens aan de stok had met die rare Engelsen. Die vroegen haar 'to clean their pants'. Mélanie, die het Engels niet machtig was, reageerde verontwaardigd met: "Ik dacht het niet viespeuk!"
In 1949 verkoopt de gemeente Geulhem [?] de molen aan Sjoke Bemelmans en hij wordt eigenaar van de molen. Hij blijft werken als molenaar tot zijn overlijden in 1955. Kort daarna wordt de molen buiten gebruik gesteld omdat er praktisch geen gebruik meer van werd gemaakt. Mélanie (Moeke) besluit zich toe te leggen op de exploitatie van het café-restaurant waarbij in het midden van de jaren '80 ook de molen werd opgenomen. Zo herinneren veel commando's Moeke ook, staand achter de toog van haar café.

Portret
In 1966 nam de zoon van Mélanie, Lei Bemelmans jr. het café-restaurant over. Uiteraard bleef Moeke gewoon haar werk doen in het café tot aan haar overlijden in 1978.
De commando's bleven echter naar de Geulhemermolen komen ook toen in 1995 nieuwe eigenaren het café-restaurant overnamen. Al die tijd heeft het portret van Moeke als eerbetoon prominent in het café gehangen. In 2014 is de zaak overgenomen door een nieuwe eigenaar en sindsdien is het portret verdwenen, opgestuurd naar de dochter van Moeke in Amerika.
Frans Bergsteijn, bewoner van een 'moderne grotwoning' in Geulhem en eveneens bekend bij generaties commando's als contactpersoon en regelaar van overnachtingen in de groeve en gebruik van de omgeving, kwam in het geweer.
Samenvatting3:
Hij is naar de nieuwe eigenaar gegaan en heeft zijn verhaal gedaan...
Moeke terug in de Geulhemermolen Bij de organisatie van een reünie van KCT lichting 78-2 kwamen wij in contact met Frans Bergsteijn die zijn verhaal deed over het feit dat Moeke - althans haar portret - verdwenen was. Hij pleitte ervoor dat Moeke werd teruggebracht waar ze hoorde. En zo geschiedde! Er is een nieuw portret van Moeke gemaakt en de tekst van het 'commandolied' op papier gezet. Tijdens de reünie op zaterdag 24 september is het portret onthuld door schoondochter en kleindochter Tilla en Monique Bemelmans waarbij natuurlijk ook het commandolied ten gehore werd gebracht! Met dank aan Frans Bergsteijn en natuurlijk aan Henri Hochstenbag, uitbater van de Geulhemermolen.
Samenvatting4:
COMMANDOLIED
Het kamp waarin wij leven
staat stijf van stof en zweet
Maar wat wij ook beleven
wij delen lief en leed
Wij laten ons niet kisten
en douwen steeds maar door
En onder het marcheren
dan zingen wij in koor.

Refrein:
COMMANDO ZIJN, DAT IS JE WARE LEVEN
COMMANDO ZIJN, DE JONGENS VAN STAVAST
COMMANDO ZIJN, HET DOEL WAARNAAR WIJ STREVEN
WIJ HEBBEN NOCH VAN CROSS OF SPEEDMARS LAST

De laatste week in bivak
dat is de mooiste tijd
Geen vreten in je broodzak
toch hebben wij jolijt
Een avondje bij 'MOEKE'
een avond op de hei
Café's op alle hoeken
daar lopen wij voorbij!
Geografische namen: