Foto: Samensteller Jan Schurgers (rechts) en dichter Els Diederen aan de Geul bij Geulhem: „Het dialect van het Geuldal verschilt van dorp tot dorp.”

Tussen Vaals en Bunde gaapt een gat van amper 35 kilometer. En toch spreken ze aan de monding van de Geul bij Voulwames heel anders dan bij Cottessen, waar het riviertje het land binnenkomt. „In dit kleine stukje Nederland verschillen de dialecten zo dat we elkaar soms nauwelijks verstaan”, zegt Jan Schurgers, een van de samenstellers van het jaarboek van de stichting Historische en Heemkundige Studies in en rond de Geul. „Juist dat maakt onze streektaal zo rijk.” Met het oog op het 90-jarig bestaan van dialectvereniging Veldeke hebben Schurgers en Mariëtte Paris gedichten van schrijvers uit het Geuldal verzameld. De negen uitgekozen gedichten

In Epen telen ze ‘kuël’ in Wijlre zingen de ‘vuuëgelkes’. En zo heeft , elke plaats in het Heuvelland zijn eigen, specifieke dialectwoorden. De stichting Historische en Heemkundige Studies in en rond het Geuldal heeft negen gedichten van lokale schrijvers uitgezocht voor haar 26ste jaarboek. In hun eigen dialect, wel te verstaan. Om te laten zien hoe gevarieerd de dialecten in het relatief kleine Geuldal zijn.
larderen het jaarboek 2016, dat verder de gebruikelijke artikelen over regionale thema’s bevat. In de grotere plaatsen is altijd veel geschreven en gedicht in het eigen plat. Daar heeft Schurgers ook niet lang hoeven zoeken naar geschikte gedichten in het plaatselijk dialect. De bijdrage uit Valkenburg is van de hand van Els Diederen: Kèrke / tores / häöf op de huke ’t kruus op zien troan. Jo Kern mijmert in het dialect van Vaals over kleine dingen: ’t Zunt zoe die kling zache wen doe an dieng hemet denks die diesj ’t heemwieë mache. In de kleinere dorpen zijn echter nooit veel dialectteksten gepubliceerd.