Pauline van de Ven woont in Amsterdam. Ze is geboren in Houthem-St. Gerlach en opgegroeid in Bunde, waar haar vader burgemeester was. Ze kijkt met gemengde gevoelens terug op haar jonge jaren in Zuid-Limburg. „Mijn jeugd was gespleten. Er is een gelukkig deel vóór de dood van mijn moeder – ik was toen 7 jaar – en een minder gelukkig deel erna. De zwarte bladzijden zijn ontegenzeglijk de bron van mijn scheppende werk”, vertelt ze.
Troost vond ze in moeilijke tijden in het landschap om haar heen. „We woonden net buiten Bunde, in een vriendelijke streek van weilanden met meidoornhagen, hoogstamfruit en pinksterbloemen, met de helder stromende Geul daartussen. Als je in het voorjaar bij ons uit de bovenramen keek, zag je niets dan appelbloesem zover je kon kijken. Helaas is het allemaal verdwenen. Op die plaats zijn nu vinex-locaties met straten die namen hebben als Bellefleur en Sterappel...”

Vliegenlint

Haar moeder was drie jaar ziek voordat ze op haar 39ste overleed. Haar vader had een dubbele baan en was weinig thuis. „Ons milieu was dat van het lokale bestuur. Vader en moeder waren beiden jurist. Maar ik bracht veel meer tijd door bij mensen in de straat. De ouders van de kinderen met wie ik speelde en bij wie ik dagelijks aan tafel zat, waren boeren en mijnwerkers.

Vaak was ze ook bij haar grootouders, welgestelde fabrikanten. „Bij de boeren hing een vliegenlint boven tafel, bij mijn grootouders een schelletje om de dienstbode uit de keuken te roepen. In al die milieus heb ik liefde en zorgzaamheid ondervonden. Het heeft me geleerd dat sociale status van geen belang is.”

Economie

Na de middelbare school studeerde ze – na de nodige omwegen – economie aan de Universiteit van Amsterdam. Ze werkte vervolgens op de economieredacties van NRC, Trouw, Intermediair en HP/De Tijd en was in de jaren tachtig de eerste journalist in Nederland die schreef over de opkomst van het internet.

In 2000 stopte ze met haar journalistieke werk om zich volledig aan het schrijven van boeken en schilderen te kunnen wijden. Ze schrijft in uiteenlopende genres. „Mijn werk weerspiegelt een proces van zoeken en groeien met vallen en opstaan. De vorm vond ik niet zo belangrijk. Vaak heb ik moeten horen: ‘dit gaan we niet uitgeven’, ‘het wijkt te zeer af’, ‘het vervreemdt je van de lezer’. Iedereen vindt het beter als je doet wat je al gedaan hebt. Dat was weleens moeilijk.”

Ze heeft nooit concessies gedaan, vertelt ze. Bijna al haar werk komt voort uit een vroege confrontatie met de dood en voortschrijdend inzicht in de gevolgen daarvan. Ze heeft een fascinatie voor de levensloop van mensen. „Het boeit me met welke bagage mensen vertrekken, wat ze onderweg overboord zetten of verliezen, welke doelen ze zich stellen. Of ze die bereiken. Zo niet, of iemand groeit of krimpt in de nederlaag.”

Verwerking

Ze schrijft haar boeken „voor mensen die daar belangstelling voor hebben”. En voorlopig is ze daar nog niet klaar mee. „Ik houd al ruim veertig jaar bijna dagelijks dagboeken bij. De normale verwerking van emoties was verstoord, dus dat moest op een schrijvende manier gebeuren. Een soort dwangmatige reflectie achteraf. Als ik het had opgeschreven, wist ik pas hoe ik over een gebeurtenis voelde of dacht. Het gaf veel houvast.”

Dat ze die persoonlijke beslommeringen en overdenkingen door publicatie toegankelijk maakt voor iedereen, vindt ze niet uitzonderlijk. „Er zijn veel schrijvers die dagboeken hebben gepubliceerd, onder wie Paul de Wispelaere, Flaubert, Strindberg en Pessoa, om er een paar te noemen. Je moet iets overwinnen om jezelf bloot te geven. Daar ontkom je niet aan als je in beeld wil brengen op welke manier externe gebeurtenissen een leven beïnvloeden. De dagboeken zijn een poging me te bevrijden van het verleden. Ze kijken niet alleen naar binnen. Er is altijd een wisselwerking met de buitenwereld.”

Pauline van de Ven - Dagboek 1999-2001. Uitgeverij Auteursdomein. 22,50 euro. Meer informatie, ook over haar schilderijen is te vinden op: www.paulinevandeven.nl