Niets vond amateurarcheoloog Jim Pepels op eerdere wandeltochten in de omgeving van het Zuid-Limburgse dorp Beek (8.600 inwoners).

Tot die ene regenachtige dag, een aantal jaren terug. Een 7.000 jaar oude pijlpunt lag verborgen in omgeploegde landbouwgrond. Toen Pepels nog eens goed om zich heen keek, ontdekte hij een schat aan artefacten die de tand des tijds hadden doorstaan. Het Rijksinstituut voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten (Racm) maakte vrijdag bekend dat het hier om `de oudste onmgrachte nederzetting van Nederland' gaat. Lees: het oudste dorp van Nederland. `Nergens is een oudere plaats te vinden waar zo duidelijk sprake was van een gemeenschap', zegt archeoloog Eelco Rensink van het Racm, die de leiding had over het in 2005 gestarte onderzoek in Beek. `Dat komt doordat het dorp is omgeven door een greppel, om de inwoners te beschermen. Dat zagen we in Nederland nooit eerder.' Resten van oud-bewoners zijn compleet vergaan, hetzelfde geldt de boerderijen. Toch was het voor archeologen `vrij makkelijk' te traceren wat waar heeft gestaan, via de kleur van de grond. `Een truc die veel wordt gebruikt in de archeologie', zegt Rensink. `je strijkt kort gezegd de aarde plat, waardoor je allemaal kleurpatronen ontdekt. Via die kleuren is het makkelijk te achterhalen wat hier duizenden jaren terug heeft gestaan.' Zeven boerderijen werden ontdekt, parallel naast elkaar. `Het waren de eerste rijtjeshuizen van Nederland', stelt Rensink. De indeling van de huizen was opmerkelijk modern: er was een woon, -slaap en -werkgedeelte. `Zoveel is in al die tijd niet veranderd.' De Beeker burgemeester heeft grootse ideeen voor `citymarketing'; plannen voor een speciale archeologische route staan in de kraamkamer. Een woordvoerder: 'Ook reconstructie van het oude dorp wordt overwogen.' Krijgt Beek nog concurrentie?