Mijn Studiezaal (inloggen)
Artikelen ( Heemkundevereniging Houthem-St.Gerlach )
Artikelen Collectie artikelen
Nog enkele weken voor het eeuwfeest... : Honderd jaar fanfare/brassband "Sint Gerlach" te Houthem
Datering:
1979
Titel:
Nog enkele weken voor het eeuwfeest... : Honderd jaar fanfare/brassband "Sint Gerlach" te Houthem
Titel tijdschrift:
Land van Valkenburg
Afleveringsnummer:
LvV, 11-5-1979
Samenvatting:
Met 3 foto's:
- Onvergetelijk is het hoogtepunt waarmee het honderdjarig bestaansjaar werd ingeluid: de grote Frankrijk-reis in 1978, waarbij de brass band onder meer een bezoek bracht aan het bedevaartoord Lourdes.
- de fanfare "Sint Gerlach" bij het zestigjarig bestaansfeest in 1939.
- De oudste foto van de fanfare .,Sint Gerlach" dateert van omstreeks 1888. De op de foto voorkomende personen zijn: 1. Jan Notten, 2. Hubert van Aken, 3. Hubert Notten, 4. Jan Cuijpers, 5. Caspar Willems, 6. Adolf Honé, 7. Willem Pluijmen, 8. Jacobus Smakken, 9. Mathijs Philippens, 10. Charles Otten, II. Frans Stevens, 12. Charles Willems, 13. Frans Kleuters, 14. Caspar Stassen, 15. Petrus Boreas. 16. Jan van de Weijer, 17. Jozef van de Weijer, 18. Leopold Cuijpers, 19. August van de Weijer, 20. Winand van de Weijer, 21. Petrus Willems, 22. Penders, 23. Karel Hollanders, 24. Math. Akkermans, 26. Jan Schrooders, 27. Hubert Willems, 28. Mathieu Brouns.
HOUTHEM - Met rasse schreden gaat de brass band ,,Sint Ger-lach" van Houthem het eeuwfeest tegemoet, dat rond Pinksteren 1979 gevierd zal worden. Reeds maanden is men bezig met de voorbereidingen. Nu wordt de laatste hand aan deze organisatie gelegd en is men geneigd terug te blikken op deze eeuw verenigingshistorie, die tevens een brok gemeenschapsgeschiedenis is.
De fanfare ,,Sint Gerlach" is inmiddels de brass band ,,Sint Gerlach". Maar aan het wezen van de vereniging is niets veranderd. Een roemruchte geschiedenis van een eeuw ligt achter haar. En met de dubbel-gouden mijlpaal in zicht, blikken wij terug op: ,,Sint Gerlach" 1879-1979!
Op initiatief van enkele houthemse ingezetenen werd in het najaar van 1879 besloten een fanfare op te richten. De man die hiertoe vooral de stoot heeft gegeven, was de heer Max Curfs. Aanvankelijk was hij dan ook een echt manusje van alles, namelijk voorzitter, sekretaris, penningmeester en direkteur! Later is hij naar België vertrokken en in 1937 te Esneux overleden.
- Onvergetelijk is het hoogtepunt waarmee het honderdjarig bestaansjaar werd ingeluid: de grote Frankrijk-reis in 1978, waarbij de brass band onder meer een bezoek bracht aan het bedevaartoord Lourdes.
- de fanfare "Sint Gerlach" bij het zestigjarig bestaansfeest in 1939.
- De oudste foto van de fanfare .,Sint Gerlach" dateert van omstreeks 1888. De op de foto voorkomende personen zijn: 1. Jan Notten, 2. Hubert van Aken, 3. Hubert Notten, 4. Jan Cuijpers, 5. Caspar Willems, 6. Adolf Honé, 7. Willem Pluijmen, 8. Jacobus Smakken, 9. Mathijs Philippens, 10. Charles Otten, II. Frans Stevens, 12. Charles Willems, 13. Frans Kleuters, 14. Caspar Stassen, 15. Petrus Boreas. 16. Jan van de Weijer, 17. Jozef van de Weijer, 18. Leopold Cuijpers, 19. August van de Weijer, 20. Winand van de Weijer, 21. Petrus Willems, 22. Penders, 23. Karel Hollanders, 24. Math. Akkermans, 26. Jan Schrooders, 27. Hubert Willems, 28. Mathieu Brouns.
HOUTHEM - Met rasse schreden gaat de brass band ,,Sint Ger-lach" van Houthem het eeuwfeest tegemoet, dat rond Pinksteren 1979 gevierd zal worden. Reeds maanden is men bezig met de voorbereidingen. Nu wordt de laatste hand aan deze organisatie gelegd en is men geneigd terug te blikken op deze eeuw verenigingshistorie, die tevens een brok gemeenschapsgeschiedenis is.
De fanfare ,,Sint Gerlach" is inmiddels de brass band ,,Sint Gerlach". Maar aan het wezen van de vereniging is niets veranderd. Een roemruchte geschiedenis van een eeuw ligt achter haar. En met de dubbel-gouden mijlpaal in zicht, blikken wij terug op: ,,Sint Gerlach" 1879-1979!
Op initiatief van enkele houthemse ingezetenen werd in het najaar van 1879 besloten een fanfare op te richten. De man die hiertoe vooral de stoot heeft gegeven, was de heer Max Curfs. Aanvankelijk was hij dan ook een echt manusje van alles, namelijk voorzitter, sekretaris, penningmeester en direkteur! Later is hij naar België vertrokken en in 1937 te Esneux overleden.
Samenvatting2:
In de loop van de jaren zijn vrijwel alle bekende houthemse families in het bestuur van de fanfare vertegenwoordigd geweest. Gemakkelijk was dat niet altijd. Zo kan men lezen, dat de heer P. Willems in 1887 de kas overnam, die zesenvijftig centen bevatte.
Al spoedig trad als eerste officiële voorzitter van de fanfare op Jhr Mr Paul van der Maesen de Sombreff, oud-minister van buitenlandse zaken, en in 1881 was de jonge vereniging al in staat om, ter gelegenheid van een eerste heilige kommunie ten huize van haar voorzitter, met het nieuwe vaandel voorop, een serenade te gaan brengen. Er was toen ook al zeer goed gewerkt.
Men was in Houthem een heel stuk verder dan in de omringende plaatsen en werd overal gevraagd om processies met muziek op te luisteren. Zo trok de fanfare naar Valkenburg, Oud-Valkenburg, Schin op Geul, Berg en Terblijt en Wylre. In die tijd ging alles te voet en wanneer men naar Wylre moest, werd 's ochtends om 4 uur uit Houthem vertrokken....
Sint Gerlach-vaandel
In 1888 werd als voorzitter benoemd Jhr A van Kesteren die gedurende zijn twee voorzittersperioden onnoemelijk veel voor de vereniging heeft gedaan. Bij elkaar heeft deze voortreffelijke president de vereniging 40 jaar geleid. Lange tijd leefde zijn herinnering in de fanfare voort in de vorm van het vaandel, dat in 1927 geschonken werd door zijn dochter, mevrouw Poswick, de vroegere beschermvrouwe.
Van 1907 tot 1913 stond Baron 0. de Heusch de la Zangerije aan het hoofd van de fanfare. Na 1924 werd het voorzitterschap door verschillende heren voor korte tijd bekleed, maar de grote man voor de vereniging was toen wel de heer Jos Frissen, die in 1935 ondervoorzitter werd.
Al spoedig trad als eerste officiële voorzitter van de fanfare op Jhr Mr Paul van der Maesen de Sombreff, oud-minister van buitenlandse zaken, en in 1881 was de jonge vereniging al in staat om, ter gelegenheid van een eerste heilige kommunie ten huize van haar voorzitter, met het nieuwe vaandel voorop, een serenade te gaan brengen. Er was toen ook al zeer goed gewerkt.
Men was in Houthem een heel stuk verder dan in de omringende plaatsen en werd overal gevraagd om processies met muziek op te luisteren. Zo trok de fanfare naar Valkenburg, Oud-Valkenburg, Schin op Geul, Berg en Terblijt en Wylre. In die tijd ging alles te voet en wanneer men naar Wylre moest, werd 's ochtends om 4 uur uit Houthem vertrokken....
Sint Gerlach-vaandel
In 1888 werd als voorzitter benoemd Jhr A van Kesteren die gedurende zijn twee voorzittersperioden onnoemelijk veel voor de vereniging heeft gedaan. Bij elkaar heeft deze voortreffelijke president de vereniging 40 jaar geleid. Lange tijd leefde zijn herinnering in de fanfare voort in de vorm van het vaandel, dat in 1927 geschonken werd door zijn dochter, mevrouw Poswick, de vroegere beschermvrouwe.
Van 1907 tot 1913 stond Baron 0. de Heusch de la Zangerije aan het hoofd van de fanfare. Na 1924 werd het voorzitterschap door verschillende heren voor korte tijd bekleed, maar de grote man voor de vereniging was toen wel de heer Jos Frissen, die in 1935 ondervoorzitter werd.
Samenvatting3:
Vele direkteuren hebben in de loop van de jaren hun krachten aan de fanfare, later brassband, gewijd. Uit de eerste jaren zijn er de heren J. en M. Kessels uit Maastricht, daarna de heer de Paauw (1892-1899), Huijsmans (18991904) ,P. Dicteren (1904-1905), Defèsche (1905-1925), Schepers (1925-1928), Th. Klaasen (1928-1939) en Houtvast (19391942). Onder leiding van de heer Schepers behaalde de fanfare in 1926 een eerste prijs op het konkoers te Maastricht in de vierde afdeling en een eerste prijs te Wessem in 1928 in de derde afdeling. Onder leiding van direkteur Klaasen werd in 1937 een eerste prijs behaald te Valkenburg in de tweede afdeling.
Men ziet: reeds vóór de tweede wereldoorlog werden de muzikale prestaties geleidelijk aan opgevoerd, totdat de oorlog aan alle aktiviteiten van de vereniging een einde maakte. Onder de duitse bezetting immers werd door het toenmalige bewind de Kultuurkamer opgericht, waarbij alle verenigingen zich moesten aansluiten. Besloten werd niet tot de Kultuurkamer toe te treden. Slechts één blanko stem werd er uitgebracht, terwijl alle andere tegen stemden. De instrumenten werden mee naar huis genomen, de repetities gingen niet meer door en de fanfare was een soort winterslaap begonnen.
Na de oorlog
Direkt na de bevrijding, in september 1944, kwam het bestuur weer bij elkaar onder voorzitterschap van de heer J. Philippens, die deze funktie bekleed heeft van 1935 tot 1955, terwijl de heer J. Senden als sekretaris-penningmeester in het bestuur zitting had van 1931 tot 1954. Met grote energie werd aan de wedernnhoriw van het korns begonnen, zodat reeds in januari 1945 de droeve plicht vervuld kon worden van het tengrave dragen met treurmuziek van ondervoorzitter Jos Frissen. Hij werd opgevolgd door zijn broer G. Frissen. De instrumenten waren in slechte staat en nieuwe waren nog niet te koop. Dikwijls is toen een beroep gedaan op onze Houtnemse ingezetenen en nooit tevergeefs.
Men ziet: reeds vóór de tweede wereldoorlog werden de muzikale prestaties geleidelijk aan opgevoerd, totdat de oorlog aan alle aktiviteiten van de vereniging een einde maakte. Onder de duitse bezetting immers werd door het toenmalige bewind de Kultuurkamer opgericht, waarbij alle verenigingen zich moesten aansluiten. Besloten werd niet tot de Kultuurkamer toe te treden. Slechts één blanko stem werd er uitgebracht, terwijl alle andere tegen stemden. De instrumenten werden mee naar huis genomen, de repetities gingen niet meer door en de fanfare was een soort winterslaap begonnen.
Na de oorlog
Direkt na de bevrijding, in september 1944, kwam het bestuur weer bij elkaar onder voorzitterschap van de heer J. Philippens, die deze funktie bekleed heeft van 1935 tot 1955, terwijl de heer J. Senden als sekretaris-penningmeester in het bestuur zitting had van 1931 tot 1954. Met grote energie werd aan de wedernnhoriw van het korns begonnen, zodat reeds in januari 1945 de droeve plicht vervuld kon worden van het tengrave dragen met treurmuziek van ondervoorzitter Jos Frissen. Hij werd opgevolgd door zijn broer G. Frissen. De instrumenten waren in slechte staat en nieuwe waren nog niet te koop. Dikwijls is toen een beroep gedaan op onze Houtnemse ingezetenen en nooit tevergeefs.
Samenvatting4:
Bij een der laatste akties voor nieuwe instrumenten werd zelfs een bedrag van 1400 gulden opgehaald. Van 1944-1945 trad als direkteur op de heer J. Klaessens en van 1945-1946 de heer P. Castermans. Op 1 april 1946 werd tot direkteur benoemd de heer Marcel Arbeel, die toen nog studeerde aan het konservatorium te Maastricht. Onder zijn zeer bekwame leiding heeft de fanfare grote vorderingen gemaakt. Het is dan ook niet verwonderlijk, dat onder zijn bezielende leiding een eerste prijs werd behaald in de afdeling uitmuntendheid te Montfort in 1952.
Geheel Houthem leefde met deze suksessen mee en met groot enthousiasme werden bestuur, direkteur en leden gekomplimenteerd door de burgemeester en wethouders en alle verenigingen. In september 1952 verliet de heer Arbeel de vereniging en werd opgevolgd door de heer Scheffer uit Schinnen, die tot 1956 direkteur was.
Impasse
In verband met de oprichting van een tweede muziekkorps in begin 1955 ondervond de vereniging een grote terugslag, zich manifesterend in het feit dat de toetreding van jeugdleden sterk verminderde. De spoeling was te dun voor twee korpsen en vele ouders durfden hun kinderen noch bij het ene noch bij het andere korps toe te laten. Gedurende deze moeilijke tijden werd het voorzitterschap op eminente wijze vervuld door wijlen dr J. de Wolf.
In 1958 kon een zeer ervaren dirigent worden aangetrokken in de persoon van de heer Jeu Weijers uit Bocholtz. Vooral ten gevolge van het wijze beleid van dokter en mevrouw de Wolf, alsmede van het feit dat de heer Weijers het aandurfde de vereniging als muzikaal leider te blijven steunen ondanks het feit dat ze op een gegeven moment nog slechts 20 spelende leden had, is het te danken, dat de toenmalige fanfare gedurende de ergste crisisjaren overeind bleef.
Geheel Houthem leefde met deze suksessen mee en met groot enthousiasme werden bestuur, direkteur en leden gekomplimenteerd door de burgemeester en wethouders en alle verenigingen. In september 1952 verliet de heer Arbeel de vereniging en werd opgevolgd door de heer Scheffer uit Schinnen, die tot 1956 direkteur was.
Impasse
In verband met de oprichting van een tweede muziekkorps in begin 1955 ondervond de vereniging een grote terugslag, zich manifesterend in het feit dat de toetreding van jeugdleden sterk verminderde. De spoeling was te dun voor twee korpsen en vele ouders durfden hun kinderen noch bij het ene noch bij het andere korps toe te laten. Gedurende deze moeilijke tijden werd het voorzitterschap op eminente wijze vervuld door wijlen dr J. de Wolf.
In 1958 kon een zeer ervaren dirigent worden aangetrokken in de persoon van de heer Jeu Weijers uit Bocholtz. Vooral ten gevolge van het wijze beleid van dokter en mevrouw de Wolf, alsmede van het feit dat de heer Weijers het aandurfde de vereniging als muzikaal leider te blijven steunen ondanks het feit dat ze op een gegeven moment nog slechts 20 spelende leden had, is het te danken, dat de toenmalige fanfare gedurende de ergste crisisjaren overeind bleef.
Samenvatting5:
In 1957 werd op initiatief van de echtgenote van de voorzitter, mevrouw P. de Wolf-Nicolaërs, het komitee aanvankelijk genaamd ,,De vrienden van de fanfare" opgericht. De Vrienden bleken bij menige gelegenheid meer met daden dan met woorden hun naam waar te maken. Voor menige zware uitgave wist dit komitee de middelen bijeen te garen. In 1967 werd een dameskomitee in het leven geroepen, dat aanvankelijk tot doel had taken te vervullen waarbij vrouwenhanden niet gemist kunnen worden. In 1968 zijn beide komitees samengesmolten tot wat nu genoemd wordt ,,De Vriendenkring".
Op het einde van de jaren 50 werd besloten om jeugdigen die belangstelling hadden voor muziek, een opleiding te geven bij de Valkenburgse Muziekschool. Met vreugde kan gesteld worden dat na een aanvankelijke aarzeling, thans ruimschoots gebruik wordt gemaakt van deze gelegenheid.
In 1963 mocht de heer Weijers met zijn mannen uit Houthem tijdens het bondskonkoers te Bocholtz een eervolle eerste prijs in de afdeling uitmuntendheid behalen. Sedertdien was de fanfare over haar dieptepunt heen, doch voor een volledige fanfarebezetting was er onvoldoende ,,Nachwuchs" in Houthem.
In 1969 begon men te spelen met de gedachte om over te schakelen naar brassband. In 1970 namen de leden unaniem en spontaan het besluit om deze gedachte te realiseren en in het voorjaar 1971 kon een volledig nieuw brassband-instrumentarium worden aangeschaft voor de 28 muzikanten.
Met groot enthousiasme hebben de heer Weijers en zijn muzikanten zich op de moeilijke taak geworpen om deze omschakeling muzikaal onder de knie te krijgen.
Op het einde van de jaren 50 werd besloten om jeugdigen die belangstelling hadden voor muziek, een opleiding te geven bij de Valkenburgse Muziekschool. Met vreugde kan gesteld worden dat na een aanvankelijke aarzeling, thans ruimschoots gebruik wordt gemaakt van deze gelegenheid.
In 1963 mocht de heer Weijers met zijn mannen uit Houthem tijdens het bondskonkoers te Bocholtz een eervolle eerste prijs in de afdeling uitmuntendheid behalen. Sedertdien was de fanfare over haar dieptepunt heen, doch voor een volledige fanfarebezetting was er onvoldoende ,,Nachwuchs" in Houthem.
In 1969 begon men te spelen met de gedachte om over te schakelen naar brassband. In 1970 namen de leden unaniem en spontaan het besluit om deze gedachte te realiseren en in het voorjaar 1971 kon een volledig nieuw brassband-instrumentarium worden aangeschaft voor de 28 muzikanten.
Met groot enthousiasme hebben de heer Weijers en zijn muzikanten zich op de moeilijke taak geworpen om deze omschakeling muzikaal onder de knie te krijgen.
Samenvatting6:
Zwaar verlies
In 1972 verloor de vereniging een van haar grootste steunpilaren, toen de voorzitter dr J. de Wolf plotseling overleed en met gepaste treurmuziek ten grave werd gedragen.
In september 1973 nam het korps in de eerste afdeling deel aan een bondskonkoers te Wijnandsrade en behaalde er een schitterende eerste prijs. In december van dat jaar won ze de limburgse kampioenswimpel te Echt. Gedurende de laatste 15 jaar zijn de aktiviteiten van het korps sterk toegenomen. Te noemen zijn met name het lidmaatschap van de federaties ,,De Vriendenkring" en ,,De Geulvallei". Verder heeft er regelmatig muzikale uitwisseling plaats met de zo genaamde Weijerskorpsen, te weten de koninklijk erkende fanfare ,,Sint Cecilia" uit Bocholtz en de harmonie ,,Inter Nos" uit Epen-Wittem. Met deze korpsen hebben meerdere malen massed band-uitvoeringen plaatsgevonden.Sedert 1961 heeft de vereniging regelmatig kontakt met de harmonie „Sint Caecilia" uit Knokke-Heist en de fanfare ,,De Vriendenkring" uit Kessenich (België). De opluistering van de h.mis in de parochiekerk iedere 2e zaterdag van de maand groeit stilaan uit tot een traditie.
In 1978 heeft de vereniging met haar aanhang (in totaal 120 personen) als aanzet van de viering van haar eeuwfeest een 8-daagse konsertreis naar Frankrijk gemaakt. Hoofddoel van deze reis was Lourdes, waar o.a. een konsert werd gegeven voor invalide kinderen. Ander hoogtepunt in Lourdes was de muzikale opluistering van de internationale h.mis, die door ruim 18.000 mensen werd bezocht. Andere muzikale evenementen waren een openluchtkonsert te Chartres, een hommage bij het graf van de Onbekende Soldaat te Parijs bij de Are de Triomphe en een muzikale rondwandeling over Montmartre.
In 1972 verloor de vereniging een van haar grootste steunpilaren, toen de voorzitter dr J. de Wolf plotseling overleed en met gepaste treurmuziek ten grave werd gedragen.
In september 1973 nam het korps in de eerste afdeling deel aan een bondskonkoers te Wijnandsrade en behaalde er een schitterende eerste prijs. In december van dat jaar won ze de limburgse kampioenswimpel te Echt. Gedurende de laatste 15 jaar zijn de aktiviteiten van het korps sterk toegenomen. Te noemen zijn met name het lidmaatschap van de federaties ,,De Vriendenkring" en ,,De Geulvallei". Verder heeft er regelmatig muzikale uitwisseling plaats met de zo genaamde Weijerskorpsen, te weten de koninklijk erkende fanfare ,,Sint Cecilia" uit Bocholtz en de harmonie ,,Inter Nos" uit Epen-Wittem. Met deze korpsen hebben meerdere malen massed band-uitvoeringen plaatsgevonden.Sedert 1961 heeft de vereniging regelmatig kontakt met de harmonie „Sint Caecilia" uit Knokke-Heist en de fanfare ,,De Vriendenkring" uit Kessenich (België). De opluistering van de h.mis in de parochiekerk iedere 2e zaterdag van de maand groeit stilaan uit tot een traditie.
In 1978 heeft de vereniging met haar aanhang (in totaal 120 personen) als aanzet van de viering van haar eeuwfeest een 8-daagse konsertreis naar Frankrijk gemaakt. Hoofddoel van deze reis was Lourdes, waar o.a. een konsert werd gegeven voor invalide kinderen. Ander hoogtepunt in Lourdes was de muzikale opluistering van de internationale h.mis, die door ruim 18.000 mensen werd bezocht. Andere muzikale evenementen waren een openluchtkonsert te Chartres, een hommage bij het graf van de Onbekende Soldaat te Parijs bij de Are de Triomphe en een muzikale rondwandeling over Montmartre.
Trefwoorden:
Geografische namen:
Organisatie: Heemkundevereniging Houthem-St.Gerlach
laatste wijziging 28-01-2024
