Uw zoekacties: De oorlog van A tot Z

Artikelen ( Heemkundevereniging Houthem-St.Gerlach )

beacon
 
 
Artikel
De oorlog van A tot Z
Datering:
2013
Titel:
De oorlog van A tot Z
Auteur:
René Willems
Foto's door:
Johannes Timmermans
Titel tijdschrift:
Dagblad De Limburger
Afleveringsnummer:
DDL, 12/9/2013
Samenvatting:
Foto: Jacquo Silvertant met het straatnaambord van de Adolf-Hitler-Allee.

In het Openluchttheater in Valkenburg presenteert historicus Jacquo Silvertant zondag zijn boek Samen door het vuur. Voor het eerst wordt het complete verhaal van Valkenburg tijdens de Tweede Wereldoorlog verteld. Van het voorspel vóór de Duitse inval tot en met de nasleep na de bevrijding. In de nacht van 10 mei 1940 steken de Duitsers de grens over. Vanuit Vaals rukt de 4de Pantserdivisie op in de richting van Maastricht. Na wat kleine schermutselingen bij Nijswiller stuiten de Duitsers in Schin op Geul op serieuze weerstand. Veertig Nederlandse militairen moeten de Duitsers daar vanuit drie stellingen tegenhouden. Rond half acht raakt hun munitie echter op en moeten ze de strijd staken. Voor de Duitsers ligt de weg naar de Belgische grens open. Pastoor Welters ziet de Duitsers korte tijd later door Valkenburg marcheren: ‘Vanaf de Lourdesgrot zag ik de cavalerie komen uit een eenzame veldweg langs den Goudsberg van af Walem’, noteerde hij later. Trouwens alle wegen, zelfs de kleinste veldwegen schenen bekend en vulden zich met oprukkende soldaten, ‘zoodat het wonderlijk was, waar ze overal vandaan kwamen’. Ook Valkenburg was in oorlog. Er is de voorbije decennia veel geschreven over de oorlogsjaren in Valkenburg. Maar steeds fragmentarisch. In zijn boek Samen door het vuur, dat zondag verschijnt, vertelt historicus Jacquo Silvertant uit Houthem voor het eerst het hele verhaal, van A tot Z. Daarvoor is hij opnieuw in de archieven gedoken. Uit eerdere publicaties blijkt al dat Valkenburg niet bepaald antiDuits was. Al voor de oorlog had de NSB er veel aanhang, wat onder meer bleek bij de verkiezingen. Van hun kant kwamen de NSB’ers graag naar Valkenburg, dat zich met zijn vele hotels uitstekend leende voor grotere partijbijeenkomsten. In de oorlogsjaren namen Duitse militairen hun intrek in de Valkenburgse hotels en pensions.
Samenvatting2:
De hoteliers hadden daar geen bezwaar tegen, want het toerisme lag op zijn gat, en de Duitsers betaalden goed. Het waren geen collaborateurs, vermoedt Silvertant, maar eerder opportunisten die er in die moeilijke tijd het beste van probeerden te maken. Valkenburg kwam de oorlog redelijk ongeschonden door. De SS vestigde in het jezuïetenklooster in Broekhem-Noord een Reichsschule voor toekomstige nazileiders, maar voor de rest lieten de Duitsers het Geulstadje met rust. Pas in de laatste weken van de oorlog kwam Valkenburg letterlijk onder vuur te liggen en hadden de inwoners het even zwaar te verduren. Op 17 september werd Valkenburg door de Amerikanen bevrijd. Daarmee was de oorlog echter nog niet afgelopen. De Amerikanen namen hun intrek in de hotels en pensions. Ze gebruikten Valkenburg onder meer om op adem te komen na de heftige gevechten in de Ardennen en in Hürtgenwald. In november 1945 vertrokken zij pas, en was de oorlog ook voor Valkenburg definitief voorbij. De NSB’ers kwamen al vóór de oorlog graag naar Valkenburg met zijn vele hotels en pensions.

‘SAMEN DOOR HET VUUR’
Het boek Samen door het vuur is geschreven door historicus Jacquo Silvertant. Het is geïllustreerd met tientallen historische foto’s. Om de foto’s actueel te maken zijn de zwart-witopnamen ingekleurd door Jac Diederen. Het boek wordt zaterdagmiddag gepresenteerd in het Openluchttheater aan de Plenkertstraat. Tijdens die bijeenkomst wordt onder meer een film met historische opnamen vertoond. De presentatie begint om 16.00 uur. Vilt herdenkt bemanning bommenwerper In Vilt wordt zaterdag een plaquette onthuld voor de bemanning van de Lancasterbommenwerper die op 1 januari 1945 neerstortte in het weiland van de toenmalige boerderij Maessen. De acht inzittenden van het geallieerde toestel kwamen daarbij om het leven. De bijeenkomst begint om 16.15 uur op de hoek Zwaluwstraat/Merelstraat.
Geografische namen: