Sinds enige jaren treft u in dit ‘Sjtegelke’ bijdragen van mij aan die teruggrijpen op mijn jeugd in Houthem, het dorp dat ik voorgoed verliet toen ik mijn militaire dienstplicht ging vervullen. Weliswaar woon ik, na vele omzwervingen, nu weer onder de rook van dit fraaie dorp en maakt zich van mij, als ik er ben, iedere keer een gevoel van melancholie meester dat ik probeer te verklaren.
Vaststaat dat de eerste bewustwordingsprocessen in het kinderleven vooral worden gekleurd door de directe omgevingsfactoren, het gezin, de straat, de school en, in ons toen nog uitgesproken katholieke zuiden, de kerk.
De kleinschaligheid en de jeugd die door de omgeving liefdevol wordt omringd geeft het gevoel van veiligheid en bescherming.
‘Laat mij deze wereld voelen als uw liefde, die vorm aanneemt; dan zal mijn liefde haar helpen‘ zo schreef Tagore in zijn boek ‘ Zwervende vogels’.
Op deze wijze schep je als kind een volmaakte wereld om je heen. Veel later ontdek je pas dat diezelfde planeet verre van volmaakt is en grijp je, op momenten dat je daar even ver van wil zijn, maar al te graag terug op de wereld van jezelf, die van je kinderjaren. Zo ook in mijn geval.
De vervelende zaken uit je jeugd filter je, naar de mate waarin deze ingebed was in de warmte van je omgeving, er merendeels uit. De mooie, avontuurlijke dingen beklijven veel beter, zo is mijn ervaring.
Ik werd dat laatste heel nadrukkelijk gewaar toen ik onlangs werd geconfronteerd met de belevingswereld van het bij ons, in de nadagen van de oorlog, ondergedoken Joodse gezin. Na veel jaren wist mijn broer Leo, na veel en intensief speurwerk, contact te leggen met de kinderen, inmiddels natuurlijk ook opa en oma, die in de Verenigde Staten bleken te wonen.