Geluid ( Gelders Archief )

beacon
40  opnames
sorteren op:
 
 
 
 
Erfgoedstuk
Inventaris
Geluid
25.01 Interview met mevrouw M.
Titel:
Interview met mevrouw M.
Beschrijving:
Mevrouw M. (1935) is geboren en opgegroeid op het landgoed, waar haar vader land pachtte. Het landgoed was eigendom van de gravin, die in Noordwijk woonde. Op haar twintigste kwam ze met haar man op een ander landgoed, waar hij pachter werd. Ze vertelt over het leven op beide landgoederen (oral history).Thema’s die aan de orde komen:
Fatsoenlijk leren eten. Als kind leerde mevrouw M. fatsoenlijk eten bij de gravin en bij de familie die naast het gezin op het landgoed woonde. Ze mocht er vaak mee-eten. Ze leerde welke lepels en vorken je bij het bord had. Op die manier werd ze vertrouwd met de adel.
Het boerenbedrijf. Vader had een gemengd bedrijf: koeien, paarden, varkens en kippen. Verder bouwland met graan erop. Aardappels poten ging met een stok met drie of vier punten eraan. De kinderen moesten dan in elk gaatje een aardappel gooien.
Oorlogsjaren. In de oorlog ging alles gewoon door en was het heel gezellig. Er waren tien tot twaalf onderduikers in huis. Dat betekende de hele dag door brood bakken en pap koken. Er was veel bezigheid en drukte en altijd aandacht. De kinderen werd niets verteld, dat was te gevaarlijk. De onderduikers heetten allemaal oom en tante.
Boeren. Het werk toen bestond vooral uit werken en slapen. Half zes opstaan, vee voeren en melken en om half elf ’s avonds naar bed. Verder aardappels poten en graan zaaien en er was de hooibouw. Er werd zelf geslacht. Alles was handwerk.
Omgang met bewoners landgoed. Er was veel contact met het personeel die in het onderhuis woonde. Mevrouw M. ging daar koffie drinken. Ook met de boswachter en zijn gezin was veel contact. De eerste jaren was het contact met de barones op afstand.
Datering:
02-01-2012
Interviewer:
Laura Boerhout
Auteursrechthebbende:
Gelders Archief
Uitleg auteursrechten:
Dit werk is vanwege auteursrechten alleen zichtbaar in de studiezaal van het Gelders Archief. Disclaimer
Ga naar dit stuk:
Organisatie: Gelders Archief
 
 
 
 
 
Erfgoedstuk
Inventaris
Geluid
35.01 Interview barones Van Wassenaer-Mel
Titel:
Interview barones Van Wassenaer-Mel
Beschrijving:
Mevrouw Van Wassenaer-Mel (1930) logeerde als kind op het landgoed Nederhemert. De familie Van Wassenaer woonde in Den Haag en kwam in de vakanties naar het landgoed. Haar man is er geboren. Ze vertelt over het leven op het landgoed (oral history).Thema’s die aan de orde komen:
Beginjaren. Na haar trouwen in 1952 kwam mevrouw Van Wassenaer met haar man in de oude boerderij op het landgoed wonen. Er was geen waterleiding, gas en elektriciteit. Water werd gepompt, koken gebeurde op een houtkachel. Ook later, in het witte huis op het landgoed, waren er nog gasflessen, olielampen en kaarsen.
Vlees en groenten. Eén keer per jaar werd een varken geslacht. Het vlees werd ingemaakt. Groenten uit de groentetuin werden ingemaakt. Het afval dat eetbaar was ging naar de varkens en alles wat brandbaar was ging in de kachel.
Rechten en plichten. De baron benoemde als heer van het landgoed de burgemeester en zorgde ervoor dat hij en de dominee een huis hadden. De baron had het recht op een windmolen en hij had de rechten van de veerpont (Nederhemert ligt op een eiland). In het rechthuis werd recht gesproken en getrouwd.
Oorlog. In de oorlog is het kasteel geplunderd en verbrand. Het is later door Geldersch Landschap en Geldersche Kastelen herbouwd.
Landbouwbedrijf. In het begin ging alles, zoals hooien, met de hand. Na tien jaar ging alles machinaal. De landbouw bracht niet veel op en de koeien werden verkocht. Na een periode van paardenhandel ging de man van mevrouw Van Wassenaer over op botenbouw.
Jacht. In het najaar werd gejaagd. Dat waren gezellige dagen met erwtensoep. Na de jacht werden de konijnen, hazen, fazanten of duiven verdeeld. Ook de pastoor kreeg een deel. De jacht was nodig omdat konijnen alle gewassen opaten.
Land verkocht. In 1958 werd de grond aan de Staat verkocht die het heeft ondergebracht bij Staatsbosbeheer. Mevrouw Van Wassenaer woont nog altijd in het witte huis tegenover het kasteel.
Datering:
23-09-2011
Interviewer:
Joke van de Bogaard
Auteursrechthebbende:
Gelders Archief
Uitleg auteursrechten:
Dit werk is vanwege auteursrechten alleen zichtbaar in de studiezaal van het Gelders Archief. Disclaimer
Organisatie: Gelders Archief
 
 
 
 
 
Erfgoedstuk
Inventaris
Geluid
32.01 Interview met Graaf Franz zu Ortenburg
Titel:
Interview met Graaf Franz zu Ortenburg
Beschrijving:
Graaf Franz zu Ortenburg (1953) is sinds 1978 eigenaar van Middachten in De Steeg. Het landgoed is altijd in de familie geweest; van voorouders van moeders kant: familie Bentick. Van een ‘landgoed in beheer’ is nu overgegaan naar een ‘landgoed in bedrijf’. Het landgoed wordt geëxploiteerd. De graaf vertelt (oral history) over (het beheer van) het landgoed.
Thema’s die in het verhaal aan de orde komen:
Familiegeschiedenis; familie Bentinck.
Het kasteel en de bijgebouwen. Gewoond werd in een bijgebouw: het bouwhuis. De vroegere kamers van het personeel nu in gebruik als gastenverblijf.
Paarden spelen belangrijke rol.
Openstelling van het landgoed. Toen de heer Geertsema, toenmalig commissaris van de koningin, in 1975 op Middachten kwam wonen, gingen de deuren voor het eerst een beetje open. Na zijn vertrek in 1983 werd de tuin met subsidies gerestaureerd. Op bepaalde dagen of tijden wordt het kasteel met tuin en park met entreegeld voor bezoek opengesteld. Het kasteel is authentiek, qua stijl en inrichting. Kerstopenstelling met kerstmarkt in de bijgebouwen; zomerconcerten.
Verpacht land als economisch draagvlak voor Middachten. Van een stuk of 12 pachtboerderijen vroeger, zijn er nu nog 4 grote pachters met meer grond, meer koeien en meer melk. Schaalvergroting.
Bosbouw. Ook het bos moet rendabel zijn. Is nog steeds een productiebos. Het was kaalkap waarbij alles eraf werd gehaald en opnieuw ingeplant. Toen de arbeidskrachten duurder werden, is begonnen met natuurlijke verjonging van het bos. Het hout wordt nu op stam verkocht. Behalve een boswachter is er geen personeel meer nodig.
Bedrijfsvoering. De graaf wil goed voor het landgoed zorgen en het goed aan de volgende generatie overdragen. Naast de graaf is er is nu ook een adviseur die bij het beheer van het landgoed betrokken is en een rentmeester.
Datering:
17-05-2011
Interviewer:
Ingrid Maan
Auteursrechthebbende:
Gelders Archief
Uitleg auteursrechten:
Dit werk is vanwege auteursrechten alleen zichtbaar in de studiezaal van het Gelders Archief. Disclaimer
Organisatie: Gelders Archief
 
 
 
 
 
Erfgoedstuk
Inventaris
Geluid
33.01 Interview met de heer Willem Breuker
Titel:
Interview met de heer Willem Breuker
Beschrijving:
Leven op landgoed 't Enzerinck. Willem Breuker (1930) woont zijn hele leven al op het landgoed het Enzerinck waar zijn vader tuinbaas was bij de familie Van Lennep. In 1938 kon vader het huis met een stuk grond erbij pachten. Het verhaal gaat over de geschiedenis van het landgoed in de tijd dat vader er werkzaam was. Thema’s die aan de orde komen zijn:
De eigen grond. Als tuinman verbouwde vader alle soorten groenten. Verder had vader kippen, varkens en een zestal koeien. De melk ging naar de boterfabriek in Vorden. Voor het meel was er rogge en haver. Aan het landgoed deed hij geen onderhoud.
Boomgaard. In 1926 is de boomgaard aangeplant: oude appel- en perenrassen, noten.
Het bos. Behalve tuinman was vader ook boswachter. Hij was baas over 5 mannen. Hij heeft geholpen met beuken kappen. Met twee man was dat een dag hakken. In de oorlog werd het beukenhout voor de generator gebruikt. In het huis werd hout voor de verwarming gebruikt. Nadat de familie in 1938 wegging is er aan het onderhoud van het bos niet veel meer gedaan. Doordat het pompstation het water uit de grond weg pompt, verdwijnt het water van het landgoed. Nu gaat Natuurmonumenten het parkbos met de vijvers weer herstellen.
Oorlog. Op het landgoed zaten in Grootvadershuisje en in de schapenschuur onderduikers. In het huis waren evacués uit Den Haag. Later zijn er ook nog Ambonezen geweest. Na de oorlog is het huis leeggekomen en werd het verhuurd. Er is een verpleeghuis van gemaakt.
Omgang met de bewoners van het huis. De contacten met meneer en de jonker waren erg goed. Toen moeder tbc kreeg heeft de oude meneer Van Lennep de kosten betaald. Met Prinsjesdag mochten vader en moeder mee naar Den Haag om naar de optocht te kijken. Ze hoorden er altijd bij. Met kerst kwam de hele buurt in het huis. In het begin wel 60 – 70 man. Dan was de kerstboom aan en kreeg je chocolademelk.
Er was vroeger nog iemand in dienst. Als er dan een of andere hoogheid kwam had hij altijd een rood jasje aan.
Datering:
03-03-2011
Interviewer:
Irma Vollenga
Auteursrechthebbende:
Gelders Archief
Uitleg auteursrechten:
Dit werk is vanwege auteursrechten alleen zichtbaar in de studiezaal van het Gelders Archief. Disclaimer
Organisatie: Gelders Archief