1707 Gelderse Landdagsrecessen 1581-1798 ( Gelders Archief )
1707
Gelderse Landdagsrecessen 1581-1798
Inleiding
2 De Gelderse Landdagen en hun recessen ten tijde van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden en de Bataafse Republiek
laatste wijziging 25-01-2023
11.982 beschreven archiefstukken
509 gedigitaliseerd
totaal 509 bestanden
Inventaris
1582
Landdag 4 juli 1582 - 6 juli 1582 te Nijmegen.
a. Deze Landdag, een initiatief van het Kwartier van Nijmegen, is een voortzetting van die van 18 juni - 2 juli 1582. Deze voortzetting is evenwel gehouden zonder de steden van de kwartieren van Zutphen en Veluwe, en werd door dezen en door bepaalde hoge ambtenaren niet erkend; vgl. de openingszinnen in de recessen, 0003 Staten van het Kwartier van Nijmegen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 607, fol. 1 en 3; en 0012 Gelderse Rekenkamer, inv. nr. S 2, fol. 521 en 523. Voor de achtergronden van deze Landdag, zie M. Gubbels, 'Sonder regard toe nemen op oere privaet saecken...'; doctoraalscriptie, Universiteit Utrecht, 2009 (zie Literatuurlijst).
b. Vanwege het discutabele karakter van deze Landdag zijn onder Nota bene bij ieder behandeld punt de reacties vermeld van de steden der kwartieren van Zutphen en Veluwe, die veel later via een gezamenlijke protestbrief zijn ingediend (die van Zutphen kort na 3 augustus 1582, zie regest 085, 1582).
c. De vergaderpunten voor deze Landdag waren grotendeels reeds op 2 of 3 juli door het Kwartier van Nijmegen aan de vergadering voorgelegd; het Kwartier van Nijmegen weigerde het reces te laten sluiten voordat al deze punten besproken waren; zie een schrijven van 3 juli 1582 van de Arnhemse gedeputeerden aan hun lastgevers, ontdekt door M. Gubbels, in GldA, 2000 Oud archief Arnhem, inv. nr. 291 (brieven van en aan de stad Arnhem) 03-07-1582; zie voorts M. Gubbels, 'Sonder regard toe nemen op oere privaet saecken...' p. 85, p. 85 noot 414 (zie Literatuurlijst).
d. Behalve in 0003 Staten van het Kwartier van Nijmegen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 607 en 0012 Gelderse Rekenkamer, inv. nr. S 2 zijn de teksten van deze Landdagsrecessen gedeeltelijk ook opgenomen in M.J. van Gent, Landdagen...1423-1584, documenten nrs. 435, 432, 433, en 434 (zie Literatuurlijst).
e. Het reces van 4 tot en met 6 juli bevat een aantal punten, op 2 of 3 juli aan de Landdag voorgelegd en op 4 juli 1582 besproken, en een aantal "Nije articulen", d.w.z. nieuwe, toegevoegde punten die mogelijk voor een gedeelte reeds op 4 of 5 juli, en gedeeltelijk op 5 en/of 6 juli aan de orde gekomen zijn.
f. Het sluiten van deze Landdag op 6 juli, dat wil zeggen nog na de sluiting op 5 juli van een bijzondere Landdagszitting die op 2 juli plaatsgevonden heeft (zie hieronder), is te wijten aan het feit dat het Kwartier van Nijmegen weigerde het reces te laten sluiten voordat alle punten die het aan de vergadering had voorgelegd besproken waren. Dit blijkt uit een schrijven van 3 juli 1582 van de Arnhemse gedeputeerden aan hun lastgevers, ontdekt door M. Gubbels, zie GldA, 2000 Oud archief Arnhem, inv. nr. 291 (brieven van en aan de stad Arnhem) 03-07-1582.(zie M. Gubbels, 'Sonder regard toe nemen op oere privaet saecken...' p. 85, p. 85 noot 414 (zie Literatuurlijst).
4 juli - 6 juli
053 punt 20 propositie: Voorstel dat kanselier, raden en alle overige ambtenaren, zoals reeds vanouds gebruikelijk, niet in de Landdag mogen verschijnen, tenzij ze daar ontboden worden.
1707 Gelderse Landdagsrecessen 1581-1798
Inventaris
1582
Landdag 4 juli 1582 - 6 juli 1582 te Nijmegen.
4 juli - 6 juli
053
punt 20 propositie: Voorstel dat kanselier, raden en alle overige ambtenaren, zoals reeds vanouds gebruikelijk, niet in de Landdag mogen verschijnen, tenzij ze daar ontboden worden.
Datering:
1582 juli 4
Notabene:
a. 0003 Staten van het Kwartier van Nijmegen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 607, fol. 14 apostille en 0012 Gelderse Rekenkamer, inv. nr. S 2, fol. 528 apostille: De bannerheren laten het aan de kwartieren (d.w.z. steden en ridderschappen) over op dit punt tot een vergelijk te komen, aangezien geen van hen zitting heeft in het Hof.
b. Reactie Kw. v. Zutphen: Wie op behoorlijke wijze beschreven wordt, dient te worden toegelaten, aangezien men niet als raadsheer zitting neemt, maar als lid van een ridderschap of ander lichaam (0003 Staten van het Kwartier van Nijmegen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 607, fol. 81; 0012 Gelderse Rekenkamer, inv. nr. S 2, fol. 570).
c. Reactie Kw. v. Veluwe: Voorstel afgekeurd; de meeste raadsheren die zitting in de Landdag hebben, komen uit de ridderschappen. Aan hen worden de belangrijkste zaken toevertrouwd en de Veluwse steden zien dit voorstel als een onterechte blijk van wantrouwen tegen het Hof (0003 Staten van het Kwartier van Nijmegen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 607, fol. 66; 0012 Gelderse Rekenkamer, inv. nr. S 2, fol. 549).
d. In 0003 Staten van het Kwartier van Nijmegen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 607, fol. 81 zowel als in 0012 Gelderse Rekenkamer, inv. nr. S 2, fol. 570 zijn de reacties van het Kwartier van Zutphen op punt 18 en punt 20 per abuis met elkaar verwisseld.
b. Reactie Kw. v. Zutphen: Wie op behoorlijke wijze beschreven wordt, dient te worden toegelaten, aangezien men niet als raadsheer zitting neemt, maar als lid van een ridderschap of ander lichaam (0003 Staten van het Kwartier van Nijmegen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 607, fol. 81; 0012 Gelderse Rekenkamer, inv. nr. S 2, fol. 570).
c. Reactie Kw. v. Veluwe: Voorstel afgekeurd; de meeste raadsheren die zitting in de Landdag hebben, komen uit de ridderschappen. Aan hen worden de belangrijkste zaken toevertrouwd en de Veluwse steden zien dit voorstel als een onterechte blijk van wantrouwen tegen het Hof (0003 Staten van het Kwartier van Nijmegen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 607, fol. 66; 0012 Gelderse Rekenkamer, inv. nr. S 2, fol. 549).
d. In 0003 Staten van het Kwartier van Nijmegen en hun Gedeputeerden, inv. nr. 607, fol. 81 zowel als in 0012 Gelderse Rekenkamer, inv. nr. S 2, fol. 570 zijn de reacties van het Kwartier van Zutphen op punt 18 en punt 20 per abuis met elkaar verwisseld.
Bloknummer:
0003
Inventarisnummer:
607
Folionummer:
13-14
Organisatie: Gelders Archief
laatste wijziging 18-06-2014
laatste wijziging 25-01-2023
11.982 beschreven archiefstukken
509 gedigitaliseerd
totaal 509 bestanden
Kenmerken
laatste wijziging 25-01-2023
11.982 beschreven archiefstukken
509 gedigitaliseerd
totaal 509 bestanden