Uw zoekacties: Personen Hof van Gelre en Zutphen

0124 Hof van Gelre en Zutphen ( Gelders Archief )

Archieftoegang

Hier vindt u de inventaris van een archieftoegang. Hierin staat beschreven welke stukken zich in dit archief bevinden. 
 
Het nummer dat voor de titel van het archief staat is het toegangsnummer van dit archief. Het nummer dat voor de beschrijving van een stuk staat is het inventarisnummer. 
  • Bij ‘Kenmerken’ vindt u algemene informatie over dit archief
  • Bij ‘Inleiding’ vindt u achtergrondinformatie over dit archief, denk hierbij aan de openbaarheid, de archiefvormer en de oorsprong en opbouw van het archief.
  • Bij ‘Inventaris’ vindt u de lijst met beschrijvingen van stukken die zich in dit archief bevinden. 

Hoe zoekt u door een archieftoegang?

Klik op de zoekbalk links bovenin en voer uw zoekterm(en) in. Klik vervolgens op ‘zoek’.
Onder ‘Gevonden archiefstukken’ verschijnen de beschrijvingen van stukken uit dit archief waar deze term in voorkomt. Om te zien in welk deel van het archief deze stukken zitten klikt u op ‘Inventaris’. Dor telkens te klikken op het woord/de woorden die vetgedrukt worden weergegeven komt u uit bij de (met geel gemarkeerde) zoektermen. 

Welke archieftoegangen heeft het Gelders Archief?

Bekijk het Archievenoverzicht  om te zien welke archieven zich in het Gelders Archief bevinden. Deze zijn niet allemaal geïnventariseerd en beschikbaar voor inzage. Als er geen inventarislijst beschikbaar is, is dit archief helaas nog niet in te zien. 
 

 

beacon
 
 
Naar boven om te zoeken
0124   Hof van Gelre en Zutphen
Inleiding
1. Auteursrechten en andere rechten
2. Openbaarheid en citeren
3. Verantwoording van de digitalisering
4. Inleiding A.J. Maris
5. Inleiding A.J. Maris als pdf-bestand
Erfgoedstuk
6. Gesproken toelichtingen
7. Bijlagen
laatste wijziging 15-05-2024
21.034 beschreven archiefstukken
3.974 gedigitaliseerd
totaal 2.489.571 bestanden
Inventaris
I. Bescheiden van algemene aard, herkomstig van het Hof van Gelre en Zutphen, 1543-1795, het Hof van Justitie, 1795-1802, en het Departementaal Gerechtshof, 1802-1811
II. Bescheiden van politieke en administratieve aard, herkomstig van het Hof van Gelre en Zutphen , 1543- 1795, en van administratieve aard, herkomstig van het Hof van Justitie, 1795-1802, en van het Departementaal Gerechtshof, 1802-1811
A. Landschaps- en Kwartierszaken
B. Zaken, rakende het gewest Gelderland als lid van de Unie (1579-1795)
C. Militaire zaken
D. Financiële zaken
E. Domeinzaken
F. Jachtzaken
N.B. De landsvorst bezat op de Veluwe het wildernisregale en de wildban; vandaar 's Hof bemoeiingen met de jacht. Zie inv.nr. 468.
G. Leenzaken
N.B. Zie inv. nos. 409-411.
H. Zaken betreffende hofgoederen
N.B. Volgens art. 7 van de Kanselarij-Ordonnantie (1547) was het Hof bevoegd kennis te nemen van alle zaken, hofhorigengoederen aangaande. Het betreft hier niet alleen hofhorige goederen en tot tynsgoederen gevrijde horige goederen van het Gelderse landsvorstelijke domein, waaronder de herengoederen op de Veluwe een voorname plaats innamen, maar ook goederen, welke onder hoven van derden behoorden. De Gelderse vorsten waren nl. q.q. oppervoogd van alle geestelijke goederen en de bewoners ervan binnen hun territoir, ook van de goederen c.a. van buitenslands gevestigde geestelijke instellingen. Voorts waren de landsvorsten erfvoogd van enige geestelijke instellingen als rechtverkrijgende van een der vroegere stichters of begunstigers, bijv. van het kapittel van Sint Marie te Utrecht. Niet-landrechtelijk vrije lieden stonden, evenals andere personae miserabiles, onder de bescherming van de landsvorst. Zie boven inv.nr. 412.
I. Tolzaken
N.B. Zie inv. nos. 413-420.
J. Muntzaken
N.B. Zie boven inv. nos. 421-438.
K. Kerkelijke zaken
L. Zaken betreffende de "ad pios usus" bestemde geestelijke goederen
1. Toezicht op de administratie en het gebruik van de voor pieuze doeleinden bestemde geestelijke goederen
N.B. De goederen van in Gelre en Zutphen gevestigde geestelijke instellingen werden bij plakaat van 1580 mei 3, gevolgd door een nadere regeling bij landdagsbesluit van 1581 november 29, aan hun bestemming ten behoeve van de R.K. eredienst en het onderhoud van de R.K. geestelijke personen onttrokken en tot pieuze doeleinden ("ad pios usus") bestemd, d.w.z. in de eerste plaats tot instandhouding van de ware Christelijke (Gereformeerde) kerk en schooldienst. Voor octrooien tot vervreemding of bezwaar van geestelijke goederen zie inv. nos. 1326-1336. Voor geestelijke beneficiën, welke ook na 1580 nog begeven werden, zie par. 2 hierna. Vergel. boven inv. nos. 394, 395, 1411, 2342 en 2343.
Staat en inventaris van de geestelijke goederen in het Kwartier van Zutphen, overgeleverd in 1605 2 delen
N.B. Vergel. landdagsbesluit van 1606 december 19.
2401 Staat van de pastorie- en kerkegoederen te Oldebroek, (c. 1590). 1 omslag i
2402 Stukken betreffende inlichtingen omtrent de financiële toestand van het klooster te Monnikhuizen bij Arnhem, door de Kerkerekenkamer verkregen van broeder Joachim van Eck, procurator, 1581. Gehecht. 1 omslag i
2403 Stukken betreffende het uitkeren van een jaarlijkse rente van 100 malder koren door de rentmeester van Veluwe, tevoren genoten door de Minderbroeders te Harderwijk, thans bestemd voor kerk en school aldaar, 1582. 1 omslag
2404 Stukken betreffende een geschil tussen Rijckquyn van Essen, dijkgraaf van Veluwe, en de rentmeesters van de goederen van de kloosters Hulsbergen en Klarewater over het betalen van zekere dijkkosten, 1582. 1 omslag i
2405 Stukken betreffende het verzoek van de zusters van het klooster Nazareth te Oene om een stuk land in het Nijbroek te mogen verpanden wegens schuld, 1582, 1583. 1 omslag i
2406 Stukken betreffende de terugvordering van zilverwerk, toebehorende aan de Commenderie van 's-Herenloo bij Harderwijk, van de erfgenamen van Joachim van Speulde, de laatste commendator, 1585- 1587. 1 omslag i
2407 Stukken betreffende klachten van Maurits Greven, rentmeester der geestelijke goederen te Elburg, tegen de magistraat en onenigheden tussen afgetreden magistraatsleden en de predikanten, 1587-1588. 1 omslag i
2408 Stukken betreffende de goederen van het klooster Syon bij Doetinchem en de alimentatie van te Emmerik verblijvende zusters, 1588, 1589. 1 omslag i
2409 Stukken betreffende achterstallige hypotheekrente, verschuldigd door de erven Mette Sassen van het Bentinckserf in het Nijbroek, welk erf heer Andries Loidtt, prior van Monnikhuizen bij Arnhem, verworven had van Roelf Lubeley, 1591. 1 omslag i
2410 "Register van de schriften ende stucken, by den griffier des Hoves van Gelderlant overgelevert aen Jacob van Elden aengaende die handelingen van de guederen der abdyen van Marienweerdt", 1592. 1 katern
N.B. Geschreven met de hand van Jacob van Elden.
2411 Stukken betreffende een geschil tussen Willem Dunsberch en de conventualen van Heer Hendrikshuis te Zutphen over het doen van opdracht van het aan hem verkochte goed Poppinck te Zelhem, 1592. 1 omslag
0124 Hof van Gelre en Zutphen
Inventaris
II. Bescheiden van politieke en administratieve aard, herkomstig van het Hof van Gelre en Zutphen , 1543- 1795, en van administratieve aard, herkomstig van het Hof van Justitie, 1795-1802, en van het Departementaal Gerechtshof, 1802-1811
L. Zaken betreffende de "ad pios usus" bestemde geestelijke goederen
1. Toezicht op de administratie en het gebruik van de voor pieuze doeleinden bestemde geestelijke goederen
N.B. De goederen van in Gelre en Zutphen gevestigde geestelijke instellingen werden bij plakaat van 1580 mei 3, gevolgd door een nadere regeling bij landdagsbesluit van 1581 november 29, aan hun bestemming ten behoeve van de R.K. eredienst en het onderhoud van de R.K. geestelijke personen onttrokken en tot pieuze doeleinden ("ad pios usus") bestemd, d.w.z. in de eerste plaats tot instandhouding van de ware Christelijke (Gereformeerde) kerk en schooldienst. Voor octrooien tot vervreemding of bezwaar van geestelijke goederen zie inv. nos. 1326-1336. Voor geestelijke beneficiën, welke ook na 1580 nog begeven werden, zie par. 2 hierna. Vergel. boven inv. nos. 394, 395, 1411, 2342 en 2343.
2411
Stukken betreffende een geschil tussen Willem Dunsberch en de conventualen van Heer Hendrikshuis te Zutphen over het doen van opdracht van het aan hem verkochte goed Poppinck te Zelhem, 1592. 1 omslag
Datering:
1592
Omvang:
omslag
Organisatie: Gelders Archief
laatste wijziging 26-01-2005
2412 Stukken betreffende de zaak van Jacob Verheiden, pastoor van Terwolde, die niet tot de Gereformeerde godsdienst over was gegaan en onder voorgeven, dat de kerk in het Nijbroek een dochter-kerk van die van Terwolde was, als collator van de Nijbroekse pastorie wilde optreden, 1592. 1 omslag
2413 Stukken betreffende een klacht van heer Henrick van Reenen, verwalter van de Commenderie van Sint Jan te Arnhem, over het kappen van hout op het goed den Hul onder Bennekom, behorende aan de Commenderie, 1593. 1 omslag i
2414 Staat van de inkomsten van het klooster Bethanië bij Arnhem, 1593. 1 katern i
2415 Verklaringen aangaande het recht van het Fraterhuis te Doesburg op de Valeweerd, 1594. 1 omslag
2416 Memorie (van Frederik van Winssen, "abt" van Mariënweerd) voor mr. Cornelis Ghijsbertsz. om Hof en Rekenkamer in te lichten over de goederen der abdij c.a., 1594. Afschrift (van gelijke tijd). Met verdere stukken. 1 omslag
N.B. Frederik van Winssen, coadjutor van Johan van den Hove, de kort tevoren overleden laatste abt van Mariënweerd, liet zich een tijdlang abt noemen. Hij was in 1592 door het Hof gecommitteerd tot administrateur der abdij. Mr. Cornelis Ghijsbertsz. was zijn substituut.
2417 Stukken betreffende een verzoek van de zusters van het klooster Nazareth te Oene inzake de verpanding van twee halve delen hout in het Gortelerbos, 1594. 1 omslag i
2418 Verzoekschrift van Derick van den Bosch, portier, en Meuss, kok, lekebroeders van het Predikbroederklooster te Nijmegen, om onderstand, met afschrift van een register van erfpachten, tynsen en renten van het convent, 1594. 1 omslag
2419 Bericht van Ernst Reeffz. te Elburg, rentmeester, over de grote korenwatermolen van het klooster Hulsbergen in de buurschap Heerde, waaruit een jaarrente gaat ten gunste van het Predikbroeder- klooster te Zwolle, 1594. 1 stuk i
2420 Specificatie van hetgeen de stad Nijmegen voorgeschoten heeft ter aanvulling van de tractementen van de kerk- en schooldienaren, welke uit de geestelijke goederen aldaar betaald zijn, met verzoek om het voorgeschotene terug te mogen ontvangen, 1595. 1 omslag
2421 Aanbevelingsbrief van Philips Riedesel, meester van de Orde van Sint Jan in Duitsland, voor Arnoldus van Lülsdorff, commendator, belast met het bestuur van de ordehuizen te Arnhem en te Nijmegen, waarvan de goederen thans aan de Orde onttrokken zijn, 1595. 1 stuk
2422 Aan het Hof overgezonden brief van dr. (Antonis Willemsz. van) Slychtenhorst, procureur, aan Frederick van Winssen, "abt" van Mariënweerd, te Culemborg over komende onderhandelingen ter bereiking van een schikking in de voor de Hoge Raad te 's-Gravenhage hangende procedure in cas possessoir tussen dr. Caerl de Haen voor zichzelf en als gemachtigde van Kanselier en Raden van Gelre en Zutphen ter ene zijde en de stad Haarlem en de gasthuismeesters aldaar ter andere zijde, 1595. 1 stuk
N.B. Inzet van het geschil was de Praemonstratenser proostdij van Sint Anthonius boomgaard te Haarlem, welke onder de abt van Mariënweerd stond en in 1542 overgedragen was aan het Sint Elizabethsgasthuis, eveneens te Haarlem, doch in 1563 teruggegeven was. Het beoogde accoord werd 3 augustus 1596 te Utrecht bereikt; de Haarlemse proostdij zou tegen schadeloosstelling opnieuw aan het gasthuis worden overgegeven. Vergel. A.J. Enschedé, Inventaris van het archief der stad Haarlem, afd. II, Haarlem 1866, inv.nrs. 534, 540 en 541.
2423 Stukken betreffende een vordering van Willem Gaemis (Gaymans) Gerritsz. op de in het Rijk van Nijmegen gelegen goederen van de abdij van Mariënweerd, 1596. 1 omslag
2424 Stukken betreffende het verlenen van ordonnantiën van betaling op Dirck Anthonisz., rentmeester van de geestelijke goederen in het Overkwartier, ten behoeve van de kerk- en schooldienst te Doesburg, Nijmegen, Lent en de schansen Knodsenburg en 's-Gravenweerd (d.i. Schenkenschans) alsmede voor synodale kosten, 1597. 1 omslag
2425 Stukken betreffende de vereffening met de pandhouders van de goederen van de abdij van Mariënweerd te Mill en Escharen in het land van Cuyk en te Ravestein, 1597-1602. Met overgelegde bewijsstukken. 1 pak
2426 Extract-resolutiën van de Staten-Generaal met betrekking tot de goederen van de Orde van Sint Jan van Maltha, 1662-1670. 1 omslag
2427 Extract uit het reces van de landdag van 1657 juni 8, inhoudende goedkeuring van het accoord, te Rhenen aangegaan tussen de rentmeester der geestelijke goederen in de Tieler- en Bommelerwaarden ter ene zijde en de vertegenwoordigers der Vijf Kapittelen en de rentmeester van de Sint Paulusabdij te Utrecht ter andere zijde over het doen van uitkeringen door de laatstgenoemden als tiendheffers in de Tieler- en Bommelerwaardën ten behoeve van de predikantstractementen, 1676. 1 stuk i
2. Toezicht op de geestelijke beneficiën na de Reformatie; verlening van brieven van institutie, voornamelijk in vicarieën
N.B. Bij besluit van de landdag van 1580 mei 6 werd de geestelijke rechtsmacht terzijde gesteld en de voormalige bisschoppelijke juristdictie-voorzover nodig-aan het Hof opgedragen. Het Hof verleende voortaan brieven van institutie voor pastorieën en vicarieën en zag toe op de naleving van het gereformeerde vicarierecht. Vergelijk boven inv.nr. 2377. Voorts hield het Hof toezicht op andere nog bestaande geestelijke beneficiën en prebenden.
M. Zaken betreffende openbare ambten en bedieningen
N. Bemoeiing met plaatselijke aangelegenheden
O. Waterstaatszaken
P. Toezicht op de voorradigheid en op de uitvoer van granen en andere levensbehoeften
Q. Toezicht op de bestrijding van de rode loop en van ziekten onder het rundvee
R. Familierechtelijke zaken
S. Justitiële zaken
T. Zaken, rakende de verhouding tot naburige souvereine machten
III. Bescheiden van rechterlijke aard, herkomstig van het Hof van Gelre en Zutphen, 1543-1795, het Hof van Justitie, 1795-1802 en het Departementaal Gerechtshof, 1802-1811
Deposita
Varia
Handschriften
Kaarten, tekeningen en plattegronden
laatste wijziging 15-05-2024
21.034 beschreven archiefstukken
3.974 gedigitaliseerd
totaal 2.489.571 bestanden

Kenmerken

Datering:
(1425) 1543-1811 (1902)
Auteur:
A.J. Maris, H.L. Driessen/F. Keverling Buisman (Album advocatorum)/K.J.W. Peeneman
Categorie:
laatste wijziging 15-05-2024
21.034 beschreven archiefstukken
3.974 gedigitaliseerd
totaal 2.489.571 bestanden