Mijn Studiezaal (inloggen)
Dagboeken-NIOD ( NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies )
42 zoekresultaten
244 Europese dagboeken en egodocumenten
Inventaris
2257 Zeedijk, H.B.
Auteur:
Zeedijk, H.B.
Titel:
De Zwerftocht van 5 Arnhemmers.
Vorm:
Verslag (A4-vellen, getypt)
Omvang:
67 pagina's
Taal:
Nederlands
Periodisering:
september 1944 - juni 1945
Periode van ontstaan:
1944-1945
Localisering:
Gelderland (Arnhem, Hoenderloo); Drenthe (Meppel); Overijssel (Zwolle); Groningen
Inhoud:
Verslag van Hendrik Berend Zeedijk (Eindhoven, 1930 - Boskoop, 2018) over de Evacuatie van Arnhem. Deze evacuatie is een bevel van de Duitse Wehrmacht, ten tijde van de Slag om Arnhem, op 23 september 1944. Tienduizenden bewoners van de stad verlaten hun huizen en komen pas maanden later terug, soms zelfs een jaar later. Veel van de woningen zijn dan geplunderd of inmiddels onbewoonbaar door oorlogsschade. Hendrik Berend is veertien jaar oud als het gezin Zeedijk eind september 1944 hun woning in Arnhem moet verlaten. Als het in juni 1945 naar de stad terugkeert, blijkt de hals over kop achtergelaten woning echter nog intact. De tussenliggende maanden heeft de familie doorgebracht in Hoenderloo, Zwolle, Meppel en de stad Groningen. Dit verslag is tijdens of kort na de beschreven gebeurtenissen vastgelegd. Tot in de jaren tachtig van de vorige eeuw heeft het originele, voor anderen onleesbare schrift van Hendrik Berend in de boekenkast gestaan bij Henk Zeedijk, zoon van de schrijver. Van diens hand is dit getypte transcript uit 1983. Ter bevordering van de leesbaarheid zijn in het transcript kleine aanpassingen aangebracht met betrekking tot komma’s en hoofdletters.
Openbaarheid:
Volledig openbaar
Geïllustreerd:
Ja; twee schetsjes
Datum beschrijving:
16 november 2023
Ga naar dit stuk:
Termen:
laatste wijziging 20-04-2025
1 gedigitaliseerd
244 Europese dagboeken en egodocumenten
Inventaris
1555 Wijngaarden, mw. Ali van
Auteur:
Wijngaarden, mw. Ali van
Vorm:
Dagboek met bijlagen (handgeschreven tekst in zelfgemaakt schriftje)
Omvang:
29 pagina's
Taal:
Nederlands
Periodisering:
15 september 1944 - 7 november 1944
Periode van ontstaan:
15 september 1944 - 7 november 1944
Localisering:
Eindhoven
Inhoud:
Het is september 1944, de eerste Engelse tanks rijden door Eindhoven en de mensen staan in het oranje langs de straat om ze te verwelkomen. De auteur, achter in de twintig, neemt parachutisten mee naar haar versierde huis. De Duitse stellingen in de buurt worden onder vuur genomen door overvliegende jagers. Het spoorwegpersoneel staakt. Bij Son en Best landen parachutisten. Op straat heerst grote drukte. Bij een Duits bombardement 19 september 1944 ontstaat veel schade en is er geen licht en water. 's Avonds komen vliegtuigen in golven over de stad. Uit veiligheidsoverwegingen slaapt ze buiten de stad in een boerenschuur vol bedden. Allerlei tegengestelde geruchten doen de ronde. Met geallieerde militairen praat ze over de toestand aan het front. Zij zijn bevrijd, maar ze vraagt zich af hoe ze het thuis in Utrecht hebben. Ze gaat weer aan het werk bij Philips waar ze woningen toewijst meestal aan door bombardementen dakloos geworden mensen. Nog steeds doen de Duitsers pogingen om door te breken. Bij Arnhem wordt hevig gevochten. Eind september durft ze weer thuis te slapen. Ze vergelijkt de slechte voedselpositie in Amsterdam met de toestand in Eindhoven, waar je vrolijke muziek en gelach op straat hoort. Walcheren loopt onder water. Van mensen die er geweest zijn, hoort ze dat de toestand in Nijmegen levensgevaarlijk is. in Asten worden boerderijen in brand gestoken. Eindhoven zit vol evacués, de meesten uit de Betuwe. In Frankrijk is de toestand chaotisch. Tijdens het volksdansen met de Engelsen moet ze steeds aan het bezette deel van Nederland denken, waar gevochten wordt of honger wordt geleden. De Engelsen vaak jong, zijn vaak doodop van het vechten. "We are here, because we have to be here". Sommigen hebben al in Afrika en Italië gevochten. Er is veel te snoepen, zalm, kaas, corned beef en marmelade. Ze ziet haar eerste Engelse film.
Inhoud vervolg:
Bij een fietstocht met een vriendin krijgt ze van een boer 20 kilo aardappelen. Onderweg komt ze veel vluchtelingen tegen en ziet ze verwoestingen. Aangekomen in Weert ontploffen de granaten boven hun hoofden. Ze kunnen ergens binnen vluchten. Verder fietsend komen ze geallieerde tanks tegen en bij mitrailleurvuur duiken ze in een greppel. Ze hoort dat de Duitsers bij Venlo zijn doorgebroken en is bang dat ze terug zullen komen. 15 November 1944 verhuist ze naar een kamer met verwarming. Ze mogen nu tot half 11 buiten blijven. Ze gaat bij Tommy’s, die ze ontmoet, langs. 7 November is het officiersbal van de Royal Canadian Airforce, waarvoor ze met 30 anderen wordt opgehaald. De militairen zijn niet erg enthousiast en drinken liever dan dat ze dansen. Er is veel te eten.
NB:
De bijlagen bestaan uit correspondentie met familieleden, 3 in en na de oorlog bijgehouden kasboekjes en negatieven
Illustratie:
Nee
Openbaarheid:
Volledig openbaar
Datum beschrijving:
januari 2008
Ga naar dit stuk:
Zie ook:
laatste wijziging 20-04-2025
1 gedigitaliseerd
244 Europese dagboeken en egodocumenten
Inventaris
223 Westen, J.H.T.J
Auteur:
Westen, J.H.T.J
Vorm:
Egodocument (fotokopie van handschrift; in 2 ex.)
Omvang:
~ 300 pagina´s
Taal:
Nederlands
Periodisering:
augustus 1939 - juni 1940
Localisering:
Bergen aan Zee, Asten (N.B.), Neerhout, Someren, Leende-Strijp, Kaldenkirchen, Soest (Westfalen), Altengrabow, Bedum (Gr.).
Inhoud:
De schrijver, een 32-jarige onderwijzer, is korporaal eerst bij 12 R.I., later bij 30 R.I. Hij is gemobiliseerd in Bergen aan Zee en Asten en in deze laatste plaats begint voor hem de oorlog. Weldra moet teruggetrokken worden tot dicht bij de Belgische grens. Na in Leende ontwapend te zijn, wordt de schrijver in krijgsgevangenschap weggevoerd, naar Kaldenkirchen, Soest in Westfalen, en Altengrabow. In juni vindt de terugkeer plaats. Ongetwijfeld werd dit eerste gedeelte van het dagboek achteraf geschreven, misschien met behulp van aantekeningen.
Het volgend gedeelte, lopende van juli 1943 - mei 1945, is direct neergeschreven. (De schrijver woont dan in Bedum). Het is een algemeen oorlogsdagboek, met, in het commentaar, een korte gevoelige toets.
Het volgend gedeelte, lopende van juli 1943 - mei 1945, is direct neergeschreven. (De schrijver woont dan in Bedum). Het is een algemeen oorlogsdagboek, met, in het commentaar, een korte gevoelige toets.
Openbaarheid:
Volledig openbaar
Ga naar dit stuk:
laatste wijziging 20-04-2025
1 gedigitaliseerd
244 Europese dagboeken en egodocumenten
Inventaris
243 Waardenburg, C.
Auteur:
Waardenburg, C.
Titel:
Time and tide wait for no man. C. Waardenburg. Personally important. Keep a good eye en it. Brief details of escape and escape efforts from Holland.De vaart naar 't Westen, Engeland.
Vorm:
Verslagen en dagboek met bijlagen (getypt stuk; in 2 ex.)
Omvang:
24 pagina's
Taal:
Nederlands
Periodisering:
±15 april - 19 juni 1941 Schipluiden en omgeving, Vlaardingen, Delft, Den Haag, Rotterdam 20 - 21 mei 1941 Intermezzo: tocht van Vlaardingen over Hellevoetsluis naar Goedereede en terug; door Voornsche kanaal en Haringvliet, 19 juni 1941 Tocht van Vlaardingen naar Wissekerke door Nieuwe Maas, Spui, Haringvliet, Keten, Mastgat, Zijpe, Oosterschelde, 19-20 juni 1941, Oosterschelde en Noord -Beveland, o.a. Colijnsplaat, 21 juni 1941 Tocht van Colijnsplaat over Maassluis naar Schipluiden, 21 juni 1941 - 4 september 1941 Schipluiden en omgeving, Vlaardingen, Rotterdam, Den Haag, Amsterdam, 6 oktober 1941 - 20 december 1941 Londen (en elders in Engeland), 20 december 1941 - 27 februari 1942 Cambridge, 27 februari 1942 - 14 maart 1942 Londen (en elders in Engeland)
Localisering:
Schipluiden en omgeving, Vlaardingen, Delft, Den Haag, Rotterdam, tocht van Vlaardingen over Hellevoetsluis naar Goedereede en terug; door Voornsche kanaal en Haringvliet, tocht van Vlaardingen naar Wissekerke door Nieuwe Maas, Spui, Haringvliet, Keten, Mastgat, Zijpe, Oosterschelde, Oosterschelde en Noord -Beveland, o.a. Colijnsplaat, tocht van Colijnsplaat over Maassluis naar Schipluiden, Amsterdam, Londen (en elders in Engeland), Cambridge
Inhoud:
Engelandvaarder Waardenburg woont bij zijn ouders in Schipluiden. Dit dagboek bevat het relaas van zijn, tenslotte geslaagde, pogingen Engeland te bereiken.
1. In ieder geval vóór 15 april 1941 hadden hij en enkele vrienden contact met organisaties, wier beloften echter nietig bleken.
2. Hij koopt met andere would be deelnemers een zeilboot met buitenboordmotor (f.475). Het plan is, deze in een binnenvaartuig (Nooit Volmaakt, 40 ton, eigenaar Sietse Rientsma) naar de Zeeuwse wateren te vervoeren en vandaar op eigen kracht verder te gaan. Oefenzeiltochten op de Kaag mislukken, enige tochtgenoten trekken zich terug; van een reis met deze boot moet worden afgezien.
3. Na een verkenningstocht met de Nooit Volmaakt naar Goedereede, wordt 19 juni de poging gewaagd met dit schip zelf over te steken. Deelnemers: de eigenaar, de auteur en 4 andere, gedeeltelijk nieuwe, tochtgenoten. De eerste dag wordt Wissekerke bereikt; in de daarop volgende nacht tracht men op zee te komen, maar loopt bij eb vast op de Roggenplaat bij Burgsluis, in verboden gebied. Het vertelsel, dat men van Wissekerke tot hier is komen drijven doordat het anker "sleepte", wordt door de Duitsers min of meer geslikt, hoewel later in Vlaardingen de (extra?) motor en benzine in beslag worden genomen en de eigenaar tenslotte f. 250 boete krijgt wegens het zich bevinden in verboden gebied. Besloten wordt, deze tocht te liquideren en terug te gaan.
4. Waardenburg, financieel steeds geholpen, koopt voor f. 2000 in Amsterdam een motorboot, over welke mogelijkheid hij reeds bij zijn vorige tocht in Colijnsplaat vernomen had. In de "Nooit Volmaakt" wordt de boot van Amsterdam naar Schipluiden vervoerd en nadat, voorlopig waarschijnlijk nog onder de hoede van de "Nooit Volmaakt", in de nacht van 2 op 3 september nog een poging mislukt is, wordt de volgende nacht vanuit Vlaardingen met 8 man de tocht ondernomen, die slaagt.
1. In ieder geval vóór 15 april 1941 hadden hij en enkele vrienden contact met organisaties, wier beloften echter nietig bleken.
2. Hij koopt met andere would be deelnemers een zeilboot met buitenboordmotor (f.475). Het plan is, deze in een binnenvaartuig (Nooit Volmaakt, 40 ton, eigenaar Sietse Rientsma) naar de Zeeuwse wateren te vervoeren en vandaar op eigen kracht verder te gaan. Oefenzeiltochten op de Kaag mislukken, enige tochtgenoten trekken zich terug; van een reis met deze boot moet worden afgezien.
3. Na een verkenningstocht met de Nooit Volmaakt naar Goedereede, wordt 19 juni de poging gewaagd met dit schip zelf over te steken. Deelnemers: de eigenaar, de auteur en 4 andere, gedeeltelijk nieuwe, tochtgenoten. De eerste dag wordt Wissekerke bereikt; in de daarop volgende nacht tracht men op zee te komen, maar loopt bij eb vast op de Roggenplaat bij Burgsluis, in verboden gebied. Het vertelsel, dat men van Wissekerke tot hier is komen drijven doordat het anker "sleepte", wordt door de Duitsers min of meer geslikt, hoewel later in Vlaardingen de (extra?) motor en benzine in beslag worden genomen en de eigenaar tenslotte f. 250 boete krijgt wegens het zich bevinden in verboden gebied. Besloten wordt, deze tocht te liquideren en terug te gaan.
4. Waardenburg, financieel steeds geholpen, koopt voor f. 2000 in Amsterdam een motorboot, over welke mogelijkheid hij reeds bij zijn vorige tocht in Colijnsplaat vernomen had. In de "Nooit Volmaakt" wordt de boot van Amsterdam naar Schipluiden vervoerd en nadat, voorlopig waarschijnlijk nog onder de hoede van de "Nooit Volmaakt", in de nacht van 2 op 3 september nog een poging mislukt is, wordt de volgende nacht vanuit Vlaardingen met 8 man de tocht ondernomen, die slaagt.
Inhoud vervolg:
In Engeland komt hij begin oktober in kamp Wrottesley, Park Wolverhampton, wordt gedetacheerd bij de R.A.F. en eind november beëdigd. Volgt een I.T.W. cursus in Cambridge, van 20 december tot eind februari, eindigende met een examen; daarna een week verlof. Waardenburg en zijn collega's wensen nu zo spoedig mogelijk naar de Elementary Flying Training School te worden gezonden en de opleiding niet onnodig te rekken, maar hiermee wordt getalmd, wat grote ontevredenheid veroorzaakt.
Waardenburg wordt in Canada tot vliegenier opgeleid, maakt vele vluchten en komt in 1944 in Dunsford (Engeland) bij een vliegongeluk om het leven.
Waardenburg wordt in Canada tot vliegenier opgeleid, maakt vele vluchten en komt in 1944 in Dunsford (Engeland) bij een vliegongeluk om het leven.
NB:
Twee foto's aanwezig; ingestuurd door de vader van de auteur, die er zijn zoon niet over gesproken kan hebben. Een verkorte versie van de ontsnapping naar Engeland is te lezen in dagboek 696 van W.N. de Vries (pagina's 49-51).
Openbaarheid:
Volledig openbaar
Ga naar dit stuk:
laatste wijziging 20-04-2025
2 gedigitaliseerd
totaal 1 bestand
