Dagboeken-NIOD ( NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies )
244 Europese dagboeken en egodocumenten
Inventaris
368 Zuiden-Bosman, J. van
Auteur:
Zuiden-Bosman, J. van
Openbaarheid:
Deze stukken zijn beperkt openbaar. Zij zijn slechts raadpleegbaar na verkregen toestemming van de directeur van het NIOD. Voor bezoekers die deze toestemming willen hebben, ligt een formulier bij de balie van de studiezaal van het NIOD.
Vorm:
Egodocument (fotokopie van handschrift; in 2 ex.)
Omvang:
114 pagina's
Periodisering:
Den Haag, Barneveld (kamp), Westerbork (kamp), transport: Westerbork - Theresiënstadt, Theresiënstadt (kamp), transport: Theresiënstadt - Neurenberg - Constanz - Kreuzlingen - Zürich - St. Gallen, St. Gallen, Les Avants, Clarens Montreux, reis van Zwitserland naar Nederland over Brussel en Eindhoven naar Den Haag
Localisering:
Den Haag, Barneveld (kamp), Westerbork (kamp), transport: Westerbork - Theresiënstadt, Theresiënstadt (kamp), Transport: Theresiënstadt - Neurenberg - Constanz - Kreuzlingen - Zürich - St. Gallen, 8-14 februari 1945 St. Gallen, 14/2/'45 - 7/5/'45 Les Avants, 7/5/'45 - plm. 25/7/'45 Clarens Montreux, plm. 25 - 28/7/'45 Reis van Zwitserland naar Nederland over Brussel en Eindhoven naar Den Haag
Taal:
Nederlands
Inhoud:
Mevrouw van Zuiden, een joodse vrouw, wordt 11 november 1942 uit haar huis in Den Haag gezet, maar mag, omdat ze ziek is, bij haar zoon en schoondochter gaan wonen. Met hen wordt zij in februari 1943 naar Barneveld gestuurd. Mevr.van Zuiden schrijft ergens, dat zij altijd "een goed, gemakkelijk leven" heeft gehad. In Barneveld woont zij in het landhuis "De Biezen", waar zij wat in de keuken helpt . Plotseling moet men in september 1943 naar Westerbork vertrekken, met achterlating van vrijwel alle bagage, waarvan men slechts een gedeelte terug krijgt. Mevr. van Zuiden sorteert 5 maanden lang erwten en bonen, ontdoet daarna radio-onderdelen van materiaal voor de fabricage van aluminiumverf; ook werkt zij nog in de keuken bij het aardappelschillen en groente schoonmaken. Zij ligt twee maal in het ziekenhuis. In september 1944 gaan alle mensen, die in Barneveld geweest zijn, op transport; de zoon en schoondochter van mevr. van Zuiden met hun kinderen mogen op het laatste moment blijven; zelf vertrekt zij in een veewagen met 60 personen naar Theresiënstadt. Zij komt te wonen in de Hamburger Kaserne, weldra 1e etage. Eerst heeft zij 4 weken vrij wegens ziekte, krijgt dan in hoofdzaak licht zittend werk in de dekenreparatie-inrichting in de Maagdenburg Kaserne. In de tijd, dat mevr. van Zuiden in het kamp is, daalt het aantal bewoners van plm. 38000 tot plm. 12000. Van de transporten zijn alleen die Nederlandse joden duurzaam vrijgesteld, die gedoopt zijn, dan wel in Barneveld geweest zijn. In het begin van februari 1945 wordt een vrijwillig transport van 1200 mensen naar Zwitserland aangekondigd, vooral voor alleenstaande vrouwen en ouders met kleine kinderen. Velen vertrouwen de zaak niet, maar mevr. van Zuiden geeft zich op, krijgt na veel formaliteiten toestemming, en komt met de anderen, allen uiterlijk goed verzorgd, na een reis van drie dagen in Zwitserland aan.
Inhoud vervolg:
school in St. Gallen worden de jongeren gehuisvest in een militair kamp, in Adliswil bij Zürich, mevr. van Zuiden met de ouderen in Les Avants, in principe ook in een militair kamp, in de praktijk in hotels. Met de behandeling, goed maar streng, is men slechts matig tevreden, vooral in verband met de intriges van de interne leiding van Duitse joden. Als een van de laatsten gaat mevr. van Zuiden in mei naar een van de z.g.n. hotelkampen, in Clarens Montreux, waar zij het zeer goed heeft. Met aardappelenschillen verdient zij wat, boven haar zakgeld. Eind juli komt zij terug in Den Haag, waar zij haar zoon en schoondochter in hun eigen huis terugvindt.
NB:
Ingevoegd in de fotokopie zijn enkele uit het origineel overgetypte bladzijden, nadat deze bladzijden uit de fotokopie verloren waren gegaan
Ga naar dit stuk:
laatste wijziging 11-06-2024
1 gedigitaliseerd