Mijn Studiezaal (inloggen)
Dagboeken-NIOD ( NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies )
244 Europese dagboeken en egodocumenten
Inventaris
2058 Schlahmilch, F.C.H.
Auteur:
Schlahmilch, F.C.H.
Openbaarheid:
Volledig openbaar
Vorm:
Dagboek (cahier en agenda)
Omvang:
ca. 400 pagina's
Periodisering:
25 september 1941 - 13 mei 1945
Periode van ontstaan:
25 september 1941 - 13 mei 1945
Localisering:
Naarden (Noord-Holland); Kamp Stanislau (Stanislau, Oekraïne); Kamp Neubrandenburg (Mecklenburg, Duitsland)
Inhoud:
Dagboek van F.C.H. Schlahmilch (1903-1968), een sinds mei 1940 gedemobiliseerde marineofficier, werkzaam als ‘adjunct-account bij den Rijks Accountants Dienst’. Hij, echtgenote Hilly en de kinderen Nettie en Frits wonen in Naarden, nadat ze bij een bombardement ‘Den Helder ijlings hebben verlaten’. Te Naarden gaat het gezinsleven in 1941 nog gewoon zijn gang: ‘Nettie haalde vandaag haar zwemdiploma. 2x het bad rond. Borstslag. School. Rugzwemmen zonder armbeweging. 1 minuut watertrappen. Springen van de hooge springplank. Een prestatie voor zoo’n kleuter.’ In mei 1942 worden gedemobiliseerde officieren echter opgeroepen zich te melden. Ze worden naar bijna 50 verschillende krijgsgevangenkampen gedeporteerd. Schlahmilch belandt in een kamp in Stanislau. In januari 1944 wordt hij met andere Nederlandse officieren overgeplaatst naar Kamp Neubrandenburg, een krijgsgevangenkamp in het Duitse Mecklenburg: ‘Moeizaam op weg in een sneeuwbui met onze bagage die hoe langer hoe zwaarder werd. Eindelijk kwamen we bij volslagen duisternis bij de trein waar we in donkere (onverlichte) onverwarmde bagagewagens werden geladen. Die met hangsloten werden gesloten. 38 man werden in onze wagen geborgen allen besneeuwd, bagage vochtig.’
Twee maanden later mislukt een grootschalige ontvluchtingspoging: ‘als gevolg appel. We stonden van kwart voor 7 tot 10 uur, ’s avonds in het donker. Het was winderig en koud. Prachtige sterrenhemel.’ Een typische dag in het kamp is als volgt: ‘Zware donkere luchten. Zeer regenachtig, ontzettend modderig. Den heelen dag in de half donkere barak. Ziet er dan eens te meer als een stal uit. Gelukkig is het binnen niet koud.’ In september 1944 bereikt de krijgsgevangenen het nieuws van de Slag om Arnhem: ‘Gemoederen worden prikkelbaar. 2 dagen geleden smeet hokgenoot v.d. Heide mij 2 maal een kopje naar mijn hoofd (beide mis) omdat ik Duitsche berichten over Arnhem niet zoo somber opvatte als hij.’ In mei 1945 is Schlahmilch weer thuis, ongedeerd.
Twee maanden later mislukt een grootschalige ontvluchtingspoging: ‘als gevolg appel. We stonden van kwart voor 7 tot 10 uur, ’s avonds in het donker. Het was winderig en koud. Prachtige sterrenhemel.’ Een typische dag in het kamp is als volgt: ‘Zware donkere luchten. Zeer regenachtig, ontzettend modderig. Den heelen dag in de half donkere barak. Ziet er dan eens te meer als een stal uit. Gelukkig is het binnen niet koud.’ In september 1944 bereikt de krijgsgevangenen het nieuws van de Slag om Arnhem: ‘Gemoederen worden prikkelbaar. 2 dagen geleden smeet hokgenoot v.d. Heide mij 2 maal een kopje naar mijn hoofd (beide mis) omdat ik Duitsche berichten over Arnhem niet zoo somber opvatte als hij.’ In mei 1945 is Schlahmilch weer thuis, ongedeerd.
NB:
De dagboekaantekeningen van 1944 en 1945 zijn geschreven (veelal met potlood) in een agenda van 1943. Bevat foto's en andere persoonlijke stukken.
Datum beschrijving:
28 november 2019
Illustratie:
Groepsfoto gemaakt in 'Stalag 371, Stanislau, Galizien, Deutschland': F.C.H. Schlahmilch zit rechts vooraan, met pet op schoot, kaal hoofd.
Ga naar dit stuk:
Doorzoek alle bestanden van dit stuk
laatste wijziging 11-06-2024
1 gedigitaliseerd
