Dagboeken-NIOD ( NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies )
244 Europese dagboeken en egodocumenten
Inventaris
1552 Wouwe, W.van
Auteur:
Wouwe, W.van
Titel:
Het dagboek van Willem van Wouwe Maart 1945 - Juni 1945
Openbaarheid:
Volledig openbaar
Vorm:
Dagboek in briefvorm (losse vellen papier, computeruitdraai)
Omvang:
31 pagina's
Periodisering:
maart 1945 - juni 1945
Periode van ontstaan:
maart 1945 - juni 1945
Localisering:
Goes, Marum, Gardelegen, Buchenwalde, Jena, Frankfort a/d Main, Eisenach, Darmstadt, Heidelberg,
Taal:
Nederlands
Inhoud:
Na de bevrijding van Zeeland gaat de auteur, onderwijzer aan de ULO, vrijwillig als tolk voor de Amerikanen naar Duitsland. Hij vertrekt 28 maart 1945 vanuit Nederland naar een transitkamp in Duitsland. Het Amerikaanse eten is ongewoon en onbekend, maar goed. De Amerikanen zijn hartelijk. Ze slapen met een groepje in een woonhuis en rijden iedere dag naar het kamp. Ze krijgen te maken met vrijgekomen dwangarbeiders en krijgsgevangenen. Zijn Engels wordt steeds beter. Begin april vertrekken ze over pontonbruggen oostwaarts. Overal in Duitsland zijn puinhopen. (In het begin worden geen stedennamen genoemd, want zijn brieven worden per post verstuurd.) Hij geniet van de lente, de bloeiende bomen en de vele planten. Waar hij ook is probeert hij zondags de kerk te bezoeken. Hij heeft vaak opmerkingen over de gehouden preek. Hij praat met Duitsers, luistert naar hun beleving van de oorlog, maar heeft de opdracht zich van hen afzijdig te houden. Hij verbaast zich over hun onderdanigheid. Hij reist veel, bijna altijd vinden ze onderdak in mooie villa's. Vaak arriveren ze als eerste Amerikaanse troepen. In Gardelegen laten ze de Duitsers 1100 graven delven voor omgebrachte gevangenen uit een massagraf. Ieder graf krijgt een eigen kruis en er volgt een begrafenisplechtigheid, waarbij gefilmd en gefotografeerd wordt. Hij hoort het verhaal van een Nederlandse overlevende, die ontsnapt is. Een andere keer evacueren ze een hospitaal. Hij levert commentaar op de vele door hem gelezen boeken en studeert scheikunde en biologie. Begin mei komt er post van thuis. De Duitsers capituleren in Nederland en Churchill spreekt op de radio.
Inhoud vervolg:
Hij krijgt met van alles te maken. Bevrijde gevangenen zijn boos omdat ze nog niet verder mogen reizen, een dame vertelt verontwaardigd dat haar tafelzilver door de Amerikanen gestolen is en een zwangere vrouw wil een keizersnede. 12 Mei brengt hij via Munster, Gronau een kort bezoek aan Nederland (Marum). 16 Mei is hij weer terug bij zijn kameraden. Ze vertrekken voor een lange tocht, slapen in de auto bij een kazerne en trekken verder door tot ze in berggebied komen. Bij een wandeling op de plek van aankomst ziet hij allerlei prachtige flora. Hij zet z'n studie scheikunde voort. Er is een excursie naar Buchenwald, waar niet veel meer over is. Overal ontmoet hij Duitsers die zeggen van niets geweten te hebben. In Jena koopt hij een flora en gaat achter een fototoestel aan. Per autobaan gaan ze verder via Frankfort a/d Main, Eisenach tot ze in Darmstadt bij de kazerne arriveren. Hier zijn nog Russen, waardoor ze wacht moeten lopen. De stad is in puin gelegd door een groot bombardement. Ze laten partijleden kazernegebouwen schoonmaken. Het is juni geworden. Heidelberg is een verademing, het is niet gebombardeerd. Door vuilnisbelten en smerige zolders hebben ze last van vliegen. Hij ontmoet ook jonge jongens die kindsoldaten zijn geweest en praat met hen. Als hij in Darmstadt is, geeft een uitgebreide beschrijving van de gebombardeerde stad. Hij wordt er neerslachtig en verward van terwijl hij toch overwinnaar is.
NB:
Het originele handgeschreven dagboek is in kleurenkopie bijgevoegd (ongeveer 80 pagina's). De tekst is gelezen en getypt door een dochter van de auteur.Een fragment uit dit dagboek werd voorgedragen op 11 mei 2020 in de rubriek Lief dagboek van NPO1-radio De Nieuws BV.
Datum beschrijving:
januari 2008
Illustratie:
Nee
Ga naar dit stuk:
Doorzoek alle bestanden van dit stuk
laatste wijziging 11-06-2024
1 gedigitaliseerd