Uw zoekacties: Uitwateringswaterschap Hulster- en Axeler Ambacht, (1920) 1934-1965

3758 Uitwateringswaterschap Hulster- en Axeler Ambacht, (1920) 1934-1965 ( Zeeuws Archief )

Hulp bij uw onderzoek.
De informatie in deze website is zeer divers en bedoeld voor mensen met een belangstelling voor historisch of genealogisch onderzoek.
Wij trachten de informatie zo eenvoudig mogelijk te houden, maar beseffen ook dat de aard van de informatie soms wel enige studie of historische inzicht vereist.

Zoeken en bladeren

  • Bladeren
    De meest eenvoudige manier van werken is het zoeken te starten zonder zoekterm. U kunt dan bladeren door alle aanwezige toegangen.
  • Eenvoudig zoeken
    Wilt u een specifieker resultaat dan adviseren wij u te starten met één zoekterm. Het resultaat dat u krijgt voldoet aan de zoekterm. U kunt het resultaat verder verkleinen door meerdere zoektermen op te geven.
  • Uitgebreid zoeken
    Kiest u voor uitgebreid zoeken dan kunt u afhankelijk van de situatie meerdere zoekvelden invullen, waarna het resultaat zal voldoen aan de specifieke zoekactie. In iedere veld kunnen meerdere zoektermen worden ingevuld.
  • Zoektermen combineren
    Zoektermen worden gecombineerd De zoekfunctie voegt automatisch "en" toe tussen de verschillende zoekmogelijkheden die worden gebruikt. Zo kunnen 'zoeken met alle woorden' en 'zoeken met één van de woorden' worden gecombineerd.
  • Booleaanse operatoren
    Normaal worden meerdere zoektermen altijd gecombineerd met AND. U kunt bij het zoeken in een zoekveld ook gebruik maken van de Booleaanse operatoren: NOT en OR. De zoekacties met NOT beperken het zoekresultaat, terwijl OR veel meer resultaten oplevert.
    OR wordt vooral geadviseerd bij een bekende variatie op de schrijfwijze, bijvoorbeeld:
    - Den Haag OR ’s-Gravenhage
    - Vereeniging OR Vereniging
  • Woordcombinatie
    Wilt u zoeken met een woordcombinatie in een vaste volgorde (bijv. Vereniging tot behoud van natuurmonumenten), zet deze woorden dan "tussen aanhalingstekens".

Verfijnen
In de meeste gevallen zal naast het zoekresultaat een mogelijkheid tot verfijnen worden aangeboden. Verfijnen kan bijvoorbeeld op materiaalsoort, maar in andere gevallen op plaats en straat. Dit is afhankelijk van het archiefmateriaal dat geselecteerd is.

Sorteren
De resultaten staan gesorteerd in een standaard sortering. Dit kan per toegang verschillend zijn. In de meeste gevallen kan voor een andere sortering worden gekozen.

Digitaliseren op verzoek
Zie http://www.zeeuwsarchief.nl/over-ons/tarieven

beacon
 
 
Naar boven om te zoeken
Uw zoekterm komt voor in de vetgedrukte onderdelen van de archieftoegang.
3758   Uitwateringswaterschap Hulster- en Axeler Ambacht, (1920) 1934-1965
Inleiding
Oppervlakte: 20377.10.92 ha.
Waterschap Hulsterambacht: 5807 ha. = 28%
Waterschap Axeler Ambacht: 14570 ha. = 72 %
Opgericht : 1934.
De afvoer van het water van de polders in Oostelijk Zeeuws Vlaanderen heeft eeuwen lang problemen opgeleverd. Om hierin verbetering te brengen werden verschillende regelingen getroffen, zowel tussen polders onderling, als met Belgische polders en met het Rijk. De regeling met het Rijk werd door de polders in 1844 gesloten: de Oostelijke Rijkswaterleiding met afwatering naar de Oostbeer bij Terneuzen.
Door de intensivering van de bodemcultuur en de rationalisering van de landbouwmethoden kon deze leiding steeds minder goed het polderwater afvoeren. Met behulp van verbeterde landbouwtechnieken, o.a. draineringswerken, probeerde men de overlast van het water te verminderen. De overlast van het water was niet alleen gedurende de wintermaanden, maar ook bij zware regenval in de zomermaanden. Wat men echter ook ondernam, het mocht niet baten.
In 1934 werd door de oprichting van het uitwateringswaterschap Hulster- en Axeler Ambacht een georganiseerde en gestructureerde maatregel genomen tegen de slechte afvoer van het polderwater van Oostelijk Zeeuws Vlaanderen. Het waterschap omvatte het Nederlandse afwateringsgebied van de Oostelijke Rijkswaterleiding. De oprichting van het uitwateringswaterschap Stoppeldijk c.a. in 1850 was alleen om de uitwatering van de op de sluis bij Campen suerende polders te waarborgen. Deze uitwatering was mede door opslibbing van het Hellegat in gevaar gekomen *  .
De oprichting van het uitwateringswaterschap had als voordelen, dat de polders en waterschappen in Oostelijk Zeeuws Vlaanderen in staat zouden zijn het Rijk op de naleving van zijn verplichtingen inzake de afwatering te wijzen en de gemeenschappelijke belangen van de polders en waterschappen inzake die afwatering te behartigen. Op 2 februari 1934 werd het waterschap door Gedeputeerde Staten met koninklijke goedkeuring ingesteld *  . Op de instellingsvergadering werd de taak als volgt omschreven: "Aan de hand van een weloverwogen plan te zorgen voor een afdoende waterafvoer der daarbij betrokken gronden, door het besturen, verbeteren en onderhouden der hoofdwaterleidingen" *  .
Dat "wel overwogen plan" was in 1932 opgesteld door het ingenieursbureau voorheen J. van Hasselt en de Koning *  . Al in 1920 was dit ingenieursbureau benaderd geweest door het in 1919 opgerichte Comité tot verbetering van de afwatering in Oost-Zeeuwsch Vlaanderen om een rapport te schrijven over deze afwatering *  . Voorgesteld werd de laaggelegen delen te bemalen op de Othenese kreek, maar de uitvoering van de plannen, die in het rapport beschreven waren, werd te kostbaar geacht. Ook op technische gronden werden bezwaren ingebracht, omdat een te hoge stand van het water in de Othenese kreek werd gevreesd.
In september 1932 werd op verzoek van het Comité een zeer vereenvoudigd plan ingediend, waarin alleen de meest noodzakelijke werken waren opgenomen en dat uitsluitend tot de Rijkswaterleiding was beperkt. Daaraan vooraf hadden er in november 1931 nadere besprekingen plaatsgevonden tussen het Comité, de Directeur van het Rijksbureau voor de Ontwatering en vertegenwoordigers van de Rijks- en Provinciale waterstaat. Belangrijke punten voor de verbetering van de Oostelijke Rijkswaterleiding waren de waterstand in de Othenese kreek en de kosten van de bemaling.
Het opgerichte waterschap werd op de navolgende wijze bestuurd. Het beheer werd uitgeoefend door een Dagelijks Bestuur, bestaande uit een voorzitter en zes gekozen bestuursleden, bijgestaan door een ontvanger-griffier. Dit
bestuur stond onder toezicht en medewerking van een Algemene Vergadering, samengesteld uit de afgevaardigden van de in de bijlage van de inventaris genoemde polders en waterschappen (56). De leden van het Dagelijks Bestuur werden, met uitzondering van de voorzitter, benoemd door de Algemene Vergadering. De voorzitter werd benoemd door Gedeputeerde Staten. De zittingstijd van de leden van het Dagelijks Bestuur en de Algemene Vergadering was zes jaar. Het waterschap werd in zes rayons verdeeld *  .
Voor de uitvoering van de werken in het rapport beschreven dacht men zo'n twee jaar nodig te hebben. Snel kwam men tot uitvoering van de plannen; men achtte de tijd financieel gunstig, omdat de materiaalkosten laag waren en de subsidieverlening maximaal.
Van de totale geraamde kosten van f. 480.000,-- droeg het Ministerie van Waterstaat 28% bij tot een maximum van f. 133.000,-- en het Ministerie van Sociale Zaken droeg 40% bij tot een maximum van f. 192.000,--, zijnde 100% van het arbeidsloon. De subsidie van Sociale Zaken was hoog, omdat in het kader van de werkverschaffing van de jaren '30 veel mensen aan het werk konden worden gezet. De werkloosheid lag in Oostelijk Zeeuws Vlaanderen behoorlijk hoog, omdat de lasten voor de landbouwende bevolking zwaar waren. Nu was er werk voor een paar honderd werklozen voor een periode van anderhalf jaar. De Rijksinspecteur voor de Werkverschaffing hield toezicht op de werkloze tewerkgestelden *  .
Voor de bekostiging van het bedrag dat het waterschap moest opbrengen (f. 155.000,- -) werd een tabel gemaakt, waarbij aan elk van de aangesloten polders en waterschappen een percentage was toegewezen, al naar het gelang het belang bij verbeterde waterafvoer en of hun invloed op het waterbezwaar. De gronden werden in drie klassen verdeeld. Jaarlijks op te brengen kosten waren f. 25.000,-- *  . De 56-cent-per-bunderregeling met het Rijk op grond van de verdragen gesloten voor de Oostelijke Rijkswaterleiding werd gehandhaafd *  . Het waterschap nam de betaling van het suatiegeld vanaf 1939 over *  .
Voor technische ondersteuning werd een waterbouwkundig ambtenaar benoemd. Eerst tijdelijk voor één jaar, later werd de functie permanent *  . Als voorbereiding op de uitvoering van de werkzaamheden moesten gronden worden aangekocht *  . Men benoemde schatters voor de vaststelling van de waarde van de gronden.
De in 1935 aangevangen werken ter verbetering van de waterafvoer werden in 1938 voltooid. Het resultaat was een verlaging van de grondwaterstand van ongeveer 70 cm. was bereikt *  .
De lozing vond tot 1962 plaats op de uit 1843 daterende uitwateringssluis met drie sluiskokers (later uitgebreid met één koker) van de Oostelijke Rijkswaterleiding aan de voormalige Oostbeer te Terneuzen. Met de verlegging van deze waterleiding in 1961/62 naar de Nieuw Othenepolder wordt sindsdien het water van de polders daarheen gevoerd *  .
De oprichting van het waterschap was niet alleen voor het uitvoeren van het plan van het ingenieursbureau. Nadat de werken voltooid waren volgens plan, hield het waterschap zich bezig met het onderhoud van de vernieuwde hoofdwaterleidingen en de aflossing van de aangegane geldleningen. De totale lengte van de door het waterschap onderhouden waterleidingen bedroeg ongeveer 93 km. * 
Vanaf 1959 werden de waterleidingen weer op de oude diepte gebracht *  . Vanaf die tijd speelde ook het probleem van de afvoer van vervuild afvalwater van gemeenten en industrieën *  .
De aard van het waterschap is een niet-waterkerend uitwateringswaterschap.
Voor de inventarisatie besloeg het archief een lengte van 7,3 M. Na inventarisatie en selectie tot vernietiging bleef er 2,7 M. over.
Bijlage: Lijst van polders en waterschappen die bijdragen in het Uitwateringswaterschap Hulster- en Axeler Ambacht:
1. Aan- en Genderdijke
2. Absdale-, Riet- en Wulfsdijk
3. Autriche
4. Beoosten Blij Benoorden
5. Beoosten en Bewesten Blij
6. Buth
7. Canisvliet
8. Capelle
9. Catharina
10. Clinge
11. Dekkers
12. Ferdinandus
13. Groote Huissens
14. Groot Kieldrecht
15. Havik
16. Hulster Nieuwland
17. Klein Cambron
18. Kleine Huissens
19. Koegors c.a.
20. Kreke
21. Lievens
22. Margaretha
23. Moerbeke
24. Nieuw Beoosten Blij Bezuiden
25. Nieuwe Bij Sas van Gent (oostd.)
26. Nieuwe Karnemelk
27. Nieuw Kieldrecht
28. Nieuw Koegors
29. Nieuw Othene
30. Nieuw Papeschor
31. Noord-bij-Axel
32. Noord-bij-Neuzen
33. Oud Beoosten Blij Bezuiden
34. Oude Eglantier
35. Oude Zevenaar
36. Oud Papeschor
37. Overslag
38. Rieden c.a.
39. Ser Lippens
40. Sint Anthonie
41. Sint Jansteen
42. Sluis
43. Smids en Koegorsschorre c.a.
44. Van Lijnden
45. Varempé
46. Visschers
47. Vlooswijk
48. Westdorpe- of Nieuw Vogelschor
49. Wildelanden
50. Willem Hendriks, Klein Kieldr.
51. Zaamslag
52. Zeven Trinités
53. Zuiddorpe Noorddeel
54. Zuiddorpe Zuiddeel of Zijpe
55. Zuid, Kats, Sint Anna en Sparks
56. Nederlandse gedeelte van de als Moerspui bekend staande polder zgn. internationale polder.
laatste wijziging 26-05-2018
150 beschreven archiefstukken

Kenmerken

Datering:
(1920) 1934-1965
Andere namen:
Uitwateringsschap Hulster- en Axeler Ambacht
Regio:
Midden Zeeuws-Vlaanderen
Openbaarheid:
Geen beperkingen
Toegankelijk:
Inventaris
Jaar bewerking:
1989
Titel publicatie:
L.M. Hollestelle, ‘Inventaris van het archief van het Uitwateringswaterschap Hulster- en Axeler Ambacht, (1920) 1934-1965’, in: Gebundelde inventarissen van de archieven van de polders en waterschappen van het voormalige Waterschap Axeler Ambacht, 1595-1965 (Terneuzen : Waterschap De Drie Ambachten, 1989) 485-504
Inzage:
Waterschap Scheldestromen, kantoor Terneuzen (op afspraak)
Raadpleegvestiging:
Terneuzen, Kennedylaan
Collectie:
Waterschap Scheldestromen
Categorie:
laatste wijziging 26-05-2018
150 beschreven archiefstukken