Uw zoekacties: Volle Gerecht van de stad Groningen, 1475 - 1811 Polder Walcheren 1511-1870, 1511-1870

3000 Polder Walcheren 1511-1870, 1511-1870 ( Zeeuws Archief )

Hulp bij uw onderzoek.
De informatie in deze website is zeer divers en bedoeld voor mensen met een belangstelling voor historisch of genealogisch onderzoek.
Wij trachten de informatie zo eenvoudig mogelijk te houden, maar beseffen ook dat de aard van de informatie soms wel enige studie of historische inzicht vereist.

Zoeken en bladeren

  • Bladeren
    De meest eenvoudige manier van werken is het zoeken te starten zonder zoekterm. U kunt dan bladeren door alle aanwezige toegangen.
  • Eenvoudig zoeken
    Wilt u een specifieker resultaat dan adviseren wij u te starten met één zoekterm. Het resultaat dat u krijgt voldoet aan de zoekterm. U kunt het resultaat verder verkleinen door meerdere zoektermen op te geven.
  • Uitgebreid zoeken
    Kiest u voor uitgebreid zoeken dan kunt u afhankelijk van de situatie meerdere zoekvelden invullen, waarna het resultaat zal voldoen aan de specifieke zoekactie. In iedere veld kunnen meerdere zoektermen worden ingevuld.
  • Zoektermen combineren
    Zoektermen worden gecombineerd De zoekfunctie voegt automatisch "en" toe tussen de verschillende zoekmogelijkheden die worden gebruikt. Zo kunnen 'zoeken met alle woorden' en 'zoeken met één van de woorden' worden gecombineerd.
  • Booleaanse operatoren
    Normaal worden meerdere zoektermen altijd gecombineerd met AND. U kunt bij het zoeken in een zoekveld ook gebruik maken van de Booleaanse operatoren: NOT en OR. De zoekacties met NOT beperken het zoekresultaat, terwijl OR veel meer resultaten oplevert.
    OR wordt vooral geadviseerd bij een bekende variatie op de schrijfwijze, bijvoorbeeld:
    - Den Haag OR ’s-Gravenhage
    - Vereeniging OR Vereniging
  • Woordcombinatie
    Wilt u zoeken met een woordcombinatie in een vaste volgorde (bijv. Vereniging tot behoud van natuurmonumenten), zet deze woorden dan "tussen aanhalingstekens".

Verfijnen
In de meeste gevallen zal naast het zoekresultaat een mogelijkheid tot verfijnen worden aangeboden. Verfijnen kan bijvoorbeeld op materiaalsoort, maar in andere gevallen op plaats en straat. Dit is afhankelijk van het archiefmateriaal dat geselecteerd is.

Sorteren
De resultaten staan gesorteerd in een standaard sortering. Dit kan per toegang verschillend zijn. In de meeste gevallen kan voor een andere sortering worden gekozen.

Digitaliseren op verzoek
Zie http://www.zeeuwsarchief.nl/over-ons/tarieven

beacon
 
 
Naar boven om te zoeken
3000   Polder Walcheren 1511-1870, 1511-1870
Inleiding
[Woord vooraf]
1. Het eiland Walcheren
2. Het bestuur
3. De archieven
[Verantwoording van de bewerking]
laatste wijziging 14-11-2023
3.928 beschreven archiefstukken
474 gedigitaliseerd
totaal 20.282 bestanden
Regestenlijst
Bij hetgeen reeds in de inleiding (blz. 72 vlg.) over de vervaardiging van de regesten is gezegd, wordt hier nog het volgende opgemerkt. Ten einde alles, wat de samenstelling en den titel van het bestuur van het eiland Walcheren betreft, voor den dag te brengen, zijn alle bijzonderheden, die de stukken daaromtrent bevatten, in de regesten opgenomen. Het scheen echter niet noodig de vermelding van de namen en ambten der Gecommitteerden van de Staten en der Breede geërfden verder dan tot 1574 uit te strekken. Van af het beginman de reformatie is volstaan met de vermelding van de benaming van het bestuur in zijn geheel.-Het weglaten van den datum in onopgelosten vorm aan het einde van een regest, dagteekenende na de invoering van den Gregoriaanschen kalender (1582), schijnt mij niet wenschelijk.
1438-1535 (regestnummers 1-101)
1536-1565 (regestnummers 102-200)
1566-1579 (regestnummers 201-287)
1580-1589 (regestnummers 288-372)
laatste wijziging 14-11-2023
3.928 beschreven archiefstukken
474 gedigitaliseerd
totaal 20.282 bestanden
Bijlagen
1. Bijlage I: Regesten van de akten en resolutiën etc., voorkomende in het protokol, beschreven onder inv.nr 1 (p. 601-742)
Na het aangeteekende op blz. 72 vlg. en bij Inv. nr. 1, zij op deze plaats alleen nog opgemerkt, dat de eenigszins lange titel van het bestuur: "De Staten en Gecommitteerden van de Breede geërfden des eilands van Walcheren" in achterstaande regesten van af 1574 verkort is tot: "De Staten enz.", telkens wanneer die titel onveranderd in de stukken voorkomt.
1506-1569 (regestnummers 1-237)
3000 Polder Walcheren 1511-1870, 1511-1870
Bijlagen
1. Bijlage I: Regesten van de akten en resolutiën etc., voorkomende in het protokol, beschreven onder inv.nr 1 (p. 601-742)
1506-1569 (regestnummers 1-237)
Organisatie: Zeeuws Archief
laatste wijziging 15-03-2010
1479 Januari 4
(= Reg. nr. 5). Fol. 243-245
1506 Augustus 8
(= Reg. nr. 7). Fol. 243-245
1511 September 15.
De proost van het O.L.V. klooster (te Middelburg) en mr. Jacop Bette zoon, van wege den prelaat, Andries Andries, rentmeester van Zeelant Bewester Schelt, van wege den heer van Beveren en den admiraal, mr. Jacob Houtman en Paesscharis Sturmssen, dijkgraaf van de Oostwatering, van wege de vrouwe van der Vere, Jan Jacops zoon, Jan Janssen Vacht, burgemeesters, en Jan Bertels zoon, van wege de stad Middelburch, Gedeputeerden van den lande van Walcheren, zijn overeengekomen, dat de rekeningen van de waterklerken niet geteekend zullen worden, vóórdat zij gezuiverd zijn, en dat de rentmeester de nalatigen in 's gravensteen mag zetten. Fol. 1
1513 September 22.
De Gedeputeerden van de Staten van den lande van Walchren hebben de waterpenningen voor 1513 bepaald in de Zuidwatering op 9 grooten, in Westersobburch op 12½ grooten, in Oude-Vlissinghe op 11 grooten, in de Westwatering op 14½ grooten, in de Vijfambachten op 7 grooten en in de Oostwatering op 7½ grooten van elk gemet. Fol. 3
1514.
De Gedeputeerden van den lande van Walchren hebben de waterpenningen voor 1514 bepaald in de Westwatering op 18 grooten, in de Vijfambachten op 6½ grooten, in de Oostwatering op 8 grooten, in de Zuidwatering op 9 grooten, in Westersobburch op 18 grooten en in Oude-Vlissinghe op 22 grooten van elk gemet, en bovendien in de Westwatering op nog 7½ grooten van elk gemet. Fol. 3
1515 (c. April...).
Ramingen voor het jaar 1515 van de Zuidwatering, van Westerzobburch, van de Westwatering, Oostwatering en Vijfambachten. Fol. 4-9
1515 (c. October 26).
De Gedeputeerden van de Staten van den lande van Walchren hebben de waterpenningen bepaald in de Zuidwatering op 10 grooten, in Westerzobburch op 8 grooten, in de Westwatering op 12 grooten, in de Oostwatering op 7 grooten, in de Vijfambachten op 4 grooten en in Oude-Vlissinghe op 3 grooten van elk gemet. Fol. 10
1515 October 27.
De Gedeputeerden van de Staten van den lande van Walchren hebben gelast tot memorie in geschrift te stellen, dat de waterklerk van de Oostwatering vergeten heeft 30 schellingen gr., die de watering van het bestek van de sluis te goed komt, in zijne rekening over 1514 te brengen, en dat van Jan Bertels zoon of andere, die het weten kunnen, vernomen moet worden onder wien de penningen berusten, die ten behoeve van de straat tusschen Vlissinghe en Sobburch gelegd zijn. Fol. 11
1515 October 27.
Jacob Betten zoon en Cornelis Heinricx zoon, dijkgraaf van de Westwatering, van wege den prelaat; Joos Cornelis' zoon en Jacob Wolffaerts zoon, van wege de vrouwe van der Vere, Jacob Van Domburch en Lievyn Huyghe zoon, ridders, burgemeesters van Middelburch, Gedeputeerden van de Staten van den lande van Walchren, hebben gelast, dat Pieter Heinricx zoon, klerk van de Vijfambachten, de 100 pond gr., die hij tot reparatie van Zoutelande onder zich heeft, niet zonder toestemming van de Staten of hunne Gedeputeerden zal overleveren. Fol. 11
1516 (c. April).
Ramingen voor het jaar 1516 van de Oost- en Zuidwateringen. Fol. 13-18
1516 (c. April...).
Raming voor het jaar 1516 van Westerzobburch zonder en met haar aandeel in den Monachijsdijk, met berekening van het bedrag, dat in die watering geschoten moet worden. Fol. 20
1516 (c. April...).
De Gedeputeerden van de Staten van den lande van Walchren hebben de waterpenningen voor het jaar 1516 bepaald in de Vijfambachten op 14 grooten, in de Zuidwatering op 13 grooten, in de Westwatering op 13 grooten, in de Oostwatering op 8 grooten, in Oude-Vlissinghe op 7 grooten en in Westerzobburch op 20 grooten van elk gemet. Fol. 19
1516 November 27.
De proost van de abdij van Middelburch, van wege den prelaat, Andries Andries, ridder, heer van Wackene, van wege den admiraal, Joos Cornelis' zoon en Jacob Wolffaerts zoon, van wege den heer van Beveren en de vrouwe van der Vere, Jacob Van Domburch, ridder, en Wisse Jacob(s zoon) Van Der Lisse, van wege de stad Middelburch, Gedeputeerden van de Staten des lands van Walchren, hebben gelast, dat Pieter Heinricx zoon, klerk van de Vijfambachten, en alle andere klerken van de wateringen binnen zes weken hunne voorgaande rekeningen moeten zuiveren, en dat voortaan in de rekeningen geen partijen zonder bewijzen gepasseerd zullen worden. Fol. 12
1517 Januari 7.
In tegenwoordigheid van den prelaat van Middelburch, den heer van Beveren, Andries Andries, ridder, heer van Wackene, van wege den prelaat, Jacob Van Domburch, ridder, en Pancraes Jans zoon Van Der Hayman, burgemeesters van Middelburg, van wege die stad, heeft Pieter Zwalmen gezworen, dat hij voortaan de Zuidwatering als klerk getrouwelijk zal dienen, en de gelden, die hij boven de 20 pond in handen heeft, terstond tot betaling van schulden dezer watering zal aanwenden. Fol. 19
1517 April 14.
(= Reg. nr. 16). Fol. 21-23
1518 Juni 18.
In tegenwoordigheid van den proost, den rentmeester Adolf Hardinck, den baljuw van Vlissinghe en mr. Jacob Heissius zijn Adriaen Jans zoon De Houwe (de oude ?) en Jacob Ponceaens (zoon), parochianen in Rethem, borg gebleven voor de verhevening van de Zuidwatering, die Pieter Van Zwalmen doet, evenals Adriaen Cornelis' zoon Leure bij mededeeling van dijkgraaf en gezworenen van die watering. Fol. 23
(c. 1519 April...).
Raming voor het jaar (c. 1519) van de Westwatering met berekening van de bedragen, die daarvoor, na aftrek van de hulp van 2 grooten van elk gemet in de Vijfambachten en de Oostwatering, geschoten moeten worden, zijnde in de Westwatering 24 grooten, in Westerzobburch 23 grooten en in Oude-Vlissinghe 20 grooten van elk gemet. Fol. 24 en 25
1521 Februari 25.
De proost, Adolf Hardinck, rentmeester, Victor Van Der Zichele, baljuw van Vlissinghe, Guillaume Bardaille, Wisse JacobS zoon Van Der Lisse, burgemeester, en Symoen Willems zoon, schepen der stad Middelburch, Gedeputeerden van de Staten van den lande van Walchren, hebben gelast, dat Heinric Cornelis' zoon, klerk van de Westwatering, vóór April 1 a.s. zal overbrengen de ordonnantie van de besteding en opneming en de kwitantie van betaling, en zal zuiveren de kantteekening op een artikel van uitgaaf ten bedrage van 105 pond 8 schellingen gr. in zijne rekening van 1518, op de boete van 20 schellingen gr. Vis. Fol. 26
1521 Februari 25.
Dezelfde Gedeputeerden hebben wegens verschillende duisterheden in de vermeting en verhevening van de Oostwatering, gedaan door Pieter Heinricx zoon, gelast die watering op kosten van ongelijk over te meten. Fol. 26
1521 Maart 1.
De Gedeputeerden van de Staten hebben gelast, dat de klerk van de Vijfambachten de 6 myten van elk gemet voor het snijden van den watergang voortaan niet meer ontvangen zal, maar de daarvoor te maken kosten in de rekening brengen moet. Fol. 26
1521 Maart 1.
De proost, de rentmeester, de baljuw van Vlissinghe, Wisse JacobS zoon, Jacob Michiels (zoon) en Symon Willems zoon hebben gelast, dat dijkgraaf en gezworenen van de Vijfambachten voortaan geene penningen meer ontvangen mogen voor het opnemen van duinpotingen, en dat zij dit bij de besteding moeten kenbaar maken, opdat de aannemers het werk minder zullen aannemen, zullende de Staten beslissen, indien zij bij die opneming eenigen arbeid doen. Fol. 26
1521 Maart 5.
De proost, van wege den prelaat, Adolf Hardinck, rentmeester, van wege mijnheer van Utrecht, Victor Van Der Zichele, baljuw van Vlissinghe, en Adriaen Pieter Duyn, van wege den admiraal, heer van Beveren en van der Vere, Wisse JacobS zoon Van Der Lisse, burgemeester, Symon Willems zoon en Jacob Michiels zoon, van wege de stad Middelburch, Gedeputeerden van de Staten van den lande van Walchren, hebben gelast, dat de klerken vóór Sint-Jansmisse a.s. rekening zullen doen volgens de grootte der laatste hevening van zooveel jaren als zij sedert die hevening gediend hebben, en dat zij betalen zullen, hetgeen zij bij slote hunner rekening ten achteren zijn, de eene helft bij het sluiten der rekening, en de andere helft met Bamisse d.a.v., behoudens dat zij betaling mogen doen met "afsteek" en de vrije landen bij verklaringen van degenen, die niet de grootte volgens de hevening hebben of vrij land voorgeven, en zullen zweren, dat de penningen van den afstek zijn geëischt en ernstig is getracht die te ontvangen, op de boete van 50 Philipsguldens. Fol. 27
1521 Maart 5
(= Reg. nr. 22). Fol. 27 en 28
1521 Maart 5.
De proost, Adolf Herdinck, rentmeester, Victor Van Der Zichelen, baljuw van Vlissinghe, Guillaume Bardaille, Adriaen Pieter Duyn, Wisse Jacobs zoon Van Der Lisse, Symon Willems zoon en Jacob Michiels zoon, Gedeputeerden van de Staten des lands van Walchren, hebben de hier geschreven verdeeling van de door de waterklerken van de Vijfambachten, de Oostwatering en Oude-Vlissinghe bij slote hunner rekeningen van 1519 schuldig gebleven gelden over de Zuid- en Westwateringen en Wester-zobburch gelast. Fol. 28
Vóór 1521 April 22
(= Reg. nr. 23). Fol. 29
Vóór 1521 April 22
(= Reg. nr. 24). Fol. 30 en 31
1521 April 22
(= Reg. nr. 25). Fol. 29 en 30
(15)21 April 22
(= Reg. nr. 26). Fol. 30 en 31
1521 April 22.
(1) Gheleyn Jans zoon, (2) de proost, van wege de abdij van Middelburch, (3) Cornelis Cornelis' zoon alias Molembais, klerk van de Vijfambachten, (4) Kerstiaen Lauwereys' zoon, klerk van de Oostwatering, (5) Heinrick Cornelis' zoon, klerk van de Westwatering, en (6) Mattheus Jans zoon, klerk van de Zuidwatering, hebben den Staten van Walchren beloofd: eerstgenoemde, dat hij vóór Pinkster e.k. aan den derden, vijfden en zesden genoemden en vóór Sint Jansmisse e.k. aan den vierden genoemde zal betalen alles, wat hij hun aan waterpenningen van de poorterij van Middelburch schuldig is; de tweede genoemde, dat hij in handen van Gheert Assaert in termijnen zal betalen, hetgeen hij aan waterpenningen bij den derden genoemde ten achteren is; de derde en vierde genoemden, dat zij vóór Bamisse e.k. zullen betalen alles, wat zij bij slote hunner laatste rekening schuldig bleven, mits "afsteek" en eed, dat zij de eigenaars of baanders van dien afstek geld geeischt hebben en naarstigheid betracht om dat te krijgen; de vijfde en zesde genoemden, dat zij hunne rekening zullen zuiveren, wanneer zij door de andere waterklerken betaald zijn geworden; en de Gedeputeerden van de Staten voornoemd hebben gelast de voorschreven beloften te doen nakomen en hij, die in gebreke blijft, te executeeren en te apprehendeeren. Fol. 31-33
1521 Mei 22.
De proost, Adolf Herdinck, rentmeester, Victor Van Der Zichelen, baljuw van Vlissinghe, Adriaen Pier Duyn, Wisse JacobS zoon Van Der Lisse, Symon Willems zoon en Jacob Michiels zoon, Gedeputeerden van de Staten van den lande van Walchren, hebben gelast, dat Marten Pier Duyn, klerk van de Oostwatering in 1517, toen 20 grooten, en Kerstiaen Lauwereys' zoon, klerk van die watering in 1518, toen 12 grooten van elk gemet geschoten zijn, en de klerken, die in de Vijfambachten gediend hebben, zullen betalen, hetgeen zij te min in rekening hebben gebracht, zijnde de grootte van de Oostwatering bij de laatste verhevening 11150 gemeten, terwijl slechts van 9300 gemeten is verantwoord, en van de Vijfambachten 14726 gemeten, terwijl slechts van 13000 gemeten is verantwoord, behoudens "afsteek", waarvan zij geene betaling krijgen kunnen. Fol. 33 en 34
(c. 1521).
In de e.k. vergadering van de Staten zal er met dijkgraven, gezworenen en klerken van alle wateringen geaccordeerd worden over een zeker loon, op voorwaarden, dat zij geen vrije zullen ontvangen, noch extraordinaris loon voor opneming van bestedingen, voor maaltijden of anders, op pene van meineedigheid; en zullen de Staten dan ook met elkander spreken over den koop" en de levering van rijs, vóórdat de nieuwe waterpenningen gelegd worden. Fol. 34
1523 April 10.
De proost, de rentmeester, de baljuw van Vlissinghe, Guillaume Bardaille en Pancraes Jans zoon, Gedeputeerden van de Staten van Walchren, hebben de weduwe en erfgenamen van wijlen Jacob Michiels zoon eene som van 4 pond gr. Vis. toegelegd, wegens zijne herhaalde arrestatie te Dordrecht, waar hij voor 's Lands zaken was; en aan Mathijs Huysen, wijlen klerk van de Westwatering, 50 Rijnsche guldens van 40 grooten Vls., wegens verschillende eischen, die hij het Land doet. Fol. 35
1524 Maart 23.
De proost, Adolf Herdinck, rentmeester, Victor Van Der Zichelen, baljuw van Vlissinghe, Eewout Van Hoghelande, burgemeester, mr. Clais Melis' zoon en Pancraes Jans zoon, Gedeputeerden van de Staten van den lande van Walchren, hebben gelast, dat Marten Pier Duyn de "afsteek" van 1850 gemeten in zijne rekening van 1517 in geschrift zal overbrengen. Fol. 35
(c. 1524 Maart 23)
(= Reg. nr. 29). Fol. 36
1524 Maart 23.
Is gelast, dat Molembais betalen zal aan Pieter Adriaens zoon hetgeen, dat men hem aan rijs schuldig is, aan Wensele Van Polanen 18 pond 7 grooten 4 myten, en aan Mathijs Huysen, wijlen klerk van de Westwatering, 8 pond 6 schellingen 8 grooten wegens kosten, die hij door hechtenis etc. geleden heeft. Fol. 36
1524 Maart 24.
De proost, Adolf Herdinck, rentmeester, Victor Van Der Zichelen, baljuw van Vlissynge, Eewout Van Hoogelande, burgemeester, mr. Clays Jan Melis' zoon, pensionaris, Pancraes Jans zoon Van Der Hayman en Oollaert Willems zoon, Gedeputeerden van de Staten van den lande van Walchren, zijn op verzoek van den heer van Beveren en van der Vere etc., overeengekomen, dat de wateringen van Walchren voor ditmaal de som van 133 pond 7 schellingen 9 grooten Vls., die Geert Assaert wegens levering van rijs in Sint-Annepolder aankomen, tot haren last zal nemen en dat het Land van alle andere daar te maken kosten voortaan vrij zal zijn; evenzoo dat Pieter Henricx zoon, wijlen klerk van de Vijfambachten, ontlast zal worden van 75 pond gr., die hem tot onderhoud van de hoofden en duinen van Zoutelande in zijne rekening over 1513, Fol. 8, gepasseerd waren, doch ten behoeve van genoemden polder gebruikt zijn. Fol. 37
1524 Maart 30.
De proost, Adolf Herdinck, rentmeester, Victor Van Der ZicheleN, baljuw van Vlissynge, Guillaume Bardaille, Andries Van Bekercke, Eewout Van Hoogelande, burgemeesters, Pancraes Jans zoon Van Der Hayman en mr. Clays Jan Melis' zoon, pensionaris, Gedeputeerden van de Staten van den lande van Walchren, hebben om te voorzien in het gebrek, dat sedert vele jaren in de grootte van de Oost-, West- en Zuidwateringen en van de Vijfambachten bevonden is, gelast, dat voortaan de hevenaars van de genoemde wateringen gedurende 14 achtereenvolgende dagen zitting zullen houden op het stadhuis te Middelburch, dat binnen eene maand daarna iedere poorter of landman, die zich bij de vermeting of verhevening bezwaard vindt, bij den hevenaar of landmeter mag gaan om daarin te voorzien en zijn land te trekken volgens art. 19 Cap. II van de keur van Zeeland, dat de geboden gedaan zullen worden na de zitting: voor de poorters en ingezetenen ter puie van het stadhuis te Middelburch op 3 achtereenvolgende Vrijdagen, en voor de landlieden van de Oostwatering in de parochie van t'Seoirskercke op 3 Zondagen, en dat de poorters en landlieden de grootte hunner erven in het vergaarboek met hunne handteekening zullen bekrachtigen. Fol. 38
1524 Maart 30.
Adolf Herdinck, rentmeester, Pancraes Jans zoon Van Der Hayman en mr. Clays Jan Melis' zoon, pensionaris, Gedeputeerden van de Staten van den lande van Walchren, hebben gelast, dat voortaan de ontvangers van het rijs niet meer dan 20 grooten van elk schip zullen hebben, en dat zij eed zullen doen geen ander rijs te zullen ontvangen dan volgens het bestek, waarvan hun kopie gegeven zal worden. Fol. 39
1524 Maart 30.
Adolf Herdinck, rentmeester, Pancraes Jans zoon Van Der Hayman en mr. Clays Jan Melis' zoon, pensionaris, Gedeputeerden van de Staten van den lande van Walchren, hebben gelast, dat de waterklerken hunne restanten van waterpenningen over 1522 zullen betalen, dat de hun schuldige restanten door dijkgraaf en gezworenen vervolgd zullen worden, en dat Cornelis Cornelis' zoon, klerk van de Vijfambachten, het slot zijner rekening van 1522 vóór Pinkster a.s. zal betalen, tenware dat Geert Assart die schuld wil overnemen. Fol. 39
1524 October 5.
Adolf Herdinck, rentmeester, Victoor Van Der Zichelen, baljuw van Vlissynge, van wege den heer van Beveren, Adriaen Cornelis' zoon, van wege den prelaat, Cornelis Bartels zoon, burgemeester, en Geleyn Jans zoon, van wege de stad Middel-burch, Gedeputeerden van de Staten des lands van Walchren, hebben gelast aan alle waterklerken, die het Land nog schuldig zijn, te schrijven, dat zij hunne over 1522 en vroeger ontvangen waterpenningen dadelijk moeten betalen, op straffe van executie. Fol. 39 en 40
1524 October 5.
Dezelfde Gedeputeerden des lands van Walchren zijn overeengekomen om in de groote kosten ten gevolge van grondbraak en afval van voorland sedert de laatste publicatie van waterpenningen te voorzien, dat boven den eerst gelegden termijn van 6 grooten van elk gemet nog 6 grooten over de geheele breedte van Walchren, te zamen 12 grooten, zonder uitstel betaald moeten worden. Fol. 40
1524 October 5.
Van Poppendamme, van wege den prelaat van Middelburch, Victoer Van Der Zichelen, baljuw van Vlissynge, van wege den heer van Beveren, Cornelis Bartols zoon, burgemeester, en Geleyn Jans zoon, van wege de stad Middelburch, borgen te zijn voor de waterpenningen, die Jan De Burchgrave aangenomen heeft van af heden gedurende twee jaren in de Westwatering te ontvangen, en Jan voornoemd belooft zijne borgen schadeloos te zullen houden. Fol. 40 en 41
1524 October 5.
Adolf Herdinck, rentmeester, Victoer Van Der Zichelen, baljuw van Vlissynge, Cornelis Bartols zoon, burgemeester van Middelburch, Geleyn Jans zoon en Adriaen Cornelis' zoon Van Poppendamme, Gedeputeerden (van de Staten van Walcheren), hebben gelast, dat de hoeveelheid rijs, die Geert Assaert sedert 1524 Maart 24 geleverd heeft, zal berekend worden naar den inhoud van de ceelen van de ontvangers en tegen 2 schellingen 6 grooten de vim. Fol. 41
1524 October 5.
Dezelfde Gedeputeerden hebben bevoorwaard de hoeveelheid zinkrijs, die elk der hier genoemde personen zal leveren tegen betaling van de taxatie van rijswerkers, ontvangers en dijkgraaf en gezworenen, en besloten, dat aan iederen rijsenaar zal gegeven worden kopie van het bestek, zooals aan de leveraars vertoond is, om zich daarop te beraden en met de Gedeputeerden overeen te komen voortaan het rijs op bestek te doen leveren. Fol. 41
1524 December 28.
De Gedeputeerden van de Staten van den lande van Walchren zijn op voorstel van Pieter Van Der Zwalmen, gecommitteerd tot de vermeting van de Oostwatering, overeengekomen, de boeken van deze vermeting niet te sluiten, voordat de drie Staten daarin geaccordeerd zijn, daar de heer van Beveren en de stad Middelburch van meening zijn, dat deze watering in den zomer van 1525 geheel moet verhevend worden en wel voor zeven jaren, gelijk in de andere wateringen, terwijl de proost beraad neemt om dit aan den prelaat van Middelburch kenbaar te maken. Fol. 42
1524 December 28.
De proost, Adolf Herdinck, rentmeester, Victoer Van Der ZicheleN, baljuw van Vlissynge, Cornelis Bartols zoon, burgemeester van Middelburch, en Geleyn Jans zoon, Gedeputeerden van de Staten van den lande van Walchren, hebben naar aanleiding van de bezwaren van Kerstiaen Laureys' zoon, klerk van de Oostwatering, tegen de uitvoering van den last, aan alle waterklerken verstrekt, om de 12 grooten van elk gemet waterpenningen, die over de breedte van Walchren gelegd en October 6 gepubliceerd zijn, te ontvangen vóór Lichtmisse, omdat hij geen gesloten boeken heeft om de onwilligen te kunnen dwingen, thans gelast, dat dijkgraaf en gezworenen ten verzoeke van Kerstiaen voorschreven vonnis zullen wijzen, daar hij gebrek aan heeft, op de grootte van het land, die Pieter Van Der Zwalmen hem overgeleverd heeft, die daarvoor instaat en tot meting op kosten van ongelijk bereid is. Fol. 43
1524 December 28.
Pieter Van Der Zwalmen heeft zich verbonden om des verzocht wordende voor den kost naar ouder costumen in tegenwoordigheid van de Gedeputeerden van de Staten van den lande van Walchren de roede op den dijk te schieten als de parochiën van der Gapinge en tSeoortskercke haar dijk met schout en schepenen bedrijven willen. Fol. 43
1524 December 28.
Pieter Van Der Zwalmen heeft in tegenwoordigheid van de Gedeputeerden van de Staten van den lande van Walchren aangeboden de hevening van de geheele Oostwatering te doen en een ieder op zijn dijk te brengen vóór Zondag na Sint Gillis dag 1525 September, voor 1 groot van elk gemet. Fol. 43
1525 Februari 18.
zich a.s. Dinsdagavond te Middelburch moeten bevinden om den volgenden dag met de Gedeputeerden van de Staten van den lande van Walchren voorwaarden betreffende de levering van rijs te maken. Fol. 43
1525 Maart 8.
De proost, Adolf Hardinck, rentmeester, Victoer Van Der ZicheleN, baljuw van Vlissynge, (Guillaume) Bardaille, pensionaris van de edelen, Cornelis Bartols zoon, burgemeester van Middelburch, Pancraes Jans zoon Van Der Hayman, en Geleyn Jans zoon, Gedeputeerden van de Staten 's lands van Walchren, hebben gelast, dat de waterklerken de 12 grooten van elk gemet, die laatstelijk ter puie van Middelburch zijn afgelezen, vóór Meidag e.k. zullen ontvangen, op straffe van executie, "realic ende by faiten", en alsdan ook gereed te hebben hunne rekening, waarin geene betalingen boven de 12 grooten zonder kwitantie gepasseerd zullen worden. Fol. 44
1525 Maart 8.
Dezelfde Gedeputeerden zijn overeengekomen, dat Pieter Van Der Zwalmen zal voortgaan met het verhevenen van de Oostwatering. Fol. 44
1525 Maart 8.
Dezelfde Gedeputeerden gaven op Mathijs Huzen, klerk van de poorterswaterpenningen, eene aanwijzing tot betaling van de penningen, die Pieter Adriaens zoon van Vlissinghe, Laureys Sangers en Laureys Zuyt wegens de levering van rijs in de Westwatering volgens den korten staat, Fol. 2, en de rekening van de waterpenningen over 1522 nog toekomen. Fol. 44
1525 Maart 8.
Dezelfde Gedeputeerden hebben de betaling gelast aan de hier bij namen genoemde rijsleveraars van de hier geschreven sommen wegens de door hen volgens de ceelen van de gezworen ontvangers sedert 1524 October 5 geleverde mede hier vermelde hoeveelheden zinkrijs, waarvan ieder hunner een uittreksel gegeven zal worden. Fol. 44 en 45
1525 Maart 8.
Dezelfde Gedeputeerden hebben gelast, dat Geert Assaert van het rijs, dat hij van 1524 October 5 tot heden geleverd heeft, 2 schellingen 6 grooten van de vim zal hebben. Fol. 45
1525 Maart 8.
Dezelfde Gedeputeerden bevoorwaardden en kochten van Geert Assaert al het voor één jaar benoodigde aan rijs, gaarden en staken volgens het bij a, b, c en d gestelde bestek, tegen 3 schellingen 4 grooten de vim. Fol. 45
1525 Maart 21.
Adolf Herdinck, rentmeester, heeft van den proost van het O.V. klooster binnen Middelburch, Victoer Van Der Zichelen, baljuw van Vlissynge, Cornelis Bartols zoon, burgemeester van Middelburch, en Pancraes Jans zoon Van Der Hayman, Gedeputeerden van de Staten des lands van Walchren, aangenomen om de oude resten, die de waterklerken bij slote hunner rekening schuldig bleven, vóór Pinkster e.k. te ontvangen tegen eene belooning van 4 pct. Fol. 45
1525 April 3.
Willem Jans zoon, parochiaan in Coudekercke, heeft van den proost, Victoer Van Der ZicheleN, baljuw van Vlissinge, Cornelis Bartols zoon, burgemeester van Middelburch, Jacop Jans zoon, Pancraes Jans zoon Van Der Hayman en Geleyn Jans zoon, Gedeputeerden des lands van Walchren, aangenomen om het rijs voor de Westwatering naar den inhoud van het bestek te ontvangen zonder iemand te begunstigen of iets te verbergen, en daarop eed gedaan, waarvoor hij 12 grooten van elk schip zal hebben. Fol. 46
1525 April 6.
In tegenwoordigheid van den proost, Victoer Van Der ZicheleN, baljuw van Vlissynge, Cornelis Bartols zoon, burgemeester van Middelburch, Pancraes Jans zoon en Geleyn Jans zoon, Gedeputeerden van de Staten des lands van Walchren, heeft Anthonis Pier Duyn, rijswerker, gezegd, dat hij met zijn consorten het Land tegen het oude loon wel dienen wil, maar als het blijkt, dat hun meer toekomt, dat daarin alsdan naar redelijkheid zal worden voorzien. Fol. 46
Vóór 1525 April 20.
De Gedeputeerden van de Staten des lands van Walchren zijn overeengekomen, dat den eersten Donderdag na Paschen over de breedte van Walchren gelegd zullen worden 12 grooten van elk gemet waterpenningen, te betalen gereed. Fol. 46
1525 Augustus 5.
De proost, Adolf Hardinck, rentmeester, Victoor Van Der ZicheleN, baljuw van Vlissynge, Guillaume Bardaille, Cornelis Bartols zoon, burgemeester, en Jan Heynricx zoon Houck, Gedeputeerden van de Staten des lands van Walchren, hebben de stad Middelburch wegens door haar in het jaar 1517 ten behoeve van de Zuidwatering geleende gelden en materialen 28 pond 8 schellingen gr. toegelegd, te ontvangen van Mathijs Huzen, klerk van de poorters waterpenningen, in afkorting van hetgeen deze den klerk van de Zuidwatering op de laatst geschoten 12 grooten van elk gemet schuldig is. Fol. 46
1527 Juli 13
(= Reg. nr. 39). Fol. 237-242
(15)27 Juli 14
(= Reg. nr. 40). Fol. 80-84
Vóór 1527 October 1
(= Reg. nr. 41). Fol. 47
1527 October 1
(= Reg. nr. 42). Fol. 47 en 48
1527 October 1
(= Reg. nr. 43). Fol. 48
1527 October 1
(= Reg. nr. 44). Fol. 48 en 49
1527 October 1
(= Reg. nr. 45). Fol. 49
1527 October 1
(= Reg. nr. 46). Fol. 50
1527 October 1
(= Reg. nr. 47). Fol. 50
1527 October 1
(= Reg. nr. 48). Fol. 51
1527 October 1
(= Reg. nr. 49). Fol. 52
1527 October 1.
Maximiliaen Van BourgoingueN, prelaat van de abdij binnen Middelburg, Adolf Hardinck, rentmeester van Bewester Schelt, Victoor Van Der ZiCHELEN, baljuw van Vlyssinghe, en GUUIL-GAMEN BARDAELLE, van wege den admiraal, heer van Beveren en Veere, Pancraes Jans zoon, burgemeester, Cornelis HEYNDRIX zoon Van Grijpskercke en Jan Jan Lauwereys' zoon, van wege die van Middelburch, Staten des eilands van Walcheren, hebben besloten, dat de ontvangers van de waterpenningen hun best zullen hebben te doen de 18 grooten Vis. van elk gemet, die door den commissaris van den Hoogen Raad te Mechelen over 1527 geraamd en geschoten zijn, vóór Sinte Maertemisse e.k. te ontvangen. Fol. 54
1527 October 1.
Dezelfde Staten hebben gelast, dat de waterklerken voortaan alleen aan of op last van Jacob OORTS zoon en den baljuw van Hulsterambocht geld mogen geven. Fol. 54
1527 October 1.
Dezelfde Staten hebben gelast, dat de waterklerken binnen 14 dagen borg voor hun ontvang zullen stellen, op straffe van gijse-Hng door den rentmeester. Fol. 54
1527 October 1.
van den Grooten Raad te Mechelen niet volbracht kan worden, hebben gelast, tot delging van de helft der oude schulden 1100 pond gr. Vis. te leenen van de 18 grooten van elk gemet, die door voornoemde commissarissen over 1527 geraamd zijn, om die gelden uit het geschot van het volgende jaar te voldoen. Fol. 56
1528 Juni 23.
Adolf Hardinck, rentmeester, Wensel Van Polanen, van wege den prelaat, Guuillamen Bardaille, van wege den heer van Beveren, Cornelis Bartels zoon Van der GOES, Jan Heynricx zoon Houck, Daniël JacopS zoon Gardinck en Steven Jacops zoon, van wege de stad Middelburch, Staten des eilands van Wal-cheren, hebben, om aan ontstane geschillen tusschen de landskierken en den poortersklerk over den "afsteek" een einde te maken, gelast, dat elk hunner op vermaning van Pieter Van Der Zwalmen, Jacop Oorts zoon den jonge en Cornelis Scobbelants zoon zijn ontvangboek zal overleggen. Fol. 57
1528 Augustus 31
= (Reg. nr. 52). Fol. 237-242
1528 October 30.
Maximiliaen Van Bourgoingie, prelaat van Middelburch, Victor Van Der Zichele, van wege den heer van Beveren en van der Vere, Adolf Hardinck, rentmeester van Bewester Schelt in Zeelandt, van wege de heeren van Fales en Brigdamme, heeren van Zoubburch, Jan Jan Laureissen, burgemeester, Pancraes Janssen Van Der Hayman en Cornelis Bartels zoon, schepenen, Staten des eilands van Walcheren, hebben gelast, dat de waterklerken zich zelven betalen zullen met den 25sten penning van hun ontvang, en in de eerstvolgende rekening ontvang zullen maken van het vrije, dat zij aan dijkgraaf en gezworenen zonder toestemming van de Staten betaald hebben van de 10 grooten van elk gemet, die in 1526 zijn omgeslagen voor eene van wege den keizer door Adolf Hardinck en zijne gecommitteerden gelegde inlage, die daarvoor zijn beloond geworden. Fol. 58
1529 Maart 24.
rentmeester en opperdijkgraaf van Zeelant (sic) verzocht om alle restanten van de waterklerken volgens zeker kohier te innen en door dijkgraven en gezworenen te doen betalen de penningen, die zij als salaris van de voor de inlage van de Zuidwatering gelegde 10 grooten ontvangen hebben, maar door de Staten geroyeerd zijn. Fol. 59
1529 Mei 9.
Maximiliaen Van Bourgoingue, abt van Middelburch, Victor Van Der Zichele, van wege den heer van Beveren, Adolf Hardinck, rentmeester, van wege de heeren van Brigdamme en Zoubburch, Jan Jan Laureys' zoon, burgemeester der stad Middelburch, Cornelis Barthelssen, schepen, en Steven Jacobssen, raad dier stad, Prelaat en Gedeputeerden van de Staten, hebben Martyn Pier Duyn op zijn verzoek den ontvang van de waterpenningen der Oostwatering gegeven onder verplichting van borgtocht voor de vierschaar van Middelburch. Fol. 59
1529 Mei 9.
Dezelfde Gedeputeerden van de Staten hebben gelast, dat dijkgraven en gezworenen het door hen van de 10 grooten voor de inlage van Welzinge genotene vrije terugbetalen zullen, waartoe den rentmeester is verzocht Pieter BOL te bevelen, bij afwezigheid van hem, rentmeester, den onwilligen te dwingen. Fol. 59 en 60
1529 Mei 9.
Adolf Herdinck, rentmeester, van wege den keizer, Victor Van Der Zichele, van wege den heer van Beveren en van der Vere, Wensel Van Palanen, van wege den prelaat, Jan Jan Laureyssen, burgemeester, Pancraes Janssen Van Der Hayman, schepen, en Steven JacopS zoon, raad der stad Middelburch, Gedeputeerden van de Staten (van Walcheren) hebben gelast aan iederen waterklerk te geven opgave van de in zijn bedrijf liggende landen, bekend bij de poorters en poorteressen van Middelburch, onderteekend door een van de klerken dier stad. Fol. 60
1529 November 5.
van wege den prelaat van Middelburch, Victor Van Der Zichele, van wege den heer van Beveren en van der Vere, Jan Jan Laureys' zoon, burgemeester, en Steven Jacopssen, raad der stad Middelburch, hebben verklaard, dat de rentmeester van de vrouwe van Reynsburch vóór Kerstmis 1529 van den vrijdom van waterpenningen, die genoemde vrouwe van zekere landen meent te hebben, bescheid zal brengen, bij gebreke waarvan de waterklerken zijn gelast voor de waterpenningen te procedeeren. Fol. 60 en 61
1529 November 7.
Is gelast, dat verschillende rijswerkers, aan wie het Land 73 pond gr. schuldig is, doch die 115 pond 13 schellingen 4 grooten eischen, ieder 12 schellingen 6 grooten van elk pond en nog 10 schellingen voor hun vieren zullen hebben. Fol. 61
1529 December 15.
De Staten des eilands van Walcheren hebben gelast, dat de klerk van de Oostwatering de door Pieter Van Der Zwalmen in 1527 verhevende grootte zal verantwoorden, en hem te korten, wat te min bevonden wordt, indien hij eenige door hem in de hevening bevonden duisterheid met het hevenboek niet bewijst. Fol. 61
1529 December 31.
De prelaat van Middelburch heeft bij monde van Wensel Van Palanen aan Daniël JacopS zoon, Jacop Oortssen den oude en Steven Jacopssen, gecommitteerden van wege de stad Middelburch, verklaard, dat hij in het vermeten en verhevenen van de Vijfambachten volgens de daarvan gemaakte ordonnantie toestemt, onder voorwaarde, dat die van Middelburch insgelijks in het vermeten en verhevenen van de Zuid- en Westwateringen toestemmen. Fol. 62
1530 Januari 4.
In tegenwoordigheid van Christiaen Laureys' zoon en Wensel Van Palanen hebben de gedeputeerden van Middelburch toegestemd in het vermeten en verhevenen van de Zuid- en Westwateringen volgens de voorgaande of eene andere daartoe het best dienende ordonnantie. Fol. 62
1530 Juni 17
(= Reg. nr. 78). Fol. 64
1530 Juni 18.
Mr. Nicasius Michiels (zoon), van wege den prelaat, mr. Jacop De La Potterie, van wege den heer van Beveren en van der Vere, Adolf Herdinck, van wege den heer van Bredamme, heeren van Zoubbourch, Jan Heyndricx zoon Houck, Steven JacopS zoon, raden, en mr. Clais Janssen, pensionaris der stad Middel-burch, Staten des eilands van Walcheren, hebben de hier afgeschreven bepalingen betreffende de inrichting en het tijdstip van het doen der rekening en de overlegging van kwitantiën en bewijzen van aanbesteding en opneming van werken voor de waterklerken en commiezen gelast, benevens, dat dijkgraven en gezworenen binnen de abdij te Middelburch moeten komen, wanneer zij daartoe door de Staten beschreven zijn. Fol. 62-64
1530 Juni 20.
Mr. Nicasius Michiels (zoon), van wege den prelaat, mr. Jacop De La Potterie, van wege den heer van Beveren en van der Vere, Adolf Herdinck, van wege de heeren van Bredamme, heeren van Zoubburch, Jan Heyndricx zoon Houck, Steven JacopS zoon en mr. Clais Janssen Zijs, van wege de stad Middelburch, Staten des eilands van Walcheren, hebben gelast, dat de waterklerken binnen eene maand aan den Statenklerk zullen overleveren de gespecificeerde kohieren van de poorters en eigenaars, op wie zij "afsteek" passeeren, dat zij voor schepenen van Middelburch of authentiek borgen zullen stellen, en dat zij hunne rekeningen zullen zuiveren en kwitantie leveren. Fol. 64 en 65
1530 Juli 4.
De prelaat, de heer van Beveren, Adolf Herdinck van wege de heeren van Brugdam, heeren van Zoubburch, Jan Heyndricx zoon Houck, Steven Jacopssen en mr. Clais Janssen Chijs, van wege de stad Middelburch, hebben gelast over het jaar (15)30 8 grooten van elk gemet voor waterpenningen te schieten. Fol. 65 en 66
1530 Juli 4.
De Staten van den eilande van Walcheren hebben Guillame Bardaille, Steven JacopS zoon en mr. Sebastiaen Spangaert, gezamenlijk of die het beste vaceeren kan, gelast de in het kohier gespecificeerde "afsteek" te vinden en te (doen) zuiveren. Fol. 66
1530 September 17
(= Reg. nr. 81). Fol. 66 en 67
1530 September 17.
Wensel Van Palanen, van wege den prelaat en geestelijke personen, heeft verklaard in de besteding van den ontvang der waterpenningen in de Oostwatering op de vastgestelde voorwaarden niet toe te stemmen, daar Van Zwaelmen met de geestelijke geërfden niet geaccordeerd heeft, gelijk hij met de poorters en anderen gedaan heeft, en dat de geestelijke personen ongehouden zullen zijn te betalen, hetgeen door dijkgraaf en gezworenen met een landmeter aan erven minder bevonden zal worden dan bij den voornoemden Van Zwaelmen op hen verhevend staat. Fol. 67 en 68
1531 October 23.
Mr. Nicasius Michiels (zoon), van wege den prelaat, en mr. Sebastiaen Spaengaert, van wege den heer van Beveren, hebben in de vergadering van de Gedeputeerden van de Staten des eilands van Walcheren ter auditie van de rekeningen van de 1530 November ten tijde van de inundatie geschoten 12 grooten van elk gemet voor zich en andere geërfden recht en actie voorbehouden omtrent de 1530 November aan de haven van Middelburch bestede kosten, terwijl mr. Sebastiaen Spaengaert nog heeft verklaard, dat de ten tijde van de inundatie aan 's Landsdijken benoorden en bezuiden der Veere gedane kosten in de rekeningen van den Lande behooren verantwoord te worden; waarop burgemeesters, schepenen en raden van Middelburch geantwoord hebben, dat de ontvangers de sloten hunner rekeningen moeten voldoen., alvorens een omslag van nieuwe waterpenningen te maken, dat niemand eenig recht of actie heeft betreffende de onkosten van de Middelburgsche haven, daar de beide havendijken van ouds door dijkgraaf en gezworenen bedreven en ten kosten van het Land onderhouden zijn geweest, te weten de Noorddijk door dijkgraaf en gezworenen van de Oostwatering en de Zuiddijk door die van de Zuidwatering, terwijl het meerendeel dezer onkosten door bestedingen van de Staten zijn gedaan geweest, protesteerende voorts in het bijzonder tegen den heer van Beveren, die gesteld heeft den dijkgraaf van de Oostwatering, door wiens onachtzaamheid de voornoemde onkosten veroorzaakt zijn, die voorkomen hadden kunnen worden, indien die van Middelburch tot het bedrijf van de dijken gecommitteerd waren geworden; wijders nog, dat zij in de voortgang van de in Mei geadviseerde werken toestemmen, mits dat de raming van 180 pond niet overschreden en deze werken altijd door de inwoners van Westcappele onderhouden zullen worden en dat het Land niet gehouden zal zijn andere werken vóór die stad in het vervolg te betalen,...
1532 April 13.
Wensel Van Palanen van wege den prelaat, mr. Ancelmus Lubbarts zoon, pensionaris van den heer van Beveren, Jan Heyndricx zoon Houck, burgemeester, Jacop Oortssen en Cornelis Scobbelants zoon, van wege de stad Middelburch, Gedeputeerden van de Staten hebben gelast, dat de klerk van de Vijfambachten de 24 grooten van elk gemet over 1531 verantwoorden zal van de grootte, die volgens de laatste hevening van die watering bevonden zal worden, zooals ook volgende klerken zullen doen. Fol. 71 en 72
1532 April 21.
Mr. Nicasius Michiels zoon, van wege den prelaat, Mathijs De Canoey, van wege den heer van Beveren, Cornelis De Vallodolyt, burgemeester, Jan Jan Lauwereys' zoon en Jan Pieters zoon Bisscop, van wege de stad Middelburg, Gedeputeerden van de Staten des eilands van Walcheren, hebben gelast, dat alle uitgaven van mr. Pieter Garcia De La Loo, generalen ontvanger van de waterpenningen, gepasseerd zullen worden, mits overbrengende de door de beide commiezen des Eilands geteekende ordonnantiën, gedurende den tijd, dat de plaats van den derden commies vaceert, zonder prejuditie nochtans van de ordonnantie des keizers. Fol. 72
1533 April 24
(= Reg. nr. 90). Fol. 74
1533 April 27.
Op de vergadering in de abdij te Middelburg van mr. Nicasius Michalii, van wege den prelaat van Middelburg, Mathijs De Canoey, baljuw van Vlissinge, van wege den heer van Beveren, van der Vere etc., Guuilgamen Bardaelge, van wege de heeren van Phallaeys en Bregdam, Cornelis De Valladolyt, burgemeester, Jan Jan Lauwereys' zoon, schepen, en Jan Pieters zoon Bisscop, secretaris, van wege de stad Middelburg, Gedeputeerden van de Staten des eilands van Walcheren tot het afhooren der rekeningen van de door commissarissen van den keizer 1532 December geschoten waterpenningen, zijn gekomen de dijkgraaf Wensel Van Polanen, de gezworenen en de klerk van de Westwatering met de rekening dier watering, waarin door den klerk van de Staten uit hun naam geroyeerd is het vrije van dijkgraaf en gezworenen, zooals hij dat in de rekeningen van de Zuid- en Oostwateringen, Westerzoubburg en Oude-Vlissinge gedaan had, waarvan de voorschreven Wensel de reden verlangde te weten, waarop de Gedeputeerden van de Staten het vrije van de gezworenen hebben geschrapt en dat van den dijkgraaf in beraad genomen en zulks uit krachte van een appointement des keizers van Februari 1.1., welke beslissing tot de hier afgeschreven woordentwist tusschen den voornoemden Wensel en Jan Bisscop aanleiding heeftgegeven. Fol. 73 en 74
1533 Juni 20.
Guillame Bordaille, van wege den prelaat van Middelburch, Mathijs De Canoy, van wege den heer van Beveren, van der Vere etc., mr. Nicasius Michaelis, van wege de heeren van Falays en Bredamme, als heeren van Zoubburch, Cornelis De Valadolyt, burgemeester, Jan Jan Laureys' zoon, schepen, en Jan Pieterssen Bisscop, secretaris, van wege de stad Middelburch, Gedeputeerden van de Staten des eilands van Walcheren, hebben aan de geërfden van de Zuidwatering, wegens groote schade bij de laatste inundatie geleden, boven de 71 pond gr. Vls., in de rekening van de 2 schellingen gr. van elk gemet over 1532 reeds gepasseerd, nog 50 pond gr. Vis. voor het krammen van 's Landsdijk toegelegd onder voorwaarden, dat dijkgraaf en gezworenen dadelijk een ieder op den dijk zullen kavelen en hun klachten over weerspannigen aan den rentmeester van Bewester Schelt, als opperdijkgraaf van Zeellant (sic), zullen doen, die daarin procedeeren zal volgens de keur van Zeellant. (Zie nr. 101.) Fol. 75 en 76
1533 September 23.
Mr. Nycasius Michaelis, van wege den prelaat van Middelburg, Mathijs De Canoye, baljuw van Vlissinge, en mr. Bastiaen Spaengaert, van wege den heer van Beveren, van der Veere etc., Adolf Hardinck, van wege de heeren van Phalais en Bregdamme, heeren van Zoubburg, Jan Jan Laureis' zoon, burgemeester, Jacob Symons zoon Magnus, schepen, en Jan Pieters zoon Bisscop, secretaris, van wege de stad Middelburg, Gedeputeerden van de Staten des eilands van Walcheren, hebben aan de geërfden van de Zuidwatering wegens de groote schade, die zij bij de laatste inundatie meer dan andere wateringen geleden hebben, boven de 71 pond gr. Vls., in de rekening van de 2 schellingen gr. van elk gemet over 1532 reeds gepasseerd, voor het krammen van 's Landsdijk, in plaats van 50 pond gr. Vls., 200 zulke ponden toegelegd van Mei 1532 tot Mei 1534, met bepaling, dat de meerdere kosten van de buitengewone besteding in beide jaren ten laste zal komen van de baanders, die gewoon zijn dijk te krammen, en dat de thans tot 1534 Mei bestede dijk verkaveld en gesmaldeeld zal worden als van ouds, waartoe de geërfden hun dijk zullen trekken, op verbeurte van de voorschreven gratie en daartoe door den rentmeester van Bewester Schelt gedwongen te worden. (Zie nr. 100 en Reg. nr. 96.) Fol. 76 en 77
1533 September 23
(= Reg. nr. 96). Fol. 78
1533 September 24.
Mr. Nicasius Michaelis, van wege den prelaat van Middelburch, Mathijs De Canoy, baljuw van Vlissingen, van wege den heer van Beveren, van der Vere etc., Jan Jan Laureys' zoon, burgemeester, Jacob Symons zoon Magnus, schepen, en Jan Pieterssen Bisscop, secretaris, van wege de stad Middelburch, Gedeputeerden van de Staten des eilands van Walcheren, hebben gehoord het verzoek van Anthonis Hosius, priester, gemachtigde van jhr. Jan Van Lannoy, heer van Zoutelande, en de inwoners van dat dorp betreffende voorziening van gebreken door het maken van kisten "commende van beyde de eynden van Zoutelande voirscreven met "vluege(le)n om sandt aldair in te vergaren", en door het duin, dat vóór het dorp zeer smal en steil staat, te ontnestelen en over te halen en daarna te bepoten; waarop de gedeputeerden van prelaat en edelen bij wijze van proef in het eerste punt hebben toegestemd onder reserve van de kosten, of die ten laste van het Eiland of van de inwoners van het dorp zullen komen, terwijl die van Middelburch alleen goedvinden, dat aan die van Zoutelande voor het tweede punt 20 a 30 pond gr. Vis. als een vrijwillige gift wordt gegeven. Fol. 78-80
1534 Maart 4.
Mr. Erasmus Heins en Wensel Van Polanen, van wege den prelaat van Middelburg, mr. Bastiaen Spangaert, van wege den heer van Beveren, van der Vere etc., Adolf Hardinck, van wege de heeren van Zoubburg, Jan Jan Lauwereys' zoon, burgemeester, mr. Jacop Croeser, schepen, en Jan Heynricx zoon Houck, raad, van wege de stad Middelburg, Gedeputeerden van de Staten des eilands van Walcheren, hebben gelast, dat voortaan de bode van het comptoir van Bewester Schelt in alle parochiën des Zondags vóór de kerk aflezen zal de brieven van de waterklerken, dat de geërfden aanstonds de volgens de publicatie van de Staten geschoten waterpenningen moeten betalen, en dat de waterklerken de nalatigen door den deurwaarder van den keizer mogen doen executeeren tot hunnen laste. Fol. 84
1539 Januari 2
(= Reg. nr. 114). fol 85
1542 Maart 8
(= Reg. nr. 120). Fol. 85 en 86
Vóór 1554 Februari 17
(= Reg. nr. 145). Fol. 86 en 87
1554 Februari 17
(= Reg. nr. 146). Fol. 86 en 87
1555 October 26
(= Reg. nr. 149). Fol. 410 en 411
1557 Maart 9.
De Staten des eilands van Walcheren hebben den schrijver van de dijkage vóór Wescappel gelast niet toe te staan, dat timmerlieden, rijswerkers of andere arbeiders rijs, hout of kortelingen van het land wegdragen, maar het beschikbaar gekomen hout of kortelingen ten bate van het Land te verkoopen. Fol. 89
1557 Maart 18.
De ordonnantie van de Staten des eilands van Walcheren, dat voor 1557 van elk gemet 2 schellingen 4 grooten waterpenningen geschoten zijn, is te Middelburch gepubliceerd. Fol. 89
1557 Maart 18.
De ordonnantie van de Staten, dat die van Popkinsburch, die hun kaveldijk aan de oude haven van Middelburch hielden, maar thans geen dijk meer houden, 6 grooten van elk gemet, dat kaveldijk placht te houden, betalen zullen, is gepubliceerd. Fol. 89
1558 Februari 28.
De Staten des eilands van Walchren hebben Willem VAN Loo, baljuw van Westcappel, dijkgraaf van de Vijfambachten, voorloopig benoemd tot commies, belast met het toezicht op de werken aldaar en elders, op eene wedde van 20 pond gr. 's jaars, zonder dit wegens het ambt van baljuw of dijkgraaf in toekomenden tijd te trekken in consequentie. Fol. 91
1558 Maart 14.
De ordonnantie van de Staten (van Walcheren), dat voor 1558 van elk gemet 2 schellingen gr. waterpenningen geschoten zijn, is te Middelburch gepubliceerd. Fol. 91
1559 Februari 9.
De prelaat, de hofmeester van den heer Van Boshuys (lees: Bossu), van wege den markies van der Vere etc. Jacop Pieters zoon Bonte, burgemeester, Augustin Cornelis ('zoon) Poel, schepen, Adriaen Cornelis ('zoon) Van Campen, raad, mr. Adriaen De Proost, secretaris, van wege de stad Middelburch, hebben besloten, dat voortaan de rekeningen van de waterpenningen bij publicatie te Middelburch voor alle geërfden, die daarbij willen komen, gedaan zullen worden. Fol. 92
1559 Februari 10.
Appollonis Lievens zoon, Adriaen Van Domburch, poorters en ingezetenen van de stad Middelburch, Jan Pier Jan Huysen, parochiaan in Oistcappel, en Anthonis Pier Jan Doensen, gecommitteerden van de Breede geërfden, hebben begeerd van den prelaat, den heer van Fontes, den hofmeester van den heer Van Boshuys (lees: Bossu) en mr. Roelandt De Pottere, van wege den markies van der Vere, Vlissinge etc., Jacop Pieters zoon Bonte, burgemeester, Jan (lees: Adriaen) Cornelis ('zoon) Van Campen, raad, en mr. Adriaen De Proost, secretaris, van wege de stad Middelburch, vertegenwoordigende de drie Staten des eilands van Walchren, een stem in het sluiten van de rekening der waterpenningen en bij de vaststelling van alle ramingen, waarop de prelaat en de gedeputeerden van den markies hebben geantwoord, dat een ieder van de geërfden zal mogen komen om de rekening aan te hooren en te zien sluiten en zijne grieven en de bestaande abuizen kenbaar te maken, waartoe voortaan de rekening met kerkgeboden gedaan zal worden, terwijl die van Middelburch het verzoek hebben toegestaan. Fol. 93
1559 Maart 10.
Na lang debat en veel "alteratie" zoowel over het bedrag als over de wijze van ontvang der waterpenningen hebben de Staten, onder protest van beide zijden, besloten, dat over het jaar 1559 zal geschoten worden voor waterpenningen van elk gemet 2 schellingen gr., die, benevens de 6 grooten van de baanders in de Vijfambachten, ontvangen zullen worden door de waterklerken, welke zich in de kosten van de executie moeten regelen naar den hierop gemaakten taux, van welke resolutie die van Middelburg, die met uitzondering van het punt der salarissen, voor ditmaal toestemmen, akte gevraagd hebben. Fol. 94 en 95
1559 Maart 16.
De ordonnantie van de Staten des eilands van Walchren, dat voor 1559 van elk gemet 2 schellingen gr. waterpenningen geschoten zijn, is te Middelburch gepubliceerd. Fol. 92 en 95
1559 Mei 26.
In tegenwoordigheid van de Staten en Gecommitteerden des eilands van Walchren heeft Everardt Aelbout het waterklerkschap van de Oostwatering met haar aanhangsel voor drie jaren, ingaande 1559, voor 20 pond gr. 's jaars en op de daarvan bestaande ordonnantie gepacht. Fol. 92
1559 December 19.
Lambrecht Schellinck, proost, van wege den prelaat, Pieter Carbonier en mr. Roelandt De Pottere, van wege den markies van der Vere etc., Jacop Pieters zoon Bonte, Adriaen Cornelis' zoon Van Campen, en mr. Adriaen De Proost, secretaris van de stad Middelburch, van wege die stad, jonge Jan Van Der Hooge en Adriaen Van Domburch, gecommitteerden van de breede geërfden, Stalen en Gecommitteerden van de Breede geërfden des eilands van Walcheren, hebben toegestaan, dat Jacop Hendricx zoon Van Grijpskercke (penningmeester van de drie wateringen) ter betaling van de achterstallen aan den rijsleveraar Jan Willems zoon Ballemaker 144 pond gr. Vis. zal lichten op zijn naam, of deze som op rente den penning 12 of 16 zal opnemen. Fol. 96
(1560 Januari 1)
(= Reg. nr. 168). Fol. 98-103
(1560 Januari 1)
(= Reg. nr. 169). Fol. 104-106
(1560 Januari 4).
Lambrecht Schellinck, proost van de Abdij, mr. Roelant De Pottere, Jacop Piters zoon Bonte, Adriaen (Cornelis' zoon) Van Campen en mr. Adriaen De Proost, van wege de Staten, jonge Jan Van Der Hooge en Adriaen Van Domburch, gecommitteerden van de geërfden des eilands van Walcheren, hebben gelast, dat de waterklerk voortaan geen ontvang zal maken van 1 gemet 295 roeden lands, toebehoord hebbende aan Cornelis Coppe Laureis' zoon, parochiaan in Oude-Vlissinge, en op last van dijkgraaf en gezworenen van de Westwatering in 1559 tot stijving en verhooging van den groenen dijk gebruikt; en dat hij de voorschreven partij ten laste van het Land in uitgaaf zal brengen. Fol. 97
1560 Januari 4.
De Staten en Gecommitteerden van de Geërfden (van Walcheren) hebben gelast, dat de waterklerk voortaan geen ontvang zal maken van 3 gemeten 167 roeden lands, toebehoord hebbende aan Adriaen Danckaerts zoon, parochiaan in Oude-Vlissinge, en het weeskind van zijn broeder Heyndric Danckaerts zoon, en op last van dijkgraaf én gezworenen van de Westwatering in 1559 tot stijving van den dijk gebruikt; en dat hij de voorschreven partij ten laste van het Land in uitgaaf zal brengen. Fol. 97
1560 Januari 4.
Lambrecht Schellinck, proost van de Abdij, van wege den prelaat z.m., mr. Roelant De Pottere, van wege den markies van der Vere, Jacop Pieters zoon Bonte, Adriaen Cornelis ('zoon) Van Campen en mr. Adriaen De Proost, secretaris der stad Middelburch, van wege die stad, Adriaen Van Domburch en jonge Jan Van Der Hooge, Gecommitteerden van de Geërfden des eilands van Walchren, zijn tegenwoordig geweest bij het lezen voor de omstanders in de abdij van Middelburch van de "voirgaende" ordonnantie (zie Reg. nr. 168), waarop pachters van den ontvang der waterpenningen zijn geworden: van de Zuidwatering met Westerzobburch Marinus Laureis ('zoon) voor 16 pond gr. 's jaars, van de Westwatering met Oude-Vlissinge Heyndrick Barents zoon Houdepype voor 17 pond gr.'s jaars, en van de Vijfambachten met het aanhangsel Adolf Vruecht Voor 33 pond 6 schellingen 8 grooten 's jaars. (Zie nr. 154.) Fol. 103
1560 Januari 11.
De ordonnantie van de Staten en Gecommitteerden des eilands van Walchren, dat voor 1560 voorloopig van elk gemet 18 grooten voor waterpenningen en 6 grooten voor dijkpenningen in de Vijfambachten geschoten zijn, is te Middelburch gepubliceerd. Fol. 96
1560 Januari 17
(= Reg. nr. 171). Fol. 107
1560 Januari 17.
Pieter Carbonier, rentmeester-generaal van den markies van der Vere etc., mr. Roellandt De Pottere, pensionaris voornoemd (van het land van Zeelant) en jonge Jan Van Der Hooge zijn voor den ontvang en de administratie van Jacop Van Campen over het jaar 1560 borg gebleven. Fol. 107
1560 Januari 17.
Lambrecht Schellinck, proost van de Abdij, Pieter Carbonier, rentmeester van den markies van der Vere, mr. Roelandt De Pottere, pensionaris van het land van Zeelant, Adriaen (Cornelis' zoon) Van Campen, schepen, en mr. Adriaen De Proost, secretaris van de stad Middelburch, en jonge Jan Van Der Hooge, gecommitteerde van de breede geërfden, auditeurs van de rekeningen over het jaar 1559, hebben, om een einde te maken aan de tusschen de Staten gerezen geschillen over den hoofdwatergang tusschen Vere en Armuyde, blijkende bij de rekening over 1558, Fol. 7, gelast, voortaan geene reparatie, delving of andere werken te doen, zonder bevel van de Staten en Gecommitteerden. Fol. 107
1560 Januari 17.
Dezelfde Gedeputeerden van de Staten en Gecommitteerde van de Breede geërfden hebben Heyndrick Willems zoon, timmerman, en zijn zoon Willem Heyndricx zoon voorloopig voor een jaar benoemd respectievelijk tot commies-generaal en schrijver te Westcappel op eene gage van 46 pond gr. Vis. 's jaars voor hen beiden, eerstgenoemde om toezicht te houden bij de werken en het benoodigde hout te koopen, waarvoor hij in buitenlandsche reizen 3 schellingen 4 grooten daggeld zal genieten, overeenkomstig den inhoud van de daarop gemaakte ordonnantie en raming; laatstgenoemde om register te houden van de arbeiders, van hun loon en werktijd, en dit maandelijks of om de 14 dagen, geteekend door de commiezen aldaar, over te zenden. Fol. 108
1560 Januari 17.
Dezelfde Gedeputeerden van de Staten en Gecommitteerde van de Breede geërfden hebben Gelein Pieters zoon voorloopig voor een jaar benoemd tot commies-generaal van de Zuid- en Westwateringen met haar aanhangsels, op eene gage van 200 guldens 's jaars en 3 schellingen 4 grooten daggeld in buitenlandsche reizen, om dit ambt te bedienen, zooals hij gedaan heeft, en voor die wateringen en voor Westcappel rijs en steen te koopen, overeenkomstig den inhoud van de daarvoor gemaakte nieuwe ordonnantie en raming. Fol. 108 en 109
1560 Januari 18.
Dezelfde Gedeputeerden van de Staten en Gecommitteerde van de Breede geërfden hebben Pieter Sebastiaens zoon voorloopig voor een jaar benoemd tot penningmeester in de plaats en op hetzelfde salaris van Jacop Heyndricx zoon Van Grijpskercke, in welk ambt hij zich zal moeten regelen naar den inhoud van de daarvoor gemaakte ordonnantie. Fol. 109
(c. 1560 Januari 20).
De Gedeputeerden van de Staten en Gecommitteerden van de Breede geërfden des eilands van Walchren zijn overeengekomen, dat schout en schepenen der parochie van Oude-Vlissinge geen bedrijf zullen hebben van den weg en watergang, die zij vroeger van 's Landswege bedreven, maar dijkgraven van de Zuid- en Westwateringen, elk in zijn bedrijf. Fol. 113
1560 Februari 3.
Dezelfde Gedeputeerden van de Staten en Gecommitteerde van de Breede geërfden (zie nr. 129) hebben Pieter Anthonis' zoon Perduyn voorloopig voor één jaar aangenomen als commies-generaal van de Oostwatering, op eene gage van 18 pond gr. Vis. 's jaars, 3 schellingen 4 grooten daggeld in buitenlandsche, en 20 grooten in binnenlandsche reizen, om toezicht te houden bij de werken benoorden der Vere en elders, en om rijs en steen te koopen naar den inhoud van de daarvoor gemaakte ordonnantie en raming. Fol. 109 en 110
1560 Februari 3.
Dezelfde Gedeputeerden van de Staten en Gecommitteerde van de Breede geërfden (zie nr. 129) zijn met jongen Pier Jan Symons zoon overeengekomen, dat hij voor zijn dienst als landmeter van de Oostwatering jaarlijks 30 schellingen gr. Vis. ontvangen zal, en voor het overmeten en verkavelen van den Polder 4 grooten van elk gemet. Fol. 110
1560 Februari 3.
Dezelfde Gedeputeerden van de Staten en Gecommitteerden van de Breede geërfden (zie nr. 129) hebben gelast, dat Adriaen Luycx zoon als dijkgraaf van de Oostwatering het bedrijf zal hebben van den dijk vóór den Polder met den kramdijk, liggende omtrent Vijfambachtenhoofd, en met de gezworenen bot en ban en vierschaar zal houden over de water- en dijkpenningen en alle andere ongelden, gelijk men over de Oostwatering gewoon is te doen, waarvoor hem boven zijne gage van 10 pond gr. 's jaars nog 2 pond gr. wordt toegelegd, welk bedrijf de dijkgraaf van de Vijfambachten heeft gehad. Fol. 110 en 111
1560 Februari 3.
Dezelfde Gedeputeerden van de Staten en Gecommitteerde van de Breede geërfden (zie nr. 129) hebben gelast, dat de dijkgraaf van de Zuidwatering het geheele bedrijf dier watering met Westerzobburch en aanhangsel zal hebben met 6 gezworenen en 1 bode, waarvoor de dijkgraaf 7 pond gr. en ieder der gezworenen 2 pond 5 schellingen gr. als jaarlijksche gage worden toegelegd, terwijl de gezworene, die het boek houdt, nog 15 schellingen gr. en de bode zijn oud salaris ontvangen zullen. Fol. 111
1560 Februari 17.
Lambrecht Schellinck, proost, van wege het Convent bij afwezigheid van den prelaat, Pieter Carbonier, rentmeester-generaal van den markies van der Vere, en mr. Roellandt De Pottere, van wege dien markies, Adriaen Cornelis' zoon Van Campen en mr. Jan Bekercke, van wege de stem van Middelburch, Adriaen Van Domburch en jonge Jan Van Der Hooge, gecommitteerden van de breede geërfden, Gedeputeerden en Gecommitteerden des eilands van Walchren, zijn overeengekomen om die van Oude-Vlissinge, Zoutelande en Westcappel voor den tot hunne kosten te maken en te onderhouden van Oude-Vlissinge naar Zoutelande en Westcappel loopenden weg van 's Lands wege te hulp te komen met 2 schepen rijs, elk van 40 vimmen, mits dat zij het zand om den weg te hoogen en te stijven bij den groenen dijk zullen halen. Fol. 111
1560 Februari 29.
In tegenwoordigheid van Lambrecht Schellinck, proost van de Abdij, Adriaen Luycx zoon, dijkgraaf van de Oostwatering, van wege den markies van der Vere, Jacop Heyndricx zoon Van Grijpskercke, burgemeester der stad Middelburch, jongen Jan Van Der Hooge en Adriaen Van Domburch, gecommitteerden van de breede geërfden, heeft Willem Pier Coppensen, poorter van Middelburch, aangenomen de Zuidwatering voor den tijd van 10 jaren te verhevenen tegen 1 groot 3 myten Vis. van elk gemet, volgens de daarop gemaakte ordonnantie. (Zie nr. 140.) Fol. 112
(1560 Februari 29).
Jacop Cornelis Heyndricx zoon heeft zich voor Willem Pier Coppensen borg gesteld. (Zie nr. 139.) Fol. 112
1560 Maart 2.
De proost van de abdij binnen Middelburch en burgemeesters, schepenen en raad dier stad, vertegenwoordigende twee Staten des eilands van Walchren, hebben met toestemming van de gecommitteerden der breede geërfden gelast, dat jonge Jan Van Der Hooge en Adriaen Van Domburch, gecommitteerden van de breede geërfden, naar het Hof zullen reizen om tot volmaking van de noodzakelijke werken rondom het eiland commissarissen tot visitatie en vrijstelling van schot of andere gratie van den koning te verkrijgen. Fol. 112
1560 Maart 3.
De ordonnantie van de Staten en Gecommitteerden des voorschreven Eilands, dat voor 1560 van elk gemet nog 18 grooten voor waterpenningen en 6 grooten voor dijkpenningen in de Vijfambachten en Popkinsburch, samen 3 schellingen gr. waterpenningen en 12 grooten dijkpenningen, geschoten zijn, is te Middelburch gepubliceerd. Fol. 96
1560 Mei 17.
De proost, Pieter Carbonier (en) mr. Roelant De Potters, van wege den markies van der Vere, mr. Adriaen De Proost, Adriaen Cornelis' zoon Van Campen en Jan Van Der Hooge de jonge, Gedeputeerden van de Staten en Breede geërfden des eilands van Walchren, hebben Simon Adriaens zoon, parochiaan van Sinte-Aechtekercke, aangenomen als commies te Westcappel tot hulp van Gillis Ghijs, mits doende eed in handen van dijkgraaf en gezworenen, en zulks in de plaats van Heyndric Willems zoon, timmerman. Fol. 113
1560 Mei 17.
Dezelfde Gedeputeerden zijn overeengekomen, dat Pieter Sebastiaens zoon, penningmeester van de waterpenningen, 400 pond gr. Vis. op rente zal lichten en daarvoor op zijn persoon bewijs van ontvangst zal afgeven, totdat daarvoor door mr. Adriaen De Proost en Adriaen Cornelis' zoon Van Campen met jongen Jan Van Der Hooge of Adriaen Van Domburch, insgelijks elk op hun persoon, schepen-rentebrieven ten laste van het Land gepasseerd zullen zijn. Fol. 113 en 114
1560 Juli 3.
De prior en de bakmeester van de Abdij, mr. Adriaen De Proost en mr. Jan Bekercke, jonge Jan Van Der Hooge en Adriaen Van Domburch zijn overeengekomen, dat mr. Jan Bekercke en jonge Jan Van Der Hooge met het advies van het Hof van Hollant betreffende het verkrijgen van vrijdom van schot ten hove zullen gaan, en dat zij om des te beter te zullen slagen ten koste van het Land schenken zullen aan den president twee amen Rijnschen wijn, den heeren Barlemont en Damhoudere elk een aam, en den commies Van Loo een gouden keten van 100 guldens of zooveel meer of minder als zij goeddunken zullen. Fol. 114
1560 Augustus 27.
De graaf Van Bossu, de proost, Pieter Carbonier (en) mr. Rhoellandt De Pottere, van wege den markies van der Vere, Jacop Heyndricx zoon Van Grijpskercke, burgemeester, Adriaen Cornelis' zoon Van Campen en mr. Adriaen De Proost van wege Middelburch, en jonge Jan Van Der Hooge, gecommitteerde van de breede geërfden, Staten en Gecommitteerden van de Breede geërfden des eilands van Walchren, hebben gelast, dat PIETer Sebastiaens zoon, penningmeester, 500 pond gr. Vis. op rente den penning 15 of 16 zal lichten op de imposten, door den koning (1560) Augustus 13 (zie Reg. nr. 172) het eiland gegund, tegen door hem af te geven bewijzen van ontvangst, en dat hij verder aan de geldschieters rentebrieven ten laste van het Eiland zal leveren. Fol. 115
1560 Augustus 27.
Dezelfde Staten en Gecommitteerden van de Breede geërfden hebben gelast, dat de opnieuw geoctrooieerde impost op wijnen bier binnen de steden en dorpen van het Eiland 1560 October 1 voor den tijd van 3 maanden door den penningmeester Pieter Sebastiaens zoon in de Abdij verpacht zal worden. Fol. 115
1560 Augustus 31.
De Staten en Gecommitteerden van de Breede geërfden zijn in zake de verpachting van den opnieuw geoctrooieerden impost overeengekomen, dat al het bier en de wijn, die door de vier biddende orden binnen het eiland van Wachren (sic) gedronken zullen worden, zal opgeschreven worden om daarvan van 's Lands wege vergoeding te geven. Fol. 116
1560 September 16.
De proost van de Abdij, Pieter Carbonier, rentmeester-generaal van den markies van der Vere, van wege dien markies, Arent Jans zoon Boom, burgemeester der stad Middelburch, Gedeputeerden van de Staten, en jonge Jan Van Der Hooge, van wege de breede geërfden, zijn overeengekomen om mr. Cornelis Weldamme, raad in het Hof van Hollant, voor zijn advies en arbeid in zake het verzoek van de breede geërfden om vrijdom van schot en andere artikelen een gouden keten van 100 guldens van 40 gr. te schenken. Fol. 116
(c. 1560 September 17).
Adriaen Borsselare, als last hebbende van den bakmeester der Abdij, Arent Jans zoon Boom, burgemeester van Middelburch, en jonge Jan Van Der Hooge, Gecommitteerden van de Staten (en Breede geërfden), heeft op het door burgemeesters en schepenen der stad Vlissinge 1560 September 17 gedaan protest tegen de aldaar gehouden verpachting van den impost op wijn en bier, in tegenwoordigheid van mr. Maerten, "medicijn" der stad Middelburch, en Jan Lauus' zoon, poorter der stad Vlissinge, in diens huis de Zwarte Leeuw geantwoord, dat de Staten die verpachting gedaan hebben, zooals zij die desnoods voor den koning verantwoorden zullen. Fol. 116 en 117
1560 October 4.
Lambrecht Schellinck, proost van de Abdij, Pieter Carbonier, rentmeester van den markies van der Vere, van wege dien markies, Arent Jans zoon Boom, burgemeester, Adriaen (Cornelis' zoon) Van Campen en jonge Jan Van Der Hooge, Gedeputeerden van de Staten en Breede geërfden des eilands van Walcheren, hebben gelast, dat Pieter Sebastiaens zoon, penningmeester van de waterpenningen, boven de reeds op den impost gelichte penningen (zie nr. 146) nog 400 pond gr. Vis. op rente den penning 15 of 16 zal lichten tot betaling van achterstallen van rijs en steen, tegen door hem af te geven bewijzen van ontvangst, waarvoor de Staten en Gecommitteerden hem schadeloos zullen houden, en dat hij verder aan de geldschieters rentebrieven ten laste van het Eiland zal leveren. Fol. 117
1560 October...
De proost van de Abdij, Pieter Carbonier (en) mr. Roelant (De Pottere), Arent Jans zoon Boom, burgemeester, Adriaen (Cornelis' zoon) Van Campen, schepen, en mr. Adriaen De Proost, secretaris van de stad Middelburch, Adriaen Van Domburch en jonge Jan Van Der Hooge, gecommitteerden van de breede geërfden, Staten en gecommitteerden van Walchren, hebben Symon Jans zoon voorloopig voor een jaar aangenomen als commies-generaal en schrijver te Westcappel om toezicht te houden over de werken, materialen te ontvangen en daarvan boek te houden, acht te slaan op de arbeiders en van hun arbeidsduur en loon dagelijks boek te houden en dit alle 14 dagen of maandelijks, geteekend, over te zenden; en zulks in de plaats van Gillis Ghijs' zoon. Fol. 118
1561 Januari 30
(= Reg. nr. 174). Fol. 99
1561 Januari 30.
Adolf Vruecht heeft den ontvang van de water- en dijkpenningen van de Vijfambachten volgens de (gewijzigde) ordonnantie van 1560 Januari 4 (zie Reg. nrs. 168 en 174) voor den tijd van 2 jaren voor 40 pond gr. Vis. 's jaars gepacht. Fol. 103
1561 Januari 30
(= Reg. nr. 175). Fol. 119 en 120
1561 Januari 31.
De proost van de Abdij, Pieter Carbonier (en) mr. Roelant (De Pottere), Arent Jans zoon Boom, burgemeester, Adriaen (Cornelis' zoon) Van Campen, schepen, en mr. Adriaen De Proost, secretaris van de stad Middelburch, Adriaen Van Domburch en jonge Jan Van Der Hooge, gecommitteerden van de breede geërfden, Staten en Gecommitteerden van Walchren, hebben Simon Jans zoon, commies van Westcappel, gelast alle materialen van rijs, hout en steen ten behoeve van de dijkage vóór Westcappel te koopen, waarvoor hij in buitenlandsche reizen 3 schellingen 4 grooten daags genieten zal. Fol. 118
1561 Januari 31.
Jacop Heyndricx zoon Van Grijpskercke, Adriaen Cornelis ('zoon) Van Campen, schepen, en mr. Adriaen De Proost, secretaris, hebben uit naam van burgemeesters, schepenen en raad der stad Middelburch verklaard, dat de rentmeester van Bewester Schelt niet tegenwoordig behoorde te zijn bij de raming van de middelen en het benoemen van een penningmeester met de vaststelling van diens instructie, waartoe de Staten en Gedeputeerden heden vergaderd waren, waarop de proost van de Abdij en mr. Roelandt De Pottere, pensionaris van prelaat en edelen van Zeelant, meenden, dat de rentmeester in deze en dergelijke vergaderingen zijn en blijven moest zoo in kwaliteit van superintendent van de dijkage en opperdijkgraaf als wezende raad van prelaat en edelen en thans daartoe in het bijzonder verzocht zijnde, waarna Adriaan Van Domburch en jonge Jan Van Der Hooge, gecommitteerden van de breede geërfden, meenden, dat de rentmeester overeenkomstig de nieuwe ordonnantie hier niet behoorde te zijn, terwijl deze zelf zich heeft verzet tegen de uitlegging van het octrooi, als zou hij bij de behandeling van 's Landszaken niet tegenwoordig mogen zijn. Fol. 121 en 122
1561 Januari 31.
De proost, mr. Roelant De Pottere, van wege prelaat en edelen, Jacob Heyndricx zoon Van Grijpskercke, Adriaen Cornelis 'zoon Van Campen, en mr. Adriaen De Proost, van wege Middelburch, Adriaen Van Domburch, gecommitteerde van de breede geërfden, Gecommitteerden van de Staten en Breede geërfden, hebben Jan Van Der Hooge den jonge aangenomen als penningmeester van de Vijfambachten, Zuid- en Westwateringen met haar aanhangsels, op een salaris van 40 pond gr. Vis. 's jaars, en gelast, dat hij volgens de hem gegeven instructie zijne rekening jaarlijks op 15 December doen zal; terwijl die van Middelburch en de gecommitteerde van de breede geërfden den voornoemden Jan tevens met den ontvang van de imposten belast hebben om daarvan met de water- en dijkpenningen jaarlijks rekening te doen. Fol. 121
1561 Februari 5.
De proost van de Abdij en Pieter Carbonier, rentmeester van der Vere, van wege den markies van der Vere, geassisteerd van Rhoelant De Pottere, pensionaris van prelaat en edelen, hebben voor advies en stem gegeven, dat voor het jaar (15)61 zullen geschoten worden voor waterpenningen 20 stuivers van elk gemet ten laste van de eigenaars, en voor dijkpenningen in de Vijfambachten 12 grooten van elk gemet ten laste van de baanders, en zulks uithoofde van de groote kosten der noodzakelijke werken, maar aangezien burgemeesters en schepenen van Middelburch met de gecommitteerden van de geërfden besloten hebben 15 stuivers en 5 stuivers van het halve schot waterpenningsgewijs te schieten en nog 7 stuivers in de Vijfambachten, te betalen door de geërfden (?) volgens zeker door hen Januari 27 1.1. gepubliceerd octrooi, zien zij af van de publicatie van hun advies doch blijven bij hun verzet. (Zie nr. 160.) Fol. 123
1561 Februari 5.
Die van Middelburch, als derde staat van Walchren, en Adriaen Van Domburch met jongen Jan Van Der Hooge, gecommitteerden van de breede geërfden, hebben op de verklaring en protestatie (van den proost der Abdij en de gecommitteerden van den markies van der Vere, zie nr. 159) gezegd besloten te zijn voor dit jaar te schieten voorloopig 15 stuivers van elk gemet ten laste van de eigenaars en bovendien 14 grooten van elk gemet in de Vijfambachten op dezelfde wijze als het vorige aldaar 12 grooten voor dijkpenningen zijn ontvangen, en dat men het schot tegen 10 grooten van elk gemet, door den koning voor de werken van Walchren gegeven, eveneens ontvangen zal van elk gemet dijk-plichtig land waterpenningsgewijs volgens het octrooi; en volhardden bij hun antwoord van Februari 1 op gelijk protest, voor den notaris Thomas Militis gedaan. Fol. 123 en 124
1561 Februari 12.
Heyndricx zoon Van Grijpskercke, mr. Adriaen De Proost, Adriaen Van Domburch en jonge Jan Van Der Hooge, Staten en Gecommitteerden des eilands van Walchren, hebben op verzoek van die van Oisterzobburch en Rethem tot verlichting hunner dijkage gelast om den dijk aan het westeinde van het aarden kasteel binnen 3 jaren nog tot 's Lands kosten met rijs tot gewoon hoog water te beslaan ter lengte van 50 roeden 's jaars, mits dat zij den dijk boven het beslag van kramaardenwerk zullen onderhouden. Fol. 124
1561 Februari 13.
De proost van de abdij van Middelburch, van wege die Abdij, en Pieter Carbonier, rentmeester van der Vere, van wege den markies van der Vere, geassisteert van Rholandt De Pottere, pensionaris van prelaat en edelen van Zeelant, hebben uit naam van prelaat en edelen in tegenwoordigheid van Arent Jans zoon Boom, burgemeester, Jacop Heyndricx zoon Van Grijpskercke en mr. Adriaen De Proost, van wege die van Middelburch, en jonge Jan Van Der Hooge, gedeputeerde van de geërfden, geweigerd om de rekening van Pieter Sebastiaens (zoon), penningmeester in het jaar (15)60 van de Vijfambachten etc., te teekenen, in het bijzonder, omdat vele partijen zonder hun last en tegen hunne voorgaande protestatie in uitgaaf zijn gebracht, en hebben hiervan van den griffier Borsselare attestatie en proteststelling in de rekening begeerd. (Zie nr. 163 en Reg. nr. 173). Fol. 124 en 125
1561 Februari 13.
Die van Middelburch en de Gecommitteerde van de Breede geërfden des eilands van Walcheren, gezien hebbende de verklaring van de weigering van den proost der Abdij en Pieter Carbonier om de rekening van Pieter Sebastiaens zoon te onder-teekenen, hebben de hiervoor aangevoerde gronden weerlegd, en den gecommitteerden van prelaat en edelen verzocht de rekening met hen te willen teekenen, opdat het Land door gebreke van betaling der leveranciers geen schade lijde, daar vele partijen door Pieter Sebastiaens zoon vermoedelijk niet betaald zullen worden bevorens zijne rekening onderteekend is, die zij ingeval van weigering eveneens ongeteekend zullen laten. (Zie nrs. 162, 189 en Reg. nr. 173.) Fol. 125 en 126
1561 Februari 13.
In tegenwoordigheid van den proost van de Abdij, Pieter Carbonier, van wege den markies van der Vere, mr. Rhoelandt De Pottere, "heurlieder geasocieerde" en Jan Van Der Hooge den jonge, van wege de breede geërfden, heeft mr. Adriaen De Proost, van wege die van Middelburch, den griffier Adriaen Borsselare gevraagd, of de door die van Vlissinge overgegeven rekesten en stukken betreffende de door den koning het Eiland gegunde imposten nog onder hem berusten en of daarop door de Staten was geadviseerd, waarop de griffier geantwoord heeft, dat die stukken nog onder hem waren om ze met andere te verzenden en deze niet voor den dag had gebracht, omdat niemand er expeditie van had gevraagd, waarvan mr. Adriaen De Proost akte heeft gevraagd. Fol. 126
1561 Februari 13.
De proost van de Abdij, Pieter Carbonier en mr. Rhoelant De Pottere, van wege prelaat en edelen, Arent Jans zoon Boom, burgemeester, Jacop Heyndricx zoon Van Grijpskercke en mr. Adriaen De Proost, van wege die van Middelburch, en jonge Jan Van Der Hooge, van wege de geërfden, Staten en Gecommitteerden van de Breede geërfden des eilands van Walchren, hebben op een rekest van de waterklerken gelast, dat deze hunne proceduren tot ontvang van de water- en dijkpenningen zullen doen naar den inhoud der nieuwe ordonnantie, te weten, dat de bode van iedere watering de nalatigen uit hun naam zal aanmanen tot betaling, in gebreke waarvan hij het huisraad mag verkoopen, maar geen beesten, als paarden, koeien en schapen, of landbouwgereedschappen, in zooverre er eenige meubilaire goederen gevonden worden, terwijl bij nalatigheid van den bode dijkgraaf en gezworenen in gebannen vierschaar de executie zullen doen ten koste van de wanbetalers. Fol. 126
1561 April...
De proost van de Abdij, de heer van Fontes, Pieter Carbonier, mr. Adriaen De Proost en mr. Jan Bekercke, Staten en Gecommitteerden van de Breede geërfden, hebben gelast, dat jonge Jan Van Der Hooge, penningmeester van de drie wateringen, ten behoeve van de dijkage van Westcappel van den penningmeester van de Oostwatering maandelijks, aanvangende 1561 April 30, 100 pond gr. ontvangen zal tot een totaal bedrag van 800 pond gr. Vis. Fol. 127
1561 Juni 30.
De proost, mr. Roelandt De Pottere, Arent Jans zoon Boom, burgemeester, mr. Jan Bekercke en Adriaen Van Domburch, Gedeputeerden van de Staten en Breede geërfden des eilands Van Walchren, hebben gelast, dat mr. Jacop Zacharus, secretaris van Middelburch, de zaak van de lading der schippers van Dordrecht in den Hage met advies van mr. Clais bevorderen zal door hun van het honderd hout, dat zij zoo in den winter als in den zomer op Westcappel brengen zullen, 4 guldens te bieden, dat is een gulden meer dan onze schippers (ontvangen). Fol. 127
1561 Juni 30.
Dezelfde Gedeputeerden hebben besloten, dat aan het bij 's Landsschuur staande en voor den commies te Westcappel gekochte huis eene kamer en een kelder gemaakt zal worden. Fol. 128
1561 Juni 30.
Dezelfde Gedeputeerden hebben besloten, dat de dijkgraaf van de Zuidwatering nog een gezworene hebben zal, door hem uit de parochie van Westerzobburch te nemen. Fol. 128
1561 Juni 30.
Dezelfde Gedeputeerden hebben besloten, dat de dijkgraaf van de Oostwatering in de plaats van Adriaen Justius een anderen gezworene uit de parochie van der Gapinge maken zal. Fol. 128
1561 Augustus 30.
De proost, Pieter Carbonier, rentmeester van den markies, Jacop Van Campen, burgemeester van der Vere, Gillis Pieters Chijs en Adriaen Jacop Joes' zoon, schepenen van Middelburch, en Adriaen Van Domburch, Gecommitteerden van de Staten en Breede geërfden des eilands van Walchren, hebben besloten, dat de klerk van de Oostwatering ten behoeve van de werken vóór Westcappel over de maanden September, October en November maandelijks 800 guldens van 40 grooten in handen van den penningmeester Jan Van Der Hooge overbrengen zal, en zulks in de plaats van de 100 pond gr., die hij 1561 April 30 in mindering van de bevolen 800 pond gr. (zie nr. 166) opbrengen moest, Fol. 128
1561 December 31.
Mr. Quntin Jacop Weutssen, commissaris, Lambrecht Schellinck, proost, Pieter Carbonier en mr. Roelandt (De Pottere), van wege prelaat en edelen, Adriaen Cornelis' zoon Van Campen en mr. Adriaen De Proost, van wege de stad Middelburch, en Adriaen Van Domburch en Cornelis Pieters (zoon), van wege de breede geërfden, auditeurs van de rekening des eilands van Walchren over 1561, hebben wegens de groote kosten aan den deurwaarder Joes Mahieux voor het innen van de 7 stuivers van elk gemet in de Vijfambachten, door den koning voor dijkpenningen gelegd, gelast, dat de penningmeester Jan Van Der Hooge de jonge en de waterklerk van de Vijfambachten dien deurwaarder te dier zake niet meer in dienst zullen nemen, en dat de 7 stuivers voortaan evenals de waterpenningen ontvangen en zoo noodig geëxecuteerd zullen worden door dijkgraaf en gezworenen, die dit dijkgeld zullen wijzen ten laste van de baanders overeenkomstig de uitlegging door die van Middelburch, en zulks onverminderd de daartegen van wege prelaat en edelen en die van de Vijfambachten gedane protestatie. Fol. 129
1562 Januari 12.
In tegenwoordigheid van den prelaat, mr. Adriaen De Proost en jhr. Guilibert (sic) Van Seroeskercke, van wege Middelburch, Cornelis Pieters zoon Van Der Vere, gecommitteerde van de breede geërfden, en andere Staten en Gecommitteerden van de Breede geërfden des eilands van Walchren, hebben Pieter Carbonier, adjunct-rentmeester van den markies van der Vere, en mr. Roelandt De Pottere, pensionaris van prelaat en edelen, afgezien van de commissie, die zij in zaken des eilands van Walchren van den voorschreven markies hadden. Fol. 129
1562 Januari 13.
De prelaat, mr. Adriaen (De) Proost, jhr. Guilibert (sic) Van Serooskercke en Adriaen Cornelis ('zoon) Van Campen, van wege de stad Middelburch, en Adriaen Van Domburch, van wege de breede geërfden, Staten en Gecommitteerden van de Breede geërfden des eilands van Walchren, hebben besloten voor het jaar 1562 te schieten voor waterpenningen van elk gemet kostbaar land voorloopig 2 schellingen 6 grooten, en voor dijkpenningen van elk gemet land, dat geen dijk houdt, 14 grooten ten laste van de baanders, onverminderd voorgaand protest van prelaat en edelen tegen het octrooi van 1560 Augustus 13 (zie Reg. nr. 172) en de verdediging van dat octrooi door die van Middelburch en de gecommitteerden van de breede geërfden. Fol. 130
1562 Januari 14.
De bisschop, mr. Adriaen (De) Proost, Guilubert (SIC) Van Serooskercke, Adriaen (Cornelis' zoon) Van Campen en Adriaen Van Domburch, Staten en Gecommitteerden van de Breede geërfden des eilands van Walchren, hebben onder zekere voorwaarden de gage van den penningmeester Jan Van Der Hooge den jonge van 40 tot 50 pond gr. 's jaars verhoogd. Fol. 130
1562 Januari 15.
De bisschop en prelaat, mr. Adriaen (De) Proost, jhr. Van Serooskercke, Adriaen (Cornelis' zoon) Van Campen, Adriaen Van Domburch en Cornelis Pieters zoon Van Der Vere, Staten en Gedeputeerden des eilands van Walchren, hebbén besloten, dat Jan Van Der Hooge, penningmeester van de drie wateringen, ten behoeve van de dijkage vóór Westcappel van den penningmeester der Oostwatering maandelijks 100 pond gr. ontvangen zal tot een totaal bedrag van 1100 pond gr. Fol. 130 en 131
1562 Januari 15.
Dezelfde Staten en Gecommitteerden hebben besloten dat de penningmeester Jan Van Der Hooge aan Simon Piers zoon, parochiaan in Oistersobburch, de som van 2 pond gr., wegens groote schade en van de Spaansche soldaten bekomen wonden, betalen zal. Fol. 131
1562 Maart 18.
De bisschop, de burgemeester Jan Van Der Hooge, mr. Adriaen (De) Proost en jhr. Philibert Van Serooskercke, Staten en Gecommitteerden van de Breede geërfden des eilands van Walchren, hebben het hun bij schrijven van mr. Quintin Jacop Weuytsen, raad in het Hof van Hollant, door de regeering van Dordrecht gedane voorstel betreffende het laden van hout aldaar ten behoeve van de dijkage van Walchren, tot nog toe door de schippers van Walchren gedaan, niet deugdelijk bevonden, en gezegd welke regeling hun wenschelijk voorkomt, waarbij zij zullen afzien van het betreffende deze zaak in den Hage hangende proces. Fol. 132 en 133
1562 Maart 25.
De bisschop, mr. Adriaen De Proost (en) jhr. Phylibert Van Serooskercke, van wege die van Middelburch, en Adriaen Van Domburch, van wege de breede geërfden, Staten en Gecommitteerden van de Breede geërfden des eilands van Walchren, hebben gelast, dat de penningmeester van de Vijfambachten jonge Jan Van Der Hooge twee dienaars zal aannemen, die door dijkgraaf en gezworenen aldaar beëedigd zullen worden, om te waken tegen roof van materialen en andere abuizen, die dagelijks aan de dijkage vóór Westcappel en elders geschieden. Fol. 133
1562 Juli 13.
De prelaat, Pieter Bouwens Nyot, burgemeester van Middelburch, en Adriaen Cornelis ('zoon) Van Campen, Adriaen Van Domburch en Cornelis Pieters zoon Van Der Vere, van wege de breede geërfden, Staten en Gecommitteerden van de Breede geërfden des eilands van Walchren, hebben besloten, dat jonge Jan Van Der Hooge, penningmeester van de drie wateringen, ten laste van het Eiland 100 guldens van 40 gr. jaarlijks op rente den penning 15 of 16 zal lichten om daarmede den rentmeester van Bewester Schelt Jeronimus Zandelinck 1500 zulke guldens terug te betalen, die de koning onder meer het Eiland geleend heeft. Fol. 133
1562 September 3.
De bisschop, Adriaen Cornelis ('zoon) Van Campen, mr. Jan Bekercke en Adriaen Van Domburch, Staten en Gecommitteerden van de Breede geërfden, hebben besloten, dat Adriaen Borsselare, hun "griffier-adjont", en Augustin A Pratis het vergaarboek met den overlooper van de Oostwatering zullen vergelijken en een "recielbouck" maken. Fol. 134
(c. 1562 September 3).
Dezelfde Staten en Gecommitteerden van de Breede geërfden hebben het verzoek van de borgen van Everardt Aelbout om het op hen gedaan executoriaal te mogen ontvangen ten einde de goederen van genoemden Everardt te verkoopen tot het schade geleden bedrag, voor zooveel hun betreft, toegestaan. Fol. 134
1562 December 9.
De bisschop, mr. Adriaen De Proost en Adriaen Cornelis ('zoon) Van Campen, van wege de stad Middelburch, drie Staten des eilands van Walchren, hebben op het verzoek van Aert Van Valkesteyn, rentmeester van de vrouwe van Rijnsburch, om schorsing van de wegens wanbetaling der 7 stuivers dijkpenningen door Christoffel Van Der Beke, waterklerk van de Vijfambachten, gedane tekoopstelling van eenige genoemde vrouwe toekomende perceelen land, geantwoord, dat eenige uitzondering op de ordonnantie van den koning hun niet bekend is, en dat de 6 en 12 grooten, die laatstelijk voor dijkpenningen geschoten zijn, altijd door de baanders zijn betaald, zoodat de Staten de betaling van de voorschreven 7 stuivers blijven eischen, van welk antwoord den voornoemden Van Valkesteyn eene akte is gegund. Fol. 134
1562 December 21
(= Reg. nr. 179). Fol. 136-138
1563 Januari 7.
In tegenwoordigheid van den bisschop van Middelburch, Anthony Van Bourgoingue, heer van Bredamme, als edele voor hem zelf, Gillis Pieters zoon Chijs, burgemeester, Adriaen Cornelis' zoon Van Campen en mr. Adriaen De Proost, secretaris van de stad Middelburch, hebben Adriaen Van Domburch en Cornelis Pieters zoon, gecommitteerden van de breede geërfden, verklaard zich niet te willen moeien in de zaken van de drie Staten van Zeelant of des eilands van Walchren, als hebbende deze alleen de stemmen, maar slechts tegenwoordig te willen zijn om te hooren, adviseeren en helpen sluiten de rekening van de waterpenningen etc., mitsgaders te helpen de visitatiën te doen en de ramingen van de werken te maken, en zulks uit krachte hunner lastgeving, die zij den Staten vertoond hebben. Fol. 135
1563 Januari 7.
De twee Staten, te weten de bisschop en die van Middelburch, en Anthony Van Bourgoingue, heer van Bredamme, edele, voor hem zelf, hebben Pieter Cornelis' zoon Haeck, baljuw der stad Middelburch, uit krachte zijner commissie van den prins van Araege, graaf van Nassou etc., als garde noble van zijn zoon Philips Willems zoon, graaf van Beuren etc., d.d. 1562 Octo-ber 12, toegelaten tot het hooren en sluiten van de rekening der geschoten water- en dijkpenningen, het doen der visitatiën en het maken der ramingen, onder voorwaarde, dat hij zijne commissie zal laten uitbreiden tot de zaken van het eiland van Walchren, daar die thans sprekende is op de zaken van Zeelant in het generaal. (Zie Reg. nr. 184.) Fol. 135
1563 Januari 7.
De drie Staten voorschreven hebben op het protest van Adriaen Van Domburch en Cornelis Pieters zoon, Gecommitteerden van de Breede geërfden des eilands van Walchren, toegestaan, dat overeenkomstig de nieuwe ordonnantie de rekening van de waterpenningen December 15 zal gedaan worden en eerst daarna de visitatiën gedaan en de ramingen gemaakt zullen worden. Fol. 135
1563 Januari 7
(= Reg. nr. 180). Fol. 136-138
1563 Januari 7.
De bisschop en Pieter Cornelis' zoon Haeck blijven bij het door prelaat en edelen in 1561 op de intitulatie van de rekening gedaan protest. (Zie nrs. 162 en 163 en Reg. nr. 173.) Fol. 136
Vóór 1563 Januari 11
(= Reg. nr. 181). Fol. 139-141
1563 Januari 11
(= Reg. nr. 182). Fol. 141
1563 Januari 11
(= Reg. nr. 183). Fol. 120
1563 Januari 21
(= Reg. nr. 184). Fol. 321
1563 Januari 23.
De bisschop, de heer van Fromondt, de heer van Bredamme, Gillis Pieters zoon, burgemeester, Adriaen Cornelis' zoon Van Campen en Adriaen Van Domburch, Staten en Gecommitteerden van de Breede geërfden, gezien de missive van de regente en gehoord het tegenvoorstel van den commissaris mr. Quintin Weytssen, raad in het Hof van Hollant, betreffende de werken van Vlissinghe, zeggen het noodeloos te vinden om aldaar verdere tegenvoorstellen te hooren, vermits zij in December 1.1. bij de gedane visitatiën geen nood of landverlies hebben bevonden, en dat zij de door den commissaris overgegeven stukken binnen 6 weken of 2 maanden zullen onderzoeken en hunne beslissing ten hove zóó zullen doen, dat er geene inspectie of lastgeving tot werken noodig zullen zijn tot hunnen last, en daarom ook geen commissaris noodig hebben. Fol. 142
Vóór 1563 Januari 26
(= Reg. nr. 185). Fol. 143
1563 Januari 26
(= Reg. nr. 186). Fol. 143
1563 Februari 3.
De bisschop, Pieter Haeck, van wege de edelen, Gillis Pieters zoon Chijs, burgemeester, Adriaen Cornelis ('zoon) Van Campen, van wege die van Middelburch, Adriaen Van Domburch en Cornelis Pieters zoon Van Der Vere, gecommitteerden van de breede geërfden, hebben goedgevonden om het waterklerkschap van de vier wateringen, dat volgens de laatste ordonnantie van den koning behoort verpacht te worden, om bijzondere redenen ten minsten prijse te geven. Fol. 144
1563 Februari 3.
Dezelfde drie Staten en Gecommitteerden hebben besloten voor het jaar 1563 te schieten voor waterpenningen van elk gemet kostbaar land voorloopig 2 schellingen 6 grooten, voor dijkpenningen van elk gemet van de in de Vijfambachten en in Popkinsburch gelegen landen, die geen dijk houden, 14 grooten ten laste van de baanders, en voor het door den koning het Eiland gegeven halve schot van elk gemet 10 grooten. Fol. 144
1563 Februari 20.
Dezelfde Staten en Gecommitteerden hebben gelast, dat niemand tusschen het meiland en het Vlaecke zand of ballast zal mogen laden, tenzij met schuiten of ballasters. Fol. 144
1563 Februari 22.
De bisschop, Pieter Cornelis ('zoon) Haeck, Gillis Pieters zoon, burgemeester, Adriaen Cornelis ('zoon) Van Campen, Adriaen Van Domburch en Cornelis Pieters (zoon), Staten en Gecommitteerden van de Breede geërfden des eilands van Walcheren, hebben Joris Steijnemoele aangenomen als penningmeester van de Vijfambachten, Zuid- en Westwateringen met haar aanhangsels, op een salaris van 25 (lees: 45) pond gr. 's jaars, en gelast, dat hij volgens de hem gegeven instructie zijne rekening jaarlijks December 15 doen zal. Fol. 145
1563 Februari 23.
Dezelfde Staten en Gecommitteerden van de Breede geërfden hebben Pieter Anthonis' zoon Duijn, wonende ter Vere, aangenomen als commies van de Zuidwatering op een salaris van 20 pond gr. 's jaars, onder voorwaarden, dat hij al het in deze watering benoodigde rijs, steen en hout zal koopen en zich daarbij zal regelen naar de nieuwe ordonnantie en raming, en verder bepaald, dat hij in buitenlandsche reizen 3 schellingen 4 grooten voor daggeld zal genieten. fol 145
1563 April 15.
De bisschop, Pieter Cornelis ('zoon) Haeck, Gillis Pieters zoon Chijs, burgemeester, Adriaen Cornelis ('zoon) Van Campen en Adriaen Van Domburch, drie Staten en Gecommitteerden van de Breede geërfden des eilands van Walcheren, hebben gelast, dat dijkgraven en gezworenen zich voortaan in het proce-deeren tegen en executeeren van de schuldenaars der waterklerken zullen regelen naar den inhoud der nieuwe ordonnantie en de bedoelde artikelen bij eede zullen bevestigen. Fol. 146
1563 Juli 12.
De bisschop, Pieter Haeck, Gillis Pieters zoon, burgemeester, Jacop Zagarus en Adriaen Cornelis ('zoon) Van Campen, drie Staten en Gecommitteerden van de Breede geërfden des eilands van Walcheren, hebben op het rekest van schout en schepenen der parochie van der Gapinge besloten om den verzoekers tot het maken van een nieuwen straatweg naar de stad van der Vere en zekeren vleugel van steenen met 200 guldens ter hulp te komen, onder uitdrukkelijke voorwaarde, dat de stad van der Vere bij den Staten te leveren brieven zich verbinde om den voorschreven straatweg met den steenen vleugel eeuwig te onderhouden. Fol. 146
1563 Augustus 11.
De bisschop, Pieter Haeck, Gillis Pieters zoon Chijs, burgemeester, Adriaen Cornelis' zoon Van Campen, en Adriaen Van Domburch, van wege de breede geërfden, Staten en Gecommitteerden van de Breede geërfden des eilands van Walcheeren, hebben, wegens het verlaten van hun dienst van de door den penningmeester aangenomen twee dienaars, Gheeraerdt Uuyt-Wijck, stadhouder van den rentmeester-generaal van Zeelandt Bewester Schelt, met zijn dienaars aangenomen om naar den inhoud van het plakkaat van den koning, d.d. (1562 Januari 17, zie Reg. nr. 176), te waken tegen diefstal van materialen en andere abuizen, die dagelijks vóór Westcappel en in andere wateringen geschieden, op een salaris van 20 pond gr. 's jaars. Fol. 147
1563 November 5.
De bisschop, Pieter Cornelis' zoon Haeck, Gillis Pieters zoon en mr. Adriaen De Proost, Staten des eilands van Walchren, hebben op de ontvangst van een mandement van de curators van het sterfhuis van den markies van der Vere, betreffende de waterpenningen van de landen in den Polder, besloten om den dag van rechte waar te nemen en procuratie te maken op mr. Pieter Vulcanus, procureur, en mr. Pieter Boogaert, advocaat te Mechele. Fol. 147
1563 November 5.
Dezelfde Staten hebben op het rekest van de borgen van (Everardt) Aelbout, waterklerk van de Oostwatering in 1562, besloten, dat de op hunne goederen begonnen executie tusschen nu en Kerstmis in schorsing zal blijven, mits door hen nog 100 pond gr. betaald worde. Fol. 148
1563 December 20
(= Reg. nr. 189). Fol. 320 en 321
1563 December 29.
In tegenwoordigheid van den bisschop, Pieter Cornelis ('zoon) Haeck, Floris Cornelis 'zoon Van Grijpskercke, burgemeester, Adriaen (Cornelis' zoon) Van Campen en Adriaen Van Domburch heeft jhr. Jeronimus De Rolle, gemachtigde van den markies Van Berge en den graaf Van Hoerne, voogden van Maximiliaen Van Cruninge, markies van der Vere, verklaard, dat hij in alles, wat tegen de hoogheid en rechten van den markies van der Vere wordt gedaan, volhardt bij de door den heer van Fontes tegen den prins van Araenge in de rekening gedane protestatie, en in het bijzonder, dat de voorschreven prins niet ter auditie van de rekeningen van het eiland Walcheren behoorde te zijn, waar tegenover Pieter Haeck in zijne commissie van den prins van Araenge heeft volhard. Fol. 148
1564 Januari 5.
Dezelfde Staten en Gecommitteerden van de Breede geërfden hebben naar aanleiding van een rekest van de abdis van Waterloswerve, waarbij zij zich beklaagd had over het haar in vorige jaren gedaan ongelijk in den vrijdom van haar land, staande ten halve schote, gelast, dat genoemde vrouwe gedurende het door den koning verleende octrooi 386 gemeten 276 roeden lands tegen 10 grooten van elk gemet genieten zal, ten ware de Staten bevonden, dat zooveel land haar niet toebehoort. Fol. 148
1564 Januari 5.
Het convent van Sinte Clara ter Vere is insgelijks vrijdom van waterpenningen (lees: schot) gegeven van 7 gemeten lands, het voorschreven convent toebehoorende. Fol. 148
1564 Januari 7.
De drie Staten en Gecommitteerden van de Breede geërfden des eilands van Walchren, vereenigd ter auditie van de rekening over 1563, hebben op het schriftelijk verzoek van Jeronimus Zandelinck, ridder etc., rentmeester van Zeelandt Bewester Schelt, om als opperdijkgraaf van wege den koning als graaf van Zeelandt geïntituleerd te worden in de voorschreven rekening, die te helpen sluiten en onderteekenen ter plaatse na den bisschap en vóór (lees: na) andere groote edelen, maar vóór hunne commiezen, geantwoord, dat zij den voorschreven rentmeester op die wijze niet tot de intitulatie en onderteekening wenschen toe te laten, en meenen door hem ter auditie toe te laten aan de ordonnantie van den koning voldaan te hebben, waarmede hij tevreden moet zijn, te meer, daar de voorschreven rentmeester vroeger tot geene intitulatie of onderteekening van de rekening is toegelaten geweest. Fol. 149 en 150
1564 Januari 8.
De bisschop, Pieter Cornelis ('zoon) Haeck, Floris Cornelis' zoon Van Grijpskercke, Adriaen Cornelis ('zoon) Van Campen en Adriaen Van Domburch, Staten en Gecommitteerden van de Breede geërfden des eilands van Walcheren, hebben Joris Van Steynemoele aangenomen als penningmeester van de drie wateringen op een salaris van 45 pond gr. 's jaars. Fol. 145
1564 Januari 8.
De drie Staten en Gecommitteerden van de Breede geërfden des eilands van Walcheeren hebben geschoten tot betaling van in 1563 gemaakte werken en tot onderhoud van de dijkage in het jaar 1564 voor waterpenningen van elk gemet kostbaar land voorloopig 2 schellingen 6 grooten, voordijkpenningen van elk gemet van de in de Vijfambachten en in Popkinsburch gelegen landen, die geen dijk houden, 14 grooten ten laste van de baanders, en voor het door den koning het Eiland gegeven halve schot van elk gemet kostbaar land 10 grooten. Fol. 149
1564 Januari 27.
De bisschop, Pieter Haeck, Floris Cornelis' zoon Van Grijpskercke, Adriaen Cornelis ('zoon) Van Campen en Adriaen Van Domburch hebben Pier Willems zoon, parochiaan in Rethem, aangenomen als commies van de Zuidwatering op een salaris van 18 pond gr. 'sjaars onder voorwaarden van nauwkeurig register te houden van de daggelders en de materialen zelf te ontvangen en daarop scherp toezicht te houden, benevens de nieuw gemaakte ordonnantie en raming te onderhouden, hetgeen hij onder eede verklaard heeft te zullen doen. Fol. 150
1564 Januari 27.
Dezelfde Staten en Gecommitteerden van de Breede geërfden hebben Roelandt, bottelier van den bisschop, aangenomen als bode van de Staten op eene gage van 2 pond gr. 's jaars, om in alle vergaderingen van de Staten en Gecommitteerden van de Geërfden te dienen, onder verplichting van geheimhouding der behandelde zaken, waarop hij den eed gedaan heeft. Fol. 150
1564 Februari 8
(= Reg. nr. 192). Fol. 151
1564 Februari 8.
Nicolaus De Castro, bisschop, Pieter Cornelis' zoon Haeck, van wege den prins van Arangien, Floris Cornelis' zoon Van Grijpskercke, burgemeester, en Adriaen Cornelis' zoon Van Campen, van wege die van Middelburch, hebben Jacop Frans zoon, timmerman, aangenomen om toezicht te houden over de twee in de haven van Middelburch en te Welsinge liggende sluizen, die te onderhouden en op tijd te openen en te sluiten, op een salaris van 3 pond gr. 's jaars. Fol. 152
1564 Februari 8.
Dezelfde Staten hebben besloten, dat de penningmeester Joris Steynemoele ontvangen zal de waterpenningen, die de Oostwatering van den poortersklerk van Middeiburch over 1564 toekomen, bedragende tusschen de 6 en 700 pond gr., om deze gelden te gebruiken voor de drie wateringen, alwaar zij het meest noodig zijn. Fol. 152
1564 Februari 29.
De bisschop, Pieter Haeck en Florus Cornelis' zoon Van Grijpskercke, burgemeester, hebben Jan Jans zoon Constant, wonende te Vere, aangenomen als waterklerk van de Oostwatering voor den tijd van 3 jaren en op een salaris van 200 guldens 's jaars, en zulks in de plaats van Remeus Joos' zoon. Fol. 152
1564 Maart 4
(= Reg. nr. 193). Fol. 407-409
1564 December 15.
De bisschop, Pieter Cornelis ('zoon) Haeck met mr. Adriaen De Proost, FLORUS Cornelis' zoon Van Grijpskercke, burgemeester, en Adriaen Cornelis ('zoon) Van Campen, hebben den brenger eener missive van de hertogin van Parma, d.d. 1564 December 11, inhoudende, dat men den rentmeester van Bewester Schelt als opperdijkgraaf en superintendent zou toelaten ter intitulatie, auditie en onderteekening van de rekening des eilands van Walchren, zoomede tot alle vergaderingen en visitatiën, op zijn verzoek om antwoord gezegd, dat de missive niet inhoudt om hem eenig antwoord te geven, maar den voornoemden rentmeester, die de zaak aangaat, te zullen antwoorden, welke rentmeester op de hem door mr. Roelant De Pottere, pensionaris van de Staten, gedane uitnoodiging om bij de Staten te komen, geantwoord heeft dit te zullen doen. Fol. 155
1564 December 30
(= Reg. nr. 196). Fol. 155
1565 Januari 2.
(De Staten van Walcheren) hebben Jaques Wijnrinx aangenomen als klerk op een salaris van 45 pond gr. 's jaars om de water- en dijkpenningen van de Vijfambachten en de dijkpen-ningen van Popkinsburch over het jaar 1565 te ontvangen, op voorwaarden, dat hij den dienst van klerk bij den rentmeester van Bewester Schelt verlate en borgtocht stelle. Fol. 155
1565 Januari 11.
De Staten en Gecommitteerden van de Breede geërfden des eilands van Walcheeren hebben, na inzage der verklaringen van dijkgraaf en gezworenen, besloten eenige niet te vinden partijen land ten bedrage van 18 gemeten 138 roeden den waterklerk in zijne ontvangsten tegen den penningmeester te zullen passeeren boven de korting van de Oostwatering, vermeld in de kantteekening van den ontvang over 1564, Fol. 10 verso. Fol. 156
1565 Januari 11.
(De Staten en Gecommitteerden van de Breede geërfden van Walcheren) hebben den waterklerk van de Oostwatering gelast alle personen, die onder voorgeven van vrijdom de waterpenningen weigerden te betalen, te doen aanzeggen, dat zij vóór Paschen e.k. de bewijzen van dien vrijdom in handen van den griffier der Staten moeten brengen, in gebreke waarvan hij, waterklerk, tegen hen zal procedeeren naar den inhoud van de ordonnantie. Fol. 156
1565 Januari 17
(= Reg. nr. 197). Fol. 156 en 157
1565 Januari 27.
De drie Staten des eilands van Walchren hebben op het gemotiveerd verzoek van Victor Hendrix zoon, Jan Barthelmees' zoon, Jaspar Pieters zoon en Jan Pieters zoon, borgen van den overleden waterklerk van de Oostwatering Remeeus Joos' zoon, om schorsing van de op hen begonnen executie en gijzeling wegens eene som van 143 pond gr. Vls., die de voornoemde Remeeus boven het reeds betaalde nog schuldig was gebleven, en kwijtschelding van de helft dezer som, toegestaan, dat de voorschreven borgen een schuldbrief van 100 pond gr. Vis. zullen passeeren, af te betalen met 25 pond gr. Vis. gereed en verder gelijk bedrag aan het einde van elk jaar, totdat de 100 pond gr, geheel voldaan zullen zijn. Fol. 158
1565 Februari 5.
De Staten (van Walcheren) hebben Simon Jans (zoon), commies te Westcappel, boven zijne gage van 40 pond gr. 's jaars nog 4 pond 3 schellingen 4 grooten 's jaars toegelegd en bovendien over de voorgaande drie jaren 50 guldens. Fol. 159
1565 Februari 26.
De drie Staten (van Walcheren) hebben besloten tot betaling van schulden den koning gratie van het geheele schot en voortduring van den impost en van de 14 grooten voor dijkpenningen in de Vijfambachten te verzoeken. Fol. 160
1565 Maart 31.
De drie Staten (van Walcheren) hebben Adriaen Cornelis' zoon Van Campen, burgemeester, en mr. Adriaen De Proost gedeputeerd om ten hove gratie van schot als anders te verzoeken, mitsgaders het officie van alle dijkgraafschappen des eilands van Walcheren ten behoeve van de Staten, mits aan den koning alle jaren de "dependentie" daarvan betalende. Fol. 160
1565 Maart 31.
De bisschop, Pieter Cornelis' zoon Haeck (met) mr. Adriaen De Proost, Adriaen Cornelis' zoon Van Campen, burgemeester, Gillis Pieters zoon Chijs en Adriaen Van Domburch, Staten en Gecommitteerden van de Breede geërfden, hebben besloten, dat hunne gedeputeerden ten hove geene rekesten zullen overgeven dan die, welke door de voornoemde Staten en Gecommitteerden geteekend zijn, noch appointementen, gesteld op rekesten, mogen aannemen dan die, welke door de Staten gezamenlijk zijn goedgekeurd, en dat alle andere rekesten niet geacht zullen worden van de Staten te zijn
1565 Maart 31.
Dezelfde Staten en Gecommitteerde van de Breede geërfden hebben de vrouwe van Waterloswerve wegens hare groote armoede en de door hagel op haren oogst van 1564 geleden schade, de resteerende water- en dijkpenningen over dat jaar, ten bedrage van 7 pond 15 schellingen 6 grooten, kwijtgescholden. Fol. 160
1565 Maart 31.
Dezelfde Staten en Gecommitteerden van de Breede geërfden hebben gelast, dat Jorus Van Steynemoele, penningmeester, zijn best zal doen om de borgen van Everardt Aelbout te doen executeeren voor hetgeen hij nog van hen te vorderen heeft. Fol. 160
1566 December 24
(= Reg. nr. 205). Fol. 162
1568 Januari 13
(= Reg. nr. 208). Fol. 163
(1568 Januari 13)
(= Reg. nr. 209). Fol. 166-169
1569 Maart 24.
De Staten des eilands van Walcheren hebben aan de Oostwatering, van de Haeck tot Vere, de hier afgeschreven diepingen gedaan. Fol. 176
1572-1575 (regestnummers 238-335)
1576-1579 (regestnummers 336-513)
1580-1589 (regestnummers 514-758)
2. Bijlage II: Uitspraak van het Hof van Holland in een geschil tusschen de Oostwatering en de Vijfambachten (p. 743-749)
3. Bijlage III: Overzicht van het bedrag van het geschot en van de schotbare grootte (p. 751-777)
4. Bijlage IV: Voorwaarden van aanbesteding van de verhevening der Oostwatering (p. 778-788)
5. Bijlage V: Commissiebrieven van dijkgraafschappen (p. 789-791)
6. Bijlage VI: Overzicht van het bestuur (p. 792-820)
laatste wijziging 14-11-2023
3.928 beschreven archiefstukken
474 gedigitaliseerd
totaal 20.282 bestanden
Indices
In deze indices zijn vierderlei nummers onderscheiden, nl. die van de bladzijden, aangeduid door Blz., van den Inventaris door I, van de gewone regesten door R, en van de regesten van Bijlage I door A.
A. Index der persoonsnamen
B. Index der plaatsnamen
C. Index der voorhandene zegels
laatste wijziging 14-11-2023
3.928 beschreven archiefstukken
474 gedigitaliseerd
totaal 20.282 bestanden

Kenmerken

Datering:
1511-1870
Andere namen:
Staten en Breede Geërfden van Walcheren, Centrale Directie van Walcheren
Regio:
Walcheren
Vestigingsplaats:
Middelburg
Omvang:
90 meter
Openbaarheid:
Geen beperkingen
Toegankelijk:
Inventaris
Jaar bewerking:
1903-1914
Titel publicatie:
C. de Waard, Inventaris van de archieven der besturen van het eiland Walcheren 1511-1870. De archieven berustende onder het Polderbestuur te Middelburg [1] (Middelburg 1914)
Inzage:
Studiezaal, in origineel
Raadpleegvestiging:
Middelburg, Hofplein
Collectie:
Waterschap Scheldestromen
Categorie:
laatste wijziging 14-11-2023
3.928 beschreven archiefstukken
474 gedigitaliseerd
totaal 20.282 bestanden