73 Gevangenissen te Hoorn ( Noord-Hollands Archief )
73
Gevangenissen te Hoorn
Inleiding
Het oudste gedeelte van het archief loopt van 1812 tot 1932. Het valt - gelet op de bestuursvorm - te verdelen in een drietal perioden, nl.:
I. 1812-1830: Gevangenissen te Hoorn, bestuurd door een Raad van Regenten.
II. 1830-1886, 3e kwartaal: Huizen van Correctie en Arrest te Hoorn. Algemeen Bestuur: de Commissie van Administratie, verdeeld in subcommissies. Direct (zakelijk) Bestuur: de Commandant.
III. 1886, 4e kwartaal-1932: Rijkswerkinrichting te Hoorn. Algemeen Bestuur: het College van Regenten, verdeeld in subcommissies. Direct (zakelijk) Bestuur: de Directeur.
Naast deze verdeling is er van 1875 tot 1902 nog sprake van een Huis van Bewaring te Hoorn.
I. 1812-1830: Gevangenissen te Hoorn, bestuurd door een Raad van Regenten.
II. 1830-1886, 3e kwartaal: Huizen van Correctie en Arrest te Hoorn. Algemeen Bestuur: de Commissie van Administratie, verdeeld in subcommissies. Direct (zakelijk) Bestuur: de Commandant.
III. 1886, 4e kwartaal-1932: Rijkswerkinrichting te Hoorn. Algemeen Bestuur: het College van Regenten, verdeeld in subcommissies. Direct (zakelijk) Bestuur: de Directeur.
Naast deze verdeling is er van 1875 tot 1902 nog sprake van een Huis van Bewaring te Hoorn.
Aangezien het verschil tussen II en III niet zo duidelijk tot uiting komt in de stukken, maar eigenlijk voornamelijk administratief is, zijn deze perioden in de hiernavolgende plaatsingslijst niet gescheiden opgenomen. Dit is mede gebeurd omdat vele series ongewijzigd over het jaar 1886 (het jaar van de scheiding tussen de Huizen van Correctie en de Huizen van Arrest en de Rijkswerkinrichting) heenlopen en dus moeilijk te scheiden zijn.
Eventuele hieruit voortvloeiende onduidelijkheden kunnen uit deze inleiding hopelijk wat duidelijker worden.
Eventuele hieruit voortvloeiende onduidelijkheden kunnen uit deze inleiding hopelijk wat duidelijker worden.
Na 1933 is de Rijkswerkinrichting voor de eerste keer gesloten. Na de Tweede Wereldoorlog werd de gevangenis toegewezen aan het Directoraat-Generaal voor Bijzondere Rechtspleging. In de gevangenis werden de zogenoemde politieke delinquenten (NSB-ers en andere collaborateurs) ondergebracht. Vanaf 1950 werd het tevens weer een gevangenis. In 1999 is de gevangenis definitief gesloten. Tegenwoordig is de gemeente Hoorn eigenaar van het complex, dat een nieuwe bestemming heeft gekregen. Naast 25 koopwoningen is het Museum van de Twintigste Eeuw, Filmhuis Hoorn, het Ontwerpcentrum, een museumcafé en een hotel in het complex op het Oostereiland gevestigd.
Op de website van het Noord-Hollands Archief (http://www.noord-hollandsarchief.nl/ik-zoek//3/419) zijn een aantal registers van inschrijving nader toegankelijk gemaakt. De namen van gevangenen van de Huizen van Correctie en Arrest in de periode 1830-1866 en 1876-1888 (inv.nr. 472-485), het Huis van Bewaring in de periode 1875-1889 (inv.nr. 516-524) en de Rijkswerkinrichting in de periode 1886-1904 (inv.nr. 486-495) zijn opgenomen in de database.
Literatuur
Ubink, Erna, Het leven in de gevangenis: het huis van correctie te Hoorn 1830-1870, Roelofarendsveen 1988
Rem, S., Historie Oostereiland, Hoorn 1976.
Ubink, Erna, Het leven in de gevangenis: het huis van correctie te Hoorn 1830-1870, Roelofarendsveen 1988
Rem, S., Historie Oostereiland, Hoorn 1976.
laatste wijziging 23-02-2023
651 beschreven archiefstukken
83 gedigitaliseerd
totaal 23.041 bestanden
Plaatsingslijst
364-368 Ingekomen stukken bij de Thesaurier van het College van Regenten over de Rijkswerkinrichting te Hoorn, 1886-1901
364 1886-1890
73 Gevangenissen te Hoorn
Plaatsingslijst
364-368 Ingekomen stukken bij de Thesaurier van het College van Regenten over de Rijkswerkinrichting te Hoorn, 1886-1901
364-368 Ingekomen stukken bij de Thesaurier van het College van Regenten over de Rijkswerkinrichting te Hoorn, 1886-1901
364
1886-1890
laatste wijziging 23-02-2023
651 beschreven archiefstukken
83 gedigitaliseerd
totaal 23.041 bestanden
Kenmerken
Datering:
1812-1972
Omvang in meters:
72,50
Periode documenten:
1812-1933, 1947-1972
Openbaarheid:
gedeeltelijk openbaar
Opheffing openbaarheidsbeperking:
toestemming directeur
Raadpleegmogelijkheid:
Haarlem, Jansstraat, raadpleging mogelijk na transport
Gebruiksinformatie:
Plaatsingslijst nrs. 1-651. Stukken jonger dan 75 jaar zijn niet openbaar. Nrs. 472-529 zijn alleen digitaal of op microfiches te raadplegen. De indexen op nrs. 472-485 (Stamboeken van gevangenen in de Huizen van Correctie en Arrest, 1830-1866, 1876-1888), nrs. 486-500 (Registers van inschrijving van verpleegden in de Rijkswerkinrichting, 1886-1932), nrs. 501-504 (Registers van inschrijving van verpleegden in de Rijkswerkinrichting, overgenomen van de Rijkswerkinrichting te Veenhuizen, 1892-1911 mrt. 30), nr. 505 (Register van inschrijving in de Rijkswerkinrichting, speciaal voor landlopers en bedelaars, 1911 mrt. 30-1932 feb. 17), nr. 506 (Register van inschrijving in de Rijkswerkinrichting, speciaal voor souteneurs, 1911 aug. 18-1932 nov. 5), nrs. 507-511 (Registers van inschrijving in de Rijkswerkinrichting, speciaal voor dronkaards, 1912-1931 feb. 7), nrs. 512-515 (Registers van inschrijving in de Rijkswerkinrichting, speciaal voor smokkelaars, 1918-1920 nov. 8), nrs. 516-529 (Registers van inschrijving van gevangenen in het Huis van Bewaring, 1875-1902) zijn in de studiezaal locatie Haarlem, Jansstraat te raadplegen. Van genoemde indexen zijn nrs. 472-485, 486-498, 501-504, 516-524 op naam te doorzoeken op www.noord-hollandsarchief.nl/zoeken/personen
Categorie:
laatste wijziging 23-02-2023
651 beschreven archiefstukken
83 gedigitaliseerd
totaal 23.041 bestanden