Uw zoekacties: Abdij van Postel, 1138-1797

2114 Abdij van Postel, 1138-1797 ( Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC) )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Naar boven om te zoeken
Uw zoekterm komt voor in de vetgedrukte onderdelen van de archieftoegang.
2114   Abdij van Postel, 1138-1797
Inleiding
Geschiedenis
Verantwoording van de inventarisatie
Aanwijzingen voor het gebruik
Regesten
laatste wijziging 03-04-2024
2.519 beschreven archiefstukken
1.359 gedigitaliseerd
totaal 27.594 bestanden

Kenmerken

Datering:
1138-1797
Vindplaats origineel:
Abdij van Postel
Categorie:
laatste wijziging 03-04-2024
2.519 beschreven archiefstukken
1.359 gedigitaliseerd
totaal 27.594 bestanden
Gevonden archiefstukken
40 1257-09-17.
J., abt van Tongerlo, oorkondt in het geschil tussen de lieden van Hapert en de fraters van Postel over het recht vee te drijven over de weiden van het goed dat vroeger van de heer van Herlaar was. Partijen zijn overeengekomen dat de abdij van Floreffe op de plaats van het broek eenmalig de helft van een dijk maakt ten behoeve van een weg, zodat die van Hapert tussen de sloten en hun afscheidingen, die dan gemaakt zijn, hun vee niet kunnen drijven, maar erbuiten zonder enige tegenspraak. Ze mogen voor het onderhoud van die dijk struiken, planten en bomen van gemiddelde omvang hakken, echter buiten de omheining.
49 1272-10.
Schepenen van 's-Hertogenbosch oorkonden dat hun medeburger Godescalcus, geheten de Bladele, overgedragen heeft aan zijn zoon Mathyas, kanunnik te Mariënweerd, enkele goederen te Hungercastelre (Hoogcasteren), waarop vroeger Elyas, halfman ('semicultor'), woonde, met instemming van zijn kinderen Johannes, Godescalcus, Henricus en Berta geheten Cleine met haar voogd Petrus geheten de Via Lapidea. Deze goederen waren cijnsplichtig aan de grondheer, abt en convent van Tongerlo.
88 1294-05-19.
Schepenen van 's-Hertogenbosch oorkonden dat Godescalcus de Bladele, hun medeburger, geschonken had aan abt en convent van Mariënweerd ten behoeve van dat klooster wegens weldaden die hij van dat klooster ontvangen heeft, zijn goederen in Hougercasterle (Hoogcasteren) die afhingen van het klooster van Tongerlo en dat hij heer Johannes geheten Friso, toen proost van Mariënweerd, ermee beleend had voor het hof in aanwezigheid van hen die hiertoe gerechtigd waren.
90 1299-04-12.
Johannes, hertog van Brabant, oorkondt aan allen, vooral aan zijn schout in 's-Hertogenbosch en diens onderschouten, dat hij op verzoek van Simon, investiet van Eikerberghe (Bergeijk), vrouwe Aleidis en de hele dorpsgemeenschap enkele novale tienden van Borkel toegewezen heeft aan de goederen van het onlangs gestichte Maria-altaar in de kerk van Eikerberghe, en verzoekt hun hiernaar te handelen, met uitzondering van de novale tienden in Wedebosch, die toebehoren aan het klooster van Tongerlo en het huis van Postel.
120 1330-01-12.
Wolterus de Bladel, burger van 's-Hertogenbosch, heeft verkocht voor schepenen van 's-Hertogenbosch aan frater Arnoldus, procurator of negotiator van het huis van Postel, ten behoeve van dat huis al zijn goederen in Hapert op een plaats geheten Leemel, met alle toebehoren en met cijnsplicht aan abt en convent van Tongerlo.
139 1339-03-04.
Lodo de Bladel heeft verkocht voor schepenen van 's-Hertogenbosch aan frater Arnoldus, meester van het huis van Postel, ten behoeve van dat huis zijn hoeve geheten Leemmel in Hapert, vroeger van Heylzuta, weduwe van Gerardus Lysscep, met alle toebehoren en met cijnsplicht aan de abt van Tongerlo en Johannes geheten van der Siwynden.
280 1368-04-19.
Schepenen van Eersel oorkonden dat Jhan Jhans soen van Haperde verkocht heeft aan Herman Yden soen van Bladele een roggepacht uit een stuk beemd, gelegen in Hapert aan een hof van het godshuis van Tongerlo en de helft van een waterlaat die daar loopt, en uit een stukje beemd aan de andere kant van deze waterloop, grenzend aan een paal die staat tussen het goed van Jhan, verkoper, en voornoemd stukje beemd aan een hangende 'eycsken', tot een andere paal, die staat tussen het goed van Jhan, verkoper, en het goed van het godshuis van Tongerlo aan het bakhuis dat behoort aan dat goed.
300 1372-03-03.
Schepenen van Eersel oorkonden dat Herman Yden zoen van Bladele overgedragen heeft aan broeder Jan geheten van den Poele, ondermeester van het godshuis van Postel, ten behoeve van dat godshuis een erfpacht van een halve mud rogge uit een stuk beemd, gelegen in Hapert aan een hof van het godshuis van Tongerlo met een eind aan een halve waterlaat, en uit een stukje beemd aan de andere kant van deze waterlaat, liggend vanaf een paal die staat tussen goed van Jan Jhans zoen van Haperde en genoemd stukje beemd aan een hangend 'eycsken' tot een andere paal die staat tussen goed van Jan Jhans zoen van Haperde en goed van het godshuis van Tongerlo aan het bakhuis dat tot het goed van Tongerlo hoort.
311 1375-03-16 (n.s.) – z.pl..
Gilijs, abt van Tongerlo, oorkondt dat hij met heer Andries, meester van Postel, een verdeling van drie wijers, gelegen achter Dalem, is overeengekomen voor een termijn van 24 jaar .
382 1399-12-01.
Schepenen van Eersel oorkonden dat Jan van Lovenen zijn vrouw Elisbet Loden Skemeneders dochter geschonken hebben aan heer Claus van Blehaing, provisor van het godshuis van Postel, ten behoeve van dat godshuis een erfpacht van 10 mud rogge uit al hun goederen in Hapert en de dingbank van Eersel, te weten uit een huis, schuur en schaapskooi met de grond en de hoven die daartoe behoorden in Hapert; uit een akker geheten Die Gerstacker, aan drie kanten grenzend aan goed van het godshuis van Tongerlo; uit land geheten Portenackerken, met twee zijden aan Tongerlo grenzend; uit een hoeve geheten Die Vlascot; uit een akker geheten Prumelteren Ackerken, gelegen aan 'die Voereten ter Vloyt wairt omme'; uit een akker geheten die Voirtacker, aan beide zijden grenzend aan Tongerlo; uit een akker geheten Die Aude Graft, gelegen met een zijde en een einde aan Tongerlo; uit een akker geheten Die Groet Wilde Braeck, gelegen met een einde aan de weg die van Dalem komt; uit een akker geheten Die Cleyn Wilde Braeck, ook met een einde aan genoemde weg; uit de hoeve die vroeger van Kateline Sgruters die Loden was; uit een beemd in Die Hautert; en uit een bochtje , niet ver van de Ghintervoert gelegen.
386 1401-07-11.
Schepenen van Eersel oorkonden dat Diederic Diederix Heystexs soen van Hapert schuldig is aan Jan, natuurlijke zoon van broeder Claus van den Raede, een erfpacht van 3 mud rogge uit een stuk land geheten Die Hellecker in Hapert, grenzend aan goed van het godshuis van Postel, uit een beemd geheten Die Voirtbeempt in Hapert, grenzend aan Die Voirt in Hapert, met als extra onderpand een beemd, geheten Dat Wagenbroec, in Hapert in Dat Wagenbroec, grenzend aan goed van het godshuis van Tongerlo en met een einde aan de Aa.
396 1403-02-06.
Schepenen van Eersel oorkonden dat Godevart Henrix soen van den Poel van Roesel schuldig is aan heer Nicolaus van Blochem, provisor van het godshuis van Postel, ten behoeve van dat godshuis een erfpacht van 2 mud rogge uit een halve akker, geheten Die Gerstacker, uit een akker geheten Den Prumelteren Ackerken, gelegen aan 'Die Voirheten ter Vloet waert omme', uit de helft van een akker geheten Die Voirtacker, met beide zijden gelegen aan het godshuis van Tongerlo, uit een akker geheten Die Aude Gracht, met een zijde gelegen aan het godshuis van Tongerlo, uit een akker geheten Die Clein Wildbraet, gelegen met een zijde aan de weg die komt van Dalem, uit een hoeve, en uit een bochtje niet ver van de Elmter (Clinter?) Voirt, alle in Hapert.
398 1403-02-06.
Schepenen van Eersel oorkonden dat Henric Diederx soen van den Kyevitshoeven schuldig is aan Nyclaus van Blochem, provisor van het godshuis van Postel, ten behoeve van dat godshuis, een erfpacht van 2 mud rogge uit goederen in Hapert, te weten uit de hofstad waarop vroeger de behuizing, schuur en schaapskooi stond en de daartoe behorende hoven en toebehoren, de helft van een akker geheten Die Gerstakker, grenzend aan goed van het godshuis van Tongerlo, de helft van een akker geheten Die Voirtacker met beide zijden gelegen aan goed van Tongerlo, een akker geheten Die Groet Wildbraec, grenzend aan de weg die van Dalem komt, een deel van een hoeve, afgegrensd door een gracht, en een beemd in Die Hautaert.
656 1479-11-14.
Schepenen van Hapert en Loon oorkonden dat, in aanwezigheid van de abt van Tongerlo en de overste van Postel, Jan Jan Arts soen Roeff, zijn broer Gerit van der Waerden en zijn broer Jan verklaard hebben dat het godshuis van Postel een weide-of hooiveld tussen die Voert bezit, liggende beneden de watermolen van Hapert en Die Wollefwinckelse Laet aan de oostkant van de vloet naast de stroom, en dat ze gezien hebben dat de pachters van dat godshuis, die wonen op de ene hoeve te Lemel of andere hoeve van dat godshuis van Postel, aan wie dat hooiveld toebehoort, om hun beesten te weiden, heide te maaien of turf te steken gebruik maken van de heide buiten de omheining van dit weide- of hooiveld in oostelijke richting tot de openbare straat die van de kerk van Hapert leidt tot aan de Wollefwinckelre molen toe, zonder tegenspraak van iemand. Ze weten niet of het gedoogd wordt of dat het eigendom is. Ook de pachter op de hoeve van Tongerlo Ten Kerckhof drijft er zijn beesten over, zonder ruzie tussen de pachters, evenals het gebruik in datzelfde stuk hei dat zich noordwaarts uitstrekt tot aan een klein 'graefken' toe en zuidwaarts niet verder dan dat stuk weide- of hooiveld. De heren van Tongerlo en Postel wensen dit zo te houden zonder verdere verdelingen te maken ('behoefslagen of begraven').
761 1518-05-13.
Karel, hertog van Brabant, verklaart aan de eerste deurwaarder van de Raad van Brabant dat het godshuis van Postel sinds mensenheugenis in bezit is van de gemeint Elmpt in Bladel en Ghenekensfoirt en vandaar langs een 'grachtken' tot aan de paal van Eersel noordwaarts en van daar tot aan de gemeint van het godshuis van Tongerlo onder Hapert, ook noordwaarts, en van daar tot aan de gemeint van Bladel westwaarts, en van daar verder tot aan het genoemde Ghenekensfoirt. Ze bestaat deels uit hei, deels uit groes en deels uit moer. Het godshuis verhuurt de hei en de groes en won vroeger turf voor de verkoop. De heemraden van Eersel hebben delen uitgegeven hetgeen kan leiden tot schade, zoals ze dat daar al eerder gedaan hebben met een vijver, waarover ook een proces loopt. De deurwaarder dient bij oppositie hiertegen van die van Eersel hen voor de raad te dagen. Gedaan in Brussel.
765 1519-07-25.
Aan schepenen van 's-Hertogenbosch. Schepenen van Eersel verklaarden dat schepenen, heiligegeestmeesters en kerkmeesters van Eersel, kerkmeesters van Duizel en kerkmeesters en naburen van Hapert namens alle ingezetenen van deze dorpen, gerechtigd in de gemeint ('inden aerde') van Eersel gemachtigd hebben Michiel Gielmans van Eerssel en Henrick Verheezer van Loon om naar de Bossche schepenen te gaan ter bezegeling van de uitspraak van heer Anthonis Tsgrooten, abt van Tongerlo, in het geschil tussen heer Henrick van Eyck, meester en provisor van Postel, en de ingezetenen van Eersel, gerechtigd in de gemeint en vroente van Eersel, inzake Den Zweerten Wyer.
766 1519-07-28.
Schepenen van 's-Hertogenbosch oorkonden dat in het geschil voor de Raad van Brabant Henrick van Eyck als meester en provisor van het godshuis van Postel en de ingezetenen van Eersel, gerechtigd op de gemeint van Eersel, zich tot de schepenen van 's-Hertogenbosch wendden. Hun geschil ging om een wijer, in deze gemeint liggend en geheten Den Zwerten Wijer, waarvan de provisor van Postel beweerde dat deze eigendom van het godshuis was en de ingezetenen dat zij er rechten hadden om er turf uit te winnen. Beide partijen beriepen zich op een hier geïnsereerde akte van 22 september 1444. Henrick en vertegenwoordigers van Eersel, Hapert en Hoogeloon, gerechtigd in deze gemeint, onderwierpen hun geschil vervolgens aan het oordeel van heer Anthonis Tsgroten, abt van Tongerlo. Deze bepaalde dat die van Eersel aan Postel 100 rijnsgulden moeten betalen wegens gemaakte onkosten. Postel mag zijn visrecht houden. Tot behoud hiervan mag Postel in de dijk van deze wijer waar de oude sluis gestaan heeft, een nieuwe sluis maken ten behoeve van de visserij en deze wijer met rus en aarde van de gemeint herstellen. Als de meester van Postel het water wil laten afgaan om te vissen, mogen die van Eersel geen turf steken waar eerder het water stond. Als er vis op de wijer zit mogen die van Eersel aan de kanten turf steken alsof het water ter hoogte stond van de vaart of op de weg van Postel naar Weebosch of zover als de heer van Tongerlo de pegel zal stellen. Als de meester van Postel de wijer 8 jaar ongerepareerd laat liggen, mogen die van Eersel in de wijer turf steken totdat de meester van Postel de wijer herstelt om er vis op te houden, op voorwaarde dat Postel het water niet hoger laat stijgen als vanouds, en op voorwaarde dat het water op de wijer na half maart niet hoger opgestuwd wordt dan tot de vaart of tot de weg van Postel naar Weebosch tussen de Zwarte Wijer en Dat Postelle Venne, opdat die van Eersel buiten de wijer hun gemeint kunnen gebruiken. Om dit te beve
767 1519-12-12.
Schepenen van 's-Hertogenbosch oorkonden dat heer Henric van Eyck, provisor en meester van Postel, verklaard heeft als schadevergoeding ontvangen te hebben van Michiel Gielmans van Eerssel en Henrick Verheze van Loen namens het dorp Eersel 100 rijnsgulden, volgens de uitspraak van heer Anthonis Groten, abt van Tongerlo, door hen gekozen als scheidsman in hun geschil met Postel over een vijver, geheten Den Zwarten Wijer, in de gemeint van Eersel.
786 1527-08-19.
Keizer Karel, hertog van Brabant, schijft aan zijn eerste deurwaarder in Brabant op verzoek van de meester of provisor van het godshuis van Postel. In maart 1517 voor pasen (1518 n.s.) is in de Raad van Brabant een proces begonnen tussen de ingezetenen van Eersel, impetranten, en wijlen heer Henrick van Eyck, toen meester en provisor van het godshuis van Postel, gedaagde, over het gebruik van een wijer of vijver in Eersel, geheten Den Zwerten Wyer, waarop de impetranten hebben verklaard op 16 augustus 1518 tevreden te zijn dat Postel op deze vijver zijn vissen mag kweken en vangen, maar dat in werkelijkheid die van Eersel er zich niet aan gehouden hebben door de sluis af te breken en in de wijer grote diepe putten te graven door turf te steken, waardoor het kweken van vis onmogelijk is geworden. Ter vermijding van hoge proceskosten hebben partijen als scheidman de abt van Tongerlo gekozen. Deze besloot op 30 juni 1519 die van Eersel 100 rijnsgulden moesten betalen aan Postel en dat Postel zijn visserij mocht behouden en dat die van Eersel geen turf mochten steken op de plek waar het water gewoonlijk opgestuwd werd, te weten tot op de vaart of de weg van Postel naar Weebosch tussen de Zwarten Wyere en Den Postelesche Venne, welke uitspraak bevestigd is in juli 1519 door schepenen van 's-Hertogenbosch. Enkele met name genoemde inwoners van Eersel hebben desondanks enige maanden na deze utspraak grote diepe putten gegraven op plekken waar het water gewoonlijk stond, om turf te delven. Postel eist nu deze turf op en eist dat de overtreders de gaten vullen. De deurwaarder moet hen bij weigering van deze eis voor kanselier en Raad van Brabant dagen. Gegeven te Brussel.
794 1531-07-11.
Schepenen van Bergeijk oorkonden dat heer Jan van Broegel, meester te Postel, namens het godshuis daar en Peeter Hulsen, stadhouder van de lenen van de abt van Tongerlo, alle acties betreffende de Heelder Tienden op Weebosch in Bergeijk, alsmede het vierde deel van de tienden van Westerhoven en het Katerbroeck stopzetten. De tiendpachters zullen dit jaar de rogge niet uitreiken, tenzij juridisch bepaald, op straffe van 100 karolusgulden, te verdelen tussen de keizer, de kerk van Bergeijk en een derde partij, aan te wijzen door stadhouder, schepenen en tiendmannen.
796 1533-10-30 – Brussel.
Keizer Karel V oorkondt dat de Raad van Brabant een definitief vonnis heeft geveld in het proces tussen de abt van Floreffe en de abt van Tongerlo over het bezit van de tienden van Bergeijk en van een beemd, geheten het Katerbroek (Caterbroeck), waarbij de abt van Floreffe in het gelijk wordt gesteld. De argumentatie van de abt van Tongerlo, als zouden de kwestieuze goederen in 1346 aan hem in leen zijn opgedragen en Henrick van Eyck, meester van Postel, in 1500 leenverhef hebben gedaan voor een derde deel van de tienden en het Katerbroek, wordt verworpen.
797 1533-11-26.
Schepenen van Bergeijk oorkonden dat Willem Eelen een verklaring wil dat het vierde deel van de tienden van Westerhoven, en het vierde deel van die van Bergeijk jaarlijks tegen elkaar rijden met betrekking tot de heer van Postel en dat de opbrengst dit jaar even goed is als het vorig jaar, hetgeen bevestigd wordt door twee schepenen. Ze hadden de tienden zelf wel willen houden, maar de abt van Tongerlo had ze al verpacht tegen de wil en zonder toestemming van Postel.
868 1549-02-23.
Johannes Decani, abt van Floreffe, en prior, supprior en overige religieuzen van Floreffe en frater Henricus Boerten, religieus van Floreffe en meester en provisor van het gasthuis van Postel, maken bekend dat ze wegens armoede van het gasthuis verkocht hebben aan heer Arnoldus, abt van Tongerlo, en zijn klooster een jaarlijkse losbare cijns van 55 karolusgulden voor 1000 karolusgulden, met als onderpand alle tienden in Bergeijk die Postel toebehoren, en alle onroerende goederen van het godshuis.
1071 1635-05-10.
Om geschillen te vermijden tussen prelaat en convent van Floreffe en schepenen, burgemeesters, kerk- en heiligegeestmeesters met de gemene en schamele ingezetenenen van Lieshout over de spijnden die wekelijks uit de hoeven van Tongerlo in Lieshout uitgereikt worden volgens de overeenkomst van 2 april 1594, zijn verschenen heer Charles Fauraulx, pastoor van Zandhoven, en heer Alexander van Bockholt, pastoor van Lagemierde, beiden religieuzen van Floreffe, enerzijds en schepenen, burgemeesters, kerk- en heiligegeestmeesters met de gemene ingezetenenen en schamele buren van Lieshout anderzijds en zijn, door tussenkomst van heer jonker Johan Oudart, heer van Rixtel, Aarle, Beek, Stiphout etc. en jonker Floris van Erp(?), heer van Nuenen, Gerwen, Nederwetten etc., overeengekomen dat prelaat en conventualen in plaats van de wekelijkse spijnden voortaan 27 mud rogge jaarlijks zullen leveren voor de armen van Lieshout onder nadere voorwaarden en dat de prelaat de hoeve op Duinhoven zal opbouwen en weer zal verpachten. Overeengekomen op 15 maart 1635 en later bekrachtigd door de schepenen en ondertekend door de conventsleden.
1094 1651-02-09.
Koning Philips, hertog van Brabant, geeft toestemming aan de prelaat van Postel wegens grote armoede goederen te verkopen om een schuld van 150.000 gulden af te lossen, met toestemming van de abt van Floreffe en onder toezicht van de abten van Tongerlo en Averbode. Gedaan in Brussel.