(citaat 'Conclusies':) Rond de stad Groningen - en in grote delen
van de kustvlakten van de Noordzee en ook in
het rivierengebied- komen onder de bekende
vegetatieniveaus dunne donkere kleibandjes
voor. Uit hieraan verricht bodemmicromorfologisch
onderzoek blijkt dat de donkerkleuring
wordt veroorzaakt door de aanwezigheid
in deze klei van talrijke verkoolde resten van
kruidachtige planten. Dergelijke verkoolde
resten komen vaak voor in afzonderlijke laagjes
die uit de neerslag van in situ verbrande
vegetatie bestaan. Plaatselijk zijn ook laagjes
aanwezig die bestaan uit van elders aangevoerd
materiaal of uit door de wind afgezette as.
Mzonderlijke brandlaagjes konden bewaard
blijven doordat regelmatige overstroming de
ontwikkeling van een bodemfauna sterk beperkte
en tevens zorgde voor een afdekkende
en beschermende laag boven elk brandlaagje.
De klei tussen de brandlaagjes vertegenwoordigt
globaal de jaarlijkse sedimentatiedikte
op lage kwelders. Uit de grote regelmatigheid
van de brandlaagjes maken wij op dat de branden
gedurende decennia jaarlijks plaatsvonden
en dat ze daarmee hoogstwaarschijnlijk ontstonden
door menselijk toedoen. Dit gebeurde
in elke geval in de ijzertijd en de Vroege Middeleeuwen,
maar waarschijnlijk al veel eerder.
Door het aan het einde van de winter afbranden
van dorre grassen en planten als zeeaster,
wordt de bodem verrijkt en wordt de vegetatieverjonging
versneld en versterkt. Hierdoor
biedt de lage kwelder in het voorjaar een frisse
vegetatie die geschikt is voor het voeden van
vee. Onderzoek naar de precieze ouderdom,
door extractie en AMS-datering (al dan niet
gecombineerd met wiggle-matching) van afzonderlijke
stengeldelen per brandlaagje ligt in
het verschiet, naast een determinatie van de
stengeldelen door onderzoek naar fytolieten
(kleine, deels soortspecifieke kwartskorrels).
Met dit alles dient een herziening van het traditionele
beeld van de 'vegetatieniveaus' en
van de vroege exploitatie van de kwelders zich
aan.