Uw zoekacties: Films en filmfragmenten

Films en filmfragmenten ( Fries Film en Audio Archief )

Zoektips  

Trefwoorden kunnen ook jaartallen, namen of filmeigenschappen (kleur, zwartwit, geluid) zijn.


Gebruik voor een groter resultaat een asterisk (*), bijvoorbeeld met "197*" zoek je in alle films uit de jaren 70. Ook verbreed je zo termen, denk aan "aardappel*" om ook resultaten als "aardappelteelt" en "aardappels" te krijgen. En met "*molen*" vang je ook "windmolens".


Gebruik voor een groter resultaat meerdere versies van hetzelfde woord (niet tegelijk invoeren). Bijvoorbeeld niet alleen "aardappelteelt", maar ook "telen aardappels" of verbreed: "aardappel" of "aardappels". Hetzelfde geldt voor de Friese en Nederlandse spelling.


Meerdere zoektermen zijn tegelijk mogelijk, bijvoorbeeld "Leeuwarden kleur".

beacon
48  films en filmfragmenten
sorteren op:
 
 
 
 
Erfgoedstuk
Titel:
Yn dat sykjen sûnder finen (rûch materiaal)
Maker:
Pieter Verhoeff
Samenvatting inhoud:
Tsjêbbe boartet earst mei in bern: ‘boerenpaard, herenpaard, damespaard’. Dêrnei sitte Tsjêbbe en Benno op in idyllysk plakje yn de tún en hawwe se it oer de Nederlânske oersetting fan 13 gedichten foar in bondel. Benno sil dy foar Tsjêbbe oersette. Dat wol sizze: Benno ken gjin Frysk. Tsjêbbe hat de gedichten fierhinne yn it Nederlânsk oerset, mar kin der net in poëtysk goed Nederlânsk gedicht fan meitsje. Benno helpt mei dy lêste stap. Se prate in soad oer ‘wat bedoelst yn it Frysk’ en ‘hoe seist dat yn it Nederlânsk’. Der is ien gedicht dat Benno net begrypt. Hy kin dêrom ek net samar in oersetting fan meitsje. Tsjêbbe hat bewust net foar in twatalich Frysk/ Nederlânske oersetter keazen, want dy komme yn it Nederlânsk net los fan it Frysk. Troch foar Benno Barnard te kiezen en dêrmei gear te wurkjen, slagget dat wol. Boppedat moat it neffens Tsjêbbe troch in dichter oerset wurde, en net troch in oersetter dy’t net dichtet. Benno fynt himsels net de oanwiisde man om de oersetting fan Tsjêbbe syn wurk te fersoargjen, mar Tsjêbbe fynt dat Benno dêr krekt wol de goeie persoan foar is. Neffens Benno is Tsjêbbe ferneamd om syn libbene poëzijfoardracht (út needsaak, troch syn blinens) mei de klam op de klank. By Tsjêbbe is alles ‘heviger’, de klank en de kleur. Dêrnei binne der opnamen makke yn it stêdhûs fan Brussel. Tsjêbbe sinjearret syn dichtbondels. Hy fertelt wer oer de jeep mei de tekst ‘always ready’ út it gedicht It doarp always ready.
Vervolg samenvatting inhoud:
Opname waarin Tsjêbbe met een kind ‘boerenpaard, herenpaard, damespaard’ speelt. Tsjêbbe en Benno zitten op een idyllisch plekje in de tuin en praten over de Nederlandse vertaling van dertien gedichten voor een dichtbundel. Benno gaat ze voor Tsjêbbe vertalen. Benno kent geen Fries. Hoewel Tsjêbbe zijn gedichten in het verleden wel in het Nederlands heeft vertaald, kan hij er geen poëtisch, in goed Nederlands geschreven, gedicht van maken. Benno helpt hem met deze laatste stap. Ze vragen elkaar regelmatig wat een bepaalde Friese uitdrukking betekent en ‘hoe zeg je dat eigenlijk in het Nederlands?’. Er is een gedicht dat Benno niet begrijpt en dat hij daarom niet zomaar kan vertalen. Tsjêbbe heeft bewust niet voor een tweetalige Fries/Nederlandse vertaler gekozen, omdat die in het Nederlands niet los van het Fries komen. Daarom is de samenwerking met Benno Banard wel goed. Bovendien moeten zijn gedichten volgens Tsjêbbe door een dichter worden vertaald en niet door een vertaler die geen dichter is. Benno vindt zichzelf niet de aangewezen persoon om de vertaling van Tsjêbbe’s gedichten op zich te nemen, maar Tsjêbbe vindt dat Benno hiervoor de aangewezen persoon is. Benno zegt dat Tsjêbbe bekendheid heeft gekregen vanwege zijn levendige poëzievoordracht (uit noodzaak, door zijn blindheid) waarbij de nadruk op de klank ligt. In Tsjêbbe’s gedichten is alles – klank en kleur – heviger. Opnamen in het stadhuis van Brussel. Tsjêbbe signeert zijn gedichtenbundels en vertelt over de jeep met de tekst ‘always ready’ uit het gedicht ‘It doarp always ready’.
Bronformaat:
Film digitaal
Kleur:
Kleur
Geluid:
Ja
Duur:
50:13 minuten
Collectie:
Literatuer yn Fryslân
 
 
 
 
 
Erfgoedstuk
Datering:
29 februari 2004
Titel:
Yn dat sykjen sûnder finen (rûch materiaal)
Maker:
Pieter Verhoeff
Samenvatting inhoud:
Dizze opnamen binne makke by Felix Meritis, ynternasjonaal ontmoetingplak foar keunstners, wittenskippers, kulturele ûndernimmers en politisy, oan de Keizersgracht yn Amsterdam. Tsjêbbe wurdt (yn it Nederlânsk) frege wat in Faderpaard no eins is. Dêrnei: foardracht gedicht Faderpaard. Nei de foardracht folget in petear mei Tsjêbbe oer benammen de taal. Sa komt bygelyks nei foaren dat Tsjêbbe ek wolris Nederlânske gedichten skreaun hat. Hy draacht ien foar (oer Adam, Eva, goudreinet). Hy beklammet dat hy yn it Frysk in oare gefoelswearde hat as yn it Nederlânsk. Oer syn fermindere gesichtsfermogen seit er dat de waarnimming troch oare sintugen yn syn holle ferbylde wurdt. Hy fertelt dat hy út in orale tradysje komt: syn heit mocht graach ferhalen fertelle (flesse op tafel, pet efteroer en nim de tiid). Dêrnei folget in optreden fan Tsjeard Bruinja, mei in flamingodûnseres. Yn it skoft sinjearret Tsjêbbe syn bondels. Hy fertelt dat hy der tsjinoan seach om Nederlânsk te praten. Nei it skoft twa ferskes fan Nynke Laverman.
Vervolg samenvatting inhoud:
Opnamen bij Felix Meritis, internationale ontmoetingsplaats voor kunstenaars, wetenschappers, culturele ondernemers en politici, gevestigd in een pand aan de Keizersgracht in Amsterdam. Iemand vraagt Tsjêbbe wat een 'Faderpaard' nu eigenlijk is. Daarna volgt de voordracht van het gedicht ‘Faderpaard’. Na de voordracht gaat het gesprek met Tsjêbbe vooral over taal. Tsjêbbe heeft ook wel gedichten in het Nederlands geschreven. Hij draagt een gedicht voor (over Adam, Eva, goudreinet). Hij benadrukt dat de Friese taal voor hem een andere gevoelswaarde heeft dan het Nederlands. Over zijn slechtziendheid zegt hij dat de waarneming door andere zintuigen in zijn hoofd wordt verbeeld. Tsjêbbe zet een orale traditie voort. Zijn vader mocht graag verhalen vertellen (fles op tafel, pet op het achterhoofd en er eens rustig voor gaan zitten). Opname van het optreden van dichter Tsjeard Bruinja met een flamencodanseres. In de pauze signeert Tsjêbbe zijn dichtbundels. Hij zegt dat hij er tegenop zag om Nederlands te spreken. In de pauze zingt Nynke Laverman twee liedjes.
Bronformaat:
Film digitaal
Kleur:
Kleur
Geluid:
Ja
Duur:
01:01:28 minuten
Collectie:
Literatuer yn Fryslân
 
 
 
 
 
Erfgoedstuk
Titel:
Yn dat sykjen sûnder finen (rûch materiaal)
Maker:
Pieter Verhoeff
Samenvatting inhoud:
Earst sitte se yn de ‘Vliehors Expres’: in grutte giele frachtwein dy’t minsken in ein de Flyhors op bringt. Ienkear dêr fynt Tsjêbbe de romte wer sa moai. Se petearje wat, mar dat wurdt wat oerstimd troch razende bern op de eftergrûn. Tsjêbbe stapt wat op de Flyhors om. Op de efterbân fan de frachtwein stiet in gedicht útkerve dat op it strân in ôfdruk efterlit. De Flyhors is foar Tsjêbbe in foarm fan essinsje, fan it wêzen. It is in yntinsiteit fan it waarnimmen. Se krije it oer De leginde fan it ljocht. Dêr komme ‘jachtfleantugen’ yn foar, dy’t dan tafalligerwize op dat stuit oerfleane. De weromreis mei de Flyhors Ekspres is sûnder lûdsopname. Dan geane se wer mei de boat werom nei de fêstewâl. Tsjêbbe draacht it gedicht De Schalmei fan Slauerhoff foar. Verhoeff freget wêrom’t Tsjêbbe yn it Frysk dichtet. Hy hat dan wol Nederlânsk studearre, mar it Frysk sit tichter by syn gefoel en dichtsjen is basearre op gefoel. Tsjêbbe kin syn eigen wurk dan ek net hielendal yn it Nederlânsk oersette. Nederlânske oersetting en fan syn gedichten wurde perfeksjonearre troch oersetter/dichter Benno Barnard.
Vervolg samenvatting inhoud:
De film begint met een opname van de ‘Vliehors Express’, een grote gele vrachtwagen waarin eilandbezoekers naar de Vliehors worden gebracht. Als ze zijn gearriveerd, vindt Tsjêbbe de ruimte weer zo mooi. Het gesprek wordt enigszins overstemd door schreeuwende kinderen op de achtergrond. Tsjêbbe loopt heen en weer op de Vliehors. In de achterband van de vrachtwagen staat een gedicht gekerfd dat een afdruk achterlaat op het strand. De Vliehors is voor Tsjêbbe een soort essentie van het zijn. Dichten is een geconcentreerde vorm van waarnemen. Ze praten over ‘De leginde fan it ljocht’. In dat gedicht komen straaljagers voor, die toevallig ook op dat moment overvliegen. De opname van de terugreis met de Vliehors Express is zonder geluid. Ze keren met de boot terug naar de vaste wal. Tsjêbbe draagt het gedicht ‘De schalmei’ van Slauerhoff voor. Verhoeff vraagt waarom Tsjêbbe in het Fries dicht. Tsjêbbe heeft weliswaar Nederlands gestudeerd, maar het Fries staat dichter bij zijn gevoel en dichten is gebaseerd op gevoel. Het is ook de reden waarom Tsjêbbe zijn eigen werk niet goed in het Nederlands kan vertalen. De Nederlandse vertaling van zijn gedichten wordt geperfectioneerd door vertaler/dichter Benno Barnard.
Bronformaat:
Film digitaal
Kleur:
Kleur
Geluid:
Ja
Duur:
47:57 minuten
Collectie:
Literatuer yn Fryslân
 
 
 
 
 
Erfgoedstuk
Titel:
Yn dat sykjen sûnder finen (rûch materiaal)
Maker:
Pieter Verhoeff
Samenvatting inhoud:
Tsjêbbe sit yn de dunen. Verhoeff freget him nei it dichtsjen, nei wat dat foar him betsjut. Tsjêbbe seit dat er dêrmei in ferhaal kwyt wol. Tsjêbbe hat in hekel oan definiearjende poëzy. Dichtsjen dogge jo net om de wrâld te ferklearjen (dêr binne oare dissiplines foar, as filosofy), mar om wat yn josels op te roppen. Tsjêbbe fynt dat in gedicht iepenbliuwe moat, iepen foar eigen ynterpretaasje. Hoewol’t minsken tinke dat hy allinnich hiele lange gedichten skriuwt, hat er ek koarte gedichten skreaun. Tsjêbbe fertelt in anekdoate oer Joast Halbertsma, dat er it hinnefoer bedobbe: ‘wy moatte der wat foar dwaan, dan sy ek’. Hettinga fynt ekspresje yn in lânskip hiel wichtich. Dat fielt hy yn it iepen lânskip om Burchwert hinne, mar ek op Flylân c.q. by de kust. Dreamerij is hiel wichtich yn syn poëzy: it is in reservoir fan bylden. Hoewol’t Tsjêbbe net sa’n soad sjocht, brûkt hy wol altyd de fisuele yndrukken fan doe’t hy noch wol sjen koe. (sjen vs. waarnimming). Tsjêbbe praat net graach oer syn blinens, hy fynt dat in fersmelling. It is gjin boarne foar syn dichterskip, sa’t minsken wol tinke (krekt as helje alle dichters harren ynspiraasje út it libbensleed). Ek fynt er dat je om it gedicht te begripen ynearsten neat oer de dichter hoege te witten. Verhoeff freget wat de see foar Tsjêbbe betsjut. It komt wer op de romtlikens. Dat Tsjêbbe in soad fotografyske termen yn syn gedichten brûkt hat, hat wol te krijen mei syn fermindere gesichtsfermogen. Verhoeff freget oft Tsjêbbe him no bylden yn de holle hellet. Hoe sjocht hy syn bern bygelyks? Hy hat se wol sjen kind doe’t se noch lyts wienen. No’t syn sicht minder wurden is, groeie de bern yn syn holle wol mei. Ek beskriuwings fan oaren oer hoe’t eat der útsjocht, ûnderstypje de byldfoarming yn syn tinzen.
Vervolg samenvatting inhoud:
Tsjêbbe zit in de duinen. Verhoeff vraagt hem wat dichten voor hem betekent. Tsjêbbe zegt dat hij daarmee een verhaal kwijt wil. Tsjêbbe heeft een hekel aan definiërende poëzie. Dichten doe je niet om de wereld te verklaren (daar zijn andere disciplines voor, zoals de filosofie), maar om wat in jezelf op te roepen. Tsjêbbe vindt dat een gedicht open moet blijven voor eigen interpretatie. Hoewel velen denken dat hij alleen heel lange gedichten schrijft, heeft hij ook korte gedichten geschreven. Tsjêbbe vertelt een anekdote over Joast Halbertsma die het kippenvoer begroef (‘wij moeten er wat voor doen, dan zij ook’). Hettinga vindt expressie in het landschap heel belangrijk. Dat voelt hij in het open landschap rondom Burgwerd, maar ook op Vlieland en langs de kust. Dromen zijn als reservoir met beelden heel belangrijk in zijn poëzie. Tsjêbbe is blind, maar gebruikt visuele indrukken uit de tijd toen hij nog wel kon zien (zien versus waarneming). Tsjêbbe praat niet graag over zijn blindheid, hij vindt dat een versmalling. Het is geen bron voor zijn dichterschap zoals mensen soms denken (alsof alle dichters hun inspiratie uit het levensleed halen). Om een gedicht te begrijpen, hoef je in eerste instantie niets over de dichter te weten. Verhoeff vraagt wat de zee voor Tsjêbbe betekent. Het gesprek gaat weer over ruimtelijkheid. De vele fotografische termen in zijn gedichten hebben te maken met zijn visuele handicap. Verhoeff vraagt of Tsjêbbe zich nu beelden in zijn hoofd vormt. Hoe ziet hij bijvoorbeeld zijn kinderen voor zich? Hij heeft ze nog kunnen zien toen ze klein waren. Tsjêbbe zegt dat zijn kinderen in zijn verbeelding meegroeien. Beschrijvingen van anderen over hoe iets eruit ziet, ondersteunen de beeldvorming in zijn hoofd.
Bronformaat:
Film digitaal
Kleur:
Kleur
Geluid:
Ja
Duur:
01:02:13 minuten
Collectie:
Literatuer yn Fryslân