Mr. R. Heeg, te Norg, oud-raadsheer Hof Leeuwarden, deelt zijn herinneringen aan de Jongfryske Mienskip (JFM). Akke Miedema-Tjallema neemt met hem de vaste vragenlijst door. Heeg kwam uit Friesgezinde familie. In Sneek naar HBS, lid van Under it Fryske Findel (UIFF, 'Onder het Friese vaandal'). Bijeenkomsten bijgewoond, soms bij Douwe Kalma. Fries nationalisme sprak aan, idee Fries volk in verbinding met Engeland en noordelijke volken. Niet zeker of Heeg lid is geweest van JFM, meent van wel. Studerrde rechten in Groningen, Friese studentenvereniging mede opgericht. Later de advocatuur in, Den Haag, Amsterdam. Later naar Leeuwarden als raadsheer aan het Gerechtshof. In bestuur Fryske Akademy, penningmeester. Vrienden onder Jongfriezen: Gijs Koelstra, Hindrik Frankena. Wouter Zwart was fel spreker, Kalma minder, die was vooral op dreef als je bij hem in de studeerkamer zat, als de meester met zijn discipelen. Kalma groot man, knap hoe hij het Grieks overbracht, met al zijn ritme, in Friese toneelteksten. Positie Fries in kerk, onderwijs en rechts sinds 1915 zeker verbeterd. Argument tegen Fries 'wat bereik je ermee in de wereld' is foute vraag, het gaat erom wat je er persoonlijk mee kunt. Belangrijk is dat leenwoorden worden verfriest, zoals de Duitsers Fernsprecher zeggen tegen de telefoon. Heeg is goed te spreken over wat er bestuurlijk in Friesland voor het Fries is gedaan, met de Provinciale Bibliotheek, Fryske Akademy enzovoort. Er is sprake van een gebouw bij de Akademy, waarin alle culturele verenigingen onderdak kunnen krijgen. tegenstand Friese beweging? De enige vijand die Friesland heeft, zijn de Friezen zelf, die voortdurend onderling kibbelen en ruziën. Mr. Heeg imiteert de radiostem van minister-president Gerbrandy in de oorlog. Eindoordeel Heeg over JFM: 'Positief in het kwadraat'.

Slauerhoff: haw ik goed kend, hat by my yn de klasse op legere skoalle sitten. Letter as studint fûn ik it mar in eigenwiis jonkje. Nije Fryske literatuer: Riemersma en Wadman kin ik wol wurdearje. Keunst: op griff. kweekskoalle net folle oan muzyk dien, sels wol pianloles hân. Skilderkeunst: modernen. Johan Dijkstra, siet by de Ploeg. Toaniel: mefrou Quarles van Ufford hie it tige mei my op, ik moast by har útfanhûs komme. Ik wie net sa polityk, rôp oaren nei 'Weg met de socialen!', mar ûnder ynfloed fan de JFM is dat wol feroare. Pake Waling wie bûtentsjerklik, hie safolle skynhilligens sjoen. Under ynfloed fan Janneke wol yn kontakt mei kommunisme, mar net lid wurden. Links wie ik wol, no noch. WO I: fan bern ôf hekel oan Dútsers hân. Heit hie fabryk gemyske waskerij en ferverij. Heit hie seeman west, 1e stjoerman, gjin oplieding om op werom te fallen. Yn Ljouwert kocht er Nieuwestad 18 (earder bakkerij) en begûn dêr syn saak, in selden as syn broer yn Grins hie. Dútse ûndernimmers kamen hjir wol, hie ik aversy tsjin. Ferset WO II: respekt foar, wy wennen yn Den Haach, ien nacht Joadske minsken yn 'e hûs hân. Hie ik sels net kinnen. Ik rûn op alle dagen, yn 1943 haw ik (dochter) Willeke krigen. letter noch in bern. Myn man hie wol yn it ferset wollen, ik ha him wjerhâlden. Einoardiel oer JFM: leden ha wol har ynfloed hân. Wy ha op 700 leden sitten, mar dêr wiene in soad bûtenleden en papieren leden by, it wie feitlik mar in lyts ploechje. Letter seine wy: Kalma hat himsels kapotmakke. Fan 't fuotstik fallen, net te lymjen. It hat de leden foarme. Ta beslút: Fries Genootschap ûnder foarsitter Pieter Haringsma wie grutte argewaasje foar Kalma. Doe binne wy allegear lid wurden, 25 gûne de man, om de boel oer te nimmen. Kalma hat se it mannewaar opsein yn in geweldige rede, wit net oft dy opnommen is. Mar wy hellen de mearderheid net. Wy fûnen dat wy dizze die stelle moasten. It wie de elite fan Fryslân, je hiene dy gesichten sjen moatten.

Schurer hat in positive ynfloed hân op it Fryske imago, bekend bûten Fryslân, blier en ynnimmend. Kalma: hat alles om him hinne kreëard. Sjoerd Sipma: sympatyk, mar yn oarlochstiid mieningen tsjinoer inoar. Man fan JR siet yn ferset, hat fêstsitten. Rintsje Sybesma: idem. Douwe Kiestra: hat letter oanjûn dat syn kar him spiet. Mar oft dat foar allegear jildt? Wike Zylstra hat wol oan persoansferhearliking dien, dêr hat Kalma doe ôfstân fan nommen. Har húshâldster Jinke hat foar Douwe en Wike itensean. Fan persoanlike betsjutting ek skilder Johan Dijkstra en ferloofde Marie van Veen. Wiersma en Kalma neamden wy by de efternamme, alle oaren by de foarnamme. JFM: foarmannen rookten net en brûkten gjin drank. Foar de kwaliteit dan it Frysk ha J.K. Dykstra en Douwe Tamminga goed wurk dien. Aksje fiere foar Frysk. Tsjinstân tsjin JFM. Wy hiene alles oer foar it kulturele ideaal. JGOB'ers komme noch by inoar. De Strikel: moderne opfettingen oer seks binne mines net. Rink van der Velde: sa grouwélich, sa ordinêr. Riemersma, Wadman: sekssênes hoege wy net mei konfrontearre te wurden. It Frysk eigene. Kwaliteiten Friezen sitte yn har folkswêzen. Fryske skiednis: leard fan Douwe Kalma. Ratsma set har ôf tsjin oeryndustrialisaasje. Ha de Tachtigers ynfloed hân op de Jongfriezen? Dat wie it ferwyt fan it âld Selskip. Se hawwe har wol yn alles ferlern yn it persoanlike. Hat Ratsma sels ek skreaun? Soad skreaun, leit hjir allegear yn de kastkes, wol ik net yn tydskrift as De Strikel ha, gjin lju nei myn dea mei opskypje. Libbensskôging - polityk: kommunisme, ynternasjonaal. Mar de partij yn Nederlân: Paul de Groot is allinnehearsker en docht oars net as mei it byltsje hakke. East-west: sosjalisme hat it swier om't yn it oare diel fan de wrâld it kapitalisme romte jout oan it egoïsme. Us parse is lykskeakele mei de kapitalistyske parse yn Amearika. Weromsjen op Jongfryske Mienskip. Yn de Beweging stiet foar my it kulturele gelyk oan it sosjalisme.

Der wie ek kameradery ûnder de Fryske bewegers fan JFM en KFS bygelyks. Upstalbeam: Hat de ferklearring mei opmakke mar syn eigen namme wer fan de printkladde skrast, om't Kalma ûnder ynspiraasje fan Mussolini wer kânsen seach foar it nasjonale en Scholten yn gjin gefal woe dat it in faksistyske organisaasje wurde soe. Oer tydskriften. Groepstaal. Eala! Brio! (Brio koene je útlizze as fjoer, mar dat rôpen ek de skippers as de brêge ôf moast.) Untjouwing Fryske beweging as gehiel. Frysk eigene: ik leau dat der in fariant is op it minskheidsgehiel dy't men beneame kin as Frysk eigen. Wat dan? In frijheidssin dy't him manifestearret yn in rjochtfeardichheidssin en dy't net bûn is oan eigenbelang. Der is - ik globalisearje - hjir in eigen gefoel foar persoanlikheidswearde en omgong. It begryp Fryske folk. Folksskriuwerij om de folksskriuwerij waard ôfkard, mar typysk is wol dat de bêsten dêrút troch Douwe Kalma fuort sjoen en wurdearre waarden. Gysbert foar Paulus Akkerman. Hat sels net skreaun, wol oaren skewield, Rixt bystien mei De Gouden Rider en har oan it wurd 'hertsfreon' holpen. Film dy't yndruk makke: 'De vertraagde film' fan Herman Teirlinck. Hat mei Trinus Riemersma oer eksplisyt taalgebrûk en taboes praat. Oer Libbensskôging, Oarloch en ferset en Saxo-Frisia. Sels stie er oan de kant, Kiestra naam út earlikens it SS-pakje oan om anty-Mussert wat dwaan te kinnen. Trijemanskip: bliid dat dat der west hat. Knap dat Folkertsma en Kalma oan Sybesma de mooglikheid joegen om der sels út te stappen. Weromsjen op Jongfryske Mienskip. Fedde Schurer skreau 'De ferbining is ferbrutsen' mar Scholten soe wol wolle dat de skriuwers fan no mear each hiene foar ideology. De JFM fan no is in fuortsetting fan de âlde, mar hat in mear konservearjend karakter. Jelle Brouwer hat sein dat Scholten in biografy fan Douwe Kalma skriuwe moast. 'Wit ik net, mar wol dwaande safolle mooglik materiaal te sammeljen. En dan haw ik wat foar dat ik as ynkommeling wat ôfstân nimme kin.