Kenmerken

Eerste Afdeling: Archief van de Hoogheemraden en de Dijkgraaf

2.2. Tweede Afdeling: Archief van het college der negen verkoren Hoofdingelanden

2.3. Derde Afdeling: Archieven van ambachtsbewaarders

3. Bijlage: Regesten van charters

Series en verzamelwerken

Bestuursinrichting

Ambtenaren

Eigendommen

Kartering

Financien

Hoofdambachten en lidmaatambachten

Taakuitoefening

algemeen

waterkeringen

1728 1728Hertog Albrecht van Beieren gelast de hoogheemraden de verlaten dijkvakken die tot dan toe onterecht ten koste van de grafelijkheid zijn gekomen, moeten worden onderhouden door het gemeenland of toebedeeld aan land waar nog geen dijkplicht op rust. i

Favoriet of een notitie maken

112 Archief hoogheemraadschap van Delfland 1319-1887

I. Inventaris Oud Archief Delfland (OAD)

3. Bijlage: Regesten van charters

Taakuitoefening

waterkeringen

Delen

Doorsturen per email

Delen via Facebook

Delen via X (Twitter)

Printen

Linken

Mijn Studiezaal

Stel een vraag of plaats een opmerking op de tijdlijn

Reageren

Bekijk gegevens Hoogheemraadschap van Delfland

1728

1728Hertog Albrecht van Beieren gelast de hoogheemraden de verlaten dijkvakken die tot dan toe onterecht ten koste van de grafelijkheid zijn gekomen, moeten worden onderhouden door het gemeenland of toebedeeld aan land waar nog geen dijkplicht op rust.

1379 juli 4

Overlevering:

Origineel

Literatuur:

Transcriptie in: C. Postma, Hoogheemraadschap van Delfland in de Middeleeuwen 1289 1589 (Hilversum 1989) 419-420. Literatuur: Th.F.J.A. Dolk, Geschiedenis van het Hoogheemraadschap van Delfland ('s-Gravenhage 1939) 426-431 en Postma, Middeleeuwen, 200.

Samenvatting:

Hertog Albrecht van Beieren laat de hoogheemraden weten dat hij hen vaak via zijn Raad heeft aangesproken over het feit dat zijn ambtenaren jarenlang onterecht een flink bedrag moet betalen aan de hoogheemraden ten behoeve van een dijk aan de Maasdijk. Het blijkt dat die omslag niet betrekking heeft op het land van de grafelijkheid dat aan die dijk gelegen is, maar op dijkvakken die door de onderhoudsplichtige verlaten zijn en die de hoogheemraden op naam van de grafelijkheid lieten staan. Volgens de grafelijke Raad en mensen die thuis zijn in het dijkrecht is het onterecht dat de grafelijkheid alle dijkvakken onderhoudt die in slechte staat verkeren. Zij hoeft alleen geld te besteden aan die dijkvakken die niet door de onderhoudsplichtige gemaakt kunnen worden tegen 50% rente of vier keer het bedrag aan goederen of anders de onderhoudsplicht van die dijkvakken toewijzen aan het gehele ambacht of aan de ongedijkte landen. Daarom vraagt de hertog de hoogheemraden om de betreffende dijkvakken over te nemen met de bijbehorende landen. Zij krijgen de opdracht om de onderhoudsplicht op de verlaten dijkvakken toe te wijzen aan het gehele ambacht. Daarbij moeten ze alles doen om te voorkomen dat het land schade lijdt, zodat de hoogheemraden zich altijd kunnen verantwoorden tegenover de grafelijkheid en zich niet het ongenoegen van de landsheer op de hals halen.

Bezegeling:

Afhangend zegel van groene was

Gebruik CTRL + scroll om te scrollen

Organisatie: Hoogheemraadschap van Delfland

laatste wijziging 05-02-2010

2 gedigitaliseerd

totaal 1 bestand

1729 1729Hertog Albrecht van Beieren gelast de hoogheemraden de verlaten dijkvakken die tot dan toe onterecht ten koste van de grafelijkheid zijn gekomen, moeten worden onderhouden door het gemeenland of toebedeeld aan land waar nog geen dijkplicht op rust. i

1738/Ib 1738/IbDe schepenen van Vlaardingen verklaren dat een zevental Vlaardingers voor hen getuigenis hebben afgelegd van een aantal redenen waarom artikel 11 van de nieuwe keur tot verhoging en verzwaring van de Maasdijk onnodig en ongewenst is. i

1738/Ic 1738/IcDrie functionarissen uit Vlaardingen en Vlaardingerambacht verklaren voor de schepenen van Vlaardingen dat het water bij windstil weer tot aan de stenen dijk op de grens met Vettenoord staat, dat de Maasdijk daar nog nooit zo stevig is geweest als nu, alsook dat bij eb het water wordt afgevoerd door sluisjes in Vettenoord. i

1817 1817Het Hof van Holland veroordeelt de eisers Jacob Jansz. en de weduwe van Joost Florisz. tot een boete en betaling van de proceskosten, naar aanleiding van de door hen ingestelde beroepszaak tegen de dijkgraaf en hoogheemraden, vanwege diens vonnis tot betaling van de inspectiekosten als gevolg van de aangifte van het graven in de nabijheid van de landscheiding. i

1831 1831Graaf Willem III beveelt baljuw de dijkgraaf en hoogheemraden om de Hoevenzijdwinde, de landscheiding met Rijnland tussen Hogeveen en Schieland, in waterkerende staat te brengen en niet af te graven. i

1832 1832Graaf Willem III geeft de hoogheemraden opdracht om het gedeelte landscheiding in 'Venewaerd', Leidschendam, te maken en onderhouden, waarbij tevens wordt vastgelegd dat Delfland en Rijnland elkaar te hulp komen als de landscheidingen doorbreken en dat deze scheidingen altijd waterkerend zullen blijven, dat zij mogen worden uitgebreid en zeker niet worden afgebroken. i

1833 1833Graaf Willem III beveelt de baljuw van Rijnland en het Land van Woerden, de baljuw van Delfland en Schieland en de hoogheemraden om een landscheiding met Schieland te leggen van 24 roeden breed. i

1843 1843Het Hof van Holland verklaart dat de eigenaren van land op de landscheiding tussen Delfland en Rijnland als eisers, de dijkgraaf als gedaagde en de hoogheemraden als gevoegden de bewijsstukken moeten inleveren, dat de surseance wordt verlengd en dat de eisers de gedaagden kopieën moeten geven van stukken waar de eisers zich in deze zaak over het schutten van vee zich op beroepen. i

1844/3 1844/3De hoogheemraden geven toestemming aan Jan Claesz. en Jan Aertsz. Lubben, wonende aan de Leidse dam, tot het leggen van een heul in de weg van Voorburg naar Leiden langs de watergang aan de oostzijde van de landscheiding, genaamd de Hoevenzijdwinde. i

1849 1849Dijkgraaf en hoogheemraden bepalen dat de landscheiding genaamd Hoevenzijdwinde niet bereden mag worden met wagens en dat de omheiningen op het midden van de landscheiding voorzien moeten zijn van een hek met een slot, waarvan beide overtredingen beboet worden met drie ponden. i

1860/2 1860/2Het Hof van Holland geeft de deurwaarder opdracht om de dijkgraaf en de hoogheemraden van Rijnland te dagvaarden, naar aanleiding van het verzoek van de dijkgraaf en de hoogheemraden van Delfland, vanwege de dagvaarding voor de vierschaar van Rijnland van Hubrecht Leenertsz. Meurs te Voorschoten die zonder consent van Rijnland een duiker had gelegd door de landscheiding bij zijn woning, en van George Cleser, kapitein van de garde van de prins van Oranje, met zijn pachter, beiden uit Haagambacht, omdat zij de Raamweg hebben afgegraven. i

1863/2 1863/2De hoogheemraden verklaren dat Adriaan Adriaansz. Hammerlaan te Leidschendam wordt toestaan de sloot bij zijn erf te dempen onder acceptatie van betaling van een jaarlijkse recognitie van 3 ponden. i

1868/4 1868/4Prins Maurits draagt de deurwaarder op om de dijkgraaf en de hoogheemraden van Rijnland te dagvaarden, naar aanleiding van het appel dat is ingesteld door de dijkgraaf en de hoogheemraden van Delfland vanwege vermeende inbreuk op hun jurisdictie door de gedaagden. i

1868/11 1868/11De Hoge Raad verklaart in behandeling te nemen het door de dijkgraaf en hoogheemraden van Delfland ingesteld beroep tegen de uitspraak van het Hof van Holland van 7 november 1617 in de zaak die de dijkgraaf en hoogheemraden van Rijnland hadden aangespannen tegen de Delflandse keur op de reparatie en verhoging van de weg bij de woning van Jan van Wesel. i

1868/12 1868/12De Hoge Raad verklaart dat de door de dijkgraaf en hoogheemraden ingediend rekest civiel tijdens de eerstvolgende zitdag in behandeling zal worden genomen in aanwezigheid van de partijen of hun vertegenwoordigers. i

1868/17 1868/17De Hoge Raad verklaart dat de door de dijkgraaf en hoogheemraden ingediend rekest civiel tijdens de eerstvolgende zitdag in behandeling zal worden genomen in aanwezigheid van de partijen of diens vertegenwoordigers. i

1868/20 1868/20De Hoge Raad verklaart dat de door de dijkgraaf en hoogheemraden ingediend rekest civiel tijdens de eerstvolgende zitdag in behandeling zal worden genomen in aanwezigheid van de partijen of hun vertegenwoordigers. i

1868/158 1868/158Het Hof van Holland roept de dijkgraaf en hoogheemraden van Delfland als eisers en de bestuurders van Rijnland als gedaagden op om voor Gerard Crommon te verschijnen op de tweede woensdag na Pasen om beide partijen te horen, waarna hij rapport zal uitbrengen aan het hof, zodat het hof kan beschikken naar behoren. i

1868/183 1868/183Het Hof van Holland verklaart dat de in haar sententie van 22 december 1657 genoemde landscheiding tussen Delfland en Rijnland loopt vanaf het noordeinde van de Hoevezijdwinde, over de Bezuidenhoutseweg, langs de weg van Breman en Adriaen Adriaensz. Man over de binnenduinen, de Spiegeldijk noordwaarts door de duinen langs de Roggewoning tot aan de scheidingssloot tussen de binnenduinen en de lage landen, westwaarts tot voorbij de woning van Johan van Wouw en van daar noordwaarts tot in de Noordzee, waarbij tevens wordt bepaald dat het Hoogheemraadschap van Rijnland de schouwbevoegdheid heeft op die landscheiding, dat Delfland de naschouw uitvoert en dat dit hoogheemraadschap gerechtigd is om sluisgeld te heffen op de landeigenaren in Wassenaar die onder de jurisdictie van Rijnland vallen, maar uitwateren op Delfland. i

1868/187 1868/187De Hoge Raad van Holland bepaalt dat het beroep van het Hoogheemraadschap van Rijnland tegen de uitspraak van het Hof van Holland dat de hoogheemraden van Delfland bevoegd zijn tot naschouw van de landscheiding tussen deze hoogheemraadschappen, ongegrond is. i

1868/188 1868/188De Hoge Raad verklaart dat het door Rijnland ingestelde beroep tegen de uitspraak van het Hof van Holland van 21 februari 1659 niet ontvankelijk, met de bepaling dat de in de sententie genoemde datum van 1 mei 1659 wordt gewijzigd in 31 mei 1661. i

1870/9 1870/9Het Hof van Holland trekt de eerdere beschikkingen in die door enkele commissarissen van het hof waren ingesteld op 10 juni 1654, in de zaak tussen de dijkgraaf en hoogheemraden van Delfland en van Rijnland, waarbij Delfland in het gelijk wordt gesteld. i

1921 1921De hoogheemraden van Delfland bepalen dat de landscheiding achter Berkel tussen de driesprong en de Rodenrijse kade moet worden verhoogd en verbreed op kosten van Berkel en zijn met de hoogheemraden van Schieland overeengekomen dat het lage gedeelte van de kade wordt geschouwd door Schieland en het hoge gedeelte door Delfland. i

1927/11 1927/11Prins Maurits van Oranje erkent het vonnis van de hoogheemraden met betrekking tot de veroordeling van een boete van 25 carolusgulden voor het graven nabij de landscheiding, waarbij de dijkgraaf is toegestaan om de boetes bij de overtreders op te eisen. i

1934/8 1934/8De Hoge Raad geeft naar aanleiding van het appèl van de hoogheemraden, schout, ambachtsbewaarders en achtemannen van Berkel tegen de uitspraak van het Hof van Holland dat de landeigenaren en pachters in het Noordeinde van Berkel gerechtigd waren om de landscheiding te beweiden, de deurwaarder opdracht om Cornelis Aertsz. Boertge, namens zijn zuster Leendert Aertsen Conijnenburch, Franck Jacobsz., Dirck Cornelisz., Aelbrecht en Adriaen Jacobsz. Matroos, gevolmachtigden van de andere ingelanden van het Noordeinde te dagvaarden om toelichting te geven op het vonnis van het Hof van Holland. i

1955/1 1955/1De hoogheemraden verklaren dat een akkoord is gesloten met afgevaardigden uit de oostambachten en de westambachten en het kapittel in Den Haag inzake het herstel van de gebreken aan de Kapittelduinen en dat daarna het onderhoud uitgevoerd wordt door het kapittel, onder toezicht van de hoogheemraden. i

1981/1 1981/1Prins Maurits van Oranje erkent het vonnis van de hoogheemraden met betrekking tot de veroordeling van een boete van 25 carolusgulden voor het graven nabij de landscheiding, waarbij de dijkgraaf is toegestaan om de boetes bij de overtreders op te eisen. i

2048/1 2048/1Het Hof van Holland geeft toestemming aan de hoogheemraden om zes stuivers per morgen te heffen ter bekostiging van de uitbreiding van de stenen bekleding van de Maasdijk, versteviging van de zeedijk bij Scheveningen en voor beplanting van de duinen. i

2126a/7 2126a/7De schepenen van Monsterambacht verklaren dat Maria van der Hoeven, weduwe en erfgenaam van Pieter van Gaalen, te Monster verkocht heeft aan Mathijs van Gaalen, eveneens uit Monster, het Polaner- of Monsterseduin, groot 39 morgen, voor een bedrag van 500 gulden, waarvan 100 gulden contant is voldaan en voor de rest een lening is overgenomen van de vorige eigenaar tegen 4% rente. i

2155 2155Het Hof van Holland machtigt de dijkgraaf en hoogheemraden om van de opbrengst van het verkochte hout en ijzer dat was weggespoeld, het dorp, strand en de duinen te herstellen i

2176 2176Albrecht van Beieren belooft dat degenen die onder de jurisdictie van Delfland vallen en in opdracht van de grafelijkheid het gebied tussen Petten en de Aghe bedijkt hebben en land op de Zijpe hebben of gebruiken ten eeuwigen dagen vrij zijn van de onderhoudsplicht op die dijk. i

2181/3 2181/3Het Hof van Holland geeft opdracht aan de hoogheemraden van Rijnland, Delfland, Schieland en van de Nieuwe Rijndijk om de Rijndijk op bepaalde hoogten en breedten te brengen, de landgebruikers de kosten ervan vooruit te laten betalen, waarvan de landeigenaar de helft moet terugbetalen, en dat een afsluitbare duiker of sluisje gelegd wordt in de Leidse dam, waarvan een sleutel bewaard wordt bij de hoogheemraden van Rijnland en een bij de hoogheemraden van Delfland, waarbij enkele leden van het hof opdracht krijgen toe te zien op de uitvoering van het werk. i

2181/129 2181/129Het Hof van Holland beveelt de hoogheemraadschappen van Rijnland, Delfland en Schieland en het district Gouda om onmiddellijk 2¾ stuiver per morgen te heffen om de kosten van het ophogen, verbreden en bezoden van de Rijndijk te betalen, welke omslag voor de helft door de pachters teruggevorderd kan worden bij de landeigenaren. i

2182 I 2182 IFilips II machtigt de dijkgraven en hoogheemraden van Rijnland, Delfland en Schieland en twee afgevaardigden van het Hof van Utrecht om de kosten van de verbetering van de Rijndijk evenredig om te slaan in Utrecht, waarbij zij tevens toestemming krijgen voor aardhaling en de bevoegdheid om nalatigheid te bestraffen, naar aanleiding van de schade die is ontstaan door de Allerheiligenvloed. i

2182 II 2182 IIDe stadhouder, graaf van Boussu, geeft de deurwaarder van het Hof van Holland opdracht om ten overstaan van de schout en plaatselijke bevolking bekend te maken het plakkaat van 16 november 1570 betreffende het verhogen, repareren en verstevigen van de Rijdijk, waarvan de lokale autoriteiten gelast worden scherp toe te zien op naleving ervan. i

2186 2186De Geheime Raad wijst het verzoek af van de dijkgraven en hoogheemraden van Rijnland, Delfland en Schieland om de Rijndijk te verlengen vanaf het einde van de oude dijk tot aan de Dode Sluis in de IJsseldijk en draagt op het gedeelte nieuwe dijk dat al was gelegd af te breken, waarbij de hoogheemraadschappen wel schouw- en rechtsprekende bevoegdheid krijgen over de Rijndijk vanaf Katwijk tot aan de plaats van de laatste doorbraak van de Diemerdijk. i

2266 2266Het stadsbestuur van Delft maakt bekend dat de hoogheemraden van Delfland vergunning aan hem verleend heeft om de deuren van de schutsluizen zodanig te maken dat er geen water door kan sijpelen en schutdeuren te plaatsen in de heul achter Dijkshoorn en in de Groeneveldschewatering en op de bodem van de Lotswatering, zodat het water via de Kerstanjewetering naar Delft geleid wordt, waarbij het belooft dat als er ooit klachten komen over schadelijke gevolgen voor het land, het zal toestaan dat de hoogheemraden deze vergunning intrekken. i

boezembeheer

heerwegen

bruggen

binnenlandse waterstaat

vervening, ontgronding en droogmakerijen

buitendijks gebied

Andere publiekrechtelijke lichamen

4. Bijlage: Nadere toegangen

281 Hertog Willem V beveelt dat de hoogheemraden te schouwen binnen hun rechtsgebied en de overtreders van de keur te berechten, op straffe van lijf en goed.

285 Hertog Albrecht van Beieren maakt bekend dat een vijftal personen voor het leven zijn benoemd tot heemraad met keurbevoegdheid en rechtsprekende bevoegdheid, de heemraden coöptatierecht wordt toegestaan, tevens onder welke voorwaarden en volgens welke procedure heemraden worden benoemd en kunnen aftreden, dat de heemraden met de baljuw schouwen en recht spreken, alsmede dat de heemraden een dijkgraaf mogen aanstellen ter vervanging van de baljuw, alsook een klerk, bode en schutters.

341 Het Hof van Holland verklaart dat ter griffie is verschenen Pieter Sasbout, poorter van Delft, om Vincent van Wieringen aan te stellen als gemachtigde om hem te vertegenwoordigen in de zaak tegen dijkgraaf Adriaan van der Does en in het bijzonder om toe te stemmen in de conclusies van de dijkgraaf.

396/7 De Grote Raad van Mechelen heeft besloten tot uitstel van het vonnis van het Hof van Holland tot afzetting van Adriaen van Dorp, IJsbrant Oom van Wijngaerden en Vranck Pietersz. als hoogheemraden omdat zij niet gekwalificeerd zouden zijn voor dat ambt.

544 De hoogheemraad Otto van Egmond verklaart dat Pieter Verharen de eed op het ambt van smaldeler voor vier westambachten heeft afgelegd.

4349 Koning Filips II beveelt dat degenen die turf uitsteken zich moeten houden aan een aantal voorschriften, waaronder het laten registreren, het stellen van een onderpand, het transporteren van turf, het uitsteken en toemaken van land, alsmede het schouwen door de dijkgraaf, heemraadsbode, schout en ambachtsbewaarder.

II. Inventaris supplement OAD, 1853-1887