Eind achttiende eeuw hebben militaire ingenieurs grote delen van Noord- en Oost-Nederland gekarteerd. Veel van de kaarten die in het verleden van ons land zijn vervaardigd hebben een militaire achtergrond. Voor de legerleiding is door de eeuwen heen een goede kennis van het gebied waarop de strijd zich zou kunnen afspelen van groot belang geweest. Dit hield in dat het landschap en de bebouwing nauwkeurig in kaart moesten worden gebracht. De activiteiten van de militaire ingenieurs, die in totaal meer dan 20 jaar in beslag namen, resulteerden in de fraaie en zeer gedetailleerde topografische kaarten van Drenthe, Groningen, Overijssel en Gelderland die in deze atlas zijn opgenomen. Het zijn in vrijwel alle gevallen de oudste betrouwbare kaarten van het gebied. Zij zijn daarmee van grote waarde voor onze kennis van het vroegere landschap.

Dl. 1: Noord- en Midden-Nederland.

In navolging van de canon van Nederland verscheen deze onofficiële versie van de provincies Friesland, Groningen en Drenthe van de hand van Michel Brandsma, journalist van het Dagblad van het Noorden, en Maarten Duijvendak, hoogleraar regionale geschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen. Aan de illustratie werkten tal van noordelijke en nationale museale en archiefinstellingen mee. In heldere, duidelijke zinnen wordt geschetst hoe het noorden is beïnvloed door ontwikkelingen in Nederland en Europa en wat daarin de eigen invloed is geweest. Deze vertelling geschiedt aan de hand van 25 iconen, zeven tijdvakken en drie thematische achtergrondanalyses. Helaas is ook in deze canon de twintigste eeuw ruimschoots overgewaardeerd, zijn er lacunes van meer dan honderd jaar en komt de eigen geschiedenis zwaar onder druk te staan van nationale gebeurtenissen die ook nog eens in overdaad in de tijdbalk staan vermeld. Een goede opsomming van reden en analyse voor de keuze van bepaalde onderwerpen of iconen ontbreekt. De inhoud zou alle volwassen noorderlingen bekend moeten zijn, maar bevat veel nationale ballast die het thema ondersneeuwt; te simplistisch voor historici, wel een kapstok voor scholieren vanaf ca. 13 jaar.\nV/J-AANBIEDING.\nJ. Francke