Oversticht 37
Officiële beschrijving van RTV Oost: "Een bezoek aan de huisarts of even naar de markt in Meppel, dat was tot 1959 voor de inwoners van Belt Schutsloot een hele onderneming. Het charmante waterdorp werd pas in dat jaar aangesloten op het openbare wegennet. In het historische programma Het Oversticht vertellen drie Beltigers hoe het leven in Belt Schutsloot veranderde dankzij de aanleg van de N334 en de aftakking naar hun dorp. De boer hoefde zijn koeien niet meer voor dag en dauw op de bok te zetten, de bakker hoefde niet meer te slepen met zakken meel en voor een begrafenis in Wanneperveen was je niet meer de hele dag onderweg."

Oversticht 36

Officiële beschrijving van RTV Oost: "Ruim 500 jaar oud is de Stiftschool in Weerselo. Daarmee is het een van de oudste scholen in Nederland. Begin afgelopen zomer (2000) moest de openbare school voorgoed de deuren sluiten. Aan het einde van het bestaan bezochten slechts twee leerlingen het schooltje dat voor veel inwoners van Weerselo een begrip is geworden. Hoe is de Stiftschool ontstaan en hoe kon het schooltje zich zo lang staande houden in de snelle ontwikkeling van het onderwijs en waarom moest het nu toch verdwijnen. Antwoord op deze vragen o.a. in gesprekken met voormalig schooldirecteur Roordink en oud leerlingen."

Aanvullende informatie: In de bloeitijd werd er aan 140 leerlingen les gegeven. In het laatste jaar nog aan twee.

De documentaire begint met sfeerbeelden van Het Stift met de kerk, de Stifthuizen, de school, de oude bomen en het kerkhof.

De ontwikkeling van Het Stift begint in 1142, toen een groepje edelen zich vestigde bij een kapelletje in het Twentse achterland. Er werd een kerk gebouwd en een klooster en er ontond een kleine gemeenschap. Eromheen kwamen boerderijen. Het belang van het Benedictijner klooster nam af en het werd een stift, waar minder strenge regels golden. Het kerkje bleef het middelpunt van de kleine gemeenschap. Langzaam maar zeker vestigen zich er meer mensen en bloeit het dorp op. Ook de school vervulde een belangrijke rol. Eind 19de eeuw was de Stiftschool dè school van het dorp Weerselo. Na de schoolstrijd en de schoolwet van 1920 werd ook het bijzonder onderwijs gesubsidieerd. In 1924 kwam er een katholieke school in Weerselo. Hierdoor verloor de openbare school op Het Stift ongeveer 80% van haar leerlingen. Het schooltje bleef echter bestaan en met een maximum van twintig leerlingen heerste er een gemoedelijke sfeer. De buitenwereld en de politiek drongen zich echter steeds meer op. Leerlingenaantallen werden doorslaggevend. Burgemeester Wim Schelberg van Weerselo moest

Oversticht 35

Officiële beschrijving van RTV Oost: "Opkomst en ondergang van de Bornse textielgigant Spanjaard. Rond 1800 vestigde de Joodse voddenhandelaar Salomon Jacob zich in Borne. Hij nam de familienaam Spanjaard aan en werd als fabriqueur een vermogend man. Spanjaard concentreerde zich vanaf 1865 op de fabrieksmatige productie van textiel. Rond de eeuwwisseling werkte éénderde van de totale beroepsbevolking van Borne bij Spanjaard. De textielfabriek werd een begrip in Borne: de fluit van Spanjaard regeerde het dorp. In de jaren zestig werd Spanjaard overgenomen door het Almelose bedrijf Nijverdal ten Cate, wat het begin van het einde voor de fabriek inluidde. Het duurde echter nog tot 1986 voordat het hele complex werd gesloopt. Henk ten Thije (voorlichter), Hennie Aversch (fijnspinnerij), Aaltje Weghs-Krikke (spoelerij) en oud-burgemeester Bevers vertellen over het werken bij Spanjaard en de teloorgang van de fabriek."

Aanvullende informatie: Salomon Jacob Spanjaard (Bodendorf, 13 december 1783 - Borne, 22 april 1861); N.V. Stoomspinnerijen en Weverijen S.J. Spanjaard.

Begonnen als voddenhandelaar in Zwolle, rondtrekkend door Overijssel met stoffen en garen, trouwde hij in Borne en organiseerde S.J. Spanjaard zijn handel zo dat hij bedrijfsmatig kon gaan werken. In 1865 openden zijn zoons een stoomfabriek. Er waren toen al 180 arbeiders in dienst. In dat jaar werd ook de spoorlijn Almelo-Salsbergen aangelegd. Uitbetaling geschiedde aanvankelijk o.a. in waardebonnen. Begin 20ste eeuw werkten er ca. 800 mensen voor Spanjaard. Het was gebruikelijk dat Spanjaard de hele familie claimde om voor hen te werken om zo verzekerd te zijn van arbeidskrachten. Het leven van de arbeiders en in het dorp werd in sterke mate bepaald door Spanjaard. Zo was er een bibliotheek en een badhuis (waarvan ook beelden) van Spanjaard. Spanjaard zorgde voor de muziekvereniging en betaalde de oranjefeesten. Ook zorgde hij ervoor dat ziekelijke kinderen naar een

Oversticht 34

Officiële beschrijving van RTV Oost: "De vloek van Kuinre. Met die woorden is de geschiedenis van Kuinre in de afgelopen anderhalve eeuw samen te vatten. Wie nu in het verstilde dorpje in het uiterste noorden van de provincie komt kan zich nauwelijks voorstellen dat Kuinre in de 19e eeuw een welvarende havenplaats was. Slecht beheer van de havensluis door de provincie deed Kuinre de das om: de haven verzandde en de scheepvaart verdween. Door de grote armoede die daarvan het gevolg was, miste Kuinre ook de boot bij de aanleg van de Noordoostpolder. De armoedige Kuinderse boeren mochten zich niet in de nieuwe polder vestigen, en Rijkswaterstaat besloot om het geplande kanaal naar Kuinre niet aan te leggen omdat daar toch geen handel was. Kuinre verloor daarmee de aansluiting op het water. Daardoor profiteerde de plaats ook niet van de opkomst van het toerisme, in tegenstelling tot Blokzijl en Vollenhove. Hoe een welvarend plaatsje door tegenwerking van de autoriteiten ten onder gaat"

Oversticht 33
Officiële beschrijving van RTV Oost: "Het vermaarde circuit van Tubbergen, waar van 1946 tot en met 1972 jaarlijks internationale motorraces gehouden werden, staat centraal in deze aflevering. Nog steeds wordt in de motorwereld regelmatig gesproken over Tubbergen. Wil Hartog, Barry Sheen, Ernst Hiller, noem een rijderstalent uit vroeger tijden en hij kent het Twentse land. Zo ook Theo Bult uit Lonneker, in de jaren ?68 tot ?72 een talent op de motor. Veel collega?s zagen in hem het grootste talent dat Nederland ooit heeft voortgebracht. In het Oversticht blikken Theo Bult, maar ook Bennie Pinners en Rietje ?Haarhuis? Busscher terug op die goede oude tijd."
Aanvullende informatie: Races in pinksterweekend. Stratencircuit Tubbergen-Fleringen-Albergen. Tot eind jaren 1960 zat er nog steeds groei in het evenement en werden aantallen van zo'n 60.000 bezoekers gehaald. Op tweede Pinsterdag 1972 kwam er een abrupt einde aan de races. Twee dodlijke ongelukken zorgden voor een zwarte dag en er werden zelfs Kamervragen over gesteld. Later is er nog een poging gedaan het evenement weer op te starten, maar dat mislukte.
In de documentaire zijn oude filmbeelden van de races te zien en oude foto's. Er worden gesprekken gevoerd met Bennie Pinners, voormalig mede-organisator en Rietje 'Haarhuis' Busscher, die aan het circuit woonde. Zij vertelt hoe zij meeleefde met het gebeuren en de renners. Oud coureur Theo Bult haalt herinneringen op en vertelt over een oude Ducati en zijn belevingen tijdens de races. In 1971 raakte hij zwaar gewond en stopte met racen.

Oversticht 32 uitzneding 20/6/2001 en 17/2/2003 hh

Officiële beschrijving van RTV Oost: "De in 1844 in Tubbergen geboren Dr. H.J.A.M. Schaepman was theoloog, dichter en staatsman. Schaepman kreeg na 1880 tijdens zijn lidmaatschap van de Tweede Kamer landelijke bekendheid als een strijdvaardig en begaafd politicus. Hij wist onder meer gedaan te krijgen dat het kiesrecht werd uitgebreid en de sociale wetgeving werd verbeterd. Dr. Schaepman is een belangrijke persoon voor Tubbergen. Op de es prijkt zijn monument, en in het gemeentehuis is een Schaepmancentrum ingericht. In deze aflevering komen onder meer priester Smal, voormalig burgemeester van Tubbergen, en secretaris Vreeswijk van de Schaepman Stichting aan het woord."

Aanvullende beschrijving: Hermanus Johannes Aloysius Maria (Herman) Schaepman (Tubbergen, 2 maart 1844 ? Rome, 21 januari 1903). Literatuur.

Oversticht 31

Officiële beschrijving van RTV Oost: "De kalkovens in Dedemsvaart. Het branden van schelpen om zo metselkalk te verkrijgen begon al in de middeleeuwen. Tot de jaren zestig gebeurde dat in ovens, zoals we die nu nog zien in Dedemsvaart. In het Oversticht komen o.a. Johan Peters, oud-directeur van de DeBoKa (Dedemsvaartse Bouwmaterialen en Kalkbranderij) en kalkovens-deskundige Helmut Rijnhart aan het woord."

Aanvullende informatie: Op het kalkoventerrein staan drie gerestaureerde kalkovens. Met schepen over de Dedemsvaart werden schelpen aangeleverd die in de kalkovens gebrand tot ongebluste kalk, schelpkalk o.a. gebruikt als bindmiddel in de bouw. Streekmuseum De Kalkovens, Oude Zuidwolderstraat 13, Dedemsvaart.

De kalkindustie in Dedemsvaart ontstond rond 1820. Hun aanwezigheid is te danken aan het feit dat er turf als brandstof aanwezig was. Na de demping van de Dedemsvaart verdween ook de kalkindustrie. Beelden van de kalkovens in Dedemsvaart en het productieproces uit een film in opdracht van het Zuiderzeemuseum gemaakt in de kalkindustrie in Hasselt.

Oversticht 30
Officiële beschrijving van RTV Oost: "Het verhaal van de Italianen in Oldenzaal. Begin jaren zestig vestigen zich in Twente talloze Italiaanse gastarbeiders, die in de textielindustrie aan de slag gaan. In Oldenzaal raakt de Italiaanse gemeenschap na enige tijd in conflict met de plaatselijke bevolking. De populariteit van de Italianen bij de meisjes en het feit dat ze nauwelijks drinken zet kwaad bloed, wat er toe leidt dat ze in geen enkele uitgaansgelegenheid meer binnen worden gelaten. Op een gegeven moment nemen de Italianen het niet meer en escaleert de zaak. Het leidt tot hevige rellen, waarover minister van Binnenlandse Zaken Toxopeus zelfs verantwoording moet afleggen in de Tweede Kamer. De verhoudingen normaliseren nadat er gezamenlijke activiteiten voor Nederlanders en Italianen worden georganiseerd."

Het TV Oost programma Het Oversticht 29, uitgezonden op 30/5/2001 en 22/2/2005, met de spoorbrug bij Deventer. De brug was in de Tweede Wereldoorlog voor de Duitsers een belangrijke schakel in verbinding met het westen van Nederland. Hij werd door de geallieerden dan ook regelmatig gebombardeerd. Over het strategisch belang van de brug, de vele bombardementen en de gevolgen voor de bevolking van Deventer gaat het in deze aflevering. De brug werd in mei 1940 door het Nederlands leger opgeblazen en later door de Duitsers weer hersteld. Evenals de in 1943 opgeleverde verkeersbrug werd zij door de Duitsers streng bewaakt. Vooral na de luchtlandingen bij Arnhem in 1944 werd de brug als enig spoorverbinding met het westen van levensbelang. Uiteindelijk werd de brug op 6 april 1945 door de Duitsers zelf opgeblazen. Gesprekken met historicus Geert van Zanten en ooggetuigen Jan de Vries, Annie Wessels-Groters en Ans Kloezeman. Oude filmbeelden van bombarderende vliegtuigen en oude foto's van Deventer.
De beschrijving van RTV Oost zelf:
De spoorbrug in Deventer werd tijdens de Tweede Wereldoorlog talloze malen door de geallieerden gebombardeerd. Een groot deel van het Duitse treintransport maakte gebruik van deze enige directe verbinding tussen het westen van Nederland en het Ruhrgebied. De open staalconstructie liet zich echter moeilijk vernietigen: ondanks zo?n 1000 afgeworpen bommen heeft de vaste oeververbinding het einde van de oorlog gehaald. Dat kon niet gezegd worden van een aantal huizen in de directe omgeving van de brug. Oogetuigen Jan de Vries en Geert van Zanten vertellen in deze aflevering van Het Oversticht over het strategische belang van de Deventer spoorbrug, de bombardementen en het menselijke en materiele leed.

De TV Oost uitzending Het Oversticht 28 van 23 mei 2001, over het Twente Bataljon.
De Tweede Wereldoorlog eindigde in Nederland in 1945. Maar voor veel Nederlandse jongeren zouden er nog een aantal oorlogsjaren volgen. Zij moesten als soldaat naar Indonesië, in een poging om daar het Nederlands gezag te herstellen. Onder de uitgezonden troepen bevond zich het vijfde bataljon van het vijfde regiment infanterie. Hierin zaten zoveel Overijsselse jongens dat het de bijnaam ?Twentebataljon? kreeg, en zelfs het Twentse Ros in het wapen voerde. Over de persoonlijke ervaringen van de leden van het Twentebataljon gaat het in deze aflevering. Te zien zijn onder meer unieke filmbeelden uit Indonesië.

Oversticht 27
Officiële beschrijving van RTV Oost: "In 1953 verrees op de Markelose berg het Provinciaal Overijssels Verzetsmonument. Twentse textielondernemers namen het initiatief voor deze centrale herdenkingsplek voor de provincie. 469 Namen staan in de panelen van het door kunstenaar Titus Leerser gemaakte monument. Een van die namen is die van de heer Oost, voormalig stationschef in Markelo. Hij kwam vlak voor het einde van de oorlog om het leven in de buurt van Sandbostel, toen hij vanuit het concentratiekamp Neuengamme op transport werd gezet. Aan de hand van het verhaal van de heer Oost, verteld door zijn zoon, besteedt Het Oversticht aandacht aan het Verzetsmonument in Markelo."

Aanvullende informatie: Gesprekken met dhr. J.H.W. Hondelink van de gemeente Hof van Twente, dhr. J.N.M. Blom van de Stichting Overijssels Verzetsmonument en dhr. J. Oost. Beelden van de dodenherdenking op 4 mei 1998

De TV Oost uitzending Het Oversticht 26, van 9 mei 2001 met de raketlanceerbasis V1 en V2. Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog, vanaf het najaar van 1944, vuurden de Duitsers raketten af op Londen en Antwerpen, de V1's en V2's. Een van de vier plaatsen waar V2's werden gelanceerd was in de buurt van het santorium in Hellendoorn. De lanceringen gingen gepaard met talloze ongelukken. Op maandag 4 december 1944 kwam rond drie uur een V2 terecht in de omgeving van Luttenberg, waarbij 19 slachtoffers vielen. Gesprekken met ooggetuigen mevr. Dina Olde Hensken-Veldmate en Bernard Lammers en met Eduard Rutgers, die in de buurt van de lanceerbasis woonde. Historicus Adrie Roding vertelt over de achtergronden van de V2. Beelden van de betreffende plaatsen en uit het Luchtvaartmuseum Twente. Ook oude filmbeelden van lanceringen. In een laatste poging om de oorlog in hun voordeel te beslissen bombardeerden de Duitsers vanaf het najaar van 1944 Londen en Antwerpen met V1?s en V2?s. Vooral de V2, eigenlijk de voorloper van de Scudraket, was een gevreesd wapen. In Nederland waren er vier plaatsen vanwaar V2?s werden gelanceerd, waaronder de omgeving van het sanatorium in Hellendoorn. De lanceringen gingen gepaard met talloze ongelukken. Op maandag 4 december 1944 kwam rond drie uur een V2 terecht in de omgeving van Luttenberg, waarbij 19 slachtoffers vielen. In Het Oversticht praten we met ooggetuigen mevr. Dina Olde Hensken-Veldmate en Bernard Lammers, en met Eduard Rutgers die in de buurt van de lanceerbasis woonde. Historicus Adrie Roding beschrijft de achtergronden van de V2.

Het TV Oost programma Het Oversticht 25, uitgezonden op 25/4/2001 en 2/5/2001, met de overval op de DNB 15-11-1944 Civil Courage. Op woensdag 15 november 1944 pleegt het verzet een spectaculaire overval op de Nederlandsche Bank in Almelo. Onder het oog van de Duitsers wordt een bedrag van f 46.150.000,- buit gemaakt. Geld dat moest worden ingezet ten behoeve van het grote aantal stakers van de spoorwegen dat was ondergedoken. De spectaculaire bankroof haalde in die dagen de wereldpers, maar voor de verzetstrijders was het simpelweg een manier om aan geld te komen. Door een dom toeval konden de overvallers al enkele dagen na de overval worden aangehouden. Wat er op die woensdag de 15e november 1944 gebeurde en wat de overval betekende voor het verzet, staat centraal in deze aflevering.

Rietcultuur Wieden en Weerribben, de TV Oost uitzending Het Oversticht 22 van 4 april 2001. Gedurende eeuwen was turfwinning het belangrijkste middel van bestaan in de kop van Overijssel. Dat bleef zo tot de jaren twintig van de vorige eeuw, toen turfwinning niet meer rendabel was en de lokale bevolking overschakelde op de teelt van riet. Tegenwoordig wordt er nog steeds riet geteeld in De Wieden en De Weerribben. Mede dankzij de inspanning van de lokale riettelers kunnen deze natuurgebieden in stand worden gehouden. In deze aflevering wordt de teelt van riet vanuit verschillende invalshoeken belicht. Koendert Kuit uit Ossenzijl werkte van jongs af aan in het riet. Voor een weekloon van een tientje moesten wel zeshonderd '46-ers gebonden worden. Voorzitter Hein van Dalen van de Vereniging voor Rietcultuur in Nederland licht de ontwikkelingen in de rietteelt toe en Ymte Loff van Natuurmonumenten onderstreept de betekenis van de rietcultuur voor De Wieden en De Weerribben.

Oversticht 21
Officiële beschrijving van RTV Oost: "Schoonmaak Keteldiep Ketelmeer Slibatol IJssel. De vervuiling van de IJssel. De rivier is al sinds mensenheugenis van groot belang voor onze provincie. Niet voor niets is Overijssel naar deze rivier genoemd. Steden als Deventer, Zwolle en Kampen hebben hun welvaart aan de rivier te danken. De IJssel was vroeger echter niet alleen de belangrijkste handelsweg, maar ook het belangrijkste riool van West-Overijssel. Onder het motto 'opgeruimd staat netjes' verdwenen rioolwater en fabrieksafval eeuwenlang direct in de IJssel. Dat ging goed tot na de Tweede Wereldoorlog de wederopbouw in Nederland en Duitsland krachtig ter hand werd genomen. Steeds meer fabrieken dumpten steeds giftiger afvalwater in de rivier. De gevolgen waren funest: binnen tien jaar verdwenen de IJsselvissers, omdat de riviervis chemisch ging smaken. Toen de bestuurders in de jaren zestig uiteindelijk wakker schrokken was de rivier grotendeels dood en hing er boven de IJssel een vieze lucht. In Het Oversticht aandacht voor de vervuiling van de IJssel en de moeite die gedaan is om de rivier weer schoon te krijgen."

Aanvullende informatie: Aan het woord komen Wim Bots (Waterschap Groot Salland), Cees Casant (schipper), Jan Driebergen (Rijkswaterstaat) en Willem Hoekman (oud visser).

Oversticht 20

Officiële beschrijving van RTV Oost: "Vandaag in 'Het Oversticht' aandacht voor de Joodse gemeenschap in Enschede. In de jaren dertig maakte die een grote bloei door, een periode waarin ook de grote synagoge aan de Prinsenstraat werd gebouwd. Na de rampzalige oorlogsjaren vertrokken veel overgebleven Enschedese Joden naar Israël, Amsterdam en Amerika. Het Oversticht kijkt wat er nog rest van de eens zo bloeiende Joodse gemeenschap in Enschede. We spreken met de heer Hartog, voorzitter van de Joodse gemeente, en zijn getuige van een Joodse bruiloft, een ?Choepa?. Een unieke gebeurtenis, want de meeste Joodse bruiloften zijn in Amsterdam. Verder belicht historicus Frank van Zuylen de geschiedenis van de Enschedese joden, waarbij ook oude filmfragmenten getoond worden, en zien we een Hebreeuwse les voor kinderen."

Aflevering 19 van het RTV-Oost televisieprogramma Het Oversticht uit 2001, met daarin aandacht voor de Molukse gemeenschap in Wierden. In 1952 werd een groep Molukkers gehuisvest in ?Kamp De Vossenbos?, een voormalig werkkamp uit de tweede wereldoorlog. Jarenlang verbleven ze in het kamp, dat in 1966 uiteindelijk werd opgeheven en omgebouwd tot recreatieterrein. Hierna betrok de Molukse gemeenschap woningen in de Jan Jansstraat, waar ze tot op de dag van vandaag wonen. Hoe ging het er in het kamp aan toe en hoe verliep de integratie in de Wierdense gemeenschap? We bezoeken samen met de heer Tuhuteru de locatie van het voormalige Kamp De Vossenbos. Hij kwam op 12-jarige leeftijd in het kamp aan, en haalt ter plekke herinneringen op met zijn jeugdvriend de heer Langkamp. Verder spreken we met dhr. Pas, die als schoolhoofd veel Molukse kinderen onder zijn hoede had.

Oversticht 18

Officiële beschrijving van RTV Oost: "Vandaag besteedt 'Het Oversticht' aandacht aan de opkomst, bloei en ondergang van de Kamper Tabaksindustrie. Begin 19e eeuw begon de productie van sigaren in Kampen op gang te komen. Rond 1880, het hoogtepunt van de bloei in de Kamper sigarenindustrie, produceerden zo'n 1400 sigarenmakers 1,5 miljoen sigaren per week. Een gigantische productie, zeker als je bedenkt dat alles in die dagen nog handwerk was. Tegenwoordig telt Kampen nog maar één sigarenfabriek: de Olifant. Aan de overkant van de IJssel, in Grafhorst, bevindt zich ook nog een bedrijfje dat sigaren produceert. Het Oversticht ging op zoek naar overblijfselen van de glorietijd van de Kamper sigaar, toen zo'n 40 procent van de beroepsbevolking in de tabaksindustrie werkzaam was."

Oversticht 17 / 46 hh 5/12/2001

Officiële beschrijving van RTV Oost: "In de jaren vijftig waren ze in elke grotere plaats te vinden: de gasfabrieken met hun opvallende gashouders en hun typische geur van kolen en teer. Vrijwel heel Nederland kookte in de naoorlogse jaren op stads- of lichtgas. En in veel plaatsen waren de straten verlicht met het sfeervolle schijnsel van de gaslampen. Dat is nu allemaal verleden tijd. Rond 1960 kwam het aardgas in gebruik, en binnen enkele jaren werden alle gasfabrieken gesloten. Vrijwel alles wat herinnerde aan de gasfabrieken is inmiddels gesloopt. Het enige dat overbleef zijn een groot aantal zwaar vervuilde fabrieksterreinen. ?Het Oversticht? besteedt vandaag aandacht aan de opkomst en ondergang van de gasindustrie."

Oversticht 16

Officiële beschrijving van RTV Oost: "De begindagen van de TET. Decennia lang waren de bussen van de TET een vast onderdeel van het Twentse landschap. Toch weten nog maar weinig mensen dat de ?Twentsche Electrische Tram? ooit begon als een tramlijntje tussen Enschede en Glanerbrug. In 1908 stak een aantal Enschedese textielbaronnen de koppen bij elkaar en richtten een trammaatschappij op om hun arbeiders makkelijker te kunnen vervoeren tussen de woonwijken en fabrieken. De grote plannen om alle Twentse steden van Almelo tot Gronau met een elektrische tramlijn te verbinden, kwamen nooit van de grond. Het bleef bij één tramlijntje en de TET stapte zelfs over op bussen om de concurrentie voor te blijven."

Aanvullende beschrijving: Van 1908 tot 1933 reed er een electrische tram van Enschede naar Glanerbrug. Het was de enige tram in Overijssel. In de jaren 1920 kwam er concurrentie van busmaatschappijtjes. In 1924 begon de T.E.T. zelf ook met de exploitatie van een buslijn. Het vervoer per bus ontwikkelde zich verder en vanaf 1933 was de T.E.T. enkel nog een busmaatschappij, die zich ook op het streekvervoer richtte. Met Ties Wiegman wordt de route van de oude tramlijn gevolgd en Henk Kolkman haalt herinneringen aan de tram op. Kees Bontje van het Haags Openbaar Vervoers Museum geeft uitleg over de werking van oude trams.

Oversticht 15
Officiële beschrijving van RTV Oost: "Het ziekenhuis Angeli Custodes in de Van Kersemakersstraat te Raalte. Sinds 1904 werden hier de zieken en hulpbehoevenden verzorgd door de Zusters van Liefde. Toen het kleine ziekenhuis in de jaren 60 haar deuren sloot leidde dit tot verontwaardigde reacties bij de bevolking. In Het Oversticht zien we gesprekken met Zuster Berdine, die nog steeds in Angeli Custodes woont, met voormalig huisarts Hagemeier, de heer Hannink van de historische vereniging in Raalte en pater Cor van der Wiel, die zich heeft beziggehouden met de geschiedenis van kloosters in Overijssel"

Een uitzending van de tv-rubriek Het Oversticht van RTV-Oost uit 2000 rondom proefboerderij Aver Heino, met een reportage over de geschiedenis van de proefboerderij, gesticht in 1929, waar in de jaren '20 en '30 allerlei landbouwtechnieken werden uitgetest.
Er zijn interviews met:
- Laarman, dhr. J., veehouder;
- Muller, dhr. Willem, bedrijfsleider van de proefboerderij;
- Schneider, dhr. Paul, onderzoeker bij Aver Heino.

Oversticht 13

Officiële beschrijving van RTV Oost: "Het sanatorium op de Sallandse Heuvelrug heeft afgelopen eeuw een belangrijke rol gespeeld bij het onder controle krijgen van de beruchte ziekte tuberculose. Deze bijna uitgebannen ziekte had een eeuw geleden dezelfde beruchte reputatie als AIDS nu. Veel rust, frisse lucht en goed eten was de enige remedie tegen de 'witte dood'. Daarom werd in 1902 het sanatorium in Hellendoorn opgericht. Vele tienduizenden mensen zijn in het sanatorium van een wisse dood gered, totdat nieuwe ontwikkelingen in de medische wetenschap het sanatorium in de jaren 60 overbodig maakte. Het sanatorium werd toen omgevormd tot het nog steeds bestaande verpleeghuis Krönnenzommer. In deze uitzending van Het Oversticht geven voormalige patiënten en oud-medewerkers een beeld van het leven in het sanatorium."

Oversticht 12
Officiële beschrijving van RTV Oost: "De Slag Bij Ane in 1227. Drentse boeren probeerden toen onder het juk van de Utrechtse bisschop uit te komen. Bij Ane, in Noordoost Overijssel, kwamen ze tegenover een sterk ridderleger te staan. De ridders zakten echter weg in het moeras, waardoor de boeren konden winnen. De bisschop verloor bij de slag het leven. In Het Oversticht spreken we met twee afstammelingen van de strijdende partijen, en met een paragnost zoeken we de exacte locatie van het slagveld."

Oversticht 11

Officiële beschrijving van RTV Oost: "Elke stad of dorp kende vroeger een eigen melkfabriek of coöperatie. Met de opkomst van de zuivelgiganten zijn ze eigenlijk vrijwel allemaal verdwenen. Met als voorbeeld de Lonneker Melkinrichting, die bestaan heeft van eind 19de eeuw tot midden jaren 80 vorige eeuw staat het Oversticht stil bij de geschiedenis van die kleine fabriekjes. We zien en horen voormalige werknemers in Lonneker."



Aanvullende beschrijving: Programma over de opkomst van de melkindustrie, de kleine melkfabrieken en de melkventers.

Gesprekken met Albert Brouwer, oud-werknemer Lonneker Melkinrichting en Joop Karselius, oud-venter.

Oude filmbeelden uit de melkfabriek van de Lonneker Melkinrichting in Enschede en van venters. Tevens een oud reclamefilmpje van Dutchie de melkventer. Verder beelden van de in 1996 gesloten fabriek in Enschede.

Oversticht 10
Officiële beschrijving van RTV Oost: "De Waterstaatskerken die met name in Twente zijn gebouwd. Deze eenvoudige kerkjes zijn in de eerste helft van de 19e eeuw, na de invoering van de vrijheid van godsdienst, gebouwd voor zowel protestanten als katholieken. Om wildgroei te voorkomen hield het Ministerie van Waterstaat bouwkundig een oogje in het zeil. Kenmerkend voor al deze kerkjes is de sobere architectuur. Een voorbeeld hiervan is Losser. De hervormde gemeente kerkt nog steeds in het oude Waterstaatkerkje uit 1810."

Aflevering 9 van het RTV Oost televisieprogramma Het Oversticht, met "De turfstekers in Vriezenveen". Begin vorige eeuw kenden deze Twentse plaats en haar directe omgeving een bloeiende turfindustrie, iets waar het huidige Veenmuseum tegenwoordig nog aan herinnert. In deze aflevering de geschiedenis van het turf in ?Vjenne?, met onder meer gesprekken met voormalige turfstekers en oude filmbeelden. Tot 1890 werd turf in Vriezenveen voornamelijk voor eigen gebruik gewonnen. De omgeving bestond nog grotendeels uit woeste grond. De Vriezenveners hebben dit 'onland' niet zelf ontgonnen. De turfwinning begon bij Westerhaar/Vriezenveensewijk. Tussen 1890 en 1907 werd het Veenkanaal gegraven, waardoor de turfwinning echt op gang kwam. De turfwinners en veenbazen kwamen vooral uit Drente en ook uit Vroomshoop.Ook uit andere provincies was er toestroom. De huisvesting was slecht. Voorbeelden van plaggenhutten.Aanvankelijk was het turfsteken puur handwerk. Vanaf ca. 1920 komen er machines. Na de Tweede Wereldoorlog komt er een vrij abrubt eind aan de turfwinning door de opkomst van steenkool als brandstof. Ten westen van Vriezenveen wordt de grond met behulp van kunstmest landbouwgrond. Ten oosten is nog woeste grond/veen overgebleven, wat nu natuurgebied is.

Oversticht 8

Officiële beschrijving van RTV Oost: "Van Zwolle de derde zeehaven van Nederland maken. Dat was de droom van een groep vooruitstrevende Zwollenaren, die in het midden van de 19e eeuw de handen in een sloegen en de Zwolse Diep Maatschappij oprichtten. Het bedrijf moest de waterweg via de toenmalige Zuiderzee en het Zwartewater naar Zwolle uitdiepen, zodat ook de grootste schepen in de stad konden komen. De maatschappij legde 2 kilometerslange strekdammen aan en bouwde Kraggenburg, een schuilhaven op een eiland in de Zuiderzee. Maar toen het project klaar was begon het gedonder pas goed: de binnenschippers vonden het hele project overbodig en weigerden de tol te betalen, die nodig was om het project uit de kosten te halen. Over de Zwolse Diep Maatschappij, de schippersprotesten en het harde en eenzame leven van de lichtwachters op Kraggenburg gaat deze aflevering van Het Oversticht."

Aanvullende beschrijving: Aandacht voor de 'Zwolse Diep Maatschappij' (volledig: Maatschappij ter verbetering van den handelsweg over het Zwolse Diep mede door landaanwinning), de schippersprotesten en het leven van de lichtwachters.

In beeld: Noord-Oost Polderdijk bij Genemuiden.

Het genootschap "Welvaart", gezeteld in sociëteit De Harmonie aan de Grote Markt in Zwolle schreef in 1842 een prijsvraag uit voor ideeën tot verbetering van het Zwolse Diep. Voorzitter was Baron Sloet tot Olthuis.

Oude filmbeelden van scheepvaart.

Leidam, een kraggendijk langs het Zwolse Diep. Onder leiding van Ir. Van Diggelen werden leidammen aangelegd, die zes kilometer de Zuiderzee inliepen. Aan het eind was Kraggenburg als vooruitgestoken post van de zeehaven gepland, waarvan alleen een lichtwachtershuis is gerealiseerd.

Schippersprotesten n.a.v. tolheffing onder leiding van Willem Jan Schuttevaer. Uiteindelijk leidden de protesten tot de oprichting van de schippersvereniging Schuttevaer.

Gesprek met Henk Klaver, zoon van de laatste

Oversticht 7
Officiële beschrijving van RTV Oost: "De opkomst van het betaalde voetbal in Overijssel. Als voorbeeld wordt de fusie in 1965 van Sportclub Enschede en de Enschedese Boys tot FC Twente genomen. Aan het woord komen o.a. oud Sportclub-speler Arend van der Wel en sportjournalist annex spelersmakelaar Ton van Dalen."

Oversticht 6
Officiële beschrijving van RTV Oost: "De opkomst, het hoogtepunt en de ondergang van de Vriezenveense ?Ruslui?. Zij handelden van 1720 tot 1917 met St. Petersburg en vestigden zich in de loop der tijd aldaar. Voor de camera verschijnen dhr. Hosmar, amateurhistoricus, 2 ?paardenkeerls? die een tocht met paard en wagen naar St. Petersburg ondernamen en mevr. Tellegen, een nazaat van de Ruslui. Samen geven zij een historisch en menselijk beeld van deze interessante handelsmensen."

Oversticht 5

Officiële beschrijving van RTV Oost: "De IJsseldelta is de afgelopen eeuw geregeld getroffen door wateroverlast of watersnoden. In deze aflevering van het Oversticht een overzicht van de rampen en bijna-rampen van de afgelopen eeuw. Daarnaast de achtergronden bij het ontstaan van deze overstromingen."

Oversticht 4

Officiële beschrijving van RTV Oost: "De ontsluiting van Oost Nederland voor wat betreft het transport over de snelweg A1. De aanleg van het stuk tussen Deventer en de Duitse grens bij Oldenzaal ging niet zonder slag of stoot: er is 20 jaar aan gebouwd., tussen 1972 en 1992. De achtergronden hiervan staan vanavond centraal in het Oversticht: waarom heeft het zo lang moeten duren?"

Oversticht 3
Officiële beschrijving van RTV Oost: "De eerste gastarbeiders in Nederland. In 1964 kwam een groep Turken naar Deventer. Een aantal van hen legt uit óf en hóe de Turken zijn opgenomen in de Nederlandse samenleving. En wil de eerste generatie terug naar Turkije of juist in Nederland blijven."